Παρασκευή, 03 Μαϊος 2024 12:06

Ελπίδα

Ελπίδα

 

Του Γιάννη Α. Μπίρη

Κατά την πρόσφατη πανδημία από τη λοίμωξη COVID-19 δοκιμάστηκε στο σύνολό της η ιατρική κοινότητα και κυρίως οι ερευνητές που προσπαθούσαν να βρουν τα κατάλληλα εμβόλια για τον ιό SARS cov-2. Κι αυτό επειδή υπήρχε η παραπληροφόρηση ότι «κάποιοι» θέλουν να «επέμβουν» στο DNA μας και να μας αλλάξουν χρησιμοποιώντας τα άγνωστα στον πολύ κόσμο εμβόλια mRNA.

Τί είναι όμως το εμβόλιο mRNA;

Το mRNA είναι το ριβοζονουκλεϊκό οξύ, ένα νεοκλεοτίδιο του κυττάρου, έξω από τον πυρήνα, που ως μεσάζων παίζει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία της «ανάγνωσης» ή της μετάφρασης του γενετικού κώδικα από το δεσοξυριβονουκλεινικό οξύ το γνωστό DNA (ένα άλλο νεοκλεοτίδιο του κυττάρου που βρίσκεται μέσα στον πυρήνα) με τελικό αποτέλεσμα την παραγωγή πρωτεϊνικών προϊόντων. Δηλαδή το mRNA είναι ο αγγελιοφόρος, αφού μεταφέρει μηνύματα αντιγραφής μεταξύ του DNA και των πρωτεϊνικών συμπλεγμάτων (ριβοσώματα) στο κυτταρόπλασμα. Τα δύο νουκλεοτίδια, δηλαδή το DNA και το mRNA, είναι το γενετικό υλικό όλων των οργανισμών.

Ένα εμβόλιο mRNA είναι ένας τύπος εμβολίου που περιέχει μόρια mRNA, δηλαδή μόρια ενός αγγελιοφόρου RNA, που χορηγείται για να προκαλέσει την ανοσοποίηση του ανθρώπινου οργανισμού. Αυτός ο αγγελιοφόρος δεν είναι απαραίτητο να έχει αντιγράψει πληροφορίες από το DNA μας και να τις μεταφέρει στα ριβοσώματα. Τα μόρια του mRNA μπορούν να κατασκευαστούν εξωγενώς και με κάλυμμα συνήθως νανοσωματίδια λιπιδίων να μπουν στο κυτταρόπλασμα για να μεταφέρουν μια γενετική ακολουθία που θα μεταφραστεί στα ριβοσώματα του κυττάρου μας για να παραχθεί από αυτά η επιθυμητή, κατά περίπτωση, πρωτεΐνη.

Αυτή η πρωτεΐνη, με την προσαρμοστική ανοσοαπόκριση, θα «μάθει» τον οργανισμό να αναγνωρίζει και να καταστρέφει ανάλογα τα παθογόνα ή και τα καρκινικά κύτταρα που έχουμε ζητήσει με τη μεταφορά της γενετικής ακολουθίας με το mRNA που χορηγήσαμε εξωγενώς. Εδώ βασίζεται η θεωρία για την κατασκευή του εμβολίου mRNA. Ακολουθούν δοκιμές σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους και για την κυκλοφορία του χρειάζονται βέβαια οι εγκρίσεις των ανάλογων επιτροπών: MHRA για το Ηνωμένο Βασίλειο, FDA και CDC για τις ΗΠΑ. Μετά τη χρήση των εμβολίων mRNA στην πρόληψη από τη λοίμωξη COVID-19, τα εμβόλια mRNA βρίσκονται σε κλινικές δοκιμές για να χρησιμοποιηθούν και σε πολλές άλλες λοιμώξεις αλλά και στην αντιμετώπιση του καρκίνου. Στον καρκίνο μάλιστα, λόγω της φύσης της ασθένειας, υπάρχει η δυνατότητα εξατομικευμένης αντιμετώπισής του.

Ένας κακοήθης όγκος του δέρματος και των σπλάγχνων είναι το μελάνωμα που επηρεάζει κάθε χρόνο περίπου 132.000 ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Είναι μια κακοήθεια, ένας καρκίνος των μελανοκυττάρων. Μέχρι σήμερα η χειρουργική επέμβαση είναι η κύρια θεραπεία, αν και μερικές φορές χρησιμοποιούνται επίσης ακτινοθεραπεία, φάρμακα και χημειοθεραπεία.

Πριν λίγες ημέρες ανακοινώθηκε όμως κάτι που δίνει πραγματική ελπίδα για τη θεραπεία του καρκίνου και συγκεκριμένα του μελανώματος, καθώς δοκιμάστηκε το εξατομικευμένο εμβόλιο mRNA για αυτό. Ο ενθουσιασμός μεταξύ ασθενών και των ερευνητών είναι πια μεγάλος καθώς τα ειδικά κατασκευασμένα εμβόλια μπαίνουν στη δοκιμή φάσης 3, δηλαδή σε τελικό στάδιο. Οι γιατροί άρχισαν να δοκιμάζουν σε εκατοντάδες ασθενείς το πρώτο εξατομικευμένο εμβόλιο mRNA για το μελάνωμα, καθώς οι ειδικοί χαιρέτησαν τη δυνατότητά του να «αλλάζει το χαμένο παιχνίδι» και να θεραπεύει μόνιμα τον καρκίνο.

Η φάση 3 του εμβολίου διευθύνεται από το University College London Hospitals NHS Foundation Trust (UCLH) στο Λονδίνο και τείνει να επιβεβαιώσει ότι τα εμβόλια είχαν τη δυνατότητα να θεραπεύσουν άτομα με μελάνωμα. Αυτό που όμως προκαλεί ακόμα μεγαλύτερες ελπίδες σε πολύ περισσότερους ανθρώπους είναι το γεγονός ότι τα νέα εμβόλια δοκιμάζονται και σε άλλους καρκίνους, όπως των πνευμόνων, της ουροδόχου κύστης και των νεφρών.