Ανήμερα της πανελλήνιας ημέρας την περασμένη Δευτέρα, οι γονείς ενός 15χρονου αγοριού από το Μεσολόγγι, που πέθανε από οξεία εγκεφαλομηνιγγίτιδα, δώρισαν τα όργανά του δίνοντας μια δεύτερη ευκαιρία σε 7 ανθρώπους που περίμεναν το δώρο της μεταμόσχευσης.
Η δωρεά οργάνων και ιστών είναι μια απόφαση μεγάλης ηθικής αξίας. Είναι η ίδια η ζωή. Είναι η απόφαση να προσφέρεις χωρίς ανταλλάγματα ένα μέρος του σώματός σου για την υγεία και την ευημερία ενός άλλου ανθρώπου. Ωστόσο, η χώρα μας παραμένει ουραγός στην Ευρωπαϊκή Ενωση στη δωρεά οργάνων. Είναι ενδεικτικό πως από τους 12.000 νεφροπαθείς στην Ελλάδα είναι ενταγμένοι στη λίστα για μεταμόσχευση μόνο οι 1.300, με το μέσο όρο αναμονής να είναι 9 χρόνια.
ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΩΣΕΙ ΕΩΣ ΚΑΙ 8 ΖΩΕΣ
Από έναν δότη μπορεί να σωθούν έως και 8 ζωές, που χρήζουν μεταμόσχευσης οργάνων, αλλά δυστυχώς στην Ελλάδα τα ποσοστά δωρεάς οργάνων είναι δραματικά χαμηλά. Εκατοντάδες ασθενείς βρίσκονται κάθε χρόνο σε λίστες αναμονής, και δυστυχώς κάποιοι από αυτούς είναι καταδικασμένοι να χάσουν τη ζωή τους πριν βρεθεί το κατάλληλο μόσχευμα. Πολλοί ασθενείς αναγκάζονται να καταφύγουν στο εξωτερικό, προκειμένου να βρουν λύση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η μεταμόσχευση αποτελεί τη μόνη θεραπευτική λύση για την τελικού σταδίου ανεπάρκεια καρδιάς, ήπατος και πνεύμονα, και την πιο αποτελεσματική λύση για την τελικού σταδίου νεφρική ανεπάρκεια. Όμως, η θεραπευτική αυτή λύση δεν είναι εφικτή χωρίς τα κατάλληλα και επαρκή μοσχεύματα.
Η ΑΠΡΟΘΥΜΙΑ ΤΩΝ ΣΥΓΓΕΝΩΝ
Ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων διαπιστώνει ότι η έλλειψη δωρητών οργάνων στη χώρα μας οφείλεται κατά κύριο λόγο στην απροθυμία των συγγενών να συναινέσουν στη δωρεά οργάνων προσφιλών τους προσώπων που χάθηκαν. Αυτό οφείλεται στην ελλιπή και εσφαλμένη πολλές φορές ενημέρωση του πληθυσμού, στο φόβο για εμπόριο οργάνων, αλλά και στις διάφορες προλήψεις και προκαταλήψεις που συνοδεύουν το τέλος της ζωής. Κάποιες επίσης από τις βασικότερες αιτίες της σημερινής κατάστασης είναι, όπως περιγράφει ο ΕΟΜ, η ανεπάρκεια κλινών στις ΜΕΘ, η έλλειψη ενός οργανωμένου Δικτύου Συντονισμού, αλλά και η αποτυχία έγκαιρου εντοπισμού δυνητικών δοτών.
Εν τω μεταξύ, εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν ευεργετηθεί από μια επιτυχημένη μεταμόσχευση και εκατομμύρια ακόμη περιμένουν τη σωτηρία. Το χάσμα, όμως, μεταξύ των διαθέσιμων οργάνων προς μεταμόσχευση και του αριθμού των ασθενών στις λίστες αναμονής αποτελεί μεγάλο και δισεπίλυτο πρόβλημα. Κάθε χρόνο πεθαίνουν 3.000 άνθρωποι στην Ευρωπαϊκή Ενωση περιμένοντας το μόσχευμα που θα τους χαρίσει τη ζωή.
ΜΠΟΡΟΥΝ ΟΛΟΙ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΔΩΡΗΤΕΣ ΟΡΓΑΝΩΝ;
Ωστόσο, δεν είναι όλοι οι άνθρωποι κατάλληλοι να γίνουν δότες οργάνων. Δωρητής μπορεί να γίνει ένας άνθρωπος που είναι εγκεφαλικά νεκρός. Ο εγκεφαλικός θάνατος είναι μη αναστρέψιμη κατάσταση, που ισοδυναμεί με το θάνατο. Οι γιατροί είναι αυτοί που θα εκτιμήσουν εάν κάποιος εγκεφαλικά νεκρός ασθενής είναι ικανός να γίνει δότης οργάνων ή ιστών.
Μεταμόσχευση μπορεί να γίνει και από ζώντα δότη. Στην περίπτωση αυτή, μπορεί να μεταμοσχευθεί νεφρό, μέρος του ήπατος, μέρος του πνεύμονα ή μέρος του λεπτού εντέρου. Επίσης, μεταμόσχευση γίνεται και στα αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα.
ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ “ΣΠΑΣΟΥΝ” ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ
Για να αυξηθούν οι δότες οργάνων σώματος χρειάζεται, σύμφωνα με τον ΕΟΜ, να “σπάσουν” οι προκαταλήψεις και να ενισχυθούν οι προσπάθειες για ευαισθητοποίηση των πολιτών στο θέμα των μεταμοσχεύσεων.
Αν και οι περισσότεροι από εμάς θεωρητικά είμαστε θετικοί απέναντι στην ιδέα της δωρεάς οργάνων, στην πράξη αισθανόμαστε φόβο, επιφυλακτικότητα ή ακόμη και αδιαφορία. Οφείλουμε πάντως να γνωρίζουμε ότι η πιθανότητα να χρειαστούμε εμείς οι ίδιοι, κάποια στιγμή της ζωής μας, ένα μόσχευμα είναι πολύ μεγαλύτερη από την πιθανότητα να δωρίσουμε μετά θάνατον τα όργανά μας.
Εκείνο άλλωστε που προηγείται της μεταμόσχευσης είναι το ανθρώπινο μεγαλείο, καθώς την ώρα της μεγαλύτερης οδύνης για την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, κάποιος με κίνητρο την αγάπη και τον αλτρουισμό αποφασίζει να γεφυρώσει τη ζωή με το θάνατο.
