Με αφορμή τα πρόσφατα γεγονότα σχετικά με την προβολή της ταινίας "Αδέσποτα Κορμιά" στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πελοποννήσου, θα ήθελα να επισημάνω ορισμένα κρίσιμα ζητήματα που αναδείχθηκαν από αυτό το περιστατικό.
Η απαγόρευση της προβολής της ταινίας στο θέατρο του Εργατικού Κέντρου, έναν δημόσιο χώρο του Δήμου Καλαμάτας, συνιστά μια ανησυχητική παρέμβαση στην ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης. Ωστόσο, η μεγάλη προσέλευση του κοινού στην τελική προβολή σε ιδιωτικό χώρο απέδειξε περίτρανα ότι η τοπική κοινωνία στέκεται υπέρ της ελεύθερης διακίνησης ιδεών και της καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Η έννοια της αυτοδιάθεσης, που αποτελεί κεντρικό θέμα της ταινίας, είναι θεμελιώδες δικαίωμα κατοχυρωμένο στο διεθνές δίκαιο. Η συγκυρία μάλιστα είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς σήμερα, Διεθνή Ημέρα Αλληλεγγύης προς τον Παλαιστινιακό Λαό, η έννοια της αυτοδιάθεσης αποκτά ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα. Όπως ο παλαιστινιακός λαός διεκδικεί το αναφαίρετο δικαίωμά του στην αυτοδιάθεση, παρά τις συνεχείς παραβιάσεις και την περιφρόνηση των αποφάσεων του ΟΗΕ, έτσι και κάθε προσπάθεια περιορισμού της ελεύθερης έκφρασης - είτε αφορά λαούς είτε άτομα - πρέπει να βρίσκει απέναντί της την κοινωνία των πολιτών.
Το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση είναι σαφώς κατοχυρωμένο στο Διεθνές Δίκαιο και στον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ. Στην περίπτωση της Παλαιστίνης, η καταπάτησή του εκδηλώνεται με πολλαπλούς τρόπους: από τον περιορισμό βασικών ελευθεριών μέχρι τη στέρηση του δικαιώματος στην εδαφική κυριαρχία, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου των συνόρων, των φυσικών πόρων και της καθημερινής ζωής των πολιτών.
Δεν είναι τυχαίο που οι αγώνες για την αυτοδιάθεση, είτε αφορούν ολόκληρους λαούς είτε το ανθρώπινο σώμα, συναντούν παρόμοια εμπόδια και αντιστάσεις. Η απαγόρευση της προβολής μιας ταινίας σε δημόσιο χώρο και η άρνηση του δικαιώματος ενός λαού στην αυτοδιάθεση πηγάζουν από την ίδια λογική του ελέγχου και της καταπίεσης.
Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πελοποννήσου, με δεκαετή παρουσία στην πόλη μας, έχει αποδείξει την αξία του ως θεσμός πολιτισμού και ελεύθερου διαλόγου. Η μετακίνηση της προβολής σε ιδιωτικό χώρο, αν και προβληματική ως προς την αρχική της αιτία, ανέδειξε τη δύναμη της κοινωνίας των πολιτών και την αποφασιστικότητά της να υπερασπιστεί τα δημοκρατικά της δικαιώματα.
Η μαζική προσέλευση του κοινού έστειλε ένα ηχηρό μήνυμα: η τέχνη και ο πολιτισμός δεν μπορούν να περιοριστούν από διοικητικές αποφάσεις που αντιβαίνουν στις δημοκρατικές αρχές. Αντίθετα, τέτοιες ενέργειες συχνά ενδυναμώνουν το ενδιαφέρον της κοινωνίας και αναδεικνύουν την αναγκαιότητα του διαλόγου για ζητήματα που κάποιοι θα προτιμούσαν να αποσιωπηθούν.
Η δημοτική αρχή ΟΦΕΙΛΕΙ να διασφαλίσει ότι οι δημόσιοι χώροι πρέπει να παραμείνουν ανοιχτοί στον πολιτισμό και τον διάλογο.
Σε μια εποχή που το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση δοκιμάζεται παγκοσμίως, η στάση της τοπικής κοινωνίας της Καλαμάτας στέλνει ένα ελπιδοφόρο μήνυμα ότι, οι πολίτες παραμένουν προσηλωμένοι στις αρχές της δημοκρατίας και της ελευθερίας, και είναι έτοιμοι να τις υπερασπιστούν έμπρακτα.
Ελπίζουμε και ευχόμαστε η διεθνής κοινότητα να σταματήσει επιτέλους να κωφεύει και να αναλάβει τις ευθύνες της, δικαιώνοντας τον πολύχρονο αγώνα του παλαιστινιακού λαού για αυτοδιάθεση, όπως ορίζει το διεθνές δίκαιο και οι αποφάσεις του ΟΗΕ. ΑΥΤΟΔΙΑΘΕΣΗ & ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ.