Δύο δηλώσεις του δημάρχου Παν. Νίκα τις τελευταίες ημέρες, αναδεικνύουν σοβαρά ζητήματα αντίληψης για τη δημοκρατία και τη λειτουργία του δήμου. Η πρώτη έγινε πριν από λίγες ημέρες και είχε ως στόχο τη φίμωση των υπαλλήλων του δήμου. Χωρίς περιστροφές διακήρυξε ότι όποιος κάνει δηλώσεις θα… απολύεται. Η δεύτερη έγινε χθες και είχε ως στόχο τη δικαιοσύνη. Συνεχίζοντας τις προκλήσεις, δήλωσε ότι τις χωματερές τις κλείνει το κράτος και όχι τα δικαστήρια.
Ασφαλώς θα ακολουθήσουν και άλλα τέτοια περιστατικά και η βεβαιότητα που εκφράζουμε πηγάζει από το γεγονός ότι αντιλήψεις σαν αυτές που προαναφέρθηκαν υποδηλώνουν ολοκληρωτική νοοτροπία. Ισοδυναμούν επί της ουσίας με την θέση "ο νόμος είμαι εγώ" και πως η πολιτική εξουσία είναι σε θέση να κάνει ό,τι θέλει, ακόμη και αν αυτό συνιστά θεσμική εκτροπή. Πρώτον ο δήμαρχος δεν μπορεί να απολύσει υπάλληλο επειδή το θέλει, το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να κινήσει διαδικασία εναντίον του με βάση τη νομοθεσία που υπάρχει. Δεύτερον η δικαιοσύνη μεταξύ των άλλων έχει ως αποστολή να προστατεύει τον πολίτη και τα δικαιώματά του από τις αυθαιρεσίες της διοίκησης και οι δικαστές δεν είναι υπάλληλοι ούτε του δήμου, αλλά ούτε και του κράτους. Πρόκειται για αυτονόητα πράγματα στο πλαίσιο λειτουργίας της δημοκρατίας και των θεσμών της. Εκείνο που δεν χωράει στη δημοκρατία είναι αυτό το σύστημα αντιλήψεων του κ. Νίκα.
Φυσικά δεν πρόκειται για κάτι καινούργιο γιατί έχουμε ήδη διανύσει μια δημοτική θητεία. Στη διάρκεια της οποίας το Δημοτικό Συμβούλιο δεν λειτούργησε ως βουλευόμενο όργανο με κυρίαρχο χαρακτηριστικό το διάλογο και τη διαμόρφωση ευρύτερων συναινέσεων γύρω από τα προβλήματα της πόλης, αλλά ως ένα όργανο επιβολής των αποφάσεων της πλειοψηφίας στη μειοψηφία. Μια τέτοια λειτουργία δεν χαρακτηρίζεται ως δημοκρατία αλλά ως δικτατορία της πλειοψηφίας της οποίας τα μέλη προσέρχονται άβουλα στη συνεδρίαση, λειτουργούν δίκην λόχου και επαναλαμβάνουν τη γνωστή άσκηση "πάνω τα χεράκια, κάτω τα χεράκια". Κάποιοι που δεν το κατάλαβαν την… πλήρωσαν γιατί βρέθηκαν εκτός ηγετικής ομάδας και… δεν μπορούν να το πιστέψουν. Γιατί ο κ. Νίκας πριν επιτεθεί στους υπαλλήλους, είχε φροντίσει να προειδοποιήσει ότι θα κόψει όποιους νομίσει πως επιχειρούν να καταλάβουν θέση στην ηγετική ομάδα μέσω της δημοσιότητας.
Ετσι δένει το ένα με το άλλο, δημιουργείται μια αλληλουχία συμπεριφορών και ένα σύστημα αντιλήψεων που οδηγεί σε ολοκληρωτικό τύπο διακυβέρνησης, σε ένα θεσμό που οξυγόνο του θα πρέπει να είναι η δημοκρατία και μέσο επιτυχίας των στόχων η προωθητική δύναμη της σύνθεσης των διαφορετικών απόψεων για τον τρόπο αντιμετώπισης των προβλημάτων της πόλης.
Δεν πρόκειται ούτε για θεωρίες, ούτε για ιδεατές καταστάσεις. Πρόκειται για πολιτικές που έχουν εφαρμοστεί εν μέρει και κατά διαστήματα στο παρελθόν, και μπορούν να έχουν έδαφος εφαρμογής σε ένα θεσμό ο οποίος έχει ως στόχο την αντιμετώπιση προβλημάτων πολιτών που ζουν και εργάζονται στην εδαφική περιφέρεια μιας μεγάλης κοινότητας. Αυτός ο θεσμός μπορεί να επιτελέσει την αποστολή του με όπλο τη δημοκρατία, τη διαφάνεια και τη συνεργασία όλων των συντελεστών του. Οι απειλές, η απαξιωτική στάση απέναντι στους δημοκρατικούς θεσμούς και τη διακριτότητα των εξουσιών, οδηγεί ταχέως σε ένα παρελθόν που έχει καταδικασθεί αμετάκλητα στη συνείδηση των πολιτών.

Ηλίας Μπιτσάνης
belias@internet.gr