Αλλη μια προεκλογική περίοδος σε τοπικό επίπεδο ξοδεύεται σε προσωπικές αντιθέσεις και ανταγωνισμούς. Σε κουτσομπολιά και «πληροφορίες». Σε στρατεύσεις και στοιχίσεις με μοναδικό γνώμονα το προσωπικό συμφέρον. Η συναλλαγή του διορισμού, της προαγωγής και της προσωπικής εξυπηρέτησης για μια ακόμα φορά κυριαρχούν. Η προεκλογική εκστρατεία εξαντλείται σε... χτυπήματα στην πλάτη και χειραψίες. Το διακύβευμα, δηλαδή, δεν είναι το ποιος είναι ο κάθε υποψήφιος, τι διαδρομή έχει και τι ακριβώς προτείνει για την περιοχή, αλλά το πόσα χέρια θα σφίξει! Η συνέχεια βέβαια, γνωστή: Τη Δευτέρα μετά τις εκλογές όπως πάντα οι πολίτες θα μείνουν με τις επιταγές των υποσχέσεων στο χέρι, ενώ οι πολιτικοί τους θα παραπέμπουν την εξαργύρωση σε... γραμματείς και Φαρισαίους.

Η τοπική πολιτική ζωή με πρωταγωνιστές τους ανθρώπους της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης κινείται σε αυτούς τους ρυθμούς εδώ και χρόνια. Οπως πολλές φορές έχουμε επισημάνει, δεν ασκείται πολιτική με βάση τα προβλήματα, αλλά με βάση τις επικοινωνιακές ανάγκες. Η διάκριση των τοπικών παραγόντων στην «επικοινωνία» είναι αναμφισβήτητη! Ακόμα και για το πιο αστείο θέμα, την καταπολέμηση των κουνουπιών για παράδειγμα, οργανώνεται ολόκληρη επικοινωνιακή επιχείρηση με συσκέψεις και συνεδριάσεις, και βέβαια συνεντεύξεις και πλήθος δηλώσεων, για το πώς θα νικήσουμε τα… κουνούπια. Το αυτονόητο, η ελάχιστη άσκηση αρμοδιότητας, μετατρέπεται σε επίτευγμα, σε κοσμογονία, σε τιτάνια συμβολή φωτισμένων ηγεσιών... του κουνουποπόλεμου! Καταρρίπτεται έτσι ο μύθος τού «βαράνε μύγες» και μετατρέπεται σε... «κυνηγάνε κουνούπια». Η ευθύνη βέβαια δεν ανήκει μονοσήμαντα στους ατρόμητους κουνουποσκοτώνηδες, αλλά και στα μέσα ενημέρωσης που δίνουν βήμα κι αφιερώνουν χρόνο σε ασήμαντα θέματα.

Η συγκεκριμένη πραγματικότητα είναι απολύτως κατανοητή και ερμηνεύσιμη για όσους γνωρίζουν πώς «παίζεται το παιχνίδι» σε τοπικό επίπεδο. Το ποια θέματα «σηκώνονται» και ποια «εξαφανίζονται», το ποιοι μπαίνουν καθημερινά στο σαλόνι κάθε πολίτη και ποιοι αποκλείονται, είναι απόρροια μιας ολοκληρωμένης επικοινωνιακής στρατηγικής. Δεν είμαστε οπαδοί των θεωριών συνωμοσίας, και γνωρίζουμε ότι η συγκεκριμένη πραγματικότητα δεν οφείλεται σε κάτι τέτοιο, αλλά σε άθροισμα διαφόρων λόγων - που ξεκινούν από την μικροεκδούλευση και τις δημόσιες σχέσεις και φτάνουν στα χτυπήματα της... πλάτης, σε κομματικούς, σε προσωπικούς ή οικονομικούς φίλους, αλλά και στην ανάγκη να γεμίσουν ακόπως οι σελίδες κι ο τηλεοπτικός χρόνος. Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον δε λείπουν βέβαια τα «τζουκ μποξ» και τα «αρπαχτικά» που συμβάλλουν από τη δική τους πλευρά στη διαμόρφωση της συγκεκριμένης πραγματικότητας.

Η έλλειψη πολιτικού σχεδίου για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων για το μέλλον της περιοχής είναι πλέον τόσο διαδεδομένη, που η απουσία του δεν προκαλεί καμιά εντύπωση... Κατά κανόνα, σχεδόν σε όλα τα επίπεδα, κυριαρχούν οι αυτοσχεδιασμοί που μοναδικό μέλημα έχουν τις μικροεξυπηρετήσεις και την επικοινωνιακή διαχείριση τόσο των θετικών όσο και των αρνητικών. Η συγκεκριμένη πρακτική είναι πλέον ορατή από τους πολίτες, και σε αυτή οφείλεται κατά βάση η απαξίωση προς τους πολιτικούς. Ο πολιτικός δεν μπορεί να είναι «νταραβεριτζής» με μοναδικό γνώμονα τη διαχείριση και τακτοποίηση μικρών ή μεγάλων συμφερόντων, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα προβολή από τους ευεργετηθέντες. Ο ρόλος του πολιτικού είναι η παραγωγή χρήσιμου για τους πολίτες έργου. Να θέτει στόχους, να καταθέτει προτάσεις, να κινητοποιεί τους πολίτες, να δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη της περιοχής και την ευημερία όλων ανεξαιρέτως των πολιτών.

Κανένας εδώ και χρόνια δεν ασχολείται με το μέλλον της περιοχής: με τα προϊόντα της, με την ανάδειξη της φυσιογνωμίας της, με την προώθηση των ομορφιών της. Αυτά θέλουν ουσιαστικές πολιτικές κινήσεις και πολλή δουλειά που θα αποδώσει βέβαια σε βάθος χρόνου, ενώ η κυρίαρχη λογική πολιτών και πολιτικών είναι το «δος ημίν σήμερον» μια θεσούλα για να λάβεις το ψηφουλάκι. Η ενίσχυση της τοπικής οικονομίας εμπεριέχει ταυτόχρονα τον... κίνδυνο να αναδειχτούν νέες οικονομικές και κοινωνικές δυνάμεις που θα ανατρέψουν το πολιτικό κατεστημένο της περιοχής. Αντίθετα, η ατομική εξυπηρέτηση με το μικρό ή το μεγάλο ρουσφέτι και η ελεγχόμενη μέσω επιδοτήσεων - δανειοδοτήσεων επιχειρηματική δραστηριότητα δεν εγκυμονεί... κινδύνους, αλλά συντηρεί και διαιωνίζει την πολιτική κυριαρχία συγκεκριμένων προσώπων και μηχανισμών.

Η συντήρηση, η στασιμότητα και η οπισθοδρόμηση δεν προέκυψαν έτσι τυχαία. Είναι συνειδητές επιλογές που ως ένα βαθμό βολεύουν πολλούς. Είναι πλέον φανερό όμως, ότι οι συγκεκριμένες επιλογές, παρότι σε τοπικό επίπεδο παραμένουν κυρίαρχες, πρέπει να ανατραπούν. Τα αδιέξοδα στον αγροτικό τομέα αλλά και οι ευκαιρίες που ανοίγονται στον τουρισμό από την ΠΟΤΑ, σε συνδυασμό με την ολοκλήρωση των αυτοκινητόδρομων, δημιουργούν εντελώς νέες συνθήκες. Οι παλιές συνταγές, μαζί με τα πρόσωπα που τις εξέφρασαν και τις υπηρέτησαν με τον πιο δυναμικό και πιστό τρόπο στην περιοχή, πρέπει να αποτελέσουν παρελθόν. Αυτή η ευθύνη ανήκει στους Μεσσήνιους πολίτες. Αρκεί να συνειδητοποιήσουμε όλοι μας ότι και το προσωπικό συμφέρον του καθενός μας ικανοποιείται τελικά μόνο μέσα από τη συνολική οικονομική ανάπτυξη της περιοχής. Να αντιληφθούμε ότι πρέπει να ανατραπούν κατεστημένες λογικές και πρόσωπα, αν θέλουμε να μπει οξυγόνο στο υπόγειο του νότου. Να μην αφήσουμε να χαθεί αυτή η ευκαιρία που έχει δημιουργηθεί για ανακάτεμα στη στασιμότητα επειδή τάχα το καινούργιο δεν μας γεμίζει και πολύ το μάτι. Αν το καθεστώς δεν ανατραπεί και τώρα, τότε είμαστε άξιοι της μοίρας μας. 

Του Γιώργου Παναγόπουλου: panagopg@gmail.com