Δεν χρειάζεται να είναι κάποιος οικονομολόγος για να αντιληφθεί ότι όλο και περισσότερες δόσεις λιτότητας χωρίς μέτρα που μπορούν να οδηγήσουν στην ανάπτυξη της οικονομικής δραστηριότητας, συνιστούν αργό θάνατο για την κοινωνία και τη χώρα. Η εκτίμηση αυτή εκφράζεται από όλο και περισσότερους πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες της Ευρώπης που διαφωνούν με την πολιτική Μερκοζί. Την ψελλίζουν ακόμη αορίστως ορισμένοι πολιτικοί παράγοντες στην Ελλάδα. Αλλά όταν κάθονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την τρόικα, ξεχνούν τα… μείγματα και άλλα ωραία που εκφωνούν σε κομματικά ακροατήρια. Βεβαίως αυτή είναι η μια όψη της πολιτικής πραγματικότητας καθώς ευρύτατα στρώματα και δυνάμεις αντιτίθενται σφόδρα στα μέτρα και (με όποιες διαφοροποιήσεις) καλούν σε αγώνα από την ανατροπή του καπιταλισμού μέχρι την διαφορετική διαχείριση της κρίσης μέσα σε αυτόν. Και αυτές οι αντιλήψεις εμπεριέχουν με διαφορετικό τρόπο την έννοια ανάπτυξης της οικονομικής δραστηριότητας.
Η πορεία του τόπου θα εξαρτηθεί από τους πολιτικούς συσχετισμούς και κυρίως από την αποφασιστικότητα των πολιτών να στηρίξουν τη μια ή την άλλη επιλογή. Γιατί ορισμένοι μπορεί να δίνουν την εντύπωση του "παραδείσου" στην πολιτική τους αλλά αυτός ο τόπος… έχει τελειώσει για την ελληνική κοινωνία. Σε κάθε περίπτωση η έννοια "ανάπτυξης της οικονομικής δραστηριότητας" είναι και οφείλει να είναι οργανικό στοιχείο της πολιτικής όλων των κομματικών σχηματισμών και των θεσμικών φορέων. Εδώ τίθεται πλέον το ερώτημα σε όλους, τι και με ποιον τρόπο θα γίνει για να αναπτυχθεί η οικονομική δραστηριότητα. Και εν προκειμένω ειδικότερα για την Πελοπόννησο, ποια είναι η πρόταση του καθενός και υπό ποίους όρους μπορεί να υλοποιηθεί.
Δυστυχώς στο ζήτημα αυτό υπάρχει ένα τεράστιο κενό. Είναι σαφές ότι ο καθένας θέτει το δικό του ιδεολογικό πλαίσιο, στη βάση του οποίου μπορεί να πραγματοποιηθεί η ανάπτυξη που οραματίζεται. Από αυτό το σημείο μέχρι την απλουστευτική λογική πως αυτή θα έρθει αυτομάτως όταν θα έρθει ο ένας ή ο άλλος πολιτικός σχηματισμός στην εξουσία, υπάρχει τεράστια απόσταση. Αντιθέτως η υποστήριξη του ιδεολογικού πλαισίου από στοιχεία και προτάσεις που τεκμηριώνουν τις αναπτυξιακές δυνατότητες, καθιστούν πολύ πιο αξιόπιστο το λόγο του πολιτικού σχηματισμού.
Σε μια Ελλάδα που καταρρέει οι κερδοσκόποι έχουν βρει τους αναπτυξιακούς στόχους τους: Ηλιος, αέρας, έδαφος, υπέδαφος μπορεί να αποφέρουν τεράστια κέρδη αλλά σε συνθήκες εργασιακής εξαθλίωσης. Οι υποψήφιοι επενδυτές περιμένουν τη δημιουργία στρατιών ανέργων που είναι διατεθειμένοι να δουλέψουν κυριολεκτικά για το ψωμί, όπως γίνεται ακόμη και μέσα στη σημερινή Γερμανία όπου εκατομμύρια εργαζόμενοι απασχολούνται ανασφάλιστοι και με αμοιβή μικρότερη από 400 ευρώ (mini jobs). Η ιστορία του κατώτατου μισθού στην Ελλάδα για την οποία πίεσαν μέχρι χρεοκοπίας οι τροϊκανοί, σχετίζεται ακριβώς με αυτές τις επιδιώξεις. Περιμένουν βεβαίως και τον κοινωνικό αφοπλισμό για να είναι βέβαιοι πως δεν θα συναντήσουν αντιστάσεις.
Απέναντι σε μια τέτοια εξέλιξη χρειάζεται να δοθεί η απάντηση που πάει πέρα από το "όχι" και αξιοποιεί τις πραγματικές δυνατότητες της περιοχής. Ως εκ τούτου χρειάζεται να υπάρχει πλήρης και τεκμηριωμένη αντίληψη για τις πλουτοπαραγωγικές πηγές του τόπου, για τους τομείς που κατά προτεραιότητα θα πρέπει να αναπτυχθούν, για δραστηριότητες που πρέπει να αποκλεισθούν αλλά και για τη γενική λογική που πρέπει να διέπει τις αναπτυξιακές πρωτοβουλίες. Υπάρχουν κάποιες προσεγγίσεις στο θέμα αλλά φαίνεται ότι είναι ακόμη σε θεωρητική βάση περισσότερο και δεν έχουν ιδιαίτερη πρακτική αξία.
Και επειδή κάποιοι μπορεί να πουν ότι τώρα "έχουμε πόλεμο" και βλέπουμε μετά τι θα γίνει, θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι το εμβληματικό έργο του Δημήτρη Μπάτση "Η βαρειά βιομηχανία στην Ελλάδα" γράφτηκε μέσα στον Εμφύλιο, κυκλοφόρησε το 1947 και αποτέλεσε για δεκαετίες σημείο αναφοράς όλων των οικονομικών μελετών.
