Τις τελευταίες δεκαετίες το νερό ταυτίστηκε με τη θάλασσα και τον ήλιο και οι πολλοί ξέχασαν τις ποταμιές και τη σκιά των δέντρων που αφθονούσαν στις όχθες. Αλλά και πολλοί δεν έζησαν τις λαϊκές δοξασίες για τις νεράιδες, τα μάτια που ρούφαγαν ανθρώπους, το ψάρεμα στο ποτάμι: καβούρια, χαμοσούρτες, μενίδες, χέλια και πολλά ακόμη είδη (ορισμένα από τα οποία ενδημικά) που έχουν σχεδόν εξαφανιστεί.
Η επιστροφή σε αυτή την εποχή είναι δύσκολη και όχι κυρίως για λόγους κοινωνικούς. Αλλωστε πολλά παραποτάμια χωριά γεμίζουν κόσμο το καλοκαίρι. Αλλα ποτάμια όμως έχουν στερέψει, άλλα έχουν μετατραπεί σε χωματερές, σε άλλα τρέχουν βρώμικα νερά. Αλλάζει το κλίμα, αλλάζει η συμπεριφορά των ανθρώπων, αλλάζει και η συμπεριφορά απέναντι στα ποτάμια συστήματα. Δεν είναι λίγες οι απόπειρες να καθαριστούν τα ποτάμια σε ορισμένες περιοχές με "εφόδους" εθελοντών αλλά τα αποτελέσματα πολλές φορές μόνο ενθαρρυντικά δεν είναι. Γιατί οι καθαρισμοί δεν εξαλείφουν τις αιτίες και οι κατά τόπους άρχοντες δεν δείχνουν και ιδιαίτερη θέρμη για να αλλάξει η στάση των ανθρώπων απέναντι στο φυσικό περιβάλλον.
Υπάρχουν ορισμένα πράγματα όμως τα οποία δείχνουν το δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουν εκείνοι που διαχειρίζονται τις τύχες του τόπου. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η Νέδα έχει αναδειχθεί σε έναν από τους κορυφαίους φυσιολατρικούς προορισμούς στην Ελλάδα και περιλαμβάνεται μάλιστα σε πακέτα που οργανώνουν ξενοδοχεία που λειτουργούν στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Πελοποννήσου. Τα τελευταία χρόνια ντόπιοι και ξένοι ανακάλυψαν το Πολυλίμνιο όπου οι τάξεις των επισκεπτών πυκνώνουν. Το φαράγγι του Νέδοντα είναι αγαπημένος προορισμός ομάδων ξένων επισκεπτών εδώ και πολλά χρόνια.
Θα μπορούσαμε να απαριθμήσουμε μια σειρά ακόμη υδάτινα συστήματα που είναι λιγότερο "δημοφιλή" ως προορισμοί αλλά συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον ντόπιων και επισκεπτών. Κορυφαίο παράδειγμα ο Πάμισος, με την ανάδειξη του οποίου έχουμε ασχοληθεί πολλές φορές. Υπάρχουν πολλά ακόμη αν σκεφθεί κάποιος ότι τόσο ο μεσσηνιακός κάμπος, όσο και οι πεδινές περιοχές στον υπόλοιπο νομό διασχίζονται από ένα πλήθος ποταμών, παραποτάμων και χειμάρρων. Το νερό δίνει ζωή και πολλά από αυτά δημιουργούν περιοχές μεγάλης φυσικής ομορφιάς τις οποίες λίγοι γνωρίζουν και πολύ λιγότεροι επισκέπτονται.
Προσεγγίζοντας το θέμα από αυτή την πλευρά το πρώτο θέμα που πρέπει να τεθεί είναι η επίδειξη του αναλογούντος σεβασμού στα υδάτινα συστήματα. Ο οποίος αν χρειαστεί θα πρέπει να επιβληθεί με μέτρα από την τοπική εξουσία που είναι και αρμόδια για να κινητοποιήσει τον κόσμο ώστε να γίνει κατανοητή η σημασία αυτών των συστημάτων. Η ανάδειξη προϋποθέτει κατ’ αρχήν φροντίδα αποκατάστασης και όχι απλούς καθαρισμούς, ήπιες υποδομές και προστασία από την αντίληψη που θέλει τη φύση θέαμα και όχι τρόπο ζωής. Προϋποθέτει ακόμη συστηματική καταγραφή έτσι ώστε να γίνουν γνωστά σε όλους εκείνα που γνωρίζουν λίγοι, προκειμένου να διευκολυνθεί η επισκεψιμότητα που μπορεί να είναι ευεργετική για τη ζωή σε ορισμένες περιοχές.
Κανένας πλέον δεν ονειρεύεται διακοπές σε… ποτάμια στα οποία σπεύδαμε όταν έκλειναν τα σχολεία. Ολοι όμως μπορούν να γνωρίσουν "την άλλη Ελλάδα" και να χαρούν τις αμέτρητες φυσικές ομορφιές του τόπου.
Ηλίας Μπιτσάνης
