Η ανασκαφή στη ΝΑ γωνία της πλατείας Υπαπαντής θα μείνει στο φως, θα αναδειχθεί. Αντίθετα, η ανασκαφή που εκκρεμεί και θα γίνει στην οδό Χρυσοστόμου Θέμελη, θα καταχωθεί.
Αυτά επεσήμανε στην “Ε” η διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας Ευαγγελία Μηλίτση και σημείωσε πως το 2024 πρέπει να ολοκληρωθεί η ανασκαφική έρευνα, η ανάθεση και αν είναι δυνατόν και η υλοποίηση της ανάδειξης των αρχαίων που “είναι σημαντικά, ανήκουν στις αρχαίες Φαρές”.
Ακόμα, η διευθύντρια της ΕΑΜ μας ενημέρωσε ότι μέχρι το καλοκαίρι του 2024 θα έχει φωτιστεί το κάστρο της Καλαμάτας.
Ειδικότερα, για την εκκρεμότητα της παράτασης της προγραμματικής σύμβασης υπουργείου Πολιτισμού, Περιφέρειας Πελοποννήσου και Δήμου Καλαμάτας και της καθυστέρησης της ανασκαφής στην οδό Χρυσοστόμου Θέμελη, η κ. Μηλίτση μας είπε:
“Εμείς έχουμε στείλει όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, η επιτροπή συνεδρίασε για την παράταση, αλλά δεν έχει ακόμα υπογραφεί, νομίζω από τον δήμο. Είναι στον δήμο, δεν έχει φθάσει ακόμα στο Γραφείο της υπουργού Πολιτισμού. Είναι θέμα τυπικής διαδικασίας. Η σύμβαση έληγε τον Μάρτιο του 2023. Εμείς όλη την αλληλογραφία την ξεκινήσαμε τον Ιανουάριο, προκειμένου να βρεθεί ένας τρόπος για την παράταση. Αυτή τη στιγμή η σύμβαση χρειάζεται τροποποίηση ως προς τον χρόνο, διότι δεν ήταν επαρκής ο χρόνος που διατέθηκε”.
Για την ανασκαφή που έχει γίνει στη ΝΑ πλευρά της πλατείας Υπαπαντής και τη συνέχισή της στον δρόμο παρατήρησε:
“Η ανασκαφή έχει ολοκληρωθεί στη ΝΑ γωνία της πλατείας. Εχουμε ήδη συζητήσει με μηχανικούς, με αρχιτέκτονες για να δούμε τον τρόπο της ανάδειξης, αλλά αυτή τη στιγμή αδυνατούμε να αναθέσουμε, διότι δεν υπάρχει ενεργή σύμβαση. Οι επόμενες εργασίες αφορούν την ανασκαφή επί της Χρυσοστόμου Θέμελη, η οποία θα διαρκέσει πολύ λίγο διάστημα. Εχουμε πάρει δίμηνη - τρίμηνη τροποποίηση της κυκλοφορίας, κυκλοφοριακές αλλαγές, προκειμένου να κλείσει ο δρόμος για να γίνουν οι ανασκαφές. Πέρσι δεν στάθηκε δυνατό να το κάνουμε ενόψει της γιορτής της Υπαπαντής, στις 2 Φεβρουαρίου, όσο είχαμε ενεργή σύμβαση για να μην δυσκολέψουμε την πρόσβαση. Ηρθε η τροποποίηση των κυκλοφοριακών ρυθμίσεων, αλλά δεν είχαμε τη δυνατότητα μέσω σύμβασης”.
Η κ. Μηλίτη εξήγησε πως “χρειαζόμαστε απαραιτήτως τη σύμβαση για την ανασκαφή στο συγκεκριμένο σημείο και για την ανάθεση της μελέτης ανάδειξης της ΝΑ γωνίας, που θα κρατηθούν ορατά” και μας πληροφόρησε αναλυτικά: “Της Χρυσοστόμου Θέμελη τα αρχαία, ό,τι βρεθεί, η απόφαση του ΚΑΣ είναι να επανακαταχωθούν, να μην μείνουν ορατά. Αυτά, όμως της ΝΑ σύμφωνα με την υπουργική απόφαση θα πρέπει να παραμείνουν ορατά. Επομένως ο άμεσος στόχος είναι να αναδειχθούν. Η υπηρεσία μας θα αναθέσει τη μελέτη σε αρχιτέκτονα μελετητή. Εχουμε μία πρώτη γενική κατεύθυνση, έχουμε σκεφθεί τους τρόπους ανάδειξης. Πρέπει, λοιπόν, να ανατεθεί η μελέτη, να εκπονηθεί, να εγκριθεί και ακολούθως να υλοποιηθεί, μέσα στο πλαίσιο της προγραμματικής σύμβασης αυτής”.
“ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ”
Για τα αρχαία που έχουν βρεθεί, εκτίμησε πως “είναι σημαντικά. Οι επιστήμονες που τα διαχειρίζονται, μπορούν να έχουν και γνώση κι ερμηνεία των συγκεκριμένων καταλοίπων, διότι αυτή ακριβώς τη δουλειά κάνουμε”. Επεσήμανε ότι “ανήκουν στις αρχαίες Φαρές. Είναι ένα τεχνικό έργο μνημειακού χαρακτήρα για την εξασφάλιση των πρανών που θα υπήρχαν στο συγκεκριμένο σημείο. Είναι αναλημματικοί τείχη, ώστε να δημιουργηθούν επίπεδα, άνδηρα στην επιστημονική ορολογία. Αυτές οι ορθογωνισμένες μεγάλες λιθόπλικτες που αποκαλύφθηκαν ακριβώς αυτόν τον ρόλο θεωρούμε ότι έπαιζαν. Δηλαδή, στη διαμόρφωση κάποιου ανδήρου για την ανέγερση κάποιου σημαντικού μνημείου της πόλης των αρχαίων Φαρών. Επομένως, η επιστημονική εκτίμηση και η ερμηνεία είναι εκ των αν ουκ άνευ, αν μπορούμε να εκτιμήσουμε και να αξιολογήσουμε τα αρχαία. Αυτή είναι η δουλειά μας, είμαστε επιστήμονες του υπουργείου Πολιτισμού”.
Η κ. Μηλίτση επιβεβαίωσε ότι γνωρίζουν τη μορφή αυτών των καταλοίπων από την πρώτη ανασκαφική περίοδο της δεκαετίας του 1960 από τον Νικόλαο Γιαλούρη και πρόσθεσε με νόημα: “Γιαλούρης είναι ο επιστήμονας που τα είχε αποκαλύψει. Είναι από τις λίγες ανασκαφές που ξέρουμε τι θα βρούμε, γιατί υπάρχουν καταγεγραμμένα και αποτυπωμένα σε σχέδια η έκταση και η μορφή των καταλοίπων της πρώτης ανασκαφικής περιόδου”.
Διευκρίνισε για την ανασκαφή στη Χρυσοστόμου Θέμελη πως “θέλουμε να τα ανασκάψουμε και τώρα, διότι η έρευνα γίνεται πιο προσεκτικά και με νέες μεθόδους - αξιοποιούμε και τις τεχνολογικές μεθόδους πλέον -, προκειμένου να λάβουμε τα στοιχεία εκείνα που θα μας επιτρέψουν την καλύτερη τεκμηρίωση. Γι’ αυτό γίνεται η έρευνα, για να γίνει τεκμηρίωση”.
Καταλήγοντας, παρατήρησε ότι “όπως έχω πει και στις συνεδριάσεις της επιτροπής και στον κύριο δήμαρχο η απόφαση είναι αυτή, ότι θα καταχωθούν εκ νέου. Εκτός και αν αποκαλυφθεί κάτι πρωτοφανές, που όλοι θα θέλουμε να μείνει. Θεωρούμε απίθανο ότι θα μας βγάλει κάποια νέα δεδομένα. Η έρευνα είναι υποχρεωτικό να γίνει, για να πάρουμε τα στοιχεία εκείνα που θα τεκμηριώσουν καλύτερα τις αρχαιότητες που θα καταχωθούν. Επομένως, αυτό που απομένει είναι η παράταση της προγραμματικής σύμβασης, προκειμένου να αξιοποιηθούν και οι δεσμεύσεις. Το 2024 πρέπει να ολοκληρωθεί η έρευνα, η ανάθεση και ή δυνατόν και η υλοποίηση”.
ΦΩΤΑ ΣΤΟ ΚΑΣΤΡΟ
Για τον φωτισμό του κάστρου που έχει καθυστερήσει, η κ. Μηλίτση εξήγησε πως “δεν είναι και τόσο εύκολα κάποια πράγματα στα μνημεία και χρειάζονται και μελέτες ειδικές κι εγκρίσεις. Επομένως οι χρόνοι πολλές φορές είναι μεγαλύτεροι από μία απλή επέμβαση σε ένα αστικό περιβάλλον”.
Υπενθύμισε ότι “ήδη εγκαταστάθηκε στις αρχές του καλοκαιριού το αναβατόριο και πλέον η πρόσβαση στον χώρο των πολιτιστικών εκδηλώσεων είναι απολύτως αξιοπρεπής και η προβλεπόμενη για τα άτομα που έχουν δυσκολία στην κίνηση”.
Η διευθύντρια μας ενημέρωσε ότι “αυτή τη στιγμή είναι σε τελική διαδικασία ο έλεγχος της ηλεκτρολογικής μελέτης για την εγκατάσταση του φωτισμού που έχει εγκριθεί. Κατά κάποιον τρόπο έμπλεξε σε γρανάζια υπηρεσιακά και από μέρα σε μέρα περιμένουμε την τελική θεώρηση των σχεδίων και το τελικό οκέι από τον ηλεκτρολόγο μηχανικό της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού. Με το που θα μας έρθει αυτή η έγκριση, έχουμε ήδη προετοιμάσει τις διαγωνιστικές διαδικασίες για να τρέξει ο διαγωνισμός που απαιτείται για την προμήθεια κι εγκατάσταση των φωτιστικών. Το έργο της ανάδειξης αυτής που συμπεριλαμβάνει το αναβατόριο, τα κτήρια εξυπηρέτησης κοινού έξω από το υπαίθριο θέατρο και τον φωτισμό, που έχει προϋπολογισμό 380.000 ευρώ έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης, έχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση. Από τη στιγμή που θα τρέξει ο διαγωνισμός, οι διαγωνιστικές διαδικασίες θέλουν 2 - 3 μήνες.Η εγκατάσταση ευελπιστώ να γίνει πριν την επόμενη θερινή περίοδο. Το καλοκαίρι του 2024 να έχουμε εγκατεστημένο τον φωτισμό”.
