Οι αγρότες στην Τριφυλία ξεκίνησαν από φέτος τις εξαγωγές μελιτζάνας, πιπεριάς και φασολιού, ενώ όπως είναι γνωστό εδώ και χρόνια έχει εξαγωγικό προσανατολισμό η παραγωγή αγγουριού και καρπουζιού στην περιοχή. Την ίδια ώρα, οι παραγωγοί φασολιού στον Μπουρνιά, στην Καλαμάτα, «βρίσκονται σε απόγνωση» γιατί είναι χαμηλή η τιμή του φασολιού, που διατίθεται κυρίως στην εσωτερική αγορά. Δεν πρόκειται απλώς για μια αντίφαση, αλλά για εντελώς διαφορετικό προσανατολισμό. Πρόκειται για δυο διαφορετικούς κόσμους, σε σχέση με την κατεύθυνση της χώρας και της οικονομίας της.
Οι μεν έχουν αντιληφθεί ότι πρέπει να έχουν προσανατολισμό στη μεγάλη αγορά της Ευρώπης και του κόσμου, ενώ οι δε «κλαψουρίζουν» περιμένοντας από τον πατερούλη του κρατικού πελατειακού συστήματος να τους «ενισχύσει» παρεμβαίνοντας. Οι μεν ψάχνουν το ρόλο τους στη μεγάλη εικόνα, ενώ οι δε, θέλουν σύνορα, παρεμβατισμό και «τιμή ασφαλείας». Οι μεν έχουν καταλάβει ότι στην ελεύθερη οικονομία θα πρέπει να δράσουν ατομικά και συλλογικά, ενώ οι δε περιμένουν να τους λύσουν όλα τα προβλήματα «οι πολιτικοί».
Οι αγρότες χρόνια τώρα είναι θύματα του άκρατου πολιτικού λαϊκισμού: Κανένας δεν τους είπε ποτέ την αλήθεια. Ολο εύκολες λύσεις διακινούνταν, πασπαλισμένες από παλαιοκομματικό ενδιαφέρον και διεκδικητικό κομματισμό. Εύκολα τσιτάτα για «έλεγχο της αγοράς και περιορισμό των εισαγωγών», χωρίς όμως να αναλύει κανένας τον... «παράδεισο» της κλειστής αγοράς.
Μήπως οι αγρότες των χωρών που βρίσκονται εκτός Ε.Ε και ελεύθερης αγοράς πωλούν τα προϊόντα τους ακριβότερα από τους Ελληνες; Στην εσωτερική αγορά των χωρών αυτών πόσο πωλούνται άραγε τα προϊόντα; Σε τι συνθήκες βρίσκεται το βιοτικό επίπεδο των αγροτών σε χώρες γύρω από την Ελλάδα που δεν πωλούν σε ευρώ; Οι συγκρίσεις είναι δραματικές, αλλά κανένας δεν τολμά να τις κάνει, γιατί έτσι θα ανατρέπονταν αερολογίες και λαϊκισμοί πολλών χρόνων.
Οι αγρότες -όπως και οποιοσδήποτε παράγει σε αυτή τη χώρα- μπορούν να ελπίζουν μόνο αν εντάξουν την προσπάθειά τους στη μεγάλη εικόνα της ευρωπαϊκής αγοράς και των κανόνων της. Τα τελευταία χρόνια έχει αναδειχθεί μια νέα ομάδα επιχειρηματιών, μικρών και μεγάλων, που έχουν στρέψει την πλάτη τους στον μίζερο μικρόκοσμο της εσωτερική αγοράς κι έχουν κατακτήσει με επιτυχία σημαντικές αγορές στο εξωτερικό. Η ελπίδα για ανάπτυξη και ανάταξη της ελληνικής οικονομίας βρίσκεται ακριβώς στην επιτυχία αυτών των πρωτοβουλιών. Να φύγει δηλαδή η χώρα και η οικονομία από την κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα και από τον παρασιτικό διαμεσολαβητισμό. Αυτό που χρειάζεται η αγροτική αλλά και ολόκληρη η οικονομία είναι ένα νέο σταθερό πλαίσιο κανόνων φορολογικού χαρακτήρα, καθώς και μια δημόσια διοίκηση που θα λειτουργεί αποτελεσματικά, με ισότητα και διαφάνεια.
Το ξεκαθάρισμα του προσανατολισμού της χώρας και του χαρακτήρα της οικονομίας είναι το μεγάλο ζητούμενο, και πρέπει να γίνει το επόμενο διάστημα. Είναι καιρός να αντιληφθεί ο καθένας ότι δεν υπάρχουν εύκολες και ανώδυνες λύσεις. Στο παιχνίδι της Ε.Ε. υπάρχουν κανόνες οι οποίοι δεν μπορούν να ισχύουν... αλά καρτ. Τα ψευτοδιλήμματα, οι ψευτομαγκιές, τα μνημονιακά και αντιμνημονιακά λάβαρα ευκαιρίας δεν έχουν κανένα ουσιαστικό περιεχόμενο. Είναι καιρός να γίνει απολύτως κατανοητό ότι δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να πορευόμαστε με τη λογική «να μην αλλάξει πουθενά τίποτα». Αυτό που υπήρχε έχει χρεοκοπήσει. Το νέο πρέπει να οικοδομηθεί με βάση τα υπάρχοντα επιτυχημένα πρότυπα. Και σε κάθε περίπτωση, το νέο δεν μπορεί να είναι απλώς μια καινούργια βερσιόν μιας αποτυχημένης συνταγής, που η εφαρμογή της στο παρελθόν οδήγησε στην απόλυτη εξαθλίωση ολόκληρες κοινωνίες και χώρες.
Ο δρόμος της προσαρμογής προφανώς και δεν είναι εύκολος, αλλά οι μαγικές λύσεις έχουν τελειώσει. Και αυτό θα το αντιληφθούν όλοι πολύ σύντομα. Ελπίζουμε μόνο η συνειδητοποίηση να μη γίνει όταν θα είναι πλέον πολύ αργά για όλους. Γιατί τα φασολάκια, αν δεν πάνε στις αγορές τις Ευρώπης, θα γίνονται δημόσια συσσίτια σε «ελεύθερους» εξαθλιωμένους.