Αυτά τα υγειοπροστατευτικά χαρακτηριστικά του ελληνικού -και ιδίως του μεσσηνιακού- ελαιολάδου, δίνουν στο προϊόν σημαντικότατα πλεονεκτήματα στην παγκόσμια αγορά, ωστόσο η προστασία του από την Πολιτεία είναι τουλάχιστον ανεπαρκής.

Τα πιο πάνω ανακοίνωσε ο δρ. Προκόπης Μαγιάτης επίκουρος καθηγητής στον Τομέα Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, μιλώντας την περασμένη Τετάρτη το απόγευμα στο αμφιθέατρο του Εργατικού Κέντρου στην Καλαμάτα, στην εκδήλωση “Προοπτικές και προκλήσεις για το μεσσηνιακό ελαιόλαδο”, που διοργάνωσε το Mataroa, σε συνεργασία με την πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα, το Ιδρυμα “Καπετάν Βασίλης” και την Αμερικανική Γεωργική Σχολή της Θεσσαλονίκης.

Στην ίδια εκδήλωση μίλησαν επίσης, ο δρ. Αθανάσιος Γκέρτσης διευθυντής του Κέντρου Ελιάς Perrotis College στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή, καθώς και ο Νταν Φλιν εκτελεστικός διευθυντής στο Davis Olive Center του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας.

Ο δρ. Μαγιάτης προέβη στην πιο πάνω ανακοίνωση παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα έρευνας που έχει διεξάγει ως προς την περιεκτικότητα του ελαιολάδου σε συγκεκριμένου είδους πολυφαινόλες, όπως η ελαιοκανθάλη και η ελαιασίνη, τα οποία οι μέχρι τώρα μελέτες έχουν δείξει πως επιδρούν ευεργετικά -και ενίοτε αποτρεπτικά- ως προς ορισμένες ασθένειες, μεταξύ των οποίων οι καρδιαγγειακές παθήσεις, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ακόμα και ορισμένες μορφές καρκίνου, αλλά και η νόσος Αλτσχάιμερ. Οι τιμές αυτές, τόνισε ο καθηγητής, βρέθηκε ότι είναι εξαιρετικά υψηλές σε αγουρέλαια από την κορωνέικη ποικιλία που προέρχονται από τη Μεσσηνία -“η Μεσσηνία ξεχωρίζει” είπε χαρακτηριστικά ο δρ. Μαγιάτης, σημειώνοντας ότι αποτελεί “ευνοημένη περιοχή”. Πρόσθεσε ότι τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά παρατηρούνται σε ελαιόλαδα από καρπό που έχει συγκομιστεί πρόωρα και μπορούν να διατηρούνται αλώβητα ακόμα και 18 μήνες μετά την εμφιάλωση του προϊόντος.

Η έρευνα στην οποία αναφέρθηκε ο δρ. Μαγιάτης διήρκεσε 4 χρόνια και έγινε από τον ίδιο και τη σύζυγό του, δρ. Ελένη Μέλλιου ερευνήτρια στον Τομέα Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, σε συνεργασία με το Davis Olive Center του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας. Οπως εξήγησε, στο διάστημα αυτό, έγινε συγκριτική μελέτη σε συνολικά 650 μονοποικιλιακά ελαιόλαδα από την Καλιφόρνια και την Ελλάδα -μεταξύ των οποίων και από τη Μεσσηνία, βεβαίως. Στο πλαίσιο της έρευνας, ο καθηγητής σημείωσε ότι εξελίχθηκε μια νέα μέθοδος για να διαπιστώνεται η περιεκτικότητα του ελαιολάδου σε ελαιοκανθάλη και ελαιασίνη -μέθοδος που κατέδειξε, στη συγκεκριμένη συγκριτική δοκιμή, ότι τα ελαιόλαδα με κορυφαία υγειοπροστατευτικά χαρακτηριστικά, βάσει της περιεκτικότητάς τους στα δύο συσταστικά, προήλθαν από την Ελλάδα, από την κορωνέικη ποικιλία, με τη Μεσσηνία να ξεχωρίζει.

Οι μελέτες θα συνεχιστούν, είπε ο καθηγητής, γνωστοποιώντας ότι το επόμενο χρονικό διάστημα θα γίνουν κλινικές δοκιμές με ειδικά επιλεγμένα ελληνικά ελαιόλαδα -πλούσια σε ελαιοκανθάλη και ελαιασίνη- έτσι ώστε να επιβεβαιωθούν οι φαρμακευτικές και θεραπευτικές ιδιότητες που φέρεται ότι έχουν. “Είναι καιρός το ελαιόλαδο να μπει στα φαρμακεία” σημείωσε χαρακτηριστικά.

Με ιδιαίτερη έμφαση ο δρ. Μαγιάτης τόνισε ότι “δεν είναι το ίδιο όλα τα παρθένα ελαιόλαδα” παρατηρώντας ταυτόχρονα ότι όσον αφορά στο εμπορικό κομμάτι, στις αγορές του εξωτερικού, “το ελληνικό λάδι είναι απροστάτευτο”. Χαρακτηριστικά σημείωσε ότι στα σούπερ μάρκετ της Καλιφόρνιας εντόπισε συσκευασμένα στις ΗΠΑ ελαιόλαδα, με πρώτη ύλη που φερόταν ότι προέρχεται από την Ελλάδα, με την ένδειξη “έξτρα παρθένο”, τα οποία ξεκάθαρα ήταν... μούργες, κάτι που φαινόταν απλώς κοιτώντας το περιεχόμενο στο μπουκάλι -“δεν χρειαζόταν καν χημική ανάλυση” είπε.

Από την πλευρά του, ο δρ. Αθανάσιος Γκέρτσης διευθυντής του Κέντρου Ελιάς Perrotis College, στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή Θεσσαλονίκης, αναφέρθηκε στην ολιστική προσέγγιση στην καλλιέργεια ελιάς -“γιατί ο παραγωγός παίρνει μόνο το λάδι από το λιοτρίβι;” αναρωτήθηκε, τονίζοντας ότι τα ελαιοτριβεία στη Μακεδονία λειτουργούν με ενέργεια που προέρχεται από την αξιοποίηση του πυρήνα της ελιάς. Την ίδια στιγμή χαρακτήρισε τραγική σπατάλη το κάψιμο των κλαριών και των φύλλων της ελιάς, καθώς -όπως είπε- μπορούν να αξιοποιηθούν, είτε ως εδαφοβελτιωτικό, αλλά ακόμα και στην φαρμακευτική. Παρατήρησε δε ότι στην Ελλάδα δεν έχουν αξιολογηθεί, όπως όφειλε, οι φαινόλες στο ελαιόλαδο, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι “100 μιλιγκράμ καλή φαινόλη κοστίζει περισσότερο από 3 τόνους λάδι, αλλά εμείς πετάμε τον κατσίγαρο”.

Επισήμανε ιδιαίτερα ο δρ. Γκέρτσης ότι πρέπει να υιοθετηθούν νέες μέθοδοι στην καλλιέργεια της ελιάς, έτσι ώστε αυτή να γίνει πιο αποδοτική, αλλά και πιο οικονομική -“νεότερα συστήματα και σύγχρονη τεχνολογία” είπε, αναφερόμενος, μεταξύ άλλων, στη δυνατότητα μηχανικής συλλογής του ελαιοκάρπου από ελαιώνες που είναι φυτεμένοι σε σειράδια με συγκεκριμένη ποικιλία δέντρου.

Ο Νταν Φλιν, εκτελεστικός διευθυντής στο Davis Olive Center του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, ανεβαίνοντας στο βήμα, σημείωσε ότι ενώ η ελιά Καλαμών είναι πασίγνωστη σταθερή αξία ποιότητας στις ΗΠΑ, δεν συμβαίνει το ίδιο με το ελληνικό ελαιόλαδο, καθώς στα ράφια των πολυκαταστημάτων στη χώρα του εμφανίζονται εμφιαλωμένα ελαιόλαδα αμφίβολης προέλευσης και σίγουρα πολύ χαμηλής ποιότητας ως ελληνικά έξτρα παρθένα ελαιόλαδα. Οπως σημείωσε, απαιτείται από την πλευρά των Ελλήνων παραγωγών να υπάρξει πίεση και εμμονή στο θέμα της ποιότητας του ελαιολάδου, προτείνοντας αλλαγές στο ισχύον σήμερα μοντέλο παραγωγής. Παράλληλα έκανε την εκτίμηση ότι πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη συνεργασία των ελληνικών ερευνητικών και ακαδημαϊκών ιδρυμάτων με τους ελαιοπαραγωγούς -“στο Davis Olive Center είναι οι παραγωγοί που κατευθύνουν την έρευνά μας, καθώς αυτοί γνωρίζουν ποιες είναι οι ανάγκες και τα προβλήματα” τόνισε. Παραδέχθηκε, καταλήγοντας, ότι χρειάζεται πολλή δουλειά για να γίνει ευρύτερα αποδεκτή στις ΗΠΑ η χρήση του καλού ελαιολάδου, πρόσθεσε ωστόσο ότι γίνονται ήδη βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, στην Καλιφόρνια, μέσα από σεμινάρια για τους ελαιοπαραγωγούς, “εκπαίδευση” των μέσων μαζικής ενημέρωσης, ενημέρωση των αξιωματούχων του υπουργείου Γεωργίας, αλλά και των ανθρώπων στον διατροφικό τομέα.

Β.Γ.Μ.