Ενδεχομένως όμως η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας να αποτελεί προάγγελο μιας ευνοϊκής απόφασης για το μεσσηνιακό προϊόν από το Συμβούλιο της Επικρατείας, που εκδικάζει προσφυγή του ΣΥΜΕΠΟΠ στις 5 Οκτωβρίου.
ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
Η περιπέτεια για το ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας ξεκίνησε το Φεβρουάριο του 2018, όταν με απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Βαγγέλη Αποστόλου (ΦΕΚ 648/Β/26-2-2018) εντάχθηκε στον εθνικό κατάλογο ποικιλιών η «Ελιά Καλαμάτας», ως συνώνυμο της ποικιλίας «Καλαμών» που προϋπήρχε. Με αυτή την απόφαση, η «Ελιά Καλαμάτας» (Kalamata Olives) μπορεί να χρησιμοποιείται στη σήμανση του τελικού προϊόντος από οποιονδήποτε, ακόμη και εκτός Ελλάδας (Τουρκία, Αίγυπτο, Μαρόκο κτλ.).
Όμως, η ονομασία «Ελιά Καλαμάτας» είχε καταχωρηθεί στο Ενωσιακό Μητρώο ΠΟΠ, ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης, ήδη από το 1996 με τον ΚΑΝ (ΕΚ) Δ 107/96. Η προστασία αυτή αφορά μόνο τις ελιές Καλαμών οι οποίες καλλιεργούνται και τυγχάνουν επεξεργασίας στη Μεσσηνία.
Σε περιοχές εκτός Μεσσηνίας, είχαν καλλιεργήθηκαν προσδοκίες στις τάξεις των παραγωγών, ότι το προϊόν τους αυτόματα έγινε... ΠΟΠ με την απόφαση Αποστόλου, κάτι που δεν ισχύει. Ολοι δε οι παραγωγοί περίμεναν τότε να αυξηθεί περαιτέρω η τιμή του προϊόντος τους. Στην πραγματικότητα όμως οι τιμές κατέρρευσαν, και γι’ αυτό το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης έχει προαναγγείλει ενίσχυση των παραγώγων ελιάς Καλαμών.
Υπενθυμίζουμε ότι η ποικιλία «Ελιά Καλαμών» καλλιεργείται σε μεγάλες εκτάσεις στη Λακωνία, την Αιτωλοακαρνανία και τη Φθιώτιδα.
Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΚΟΜΙΣΙΟΝ
Ο Επίτροπος Γεωργίας Janusz Wojciechowski εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απάντησε στην ερώτηση του ευρωβουλευτή της Ελληνικής Λύσης Εμμανουήλ Φράγκου ως εξής:
"Όσον αφορά το κατά πόσον συμμορφώνεται με το δίκαιο της Ένωσης η χρήση των ονομασιών «Καλαμάτα» για την περιγραφή των ελιών της ποικιλίας «Καλαμών» που δεν καλύπτονται από την προστατευόμενη ονομασία προέλευσης (ΠΟΠ) «Ελιά Καλαμάτας», οι κυρίες και οι κύριοι βουλευτές καλούνται να ανατρέξουν στην απάντηση στη γραπτή ερώτηση E -000459/2017.
Η χρήση της ονομασίας μιας ποικιλίας δεν παραβιάζει αυτοδικαίως την προστασία που περιβάλλει τις γεωγραφικές ενδείξεις (ΓΕ), είτε πρόκειται για ΠΟΠ είτε για ΠΓΕ (προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις).
Με την επιφύλαξη του ρόλου της Επιτροπής ως θεματοφύλακα των Συνθηκών, πρωτίστως υπεύθυνες για την επιβολή των κανόνων για την προστασία των καταχωρισμένων ονομασιών στην αγορά είναι οι εθνικές αρχές. Αυτές υποχρεούνται να λαμβάνουν τα κατάλληλα διοικητικά και δικαστικά μέτρα για την πρόληψη ή την παύση της παράνομης χρήσης των γεωγραφικών ενδείξεων. Σε περίπτωση πιθανολογούμενης μη συμμόρφωσης σε άλλο κράτος μέλος, η οικεία αρμόδια αρχή μπορεί να γνωστοποιήσει την παραβίαση στην ομόλογη αρχή μέσω του συστήματος διοικητικής συνδρομής και συνεργασίας που έχει θεσπιστεί σε ολόκληρη την Ένωση, δίνοντάς της τη δυνατότητα να λάβει τα αναγκαία μέτρα. Η Επιτροπή ελέγχει τα εθνικά συστήματα επιβολής της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων των διατάξεων για τις γεωγραφικές ενδείξεις. Επιπλέον, σε περίπτωση συστημικής μη εφαρμογής του δικαίου της ΕΕ σε κράτος μέλος, μπορεί να παρέμβει η ίδια η Επιτροπή.
Όπως προαναφέρθηκε, η Επιτροπή επισημαίνει ότι «Καλαμών» είναι η ονομασία της ποικιλίας ελιάς και όχι η καταχωρισμένη ονομασία ΠΟΠ.
Η Επιτροπή έχει δεσμευτεί να ενισχύσει το νομοθετικό πλαίσιο για τις γεωγραφικές ενδείξεις στο πλαίσιο της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» και επί του παρόντος επεξεργάζεται εναλλακτικές λύσεις για την υλοποίηση αυτής της δέσμευσης".
Θ.Λ.
