Σάββατο, 03 Ιανουαρίου 2015 09:00

Γιώργος Σταθάς: Τρίτη στην Ελλάδα η Μεσσηνία στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες

Γιώργος Σταθάς: Τρίτη στην Ελλάδα η Μεσσηνία στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες

Την 3η θέση στην Ελλάδα κατέχει η Μεσσηνία ως προς τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες, με συνολική έκταση 2.800 - 3.000 στρέμματα και ετήσια παραγωγή περί τους 75.000 τόνους, κυρίως κηπευτικά. Αυτό δηλώνει μεταξύ άλλων, μιλώντας στην «Ε», ο Γιώργος Σταθάς, προϊστάμενος του Τμήματος Τεχνολόγων Γεωπόνων, της Σχολής Τεχνολογίας Γεωπονίας του ΤΕΙ Πελοποννήσου.

Επισημαίνει παράλληλα ότι στο νομό μας είναι αρκετά διαδεδομένες οι υδροπονικές μονάδες, κυρίως στην ευρύτερη περιοχή της Τριφυλίας, καθώς καταλαμβάνουν 250 - 300 στρέμματα, περίπου το 10% του συνόλου των θερμοκηπιακών μονάδων στη Μεσσηνία.
Ο Γ. Σταθάς αναφέρεται επίσης στην πολυσχιδή δραστηριότητα που έχει αναπτύξει το Τμήμα - και γενικότερα η Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας του ΤΕΙ Πελοποννήσου: «Η έρευνα που πραγματοποιείται στο Τμήμα αφορά την κατεύθυνση προώθησης τοπικών προϊόντων και τη βελτιστοποίηση της παραγωγής τους, μέσα στα πλαίσια της ολοκληρωμένης παραγωγής» σημειώνει, υπογραμμίζοντας επίσης:
«Στο Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων, η διάχυση της γνώσης στον πρωτογενή τομέα πραγματοποιείται μέσω σεμιναρίων και ημερίδων ενημέρωσης, α) πτυχιούχων γεωπόνων πάνω στις τελευταίες εξελίξεις στην έρευνα και την τεχνολογία, β) σε επαγγελματίες γεωργούς και επιχειρηματίες θερμοκηπιακών μονάδων και γ) σε ερασιτέχνες που ενδιαφέρονται να επενδύσουν στον πρωτογενή τομέα»

- Εχει επηρεαστεί το ΤΕΙ Πελοποννήσου από τη συνεχιζόμενη οικονομική κρίση στη χώρα μας;
«Ως αναρμόδιος, δεν θα μπορώ να γνωρίζω επαρκώς και να αναφερθώ στα οικονομικά του Ιδρύματος. Μπορεί όμως εδώ να αναφερθεί η διαπίστωση πως οι νέοι σπουδαστές, που βιώνουν την οικονομική κρίση και σε οικογενειακό επίπεδο, επιδεικνύουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τις σπουδές τους, καθώς συνειδητοποιούν ότι πρέπει να παλέψουν σκληρά για το μέλλον τους.
Ταυτόχρονα, η Σχολή έχει γίνει περισσότερο ελκυστική σε σπουδαστές από την ευρύτερη περιοχή, λόγω οικονομικής αδυναμίας συνέχισης των σπουδών τους μακριά από την οικογενειακή τους εστία».

- Κάνοντας μια γενικότερη αναφορά στο ΤΕΙ Πελοποννήσου, όσον αφορά τα τμήματά του που εστιάζουν στον πρωτογενή τομέα, τι θα λέγατε ότι έχει προσφέρει το ίδρυμα στην προσπάθεια για περαιτέρω ανάπτυξη της γεωργίας στην περιοχή μας;
«Μεταξύ των προτεραιοτήτων που υπάρχουν στο Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων, είναι η εξασφάλιση της παραγωγής προϊόντων παραδοσιακών, ποικιλιών υψηλής ποιότητας, με τη διατήρηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της κάθε περιοχής. Ετσι, στην ανωτέρω δομή του προγράμματος σπουδών του Τμήματος Τεχνολόγων Γεωπόνων, περιλαμβάνονται γνωστικά αντικείμενα στα οποία εντάσσονται με διεξοδικό τρόπο καλλιέργειες της ευρύτερης περιοχής, όπως η ελιά, τα σύκα, τα εσπεριδοειδή, το αμπέλι, την πατάτα, τα λαχανοκομικά προϊόντα κ.ά.
Με αυτό τον τρόπο, το Τμήμα γίνεται περισσότερο ελκυστικό για τους νέους της περιοχής με επαγγελματικό προσανατολισμό στον πρωτογενή τομέα αλλά με εξελικτική προοπτική.
Πέρα όμως από την εκπαιδευτική διαδικασία, η έρευνα που πραγματοποιείται στο Τμήμα αφορά επίσης την κατεύθυνση προώθησης τοπικών προϊόντων και τη βελτιστοποίηση της παραγωγής τους, μέσα στο πλαίσιο της "ολοκληρωμένης παραγωγής".
Το Τμήμα, για παράδειγμα, έχει αναλάβει, με χρηματοδότηση της Περιφέρειας Πελοποννήσου, τη χαρτογράφηση και τη γενετική αποτύπωση της τσαπελοσυκιάς, και κινείται με ταχείς ρυθμούς για την απόδοση γενετικού barcode στη συγκεκριμένη ποικιλία, ώστε να ενταχθεί, αν είναι δυνατό και επιθυμητό, στα προϊόντα ΠΟΠ. Στην ίδια λογική κινείται και σε άλλα τοπικά παραδοσιακά προϊόντα - όπως η τομάτα.
Η προσπάθεια της Σχολής να συνδεθεί με την τοπική αγροτική οικονομία καταδεικνύεται και από άλλες σημαντικές δράσεις, όπως η δημιουργία του Διαπιστευμένου Εργαστηρίου Γευσιγνωσίας Ελαιόλαδου και η διαπίστευσή του, έτσι ώστε να παρέχει υπηρεσίες στους φορείς της περιοχής που δραστηριοποιούνται στον τομέα του ελαιόλαδου.
Το Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων διαθέτει την κρίσιμη μάζα εξοπλισμού και ανθρώπινου δυναμικού, που αποτελούν ουσιαστικούς παράγοντες για την ανάπτυξη επωφελών συνεργασιών με κοινωνικούς, πολιτιστικούς και παραγωγικούς φορείς - και είναι ανοικτό σε συνεργασίες μαζί τους. Τα μέλη Ε.Π. του Τμήματος, όπως και στην περίπτωση ανάπτυξης ερευνητικών συνεργασιών, είναι πρόθυμα και εργάζονται για την ανάπτυξη και αξιοποίηση τέτοιων συνεργασιών, πρακτικά όμως αντιμετωπίζονται οικονομικές δυσκολίες για την υλοποίησή τους.
Το Τμήμα είναι σε θέση να αξιοποιεί τις εργαστηριακές και πιλοτικές υποδομές του, και εφαρμόζοντας τους κανόνες ορθής εργαστηριακής και βιομηχανικής πρακτικής να παρέχει υπηρεσίες προς τρίτους, όσον αφορά επιστημονικές αναλύσεις και εκτέλεση ερευνητικού έργου και μετεκπαίδευσης, χωρίς αμοιβή του προσωπικού του. Οι δαπάνες όμως των αναλώσιμων πρέπει να καλυφθούν από τον αιτούντα φορέα».

- Τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα που έχουν τμήματα σχετικά με τον πρωτογενή τομέα, βοηθούν στην ανάπτυξή του στη χώρα μας ή η όποια έρευνα παραμένει αποκλειστικά ακαδημαϊκή;
«Στη Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας, λόγω της δομής και της αποστολής της, πραγματοποιείται κατά κύριο λόγο Εφαρμοσμένη Ερευνα, κατά την οποία μελετάται η αξιοποίηση των αποτελεσμάτων που προκύπτουν από τη Βασική Ερευνα, στη μεγιστοποίηση της γεωργικής παραγωγής με οικονομικό τρόπο, στη μεταποίηση, τη συντήρηση και τη διάθεση των γεωργικών προϊόντων.
Πρέπει όμως εδώ να τονιστεί πως το γεγονός της κύριας ενασχόλησης με την Εφαρμοσμένη Ερευνα δεν υποβαθμίζει τη σπουδαιότητα και την ανάγκη εκπόνησης και της Βασικής Ερευνας. Η Βασική Ερευνα δεν είναι κάτι θεωρητικό και περιττό. Τα αποτελέσματά της αποτελούν τους κατευθυντήριους άξονες πάνω στους οποίους προσανατολίζονται όλες οι πειραματικές δραστηριότητες της Εφαρμοσμένης Ερευνας».

- Ποιες είναι οι μέχρι τώρα οι πρωτοβουλίες της Σχολής για την πρακτική αξιοποίηση των ευρημάτων από την έρευνά της στον πρωτογενή τομέα;
«Στο Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων, η διάχυση της γνώσης στον πρωτογενή τομέα πραγματοποιείται μέσω σεμιναρίων και ημερίδων, σε τρία επίπεδα. Το πρώτο επίπεδο αφορά την ενημέρωση πτυχιούχων γεωπόνων πάνω στις τελευταίες εξελίξεις στην έρευνα και την τεχνολογία, το δεύτερο σε επαγγελματίες γεωργούς και επιχειρηματίες θερμοκηπιακών μονάδων και το τρίτο σε ερασιτέχνες που ενδιαφέρονται να επενδύσουν στον πρωτογενή τομέα. Φυσικά, να μη παραβλέπουμε τον ρόλο των αποφοίτων του Τμήματος που συμβάλουν ουσιαστικά στην μεταφορά της γνώσης στους χώρους εργασίας τους.
Οσον αφορά στο Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων, τα τελευταία 5 έτη υπάρχει συνεργασία, κυρίως με φορείς του Δημοσίου και της παραγωγής που δραστηριοποιούνται στον χώρο των Τροφίμων. Η συνεργασία αυτή γίνεται στο πλαίσιο, αφ’ ενός μεν της πρακτικής άσκησης των σπουδαστών (για τους σπουδαστές του προηγούμενου προγράμματος σπουδών: Τεχνολογίας Γεωργικών Προϊόντων, μιας και ακόμη οι σπουδαστές του ΤΕ.ΤΡΟ. (Τεχνολογίας Τροφίμων) δεν έχουν φτάσει στο έτος διεξαγωγής της πρακτικής τους άσκησης), αφ’ ετέρου δε, με τη διεξαγωγή κοινών ερευνητικών προγραμμάτων. Υπολογίζεται ότι το Τμήμα συνεργάζεται με περισσότερους από 20 φορείς (συνεργασίες για υποβολή κοινών ερευνητικών προτάσεων, διοργανώσεις ημερίδων, ομιλίες άλλες εκδηλώσεις).
Η επιστημονική συνεργασία του Τμήματος με κοινωνικούς, πολιτιστικούς και παραγωγικούς φορείς αναγνωρίζεται και προβάλλεται μέσω της ανάπτυξης και ενίσχυσης προσωπικών επαφών, του σχεδιασμού και υλοποίησης κοινών ερευνητικών προγραμμάτων, της ενημέρωσης της ιστοσελίδας του Τμήματος και των κοινωνικών, πολιτιστικών και παραγωγικών φορέων, του περιοδικού και ημερήσιου Τύπου, της διοργάνωσης ημερίδων και συνεδρίων, καθώς και μέσω των επιστημονικών δημοσιεύσεων που παράγονται από την υλοποίηση των παραπάνω έργων.
Μέχρι σήμερα, το Τμήμα έχει αναπτύξει έναν ισχυρό και οργανωμένο μηχανισμό στο πλαίσιο της πρακτικής άσκησης του Προγράμματος Προπτυχιακών με εμπειρία και οργάνωση που προέκυψε από την λειτουργία του ΤΕΓΕΠ (Τεχνολογίας Γεωργικών Προϊόντων)».

- Σε ποιο σημείο βρίσκεται η ανάπτυξη της υδροπονίας ως καλλιεργητικής μεθόδου στη Μεσσηνία; Ανταποκρίνεται η μέθοδος αυτή στις ανάγκες της σύγχρονης γεωργίας;
«Ο Νομός Μεσσηνίας καταλαμβάνει πλέον την 3η θέση στην Ελλάδα σε ό,τι αφορά τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες, με εκτάσεις που καλύπτουν 2.800 - 3.000 στρέμματα. Η ετήσια παραγωγή είναι περίπου 75.000 τόνοι και αφορά κυρίως κηπευτικά, όπως τομάτα, αγγούρι, πιπεριά, φασόλι, φυλλώδη λαχανικά κ.λπ.
Οι υδροπονικές μονάδες είναι αρκετά διαδεδομένες στη Μεσσηνία (κυρίως στην ευρύτερη περιοχή της Τριφυλίας) και καταλαμβάνουν 250 - 300 στρέμματα (περίπου το 10% επί του συνόλου των θερμοκηπιακών μονάδων).
Η υδροπονική καλλιέργεια των λαχανικών στα θερμοκήπια αποτελεί ένα από τα πλέον σύγχρονα εντατικά παραγωγικά συστήματα, όπου μέσω της σύγχρονης τεχνολογίας, που έχει αναπτυχθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια, επιτυγχάνεται ο καλύτερος έλεγχος και η αριστοποίηση των καλλιεργητικών πρακτικών. Οι τεχνολογίες παραγωγής λαχανικών στα θερμοκήπια εντάσσονται γενικά στην "Γεωργία Ελεγχόμενου Περιβάλλοντος’". Ο πολύ καλός έλεγχος των συνθηκών έχει ως αποτέλεσμα την μέγιστη παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιότητας, μεγάλης προστιθέμενης αξίας, με τον πλέον αποδοτικό και φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο. Οι υδροπονικές καλλιέργειες σε κλειστά συστήματα εντάσσονται στις πλέον φιλικές προς το περιβάλλον μεθόδους καλλιέργειας (αριστοποίηση κατανάλωσης νερού και λιπασμάτων) συγκριτικά με αυτές της συμβατικής γεωργίας.
Στην Ελλάδα η υδροπονία εμφανίστηκε σε επιχειρηματική μορφή στα τέλη της δεκαετίας του ’80 όπου κάποιοι "πρωτοπόροι" παραγωγοί, δειλά δειλά, ξεκίνησαν την προσπάθεια εφαρμογής αυτής της νέας για τα ελληνικά δεδομένα τεχνολογίας. Με την πάροδο του χρόνου, η υδροπονία επεκτάθηκε και σήμερα υπάρχουν στη χώρα μας πολλές αξιόλογες μονάδες, σε διάφορες περιοχές. Ιδιαίτερα την τελευταία πενταετία, έχουν κατασκευαστεί μεγάλες υδροπονικές μονάδες σε θερμοκήπια "εργοστασιακού τύπου", όπου μέσω της υψηλής τεχνολογίας παράγονται προϊόντα υψηλής ποιότητας. Οι ευνοϊκές κλιματολογικές συνθήκες της χώρας μας έχουν συμβάλει στην αύξηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος για τη δημιουργία τέτοιων μονάδων στην Ελλάδα.
Πέρα όμως από τις μεγάλες μονάδες, έχουν αρχίσει να δημιουργούνται και μικρότερες, από παραγωγούς που διαθέτουν τα προϊόντα τους σε τοπικές αγορές. Το κόστος της δημιουργίας τέτοιων μονάδων είναι ανεκτό. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλη τάση σε παλιά θερμοκήπια να γίνεται αλλαγή του τρόπου καλλιέργειας, από το έδαφος στην υδροπονία. Η απάντηση των παραγωγών που εφαρμόζουν υδροπονικές μεθόδους, στο ερώτημα αν θα ξαναγύριζαν σε καλλιέργεια στο έδαφος, είναι κατά συντριπτική πλειοψηφία αρνητική. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει περίτρανα την επιτυχία της υδροπονίας στην ελληνική πραγματικότητα».

- Υπάρχει συνεργασία της Σχολής με τοπικούς φορείς, αγροτικούς ή αυτoδιοικητικούς;
«Υπάρχει συνεργασία, όπως αναφέρεται παραπάνω - και επιδιώκεται η περαιτέρω συνεργασία».

- Θα μπορούσε, νομίζετε, να υπάρξει -αν δεν έχει ήδη προχωρήσει- συνεργασία του ΤΕΙ Πελοποννήσου με θεσμούς όπως το Ινστιτούτο Ελαίας και Οπωροκηπευτικών Καλαμάτας, σε θέματα σχετικά με την καλλιέργεια αλλά και την καταπολέμηση, με βιολογικά μέσα, των εχθρών της ελιάς;
«Θα μπορούσε να υπάρξει σε πολλά θέματα που αφορούν την Ολοκληρωμένη Παραγωγή, αλλά και σε θέματα ελαιόλαδου, όπως και διαπίστευσης και ανάπτυξης μεθόδων προσδιορισμού της νοθείας.
Το Διαπιστευμένο Εργαστήριο Γευσιγνωσίας Ελαιόλαδου της Σχολής μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά στην παροχή υπηρεσιών στην πιστοποίηση της ποιότητας του ελαιόλαδου της περιοχής και ιδιαίτερα στην υποστήριξη του ΠΟΠ Καλαμάτας».

- Ποια είναι η άποψή σας για τις αποκαλούμενες «εναλλακτικές» καλλιέργειες; Η ΣΤΕΓ προετοιμάζει τους σπουδαστές της και σε αυτό το αντικείμενο;
«Αν με τον όρο εναλλακτικές καλλιέργειες εννοούμε νέα είδη φυτών, από άλλες περιοχές του πλανήτη, που δεν έχουν δοκιμαστεί αρκετά στον ελλαδικό χώρο, είμαστε λίγο επιφυλακτικοί. Η δύναμη του αγροτικού τομέα της περιοχής μας είναι οι παραδοσιακές. Και σ’ αυτό πεδίο έχουμε να λύσουμε ακόμα πολλά προβλήματα.
Αν εννοούμε καλλιέργειες φυτών για παραγωγή προϊόντων με αυξανόμενη ζήτηση, όπως π.χ. τα αρωματικά φυτά, στο πρόγραμμα σπουδών περιλαμβάνονται σχετικά μαθήματα υποδομής.
Σ’ όλες τις περιπτώσεις προτεραιότητά μας είναι οι σπουδαστές μας να αποκτήσουν βασικές γεωπονικές γνώσεις και ανάλογα με τις επιλογές τους να δραστηριοποιηθούν, μετά το πέρας των σπουδών τους, είτε επαγγελματικά είτε μέσω μεταπτυχιακών σπουδών.
Τα διάφορα φυτά που κατά καιρούς αναφέρονται ως κατάλληλα για τις εναλλακτικές καλλιέργειες, δεν είναι δυνατόν όλα να καλλιεργηθούν με επιτυχία, τόσο από άποψη παραγωγής όσο και από άποψη κέρδους για τους καλλιεργητές τους. Στο Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων μελετώνται σε διάφορες συνθήκες καλλιέργειας και εξετάζονται -τόσο από άποψη καλλιεργητικών τεχνικών και συνθηκών όσο και από άποψη αποδόσεων και αγρονομικών χαρακτηριστικών- διάφορα είδη, κυρίως όμως ελληνικά αυτοφυή και αρωματικά φυτά.
Στα ανωτέρω είδη μελετάται η παραγωγή υγιούς και πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού, η δημιουργία πρωτοκόλλων καλλιέργειας που να αυξάνει την παραγωγή τους και ταυτόχρονα να βελτιστοποιεί την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων. Επίσης, μελετώνται τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της παραγωγής τους. Τα ανωτέρω αντικείμενα γίνονται κατανοητά στους σπουδαστές μας, είτε κατά τη διδασκαλία των μαθημάτων είτε με την εκπόνηση από τους σπουδαστές σχετικών με το θέμα πτυχιακών μελετών».

- Η συνεργασία με την Περιφέρεια Πελοποννήσου, όπως και με ανώτατα και τεχνολογικά εκπαιδευτικά ιδρύματα του εξωτερικού, είναι μια προοπτική που θα μπορούσε να αξιοποιήσει το ΤΕΙ Πελοποννήσου;
«Υπάρχει συνεργασία σε ερευνητικό και εκπαιδευτικό επίπεδο με πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού. Ενδεικτικά σας αναφέρω πως σε θέματα φυτοπροστασίας υπάρχει συνεργασία με αρκετά Ιδρύματα όπως τα ΑΕΙ: Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΤΕΙ Θεσσαλίας, Πανεπιστήμιο του Cranfield Μ. Βρετανίας, Πανεπιστήμιο της Πάδοβας στην Ιταλία, Πανεπιστήμιο Suleiman Demirel στην Τουρκία, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο της Τιφλίδας, τα Ερευνητικά Ινστιτούτα: Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, Ινστιτούτο Ζωολογίας της Βουδαπέστης, Cohen Institute of Biological Control του Ισραήλ κ.ά.
Οι συνεργασίες με τα ανωτέρω Ιδρύματα του εξωτερικού έχουν προκύψει κυρίως από τις ευκαιρίες ουσιαστικής επικοινωνίας των επιστημόνων που δίδονται σε διάφορα διεθνή επιστημονικά συνέδρια».

- Κατά πόσο το ΤΕΙ Πελοποννήσου έχει επιτύχει να "ζυμωθεί" με την τοπική κοινωνία;
«Οσον αφορά το Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων, υπάρχει επικοινωνία με παραγωγούς που απευθύνονται σε ειδικούς επιστήμονες του ΤΕΙ για την επίλυση διαφόρων επιμέρους προβλημάτων σε καλλιέργειες.
Η πραγματοποίηση ημερίδων, που πραγματοποιούνται σχεδόν ανά δίμηνο, καλύπτουν σχεδόν το σύνολο των γεωργικών δραστηριοτήτων της περιοχής. Επιπλέον, πολλοί καθηγητές του Ιδρύματος αρθρογραφούν σε μέσα μαζικής ενημέρωσης της Μεσσηνίας για γεωπονικά θέματα που ενδιαφέρουν. Τέλος, το Εργαστήριο Γευσιγνωσίας Ελαιόλαδου παρέχει πιστοποιημένες υπηρεσίες γευσιγνωστικής αξιολόγησης προς επιχειρήσεις της περιοχής.
Εδώ όμως θα πρέπει να υπογραμμιστεί το εξής: Το ΤΕΙ Πελοποννήσου είναι το μοναδικό ίδρυμα σε όλη την Περιφέρεια Πελοποννήσου, το οποίο στελεχώνεται από τόσο μεγάλο αριθμό εξειδικευμένων επιστημόνων σε θέματα της γεωπονικής επιστήμης. Για να είναι ουσιαστική και αποτελεσματική η "ζύμωση" με την τοπική κοινωνία, θα πρέπει το ενδιαφέρον να είναι αμφίδρομο. Συχνά εγείρεται το ερώτημα αν και κατά πόσον συμφέρουν ή ωφελούν οι παραπάνω δραστηριότητες ενημέρωσης, δεδομένου ότι η ανταπόκριση του κοινού για ενημέρωση σε σημαντικά γεωπονικά θέματα, δεν είναι η αναμενόμενη.
Για το Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων, αναφέρονται τα εξής:
Συνεργασία με το Επιμελητήριο Μεσσηνίας σε διαλέξεις πάνω σε εξειδικευμένα αντικείμενα, όπως αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά, η σημασία των Μεσσηνιακών τοπικών προϊόντων και η διατροφική τους αξία. Συνεργασία με WSPC (Wine and Spirits Professional Centre, Επαγγελματικό Κέντρο γευσιγνωσίας οίνου και ποτών) σε ημερίδα γευσιγνωσίας κρασιού. Με τον Οινοποιητικό Συνεταιρισμό "Νέστωρ". Με την ΕΑΣ Μεσσηνίας: Συνεργασία για την ποιότητα του Μεσσηνιακού Ελαιολάδου. Προσδιορισμοί δεικτών ποιότητας. Με τον Δήμο Μεσσήνης: Προτάσεις ανάπτυξης της περιοχής ευθύνης του δήμου. Με τον Δήμο Καλαμάτας: Προτάσεις για την αξιοποίηση των αστικών λυμάτων για δημιουργία τυποποιημένου λιπάσματος. Σε συνεργασία με τη Μονάδα Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας (ΜΟΚΕ) έχει διεξαχθεί ημερίδα και δόθηκαν διαλέξεις σχετικές με την Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία στην Ανάπτυξη Νέων Τροφίμων. Στο πλαίσιο της ΜΟΚΕ έγινε ημερίδα: Εργαστήρια ελέγχου τροφίμων\Προοπτικές για τους τεχνολόγους τροφίμων».

- Ποια είναι τα αντικείμενα που διδάσκονται στη Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας του ΤΕΙ Πελοποννήσου;
«Τα αντικείμενα που διδάσκονται στο Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων αφορούν κατά το 1ο εξάμηνο σπουδών εισαγωγικά μαθήματα της Γεωπονίας και κατά τα επόμενα εξάμηνα, σε ειδικά μαθήματα που αφορούν την πρωτογενή γεωργική παραγωγή. Στο 5ο εξάμηνο σπουδών υπάρχουν οι κατευθύνσεις Φυτικής Παραγωγής, στην οποία περιλαμβάνονται μαθήματα σχετικά με τις υπαίθριες καλλιέργειες (δενδρωδών φυτών και φυτών μεγάλης καλλιέργειας) και Θερμοκηπιακών Καλλιεργειών. Και στις δύο αυτές κατευθύνσεις, υπάρχουν υποχρεωτικά μαθήματα επιλογής. Στην κατεύθυνση Φυτικής Παραγωγής προσφέρονται και μαθήματα επιλογής που αφορούν τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες, και αντίστοιχα στην κατεύθυνση Θερμοκηπιακών Καλλιεργειών υπάρχουν και μαθήματα που αφορούν τις υπαίθριες καλλιέργειες.
Με τη δομή αυτή του προγράμματος σπουδών εξασφαλίζεται μεν η εξειδίκευση των σπουδαστών στις δύο κατευθύνσεις, αλλά επιδιώκεται σε μεγάλο βαθμό και η κατάρτισή τους ανεξαρτήτως επιλογής κατεύθυνσης, σε βασικές γνώσεις ολόκληρου του γεωπονικού κλάδου. Το πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος και τα περιγράμματα μαθημάτων αναφέρονται αναλυτικά στον ιστότοπο του Τμήματος. Κατά το 8ο εξάμηνο σπουδών οι σπουδαστές εκπονούν πτυχιακή εργασία σε γεωπονικά θέματα, υπό την επίβλεψη καθηγητών, και κάνουν την πρακτική τους άσκηση σε διάφορους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς που δραστηριοποιούνται σε γεωπονικά θέματα.
Το περιεχόμενο σπουδών του Τμήματος Τεχνολογίας Τροφίμων της Σχολής Τεχνολογίας Γεωπονίας, Τεχνολογίας Τροφίμων και Διατροφής του ΤΕΙ Πελοποννήσου καλύπτει τις εφαρμογές της επιστήμης και της τεχνολογίας στα τρόφιμα, και ειδικότερα στη βελτίωση της παραγωγής, επεξεργασίας, διανομής, προετοιμασίας, εξέτασης, νομοθεσίας καθώς και χρησιμοποίησης των τροφίμων. Κάνει δε χρήση των βιολογικών, φυσικών, χημικών και οικονομικών αρχών καθώς και των τεχνολογιών πληροφόρησης».

- Σε ποιους τομείς εστιάζεται η έρευνα στη Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας;
«Πολλά θα μπορούσαν να αναφερθούν στο σημείο αυτό, τα οποία όμως δεν μπορούν να εξαντλήσουν το θέμα, καθώς άλλα εντάσσονται σε χρηματοδοτούμενα ερευνητικά προγράμματα από διαφόρους φορείς και άλλα στα πλαίσια πτυχιακών και άλλων μελετών. Ενδεικτικά όμως, μπορούμε να αναφέρουμε για το Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων, για την τρέχουσα χρονική περίοδο, τα παρακάτω, τα οποία αφορούν την εκπόνηση έρευνας σε αρκετά επιμέρους γνωστικά αντικείμενα:
α) Το πρόγραμμα "Θαλής" (Συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών), με τίτλο "Ολοκληρωμένη διαχείριση της βλάστησης αρχαιολογικών χώρων για την προστασία των μνημείων και την ανάδειξη του ιστορικού τοπίου", στο πλαίσιο του οποίου γίνονται οι σχετικές μελέτες στην περιοχή της αρχαίας Μεσσήνης. β) Το πρόγραμμα "Αρχιμήδης ΙΙΙ" με τίτλο "'Εξυπνη θερμοκηπιακή μονάδα με αυτοματοποιημένη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ)". Αφορά τη λειτουργία των θερμοκηπίων αποκλειστικά με ΑΠΕ όπως ο άνεμος, η ηλιακή ενέργεια, τα βιοκαύσιμα και η γεωθερμία. γ) Το πρόγραμμα "Αρχιμήδης ΙΙΙ" με τίτλο "Ανάπτυξη Σύγχρονων και Καινοτόμων Μεθόδων Ολοκληρωμένης Αντιμετώπισης Εχθρών των αποθηκευμένων Γεωργικών Προϊόντων". (Συνεργασία με το ΤΕΙ Θεσσαλίας). δ) Συνεργασία με την πολυεθνική εταιρεία παραγωγής λιπασμάτων σε ερευνητικό πρόγραμμα το οποίο αφορά τη μελέτη της επίδρασης βιολογικών παραγόντων στην καταπολέμηση παθογόνων μικροοργανισμών στο έδαφος.
Στο Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων, ως ερευνητικά αντικείμενα (σήμερα και κατά το παρελθόν), αναφέρονται: α) 2005-2008: "Νέοι ακινητοποιημένοι βιοκαταλύτες για αύξηση παραγωγικότητας, βελτίωσης ποιότητας κρασιού και για βιομηχανοποίηση τους στην οινοποιία" (Πηγή χρηματοδότησης ΠΕΝΕΔ 2003). β) 2006–2008. "Μηχανισμός της αλληλεπίδρασης αερίων ρύπων και υδάτινου περιβάλλοντος: Μελέτη της επίδραση της θερμοκρασίας, του pΗ και των επιφανειακών υμενίων". Πηγή χρηματοδότησης Πανεπιστήμιο Πατρών (Πρόγραμμα Καραθεοδωρή). γ) 2006-2008: "Μοντελοποίηση και προσομοίωση των φυσικοχημικών διαδικασιών στην ατμόσφαιρα για τον έλεγχο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης" (Πηγή χρηματοδότησης ΓΓΕΤ, Π.Ε.Π.-Δ.Ε.). δ) 2006–2008: "Ανάπτυξη ερευνητικών δραστηριοτήτων του εργαστηρίου προσδιορισμού μυκοτοξινών με σκοπό τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των βιομηχανιών τροφίμων της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας" (Πηγή χρηματοδότησης ΓΓΕΤ, Π.Π.Κ.-Δ.Ε.). ε) 2008-2010: "Μελέτη της ανάπτυξης μικροοργανισμών στο δίκτυο καυσίμων των αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας και αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκαλούνται από την παρουσία τους στη λειτουργία των κινητήρων" (Πηγή χρηματοδότησης ΥΠ.ΕΘ.Α.). στ) 2011 – 2014: "Characterization of starch particles and investigation of the mechanism for the interaction between starch particles and aroma compounds". (Πηγή χρηματοδότησης ΥΠΔΒΜΘ/ΕΥΔ, Πρόγραμμα Αρχιμήδης ΙΙΙ). ζ) 2011-  : "Contribution of Mycorrhizae to the sustainability of marginal Mediterranean ecosystems – development of mycorrhizal inocula" (Πηγή χρηματοδότησης ΥΠΔΒΜΘ/ΕΥΔ, Πρόγραμμα Θαλής). η) 2009-2010: "Fermented Kalamon olives: an unexplored ecosystem, a pool of novel lactic acid bacteria starters" (Πηγή χρηματοδότησης: John S. Latsis Public Benefit Foundation). θ) 2012-2015: "Η επίδραση της βιολογικής λίπανσης στα τεχνολογικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά των κονδύλων της πατάτας πριν και μετά το τηγάνισμα" (Πηγή χρηματοδότησης ΥΠΔΒΜΘ/ΕΥΔ, Πρόγραμμα Αρχιμήδης ΙΙΙ). ι) 2009-2011: "Στήριξη του κελυφωτού φιστικιού Φθιώτιδας μέσα από μια ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του μύκητα Camarosporium (Botryosphaeria dothidaea) και του προβλήματος των μυκοτοξινών" (Πηγή χρηματοδότησης Ν.Α. Φθιώτιδας και Τ.Ε.Δ.Κ. Φθιώτιδας). ια) 2009: Τέσσερα εγκεκριμένα Κουπόνια Καινοτομίας: "Μελέτη και εφαρμογή ιχνηλασιμότητας στην ποτοποιία Κωστέας", "Ανίχνευση ουσίας για καταγραφή θερμοκρασίας προϊόντων ψύξης και κατάψυξης", "Βελτίωση παραγωγικής διαδικασίας κατεψυγμένων σφολιατοειδών προϊόντων", "Ανάπτυξη νέου προϊόντος κρουασάν βουτύρου". Από αυτά τα κουπόνια υλοποιήθηκε και χρηματοδοτήθηκε τo πρώτο (Πηγή χρηματοδότησης ΓΓΕΤ). ιβ) 2007-2008: "Αξιοποίηση γεωργο-βιομηχανικών υπολειμμάτων με την καλλιέργεια του μύκητα Lentinula edodes για παραγωγή μεταβολικών προϊόντων βιοτεχνολογικού ενδιαφέροντος" (Πρόγραμμα ΠΑΒΕΤ 105, Πηγή χρηματοδότησης ΓΓΕΤ)».