Η Αγγελίνα Διβριώτη – Φιλιππίδη είναι από εκείνους τους ανθρώπους που φροντίζοντας τον καρκινοπαθή άντρα της επί 13 χρόνια, μας μιλάει για όλα αυτά τα «μετά…».
Στα πριν, αποφεύγει να αναφερθεί λεπτομερώς, ίσως γιατί ξέρει καλά τη λαϊκή ρήση περί πρώτων και στερνών. Η Αγγελίνα υπήρξε μια από τις καλύτερες Ελληνίδες σεφ και μάλιστα βραβευμένη σε διεθνές επίπεδο. Είχε δύο επιχειρήσεις εστίασης στην Κέρκυρα και ζούσε μια ευτυχισμένη ζωή με τον Μανώλη και τα παιδιά τους. Σήμερα, προσπαθεί να ισορροπήσει οικονομικά, κοινωνικά, ψυχολογικά. Ετοιμάζεται να εκδώσει ένα βιβλίο και εύχεται «να έρθουν μέρες πάνω στη γη, που κανένα πλάσμα να μην υποφέρει από σωματικό πόνο!».
- Πώς ήταν η ζωή σας πριν διαγνωστεί ο καρκίνος του Μανώλη;
«Η ζωή μας πριν τον καρκίνο του Μανώλη ήταν όπως των περισσότερων ανθρώπων πάνω στη γη, με τις χαρές και τις λύπες της να πηγαινοέρχονται σαν τα χελιδόνια.
Είχαμε δουλειές, τρεχαλητό, σπίτι, παιδιά… Είχαμε επίσης, άγνοια για το απρόβλεπτο –ευτυχώς- και την ψευδαίσθηση πως θα τελειώσουμε τη φυσική μας ζωή παππουδάκια σε κουνιστές καρέκλες. Ετσι, εκεί μαζί, μια δύση του Αυγούστου, κρατώντας ο ένας το χέρι του άλλου, μέσα σε ύπνο γλυκό. Ή αλλιώς, σαν κάτι από ατελείωτη πρόβα ορχήστρας, σαν μελωδία δίχως τον τελευταίο στίχο, κάτι από νερό, αέρα, φως και βαθύ κόκκινο τριαντάφυλλο μαζί».
- Οταν ξεκίνησε η περιπέτεια αυτή πώς την βιώσατε, κυρίως από ψυχολογικής πλευράς;
«Δεν υπάρχει ψυχολογική πλευρά ή μη. Είναι σαν να ξεχνάμε που ανασαίνουμε, επειδή δε βλέπουμε το οξυγόνο. Ολα είναι ένα: μυαλό, ψυχή, ασθένεια, οικογένεια, χώρα, νοσοκομεία, πόνος, φόβος, άγνοια. Η γνώση που δεν σε σώζει απαραίτητα, απλά κάνει τη σκληρή σου πραγματικότητα λίγο πιο εύκολη. Κάθε μέρα, κάθε ώρα, κάθε στιγμή, αναγκάζεσαι να χτίσεις εκ νέου παίχτη. Παίχτη από ένστικτο και τύχη. Οταν θολώνεις, ζωγραφίζεις με τα μάτια σκάλες ψηλές, γερές. Σκάλες πίστης, αισιοδοξίας και αγάπης, για να αντέχεις».
- Πόσα χρόνια ο Μανώλης πάλευε να είναι καλά;
«Ο Μανώλης έζησε με τους καρκίνους του 13 χρόνια. Οι γιατροί τον χαρακτήριζαν κάτι σαν ιατρικό θαύμα. Εγώ ξέρω πώς έζησε τόσο, και μάλιστα με ποιότητα! Εζησε τόσο, γιατί ο ίδιος αγαπούσε τη ζωή και τους ανθρώπους.
Στο διάστημα αυτό, δημιουργήσαμε μαζί τη σελίδα «Στηρίζουμε τους ανθρώπους που χρόνια πολεμάνε τον καρκίνο» στο Facebook, η οποία συνεχίζει να λειτουργεί.
Στη συνέχεια, ιδρύσαμε την ανθρωπιστική οργάνωση «Παλμός», που στόχο είχε την ψυχαγωγία, την επικοινωνία και την ενημέρωση των ανθρώπων που εμπλέκονται με τον καρκίνο. Ο υπότιτλος «Το γέλιο κάνει βόλτα στους δρόμους του καρκίνου» το επιβεβαιώνει! Ακολούθησε η δημιουργία ενός σπιτιού φιλοξενίας καρκινοπαθών σε μια μισθωμένη έκταση στην Κέρκυρα, αποτελούμενη από δύο κατοικίες και 6 στρέμματα φυσικού χώρου. Εκεί, προσφέραμε παραμονή και διατροφή ανά εβδομάδα, σε μια οικογένεια καρκινοπαθών κάθε φορά. Στόχος ήταν η γνωριμία, η ψυχική ανάταση και το δικαίωμα στις καλοκαιρινές διακοπές σε ανθρώπους που το χρειαζόταν και δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να το κάνουν. Παράλληλα, δημιουργήσαμε δίκτυο συγκέντρωσης και αποστολής φαρμάκων σε άτομα, όσο και σε φορείς που τα χρειαζόταν, σε όλη τη χώρα. (Βέβαια, τόσο το συγκεκριμένο δίκτυο, όσο και το σπίτι φιλοξενίας έπαψαν να λειτουργούν, αμέσως μετά το θάνατο του Μανώλη).
Ο Μανώλης έπαιρνε τόση δύναμη από την κοινωνική του προσφορά, που κατάφερε να ξανασηκωθεί από το κρεβάτι. Καθημερινά, με το μπαστούνι και το φορητό του οξυγόνο βρισκόταν σε πλατείες και οργάνωνε γιορτές με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Επιζώντων του Καρκίνου, συναυλίες, συναντήσεις σε ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς, μιλούσε και έδινε λύσεις σε δεκάδες ανθρώπους, αποτελώντας ο ίδιος παράδειγμα θάρρους και δύναμης. Σταμάτησε την προσφορά του μόνο τον τελευταίο μήνα της ζωής του, όταν το εξασθενημένο από τον καρκίνο, σαν ιχνογραφία σώμα του έσβησε».
- Oλο αυτό το διάστημα περιγράψτε μας το ρόλο που είχατε εσείς ως συνοδός;
«Ο συνοδός δεν έχει ένα ρόλο, είναι τα πάντα! Πώς να περιγράψεις την καθημερινότητά σου δίπλα σε έναν καρκινοπαθή; Στ’ αλήθεια δεν ξέρω! Δεκατρία και επιπλέον χρόνια, σαν μια Δευτέρα! Μαζεύεις εμετούς, φροντίζεις ένα εξασθενημένο σώμα, παρασκευάζεις τροφή και ό,τι άλλο χρειαστεί, ξαγρυπνάς δίπλα του μετρώντας ανάσες, με το φόβο μήπως μπλοκάρει η συσκευή του οξυγόνου… Δεν ξυπνάς, γιατί απλά δεν κοιμάσαι. Και κάθε τόσο να σου σκάει και από μια «προβλεπόμενη εκδρομή» στο νοσοκομείο, για μήνα και βάλε. Eτσι έλεγα τότε τις εισαγωγές.
Ζωές, όνειρα, οικογένειες γκρεμίζονται και αγγίζουν την απόλυτη οικονομική εξαθλίωση. Και ρωτάς εσύ… Τι γίνεται με τους ανθρώπους που δεν έχουν κανένα να τους φροντίσει σε περίπτωση που νοσήσουν; Απάντηση δεν ξέρω αν υπάρχει, ξέρω όμως ότι είδα ανθρώπους να πεθαίνουν μόνοι σε συνθήκες αναξιοπρέπειας, μόνοι και αβοήθητοι, γιατί η χώρα που ζω δεν έχει μέριμνα και αν έχει, είναι της τάξης των 32 ευρώ το μήνα. Τόσα έπαιρνα εγώ σαν συνοδός καρκινοπαθούς, με ποσοστό αναπηρίας 85%, κατά τη δική τους εκτίμηση. Η πραγματικότητα όμως άγγιζε το 100% αναπηρίας του άντρα μου, αφού δεν μπορούσε να ανοίξει ούτε ένα μπουκάλι νερό για να πιει».
- Τι βιώνει η οικογένεια όταν τελικά έρθει το τέλος για το μέλος της που είχε καρκίνο;
«Αν ο πυρήνας έχει καταφέρει να σταθεί με αγάπη και μέσα από αυτή τη σκληρή άσκηση κατανοήσει και ξεπεράσει τη μετριότητα και τον εγωισμό που όλοι οι άνθρωποι καβαλάνε μέσα τους, αν απελευθερώσει ψυχή και μυαλό, θα πονάει βέβαια ανθρώπινα, αλλά ταυτόχρονα θα χαίρεται που ο άνθρωπός τους έπαψε να υποφέρει. Ζώντας χρόνια με έναν καρκινοπαθή και βλέποντας τον αγώνα που έδωσε μέχρι να σβήσει, ξέρω πως ο Παράδεισος γι' αυτόν ήταν δικαίωμα και αυτό πολύ με ανακουφίζει».
- Η συνέχεια η δική σου μετά την απώλεια του Μανώλη ποια είναι;
«Διαπιστώνω ότι ο πανικός μου τώρα, για τη συνέχεια της δικής μου ζωής είναι πολύ μεγαλύτερος απ’ όταν διαγνώστηκε ο καρκίνος του άντρα μου. Τότε είχαμε ο ένας τον άλλο, παίρναμε δύναμη και κουράγιο, αισιοδοξία κι αγάπη. Επί13 χρόνια ήμουν αποκομμένη από πολλά κομμάτια της αληθινής ζωής. Δεν έχω πια δύναμη, κουράγιο και τρέμω... Τι θα γίνει στο αύριό μου, μόνο η ζωή το ξέρει!
Σε κάθε εισαγωγή μας στα νοσοκομεία, για να καταφέρω να κρατήσω το νου και την ψυχή μου δυνατή είχα ένα τετράδιο και έγραφα. Κάποια στιγμή παρακινήθηκε και ο Μανώλης και άρχισε να γράφει την καθημερινότητά του. Βλέποντάς τα -μήνες μετά- αποφάσισα να τα κάνω βιβλίο, πιστεύοντας ότι θα βοηθήσει ανθρώπους που τούτη την ώρα, τούτη τη στιγμή ζουν και αισθάνονται όπως εγώ τότε.
Κάτι ακόμα… Στα όσα χρόνια συνόδεψα τον άντρα μου και τον καρκίνο του, κάθε μέρα προσευχόμουν και παρακαλούσα να γίνει ένα θαύμα και να θεραπευτεί. Το παρακαλούσα και το πίστευα τόσο, που ήταν στιγμές που το έβλεπα μπροστά μου να συντελείται. Οταν ο άντρας μου πέθανε, από το θυμό μου για μήνες, όλα γύρω μου τα ’βλεπα μωβ… Μήνες μετά κατάλαβα πως το θαύμα που ζητούσα επί 13 χρόνια συντελούνταν μπροστά μου κάθε στιγμή, αλλά με διαφορετικό τρόπο… Θαύμα ήταν που μου χαριστήκαν -όπως μου χαρίστηκαν- 13 χρόνια ακόμα. Θαύμα ήταν η αφοσίωση, η υπομονή, η αγάπη, η ικανότητα να γελάμε και να χαιρόμαστε την κάθε στιγμή μέσα σε μια τόσο σκληρή συνθήκη. Ευχαριστώ τον όποιο Θεό υπάρχει γι' αυτό και εύχομαι να έρθουν μέρες πάνω στη γη, που κανένα πλάσμα να μην υποφέρει από σωματικό πόνο!».
