Κυριακή, 01 Δεκεμβρίου 2024 20:58

Ο καπετάν Ζέρβης

Ο καπετάν Ζέρβης

Του Γιάννη Α. Μπίρη

Με την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης άρχισαν να καταφθάνουν στην ελληνική χερσόνησο και τα νησιά, πολλοί ξένοι φιλέλληνες ενθουσιώδεις μαχητές, πολιτικοί και στρατιωτικοί αλλά και κατάσκοποι «ντυμένοι φίλοι» με τον μανδύα του «περιηγητή». Έβλεπαν στους ραγιάδες τους απόγονους των αρχαίων Ελλήνων, τους ήρωες των Περσικών πολέμων αλλά και κάποιοι έβλεπαν τη ρημαγμένη γη ως πηγή πλουτισμού από τους χαμένους στο χρόνο θησαυρούς της κλασικής αρχαιότητας.             
Το φιλελληνικό κίνημα είχε ξεκινήσει και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και ήταν τόσο έντονο που χαρακτηρίστηκε ως «ελληνικός πυρετός ή ελληνική φωτιά». Παρά τη διστακτικότητα των Αμερικανών πολιτικών για την άμεση υποστήριξη της Ελληνικής Επανάστασης, το φιλελληνικό κίνημα εκφράστηκε από τους πολίτες που στελέχωσαν σε πολλές πολιτείες τα «Φιλελληνικά Κομιτάτα» και με εράνους και συγκέντρωση αναγκαίων εφοδίων στήριξαν τον Ελληνικό Αγώνα.
Μελετώντας την Ελληνική Επανάσταση και την ιστορία του Φιλελληνισμού και των Φιλελλήνων που έπαιξαν σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια του Αγώνα, είναι δύσκολο να μην αναγνωρίσουμε ανάμεσα στους μεγάλους αγωνιστές, Έλληνες και Φιλέλληνες, μια ηρωική προσωπικότητα που αγάπησε την Ελλάδα, ταυτίστηκε με την υπόθεση της Απελευθέρωσής της και ήταν παρών για τόσο καιρό σε τόσο πολλά μέτωπα και πεδία μάχης, όπως ο Τζορτζ Τζάρβις (George Jarvis)
Αυτός    ήταν ο πρώτος Αμερικανός φιλέλληνας, που έλαβε μέρος στην Ελληνική Επανάσταση. Ο Τζώρτζ Τζάρβις ή καπετάν Γεώργιος Ζέρβης ο Αμερικανός, όπως υπέγραφε ο ίδιος, είχε γεννηθεί το 1797 στην πόλη Αλτόνα του Αμβούργου, που τότε ανήκε στη Δανία. Είχε επηρεαστεί από τον διπλωμάτη και φιλέλληνα πατέρα του, που καταγόταν από τη Νέα Υόρκη. Ο νεαρός Τζάρβις είχε επηρεαστεί, ως φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης όπου σπούδαζε, από το γερμανικό φιλελληνικό κίνημα. Και δεν ήταν ένας απλός φοιτητής. Σε ηλικία εικοσιτεσσάρων ετών, το 1821, ήταν ήδη ένας μορφωμένος νέος που μιλούσε αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά.
Ο Τζώρτζ Τζάρβις, συνοδευόμενος και από άλλους Γερμανούς φιλέλληνες ξεκίνησε για την επαναστατημένη Ελλάδα, τον Νοέμβριο του 1821. Μετά από ένα μακρύ και δύσκολο ταξίδι, πέρασε από τη Φρανκφούρτη, τη Ζυρίχη, το Στρασβούργο, τη Λυών και τελικά έφτασε στη Μασσαλία, όμως λίγο μετά την αναχώρηση του πλοίου που μετέφερε τον Γερμανό στρατηγό Τσαρλς Νόρμαν και το «τάγμα των Φιλελλήνων» στην Ελλάδα. Παρά την ατυχία, λίγο αργότερα, επιβιβάστηκε σε άλλο πλοίο, το σουηδικό «Tronjem», με προορισμό την Ελλάδα. Έφτασε στην Ύδρα στις 3 Απριλίου 1822. Αξιοσημείωτο είναι ότι το ίδιο πλοίο μετέφερε στην Ελλάδα, άλλον έναν από τους πιο γενναίους και εμβληματικούς Φιλέλληνες, τον Βρετανό Αξιωματικό του Βασιλικού Ναυτικού του Ηνωμένου Βασιλείου, τον Φραγκίσκο Άστιγξ (Frank Abney Hastings). Ο Τζάρβις ήταν ο πρώτος Αμερικανός φιλέλληνας που ήρθε στην Ελλάδα από την αρχή της Ελληνικής Επανάστασης. Αφού συνάντησε την ελληνική κυβέρνηση στην Κόρινθο κατατάχθηκε ως εθελοντής στο Ναυτικό. Ετσι βρέθηκε να υπηρετεί στην κορβέτα «Θεμιστοκλής» του Αντώνη Ραφαήλ. Με αυτό το πλοίο έφτασε στη Χίο, στην καταστροφή του νησιού και αμέσως αποβιβάστηκε για να συμβάλει στη σωτηρία των φυγάδων.
Μετά τη Χίο ο Τζάρβις, στα τέλη Σεπτεμβρίου του 1822, υπηρετώντας στα υδραίικα πλοία, πήρε μέρος στην καταναυμάχηση του τουρκικού στόλου στο στενό των Σπετσών ενώ στις αρχές Δεκεμβρίου τον βρίσκουμε να πολεμάει έξω από το Μεσολόγγι.   
Το 1824 ο «μπαρουτοκαπνισμένος» πια Jarvis, είχε φτάσει στο βαθμό του επιτελάρχη στην ταξιαρχία των Φιλελλήνων του Μπάιρον. Μετά τον θάνατο του Άγγλου φιλέλληνα ποιητή, ο διάδοχός του Ιταλός Pietro Gamba του ανέθεσε τη διοίκηση του πυροβολικού. Οχύρωσε το Μεσολόγγι και το Αιτωλικό κι όλα αυτά αφιλοκερδώς, χωρίς καμία αμοιβή από το ελληνικό κράτος. Πραγματικός Φιλέλληνας, παθιασμένος για την απελευθέρωση της Ελλάδας, που ήταν όμως αφοσιωμένος στον Μαυροκορδάτο, τόσο που τον εντοπίζουμε να παίρνει μέρος στα σχέδια του Μαυροκορδάτου για την εξόντωση του Οδυσσέα Ανδρούτσου.
Μετά από μια θυελλώδη διαδρομή στον απελευθερωτικό αγώνα, ο Τζάρβις που εκτός των πολλών άλλων πρωτοστάτησε και στη μάχη της Σφακτηρίας το 1825, πέθανε στο Άργος στις 11 Αυγούστου 1828, σε ηλικία 31 ετών. Σε έγγραφο της 18ης Δεκεμβρίου 1828, η Επαρχιακή Δημογεροντία του Άργους προς τον Έκτακτο Επίτροπο Αργολίδας, αναφέρει:
«[…]η ασθένειά του, ήτον, καθ’ ας πληροφορίας ελάβομεν παρά των ιατρών, τύφος».
Ο Τζώρτζ Τζάρβις κηδεύτηκε στο Άργος με τιμές αντιστρατήγου.