Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας προειδοποιεί για την αδυναμία της Ε.Ε. να αναπτύξει στρατιωτική αυτάρκεια. «Η Ευρώπη δεν είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει, ούτε για τις υβριδικές απειλές», επισημαίνει ο Νίκος Δένδιας.
Σαφές μήνυμα για τη στρατιωτική αδυναμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να διαμορφώσει έναν αυτόνομο αμυντικό βραχίονα εντός της επόμενης δεκαετίας έστειλε ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, μιλώντας στο Κολλέγιο της Ευρώπης στη Μπρυζ του Βελγίου, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης με θέμα «Ο ρόλος της Ελλάδας στα νοτιοανατολικά σύνορα της Ε.Ε. και η συμβολή της στην ευρωπαϊκή άμυνα».
Ο ΥΕΘΑ Ν. Δένδιας υπογράμμισε τον μακρόχρονο χαρακτήρα κάθε σοβαρής στρατιωτικής επένδυσης και τόνισε ότι οι φιλοδοξίες για άμεση στρατιωτική αυτονόμηση της Ευρώπης δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. «Αν νομίζουμε ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε κάτι παρόμοιο με την έννοια “αμυντική αυτονομία”, απέχουμε τουλάχιστον δέκα χρόνια. Αν παραγγείλουμε ένα πλοίο αύριο, δεν θα το έχουμε πριν περάσουν επτά ή οκτώ χρόνια. Ένα υποβρύχιο; Δώδεκα χρόνια τουλάχιστον», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η επισήμανση του Υπουργού γίνεται σε μια περίοδο που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ένα σχέδιο ενίσχυσης της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, προϋπολογισμού 800 δισ. ευρώ, με άμεση εκταμίευση 150 δισ. για εξοπλιστικά προγράμματα, που θα δώσουν αμυντική ταυτότητα στην Ε.Ε.. Ωστόσο, ο Ν. Δένδιας εμφανίστηκε εξαιρετικά επιφυλακτικός απέναντι στη δυνατότητα υλοποίησης αυτών των σχεδίων στο προβλεπόμενο χρονικό πλαίσιο. «Ακόμα και αν είχαμε τα χρήματα —που είναι πολύ περισσότερα από τα 150 δισ.— δεν έχουμε τις υποδομές και τις δομές για να παραχθούν τα αναγκαία μέσα έγκαιρα», σημείωσε ο Ν. Δένδιας. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στην περιορισμένη επιχειρησιακή δυνατότητα της Ε.Ε. σε πραγματικό χρόνο. « Για ποια αμυντική αυτονομία μιλάμε; Η Ε.Ε. με πληθυσμό 450 εκατομμυρίων, δυσκολεύεται να διαθέσει επτά πλοία για αποστολές στη Μεσόγειο ή την Ερυθρά Θάλασσα. Είναι αστείο, να μιλάμε για ευρωπαϊκή αμυντική αυτονομία την επόμενη δεκαετία», είπε χαρακτηριστικά.
Οι προκλήσεις της Ουκρανίας και η απουσία στρατηγικής αυτοτέλειας
Η συνεχιζόμενη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και η διαφοροποιημένη στάση ΗΠΑ και Ε.Ε. στο πώς θα επιτευχθεί ειρήνη αναδεικνύουν τα στρατηγικά κενά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ερωτηθείς αν η Ε.Ε. μπορεί να αναπτύξει ευρωπαϊκή στρατιωτική δύναμη στην Ουκρανία, ο Νίκος Δένδιας απάντησε χωρίς περιστροφές: «Η Ε.Ε. χωρίς το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να το πράξει. Ευρωπαϊκή στρατιωτική δύναμη χωρίς το ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, είναι μια εξαιρετικά δύσκολη αποστολή, πέραν των τωρινών δυνατοτήτων της Ε.Ε.». Ως προς την προοπτική ανάληψης ειρηνευτικού ρόλου από την Ε.Ε., σε περίπτωση κατάπαυσης του πυρός, ο κ. Δένδιας ανέφερε πως η Ελλάδα, με την τεχνογνωσία της στον εντοπισμό και εξουδετέρωση ναρκών, θα μπορούσε να προσφέρει ουσιαστική συνδρομή. Ωστόσο, επανέλαβε πως, συνολικά, η Ευρώπη δεν έχει τη δυνατότητα να αναλάβει μόνη της οποιοδήποτε επιχειρησιακό ρόλο στην εμπόλεμη περιοχή.
Η Ελλάδα καταδικάζει απερίφραστα την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, δήλωσε ο Ν. Δένδιας, επισημαίνοντας ότι: «Για την Ελλάδα, αλλά νομίζω και για την Ευρώπη, πρόκειται για μια ξεκάθαρη επιλογή. Δεν μπορούμε να δεχτούμε την εισβολή, ανεξάρτητα από τους λόγους, σαν νόμιμο τρόπο επίλυσης των διαφορών μεταξύ κρατών. Δεν μπορούμε να δεχτούμε ως νόμιμη την αλλαγή των συνόρων, μετά από μια στρατιωτική εισβολή»
Αναφερόμενος στη ρωσική στρατιωτική απειλή για κράτη της Ε.Ε., τόνισε πως, βάσει της μέχρι τώρα απόδοσης των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία, η Μόσχα δεν έχει τη δυνατότητα να επεκτείνει την επιθετικότητά της σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. «Ακόμα και στο σημερινό επίπεδο ετοιμότητας των κρατών-μελών, μια τέτοια επιχείρηση θα ήταν εξαιρετικά δύσκολη για τη Ρωσία», υπογράμμισε, απορρίπτοντας το ενδεχόμενο άμεσης στρατιωτικής απειλής για την Ε.Ε. από τη Ρωσία. Άρα δεν υφίσταται ρωσική στρατιωτική απειλή για την Ε.Ε.
Η Ουκρανία αλλάζει τη φύση του πολέμου : Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας σημείωσε πως ο πόλεμος στην Ουκρανία σηματοδοτεί μια συνολική μεταμόρφωση του σύγχρονου πεδίου μάχης. «Μιλάμε για πλήρη μεταρρύθμιση, ολιστική αλλαγή. Όλα έχουν αλλάξει: η μάχη, ο εξοπλισμός, η τεχνολογία», ανέφερε. Ειδική μνεία έγινε στην υστέρηση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας σε κρίσιμους τομείς, όπως τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones). «Η Ρωσία, το Ιράν, η Τουρκία μπορούν να παράγουν χιλιάδες drones καθημερινά. Η Ευρώπη έχει τη γνώση, αλλά όχι την ικανότητα παραγωγής. Και αυτή είναι μια κρίσιμη διαφορά», τόνισε. Επέμεινε ότι η πρόοδος στον τομέα της άμυνας δεν μπορεί να στηρίζεται μόνο σε οικονομικές επενδύσεις, αλλά απαιτεί και «αλλαγή κουλτούρας». Τόνισε ότι η καινοτομία πρέπει να στηριχθεί σε ένα ενιαίο ευρωπαϊκό οικοσύστημα που θα απαντά στις σύγχρονες προκλήσεις, με έμφαση όχι σε παραδοσιακά οπλικά συστήματα, αλλά σε ψηφιακές και αυτόνομες τεχνολογίες.
Επιπλέον, ο ΥΕΘΑ Ν. Δένδιας, αναφέρθηκε στην απουσία ευρωπαϊκής τεχνολογίας stealth στα μαχητικά αεροσκάφη, φέρνοντας ως παράδειγμα το αμερικανικό F-35, το οποίο, όπως είπε, αποτελεί «μονόδρομο» για την Ελλάδα. Υπάρχουν πολύ καλά ευρωπαϊκά αεροπλάνα, όπως το Rafale και το Tycoon, το Eurofighter, αλλά δεν είναι αεροσκάφη Stealth. «Το μέλλον της αεροπορικής μάχης θα είναι μια πλατφόρμα σαν το F-35 που θα συνοδεύεται από σμήνη drones. Ο πιλότος θα χειρίζεται αυτά τα drones —όχι το ίδιο του το αεροσκάφος», περιέγραψε.
Ανέτοιμη η Ε.Ε. και για τις υβριδικές απειλές : Σε ερώτηση για την ικανότητα της Ευρώπης να αντιμετωπίσει υβριδικές απειλές —όπως κυβερνοεπιθέσεις, παραπληροφόρηση ή μεταναστευτικές πιέσεις— ο Νίκος Δένδιας απάντησε χωρίς περιστροφές: «Όχι. Ξεκάθαρα, όχι. Δεν είμαστε έτοιμοι.»
Ολοκληρώνοντας, ο Νίκος Δένδιας απηύθυνε μήνυμα προς τη νέα γενιά, εστιάζοντας στην ανάγκη αλλαγής νοοτροπίας. «Η ευρωπαϊκή πρόοδος δεν εξαρτάται μόνο από χρήματα. Είναι θέμα πολιτικής κουλτούρας και ετοιμότητας. Και κάτι τελευταίο, ιδιαίτερα για τους νέους: δεν μπορείτε να επιβιώσετε αν περιμένετε από άλλους να δώσουν τις μάχες σας. Αυτό μας διδάσκει η Ιστορία.»
