Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων αυτών συμπεριλαμβάνεται και η Ευρωπαϊκή Ημέρα Ευγένειας στο Δρόμο το Σάββατο 22 Μαρτίου. Ο θεσμός αυτός καθιερώθηκε στη Γαλλία το 2001 από τη συνειδητοποίηση ότι τα περισσότερα τροχαία ατυχήματα οφείλονται στην επιθετική συμπεριφορά των οδηγών και από την ανάγκη να μάθουμε να μοιραζόμαστε δίκαια τους δημόσιους χώρους. Στόχος είναι να γίνουν οι δρόμοι ένας χώρος αρμονίας και όχι επιθετικών συμπεριφορών.
Η Παιδεία Οδικής Ασφάλειας αποσκοπεί στη θετική στάση του οδηγού για την οδική ασφάλεια, με απόρριψη των επικίνδυνων συμπεριφορών στην οδήγηση, με την εφαρμογή ενός αποτελεσματικού συστήματος μέτρων οδικής ασφάλειας και με την αποδοχή τους από την κοινωνία. Η παιδεία οδικής ασφάλειας αναφέρεται στην ουσιαστική καλλιέργεια της προσωπικότητας του ατόμου, στον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς του, στην αίσθηση ορίων και στις επιθυμίες του.
Στο Στρατηγικό Σχέδιο για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας στην Ελλάδα, 2011-2020, η καλλιέργεια "Παιδείας Οδικής Ασφάλειας" (Road Safety Culture) αποτελεί θεμελιώδη σκοπό. Για την επίτευξη του στόχου αυτού, απαιτούνται συνεχείς και συστηματικές συλλογικές προσπάθειες και μακρόπνοος σχεδιασμός. Εξάλλου, σε συμφωνία με τον ευρωπαϊκό στόχο καθορίζεται ως ποσοτικός στόχος του Στρατηγικού Σχεδίου για την περίοδο 2011 - 2020 οι νεκροί στα οδικά ατυχήματα το έτος 2020, να είναι λιγότεροι από 640 (μείωση κατά 50% σε σχέση με τον αριθμό των νεκρών του έτους 2010). Επιπλέον, καθορίζεται ενδιάμεσος στόχος για την πρώτη πενταετία: οι νεκροί στα οδικά ατυχήματα το έτος 2015 να είναι λιγότεροι από 880.
Τα οδικά ατυχήματα ποτέ δεν αντιμετωπίστηκαν αποτελεσματικά και σε αυτό οφείλεται το χαμηλό επίπεδο οδικής ασφάλειας στην Ελλάδα. Ο χρήστης του οδικού δικτύου αποτελεί τον πρώτο κρίκο της αλυσίδας οδικής ασφάλειας. Ανεξαρτήτως των υφισταμένων κυκλοφοριακών και τεχνικών μέτρων, η αποτελεσματικότητα της πολιτικής για την οδική ασφάλεια εξαρτάται από τη συμπεριφορά των χρηστών. Κάθε ένας από εμάς πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι για τα ατυχήματα δεν ευθύνονται μόνο οι άλλοι αλλά και ο ίδιος.
Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι ενώ την τελευταία εβδομάδα όλος ο πλανήτης αναζητά και θρηνεί για το χαμένο αεροπλάνο με τους 240 επιβάτες από τη Μαλαισία, δεν τυγχάνει της ίδιας προβολής και προβληματισμού το γεγονός ότι 4 αντίστοιχα "αεροπλάνα" χάνονται κάθε χρόνο στους ελληνικούς δρόμους και ένα "αεροπλάνο" ανά 3 μέρες στους δρόμους της Ευρώπης.
Παναγιώτης Παπαντωνίου
Πολιτικός μηχανικός ΕΜΠ, συγκοινωνιολόγος, υπ. διδάκτωρ
