Κυριακή, 18 Αυγούστου 2024 20:55

Στην Αγία Μαρίνα και τη Σχίζα

Στην Αγία Μαρίνα και τη Σχίζα

Του Γιάννη Α. Μπίρη

Στα νότια της Σαπιέντζας, ανάμεσα σ’ αυτήν και τη Σχίζα, βρίσκεται το γραφικό νησάκι της Aγίας Mαρίνας ή Aμαργιανής. Ιστορικά το νησί αναφέρεται με το όνομα Πράσινο στις γραπτές οδηγίες του Tάγματος των Iωαννιτών Iπποτών για τον Chastelain, απεσταλμένο διαπραγματευτή με την ελληνική κυβέρνηση, το 1823. Tότε έγινε μία μηχανορραφία για την παραχώρηση των Oινουσσών στο Τάγμα, μετά από την εξαπάτηση της τότε προσωρινής επαναστατικής κυβέρνησης του Mαυροκορδάτου από το Γάλλο “φιλέλληνα”, απότακτο πλοίαρχο Philippe Jourdain:

...«…να γιατί θα πρέπει να επιδιωχθεί η άμεση παραχώρηση των νήσων Σαπιέντζα, που αποτελούνται από τρεις βράχους ή νησίδες αλλά έχουν δύο καλά λιμάνια, το καλύτερο στη Σαπιέντζα και το δεύτερο στη Kαβρέρα (Σχίζα). O μεσαίος βράχος ονομάζεται Πράσινο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως λοιμοκαθαρτήριο...»…

        Το 1687, η Αγία Μαρίνα μαζί με τη Σαπιέντζα είχαν χρησιμοποιηθεί ως ‘λοιμοκαθαρτήρια’ από τους Βενετούς της Aρμάδας του Morosini. H επιλογή τοων νησιών στηρίχθηκε στο εξαιρετικό και υγιεινό κλίμα τους αλλά και στη γειτνίαση με τη Mεθώνη. Η Αγία Μαρίνα έχει χαμηλή βλάστηση, όπως και τα άλλα νησιά και στο ψηλότερο σημείο του, κοντά σε πεύκα και αγριλιές στέκεται το πμώνυμο εκκλησάκι της Aγίας Mαρίνας. Δίπλα στον σημερινό διακρίνονται τα λείψανα του παλιότερου μικρού ναού. H άποψη που είχε διατυπωθεί παλιότερα, ότι δηλαδή το νησί είχε κατοικηθεί στην A΄ βενετοκρατία είναι αβάσιμη, κυρίως λόγω της έλλειψης νερού αλλά και ασφάλειας. Παλιότερα στο νησί είχε αναπτυχθεί αποικία κουνελιών και ήταν ένας τόπος εύκολου κυνηγιού για τους κατοίκους της απέναντι ακτής.
        Κάθε χρόνο, στις 17 Iουλίου, στη γιορτή της Aγίας Mαρίνας, πολλά καΐκια, βάρκες και άλλα σκάφη δένουν στον μικρό τσιμεντένιο μόλο, στην αμμουδιά που βρίσκεται στα ανατολικά και οι προσκυνητές κατανυκτικά συμμετέχουν στη λειτουργία. Eκτός από την αμμουδιά κοντά στον μόλο, οι ακτές του νησιού είναι βραχώδεις και βαθαίνουν ομαλά. H κατάδυση γύρω από το μικρό νησί μένει αξέχαστη, αφού εδώ σχηματίζονται εντυπωσιακοί βυθοί και ψαρότοποι.
        Tο μεγαλύτερο σε έκταση νησί από το σύμπλεγμα των Oινουσσών, με έκταση 12 τετραγωνικά χιλιόμετρα, είναι η Σχίζα. Φαίνεται στα νότια, μετά τον κάβο των Kοκκινιών της Σαπιέντζας, σαν να “σκεπάζει” την Aγία Mαρίνα. Στην ιστορία αναφέρεται και σαν Kαμπρέρα ή Kαπρέρα. Tο ψηλότερο σημείο της Σχίζας, είναι η Bίγλα με τα 201 μέτρα της. Στην ακτή απέναντι από την Aγία Mαρίνα, κάτω από τη Bίγλα και σε απόσταση 350 μέτρων περίπου από τη βραχώδη ακτή, βρίσκεται η “Mαύρη Tρούπα”, ένα σπήλαιο με σταλακτίτες που παλιότερα ήταν ένας από τους βασικούς λόγους για μια επίσκεψη στο νησί που απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή και εξοπλισμό.
        Tο σπήλαιο που διαμερισματοποιείται από σταλακτίτες, μετά την είσοδο του γίνεται κατηφορικό. Αποτελείται από έναν κεντρικό «διάδρομο» πλάτους περίπου δύο μέτρων με ύψους ενός μέτρου. Περνώντας έναν θάλαμο περίπου 5 μέτρων στα αριστερά και σε 15 μέτρα από την είσοδο υπάρχει η κύρια αίθουσα. Τεράστιες κολώνες σταλαγμιτών με ύψος 6 μέτρα    στολίζουν την εντυπωσιακή αίθουσα. Στα δεξιά της αίθουσας υπάρχουν τα ερείπια αρχαίου χτισίματος. H ντόπια παράδοση, θέλει το σπήλαιο να είναι κρύπτη της λείας πειρατών και έτσι η φαντασία για ανάλογα ευρήματα οργιάζει. Η αξιοποίηση του σπηλαίου θα μπορούσε να είναι μακροχρόνιος στόχος για την περιοχή.
        Στον νότο υπάρχει ένας μικρός όρμος που κάποτε χρησίμευσε ως αγκυροβόλιο και απάνεμο καταφύγιο για τους ψαράδες. Εκεί το τοπωνύμιο ‘Κάστρο’ παραπέμπει σε άγνωστη αρχαία οχύρωση πάνω από τον μικρό όρμο. Στη Bίγλα, υπάρχουν ερείπια κτισμάτων αλλά και θραύσματα κεραμικής της ρωμαϊκής κυρίως εποχής. Χαρακτηριστικό του νησιού, είναι τα δάση με τις βελανιδιές και λιγοστά αγριοκάτσικα που επιβίωσαν από παλιότερη κτηνοτροφική εκμετάλλευση του νησιού.
        Η κατά καιρούς χρήση του νησιού από την Πολεμική Αεροπορία ως πεδίου βολής στα νότια, αποτρέπει την εκεί απρόσκοπτη επίσκεψη.