Θα μπορούσε άραγε η κ. Γεννηματά να μας υποδείξει «νεοφιλελεύθερες» πολιτικές που ευαγγελίζεται ή εφάρμοσε η άλλη πλευρά της «αβύσσου» και δεν τις πραγματοποίησε ο Κώστας Σημίτης, ίσως ο πλέον επιτυχημένος πρωθυπουργός της μεταπολίτευσης; Τέτοιες δηλώσεις αδικούν τις έννοιες (φιλελευθερισμός / σοσιαλδημοκρατία), αλλά κυρίως αδικούν τη νοημοσύνη των πολιτών. Θα μπορούσαν να θεωρηθούν ατυχής σπασμωδική αντίδραση περιχαράκωσης του χώρου και των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ και τίποτε περισσότερο. Δεν αποκλείεται όμως να πρόκειται για απόπειρα επανέκφρασης των συμφερόντων των συνδικαλιστών του δημόσιου τομέα, με τους οποίους παραδοσιακά είχε άριστες σχέσεις το ΠΑΣΟΚ και οι οποίοι πλήττονται (και θα πληγούν ακόμα περισσότερο) από τη «νεοφιλελεύθερη» πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ. Η πραγματική αντίθεση στην ελληνική κοινωνία, αυτή που χρόνια αναδεικνύεται στην εφαρμοσμένη πολιτική και διαπερνά τα παραδοσιακά κόμματα χωρίζοντάς τα, είναι το αίτημα του εκσυγχρονισμού, στο οποίο αντιδρούν όσοι επιμένουν στην διατήρηση αναχρονιστικών δομών. Ο ρόλος του κράτους υπήρξε κεντρικός στην δημιουργία των αναχρονιστικών δομών, μοιράζοντας προσόδους σε κοινωνικές ομάδες δημοσία δαπάνη, διαπλεκόμενο με φίλους επιχειρηματίες, εκμαυλίζοντας τους πολίτες μέσω του πελατειακού συστήματος. Σήμερα που οι πολίτες ωριμάζουν βίαια, αρχίζουν να κατανοούν πως το βάρος διαρκούς υποστήριξης δαπανηρών και αναποτελεσματικών κρατικών δομών είναι ασήκωτο και πως το δημόσιο κάθε άλλο παρά δωρεάν είναι. Η εφαρμογή πολιτικών εκσυγχρονισμού του κράτους θα πρέπει να μειώνει και το κόστος των κρατικών δομών και υπηρεσιών, το οποίο στραγγαλίζει την οικονομία, ακυρώνοντας την προοπτική της ανάπτυξης. Αν αυτό καταδικάζουμε ως «νεοφιλελευθερισμό», συμπαραστεκόμαστε στους αγώνες των Φωτόπουλων και των Μπαλασόπουλων, αλλά και όλων όσοι αρνούνται τον εκσυγχρονισμό, με στόχο τη διαιώνιση προνομίων εις βάρος του κοινωνικού συνόλου. Η επίκληση λοιπόν του μπαμπούλα του «νεοφιλελευθερισμού» και η αναφορά σε «αβύσσους» συνιστά στοίχιση σε αναχρονιστικές δομές και πρακτικές, που επείγει να αλλάξουν. Θα τις αλλάξει η Νέα Δημοκρατία; Στη διαχρονική πολιτική διαμάχη ανάμεσα σε εκσυγχρονισμό και αναχρονιστικές δομές, ελάχιστα προσέφεραν οι δυνάμεις της ΝΔ. Οι θεσμικοί εκσυγχρονισμοί προήλθαν από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ (ΑΣΕΠ, «Διαύγεια») και αναιρέθηκαν κατά την διακυβέρνηση από τη ΝΔ (και τελευταία από τον ΣΥΡΙΖΑ). Η θητεία του ίδιου του «ανανεωτή» προέδρου της ΝΔ ως υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης στην κυβέρνηση Σαμαρά ήταν εχθρική απέναντι στην «Διαύγεια». Θα ήταν ενδιαφέρον να ακούγαμε από όσους εναποθέτουν τις ελπίδες τους στον Κυριάκο Μητσοτάκη, τι πραγματικά εκσυγχρονιστικό προσκόμισε η θητεία του στο υπουργείο, που περισσότερο από κάθε άλλο χρειάζεται μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες. Φοβάμαι πως η απελπισία που γεννά ο αναιδής λαϊκισμός της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ σπρώχνει πολλούς να φαντασιώνονται πως ο «Κυριάκος» θα φέρει την άνοιξη, παραβλέποντας πως είναι ο γόνος της πολιτικής οικογένειας που κατέχει το ρεκόρ κουμπαριών. Δεν περιμένουμε λοιπόν τίποτα από τον Κυριάκο Μητσοτάκη; Κατ’ αρχήν, η εκλογή του ήταν μια αναπάντεχη νίκη των δυνάμεων του εκσυγχρονισμού μέσα στη (βαθύτατα αναχρονιστική) ΝΔ - και ως τέτοια αποτελεί ελπιδοφόρο μήνυμα πως η κοινωνία προβληματίζεται και αντιδρά. Δικαιούμαστε να προσδοκούμε από τον νέο πρόεδρο της ΝΔ να υπερβεί τα ειωθότα άσκησης πολιτικής, αναδεικνύοντας τις πραγματικές διαχωριστικές γραμμές στην ελληνική κοινωνία, αυτές που τέμνουν κάθετα τα παραδοσιακά κόμματα και αφορούν την προώθηση του αστικού εκσυγχρονισμού στη χώρα μας. Αυτήν την προσδοκία θα μπορούσε να μην την διαψεύσει, χάρις στην εγνωσμένη ικανότητά του να θέτει και να επιτυγχάνει φιλόδοξους πολιτικούς στόχους. Θα ήταν λάθος όμως να περιμένουμε από τον «Κυριάκο» να διαβεί όλο τον δρόμο των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων στην οικονομία και στην πολιτική. Το ίδιο το κίνημα πολιτών που εκφράστηκε στο δημοψήφισμα υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας και των μεταρρυθμίσεων θα πρέπει να ξεπεράσει τις αγκυλώσεις κομμάτων όπως η ΝΔ και να ωθήσει και τον «Κυριάκο» σε θέσεις ουσιαστικού εκσυγχρονισμού. Τουλάχιστον, μετά την εκλογή του, ας αρχίσουμε να μιλάμε για τα πραγματικά προβλήματα: την ανάγκη εκσυγχρονισμού της χώρας, χωρίς «νεοφιλελεύθερους» μπαμπούλες.
Βασίλης Σπανός
