Περιστατικά βίας μέσα στα σχολεία αναγκάζουν τους γονείς να πηγαίνουν στην Αστυνομία για να προστατεύσει τα παιδιά τους. Συνήθως πρόκειται για παιδιά στερημένα προσοχής από το οικογενειακό τους περιβάλλον ή κακοποιημένα από τους γονείς τους, τα οποία προσφεύγουν στη βία και από θύματα γίνονται θύτες.
Οπως περιγράφει αξιωματικός στην “Ε”, οι γονείς τούς αναφέρουν ότι τα παιδιά τους υφίστανται μια αφόρητη βία κυρίως ψυχολογική, αλλά υπάρχουν και φαινόμενα ξυλοδαρμού. Ωστόσο, όπως συνέβη και με τον 15χρονο μαθητή στην Άρτα που ένα χρόνο πριν, εν ώρα σχολείου, χτυπήθηκε άσχημα από ανήλικο συμμαθητή του, πολλά τέτοια περιστατικά αποσιωπούνται -ενώ τα περισσότερα καταγγέλλονται από γονείς γιατί το σχολείο δεν θέλει να στιγματιστεί.
ΔΕΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΦΥΛΛΑΔΙΑ ΚΑΙ ΧΡΩΜΑΤΙΣΤΕΣ ΑΦΙΣΕΣ
Ευτυχώς, για την πόλη της Καλαμάτας και τη Μεσσηνία, καθοριστικής σημασίας σε τέτοια περιστατικά είναι η ύπαρξη του Γραφείου Επιμελητών Ανηλίκων στα Δικαστήρια Καλαμάτας και της Εταιρείας Προστασίας Ανηλίκων Καλαμάτας, γιατί το bullying δεν αντιμετωπίζεται με φυλλάδια και χρωματιστές αφίσες.
Η προτροπή “μίλα” σε ένα παιδί που υφίσταται αφόρητη βία, κυρίως ψυχολογική, από τους συμμαθητές του, αλλά και ξυλοδαρμούς, δεν θα μετριάσει το άγχος και την ανασφάλειά του ούτε θα το κάνει να μιλήσει. Πολλές φορές αυτός που θα σπάσει τη σιωπή του και θα καταγγείλει είναι ο γονιός. Είναι, όμως, σημαντικό να διαχωρίσουμε τι ακριβώς είναι ο εκφοβισμός από το αθώο πείραγμα, καθώς είναι επικίνδυνο να γενικεύουμε, ορίζοντας ως bullying κάθε πράξη βίας. Το bullying έχει ειδοποιούς διαφορές που είναι η συστηματικότητα, η επανάληψη, η σκοπιμότητα και το απρόκλητο της επιθετικής συμπεριφοράς.
ΠΟΤΕ ΜΙΑ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΣΥΝΙΣΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟ;
Η φράση “Μου κάνει bullying…”, μας λέει “Το Χαμόγελο του Παιδιού”, ακούγεται συχνά από τα παιδιά ή πολλές φορές ακόμα και από ενηλίκους, άλλοτε ειπωμένη μεταξύ σοβαρού και αστείου και άλλοτε με πόνο ή αγανάκτηση. Πολλές φορές ο όρος bullying ή εκφοβισμός χρησιμοποιείται καταχρηστικά, για να περιγράψει ένα ευρύτερο φάσμα βίαιων συμπεριφορών, κάτι που τελικά μπορεί να οδηγήσει στο να χάσει ο όρος το νόημά του. Στην πραγματικότητα, το φαινόμενο του εκφοβισμού αποτελεί ένα υποσύνολο της βίας που εκδηλώνεται μεταξύ των παιδιών και διαθέτει πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά (Olweus, 1991). Συγκεκριμένα, για να θεωρηθεί μία συμπεριφορά εκφοβισμός, θα πρέπει η βία που δέχεται το παιδί, συμπεριλαμβανομένης της σωματικής, λεκτικής/ ψυχολογικής βίας, σεξουαλικής ή διαδικτυακής βίας: α) Να γίνεται συστηματικά. β) Να γίνεται με πρόθεση του ατόμου που ασκεί τον εκφοβισμό να προκαλέσει βλάβη στο παιδί - στόχο. γ) Να γίνεται μέσα σε μία σχέση άνισης δύναμης, όπου το άτομο που εκφοβίζει υπερέχει σε σχέση με το άτομο που υφίσταται τον εκφοβισμό.
ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ BULLYING
Μια μορφή εκφοβισμού είναι και το διαδικτυακό bullying. Στις περιπτώσεις διαδικτυακού bullying προκύπτουν δύο βασικά ζητήματα: Πρώτον ότι μπορεί να συμβεί μόνο μια φορά αλλά η ζημιά να μεγιστοποιείται λόγω της φύσης του μέσου -για παράδειγμα η ανάρτηση προσβλητικών βίντεο ή τα προσβλητικά σχόλια ή και η αποστολή απειλών. Δεύτερον ότι υπάρχει τεράστια άγνοια στον ανήλικο πληθυσμό, με αποτέλεσμα επικίνδυνες συμπεριφορές και συνακόλουθη θυματοποίηση ή και αυτοθυματοποίηση. Αυτό συμβαίνει με τις αποστολές ευαίσθητου φωτογραφικού υλικού μέσω σελίδων κοινωνικής δικτύωσης και τη διασπορά του, ακολούθως, σε τρίτους. Γι’ αυτό, ο σχολικός εκφοβισμός και γενικότερα τα φαινόμενα βίας μεταξύ ανηλίκων είναι φαινόμενα που απαιτούν συνέργεια: συνεργασία οικογένειας, συλλόγων γονέων, σχολείου, υπηρεσιών, θεσμών, ακόμη και των διαύλων επικοινωνίας όπως τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και το Διαδίκτυο.
* Για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία ή διευκρίνιση μπορείτε να καλείτε στην Ευρωπαϊκή Γραμμή Υποστήριξης Παιδιών 116111, ώστε να συζητήσετε με έναν ψυχολόγο όλα αυτά που μπορεί να σας απασχολούν σε σχέση με το παιδί σας. Επίσης, στη Γραμμή του Συνηγόρου του Παιδιού 8001132000, για συμβουλές σχετικά με τα δικαιώματα του παιδιού (έως 18 ετών), παρέμβαση σε υποθέσεις που αφορούν ενέργειες ή παραλείψεις δημόσιων υπηρεσιών αλλά και ιδιωτών (φυσικών ή νομικών προσώπων).