Πέμπτη, 20 Φεβρουαρίου 2025 18:47

Το γύρισμα του χρόνου

Γράφτηκε από

Το γύρισμα του χρόνου

Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Πρέπει να γυρνά ο χρόνος πίσω όχι πιεστικά και εσπευσμένα αλλά ήρεμα και σιωπηλά προκειμένου να ανασύρει κανείς δημιουργικά ότι χάθηκε και δεν πρόκειται ποτέ να επιστρέψει. Στο ταξίδι αυτό δεν υπάρχουν πια συνοδοιπόροι καθώς αυτοί χάνονται στα αινίγματα του σήμερα, η εικόνα του οποίου τσαλακώνει τις αντιστάσεις.

Δεν χρειάζονται μάλιστα συμβουλές και υπενθυμίσεις για τους αγώνες που έγιναν και δεν είχαν υποχρεωτικά κινηματικό χαρακτήρα.

Η ελευθερία που αισθάνεται κανείς όταν ξανασυναντά τον Τόμας Μαν και τον Μπρεχτ, τον Χάινριχ φον Κλάιστ και τον Λέσινγκ, τον Ρίλκε και τον Μπωντλαίρ, όλη αυτή η αίσθηση ανακούφισης όταν τα αναγνώσματα μαλακώνουν τις αισθήσεις, ο γερμανικός ρομαντισμός και η γαλλική αισθαντική ποίηση πολλών αιώνων πίσω, όλα αυτά αναδιατάσσουν τις δυνάμεις απαντοχής μιας νεοταξικής γνωσιακής ματαιότητας.

Δεν συσσωρεύει κανείς γνώσεις για να κάνει επίδειξη σκεπτικής δεινότητας και ευφράδειας στην εκφορά του λόγου, συζητά απλά με τον εαυτό του και αναμοχλεύει όλες εκείνες τις μοναχικές παραστάσεις και τα ανύπαρκτα στηρίγματα εκείνων των καιρών.

Όσο περισσότερο διαρκεί το ταξίδι, τόσο ο κόσμος γίνεται γοητευτικός και δεν έχουν θέση τα λόγια. Η μεγάλη λογοτεχνία και ποίηση του τότε ανακαταλαμβάνει τον χαμένο χώρο με μια σύντομη κατάκτηση και υπεύθυνοι σε αυτό είναι όλοι εκείνοι οι δάσκαλοι, οι συγγραφείς και οι φιλόσοφοι που εμφύτευσαν μέσα μας τις γνώσεις για να μπορεί να δει κανείς το σήμερα μέσα από την ματιά του Βίλχελμ Ράιχ και του Νίτσε, του Σοπενχάουερ και του Νοβάλις.

Το ταξίδι μπορεί να έχει μεγάλη διάρκεια αν σκεφθείς πως από ένα σημείο και μετά δεν μετρά το είδος των γνώσεων παρά η ποιότητα και η χροιά του παιχνιδιού του κόσμου που τόσο εμφαντικά επεσήμανε η σκέψη του Κώστα Αξελού.

Όλοι αυτοί οι καταστροφικοί κήρυκες του σημερινού μειδιάματος, όλοι οι καιροσκόποι ημι-μορφωμένοι και κακοσυντηρημένοι εξοδούχοι από τον κόσμο της Επικούριας ευτυχίας που συγκινούνται με την υπεροχή τους σε βρώμικα παιχνίδια γεωπολιτικής επικράτειας ή αντλούν ευαισθητοποίηση και πόνο αποκλειστικά και μόνο από το διαδίκτυο, όλοι τούτοι οι κουμπουροφόροι των λεκτικών αντιπαραθέσεων που κατέχουν την απόλυτη αλήθεια, δεν έχουν θέση σε τούτο το ταξίδι.

Εξάλλου πάντα το καλύτερο ταξίδι ήταν το μοναχικό και οι γνώσεις δεν μπορούν πια να μεταλαμπαδευτούν, το παιχνίδι τούτο πήρε οριστικό τέλος.

Αφήνει δηλαδή κανείς τα λάθη αλλά κρατά την γοητεία της άνοιξης της νεότητας, όταν τα όνειρα δεν προκαλούσαν παρά ρήξη με το συντηρητικό κατεστημένο της εποχής. Ναι, είχε την γοητεία του ο αγώνας αυτός, όλη αυτή η ευγένεια στα αισθήματα και τις ιδεολογικές ενσαρκώσεις του πνεύματος, γεγονότα και παραστάσεις που μόνο ένας ποιητής μπορεί να αποτυπώσει με επιτυχία και δη στο χαρτί.

Ο κενός κόσμος της παρελθοντικής εποχής είναι η ρητή έμπνευση και έκφραση του σημερινού που λειτουργεί ανασταλτικά στην προσπάθεια και την διατήρηση σε σεβαστά επίπεδα ενός έστω και πενιχρού γνωσιακού επιπέδου καθώς οι άνθρωποι έχουν υπαναχωρήσει σε ότι αφορά όχι την ενημέρωση αλλά την παιδειακή κατάρτισή τους σε καίρια ζητήματα που ορίζουν την καθημερινή τους ζωή.

Αυτή η ζωή που έχει αλλάξει τους συσχετισμούς και έχει απορροφήσει το βάθος αντικαθιστώντας το με την επιφανειακή προσέγγιση των πραγμάτων, κάνοντας τους ανθρώπους να περιπλανώνται από τον έναν πόλο στον άλλο, μη γνωρίζοντας ποια κατεύθυνση είναι η πιο σωστή που θα οδηγήσει σε εκείνο το μέρος όπου υπάρχουν οι κρυμμένες αλήθειες.

Αναζητούμε λοιπόν μέσα από το εύρος των αναμνήσεων το σημείο επαφής με το σήμερα, εάν αυτό υπάρχει. Αναζητούμε τις χαμένες αξίες μιας νιότης που έμελλε να οδηγήσει σε μια περίεργη ενηλικίωση, σε πάθη απρόσμενα και δυσανάλογα με τις αισθήσεις.

Σε σημείο δε όπου να μην υπάρχουν καν αντιλήψεις για μια ζωή στο μεταίχμιο του μελοδραματισμού λόγω της ανεπαρκούς προσέγγισης με τη γνώση που αποτελούσε το ορόσημο των παλαιοτέρων μη αυτοματοποιημένων εποχών.

Μια γνώση που αντιδιαστέλλεται στο σήμερα όπου ο καθένας δανείζεται απόψεις άλλων και τις λανσάρει με κομπασμό, χωρίς καν να ανοίξει ένα βιβλίο και να το ολοκληρώσει, χωρίς να δώσει νόημα στην ζωή του μέσα από την εντρύφηση στην σκέψη.

Μια σκέψη που κάποτε ήταν μεγάλη αλλά πάνω απ΄όλα γοητευτική κάτι που διαφαίνεται μέσα από το γόνιμο γύρισμα του χρόνου.