Τρίτη, 30 Ιουλίου 2024 08:36

Εκδήλωση για τη σταφίδα και την ιστορία της στους Γαργαλιάνους

Εκδήλωση για τη σταφίδα και την ιστορία της στους Γαργαλιάνους

 

Ρεπορτάζ: Κώστας Ηλιόπουλος

 

Ιδιαίτερα επιτυχημένη ήταν η εκδήλωση-συζήτηση που πραγματοποίησε την Κυριακή ο Πολιτιστικός Σύλλογος Γαργαλιάνων “Πολίτες σε δράση” για τη σταφίδα και την ιστορία της στο πάρκο της Βιβλιοθήκης Γαργαλιάνων.

“Γαργαλιάνοι κοινωνία της σταφίδας, στιγμές ιστορίας, πολιτισμού και κοινωνικών αντιστάσεων”, ήταν ο τίτλος της ξεχωριστής εκδήλωσης που είχε ως σκοπό να ανασύρει από τη λήθη, να επαναφέρει στη συλλογική μνήμη και να διασώσει την ιστορία της σταφίδας, που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την τοπική ιστορία.

Ομιλητές ήταν ο γιατρός, συγγραφέας-ερευνητής και πρώην δήμαρχος Τριφυλίας Παναγιώτης Κατσίβελας και ο συγγραφέας, ερευνητής και δημοσιογράφος Ηλίας Μπιτσάνης, που μετέδωσαν τις γνώσεις τους στους αρκετούς παρευρισκόμενους που παρακολούθησαν με ενδιαφέρον την εκδήλωση.

Η πρόεδρος του συλλόγου Σπυριδούλα Καλκαβούρα καλωσόρισε τους ομιλητές και τον κόσμο, ενώ το μέλος Γιώργος Γκόνης που ήταν ο συντονιστής της εκδήλωσης μίλησε για τον σκοπό που έχει αυτή.

Οι επιδιώξεις των “Πολιτών σε δράση” είναι να καθιερωθούν οι δράσεις για τη σταφίδα κάθε χρόνο, να φτιαχτεί σε συνεργασία με την ΣΚΟΣ ένα σύγχρονο μουσείο σταφίδας στους Γαργαλιάνους, που ήταν ισχυρή σταφιδοπαραγωγός περιοχή για πάνω από 150 χρόνια και να γίνουν έρευνες από νέους επιστήμονες για την κοινωνία της σταφίδας.

Ο Παναγιώτης Κατσίβελας έκανε μια ιστορική αναδρομή για την σταφίδα στην περιοχή των Γαργαλιάνων, κάνοντας γνωστό πως η καλλιέργεια της άρχισε το 1840, όταν και ιδρύθηκε τελωνείο στο Μάραθο και από το λιμάνι της Πρώτης ξεκίνησε η εμπορία της με πλοία.

Ιδιαίτερη αναφορά από τον κ. Κατσίβελα έγινε στα απανωτά συλλαλητήρια των αγροτών το Φλεβάρη του 1903 υπέρ του μονοπωλίου της σταφίδας, με επίκεντρο τους Γαργαλιάνους.

Το 1912 ιδρύθηκε το Εργατικό Κέντρο Γαργαλιάνων, ενώ το 1921 οι Γαργαλιάνοι ήταν το μεγαλύτερο σταφιδικό κέντρο της Μεσσηνίας, όπως σημείωσε ο Παναγιώτης Κατσίβελας που επισήμανε πως το συνεταιριστικό κίνημα άνθισε εκείνη την εποχή στους Γαργαλιάνους.

Ο Ηλίας Μπιτσάνης αναφέρθηκε εκτενώς στο Σταφιδικό Συνέδριο που έγινε στους Γαργαλιάνους, στις 28 Ιουλίου του 1935, πριν από ακριβώς 89 χρόνια.

Ενα συνέδριο που αποτέλεσε «σταθμό» στην εξέλιξη του αγροτικού κινήματος στη Μεσσηνία και ήταν ο προπομπός για τη μεγάλη κοινωνική εξέγερση ένα μήνα αργότερα.

Μάλιστα ο κ. Μπιτσάνης έγραψε νέο βιβλίο με τίτλο «28 Ιουλίου 1935 - Το Συνέδριο Γαργαλιάνων σταθμός στο σταφιδικό κίνημα», το οποίο και δώρισε στον Πολιτιστικό Σύλλογο Γαργαλιάνων “Πολίτες σε δράση”, αλλά και στον συνομιλητή του Παναγιώτη Κατσίβελα. Οσοι ενδιαφέρονται μπορούν να το διαβάσουν ηλεκτρονικά μέσω του eleftheriaonline.gr.

Ο Ηλίας Μπιτσάνης μίλησε για το συνέδριο που έγινε στο καφενείο “Αττικόν” που υπάρχει μέχρι και σήμερα, ένα συνέδριο που συγκέντρωσε αγρότες και όχι μόνο από 55 γεωργικούς συνεταιρισμούς, ενώ εκπροσωπήθηκαν 120 πόλεις και χωριά.

Οι σταφιδοπαραγωγοί ζητούσαν κατάργηση του ΑΣΟ και του παρακρατήματος, ενώ τους συνέδρους ξεσήκωσε με την ομιλία του ο συνδικαλιστής Τάσης Κουλαμπάς.

Ο κ. Μπιτσάνης τόνισε πως πρέπει να διατηρηθεί ζωντανή η ιστορική μνήμη, να στηριχθεί η σταφίδα που είναι συνυφασμένη με την περιοχή και συνεχάρη τον Πολιτιστικό Σύλλογο Γαργαλιάνων “Πολίτες σε δράση” για την πρωτοβουλία αυτής της εκδήλωσης.

Η εκδήλωση – συζήτηση για τη σταφίδα έκλεισε με τοποθετήσεις από τον κόσμο, που εξέφρασε την αγωνία του για το μέλλον του αγροτικού αυτού προϊόντος, που εγκαταλείπεται από τους αγρότες μια και είναι ασύμφορο οικονομικά.

Ακούστηκαν προτάσεις για μελέτες που να γνωστοποιούν στους καταναλωτές τη διατροφική αξία της σταφίδας που είναι υπερτροφή, αλλά και για στήριξη του προϊόντος από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.

Αξίζει να σημειωθεί πως στη Μπρίσκειο Βιβλιοθήκη λειτούργησε έκθεση φωτογραφίας και αρχειακού υλικού από εφημερίδες για το Πανσταφιδικό Συνέδριο Γαργαλιάνων, παλιές φωτογραφίες από καλλιέργεια, εμπόριο, διακίνηση σταφίδας, αλλά και σύγχρονες φωτογραφίες.

Ακόμη οι παρευρισκόμενοι απόλαυσαν εδέσματα, λιχουδιές φτιαγμένες από τη σταφίδα, μπαλσάμικο ξύδι, από επιχειρήσεις της περιοχής, ενώ υπήρχε και μαύρη σταφίδα προσφορά της ΕΑΣ Μεσσηνίας.

Το “παρών” στην εκδήλωση έδωσαν ο επικεφαλής της παράταξης «Τριφυλία Ενωμένοι», Ακης Κατρίτσης και οι δημοτικοί σύμβουλοι Σταματία Αλεξοπούλου, Βασίλης Αγγελόπουλος και Ανδρέας Φωτόπουλος, ενώ μηνύματα απέστειλαν ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου Δημήτρης Πτωχός και ο πρόεδρος της Νέας Αριστεράς Αλέξης Χαρίτσης.