Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πού το πάνε με την ιστορία της αναθεώρησης του "Καλλικράτη", εκείνο το οποίο γνωρίζουμε όμως είναι πως το τεράστιο πρόβλημα τη σημερινή εποχή είναι η διαχείριση των υποθέσεων της τοπικής κοινωνίας. Η έννοια αυτή δεν είναι ούτε γενική, ούτε και απρόσωπη. Ως τοπική κοινωνία προσδιορίζεται το σύνολο των ανθρώπων που ζουν στο κάθε χωριό ξεχωριστά και οι οποίοι ως εκ τούτου συνδέονται με ειδικές σχέσεις από φιλικές μέχρι συγγενικές, ενώ παράλληλα ενδιαφέρονται λίγο ως πολύ για τα ίδια πράγματα.

Ενα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των αλλαγών που συντελέσθηκαν τα τελευταία χρόνια είναι η απουσία εκπροσώπησης της τοπικής κοινωνίας στο θεσμό της αυτοδιοίκησης. Κομβικό σημείο στην υπόθεση αυτή τα τοπικά συμβούλια που αντιμετωπίζουν "εκ γενετής προβλήματα" με αποτέλεσμα να εμφανίζουν εικόνα διάλυσης. Τα συμβούλια αυτά με τον τρόπο εκλογής τους δεν εκφράζουν την τοπική κοινωνία αλλά αποτελούν την "ουρά" των (κομματικών κατά κανόνα) συνδυασμών οι οποίοι διεκδικούν την (τεχνητή συνήθως) πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο. Αυτή η πρακτική οδήγησε στη διάρρηξη των δεσμών στο επίπεδο του χωριού πολλές φορές, έβγαλε "στα χαρακώματα" ανθρώπους χωρίς κανένα λόγο, έφερε στα συμβούλια πολλές φορές άσχετους και αδιάφορους νεροκουβαλητές του δημάρχου, οδήγησε σε θεσμική πλαστογραφία της βούλησης των ανθρώπων που ζουν και δραστηριοποιούνται στο χωριό.

Από την άλλη πλευρά οι δήμαρχοι και οι πλειοψηφίες δεν έβλεπαν από την αρχή με καθόλου καλό μάτι τη δραστηριοποίηση των τοπικών συμβουλίων γιατί έτσι θα άνοιγαν την όρεξη για διεκδικήσεις που θα μπορούσαν να ανατρέψουν τα σχέδια της διοίκησης. Η νομοθεσία βοήθησε στον ευνουχισμό και η πρακτική των δημοτικών αρχόντων αποτελείωσε το θεσμό. Ο οποίος ενεργοποιείται συνήθως για να αβαντάρει το δήμαρχο ή όταν πρόκειται να κάνουν κάποιοι παιχνίδι δημοσίων σχέσεων. Οι ελάχιστοι (κατά την εμπειρία μας) άνθρωποι στα τοπικά συμβούλια που μπήκαν με όρεξη να κάνουν κάτι για το χωριό, γρήγορα απογοητεύτηκαν και σήκωσαν τα χέρια ψηλά. Ορισμένοι σύλλογοι κάποιες φορές λειτουργούν ως "υποκατάστατα" της θεσμικής έλλειψης αλλά σπανίως συγκεντρώνουν το σύνολο του χωριού καθώς εμφιλοχωρούν κάθε είδους αντιθέσεις μέσα στις γραμμές τους.

Αν κάτι επείγει να αλλάξει στον οποιονδήποτε "Καλλικράτη" είναι η υπόθεση της τοπικής εκπροσώπησης μέσα από την αυτοτελή εκλογή τοπικών συμβουλίων, την αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και πόρων για στοιχειώδεις λειτουργίες του χωριού. Στη σημερινή φάση κατά την οποία η κρίση αναμφισβήτητα φέρνει κόσμο και πάλι στην ύπαιθρο, είναι περισσότερο αναγκαίο από κάθε άλλη φορά να υπάρχουν συλλογικά όργανα τα οποία θα οργανώσουν την υποδοχή. Στην πράξη χρειάζονται μηχανισμοί αλληλεγγύης και βοήθειας στην εγκατάσταση, οργάνωση της εκπαίδευσης για τη ζωή στο χωριό και την οικιακή οικονομία, ενθάρρυνση και στήριξη καλλιεργητικών πρωτοβουλιών. Τίποτε από όλα αυτά δεν μπορεί να γίνει από το γραφείο του δημάρχου ή μέσω των "δοτών" και αναρμοδίων ουσιαστικά τοπικών συμβούλων. Το χωριό πρέπει να πάρει την υπόθεση στα χέρια του καθώς οι συνθήκες αλλάζουν δραματικά.

Ηλίας Μπιτσάνης

ilias.bitsanis@eleftheriaonline.gr