Οσο για την ημερομηνία καταβολής “δεν είναι εύκολο να οριστεί επακριβώς, αλλά υπολογίζεται μέσα στην άνοιξη”.
1. Αρκετές ημέρες πλέον από την ολοκλήρωση της πληρωμής του 90% της Βασικής Ενίσχυσης ποιος είναι ο απολογισμός του ΟΠΕΚΕΠΕ; Σε ποιο τομέα δημιουργήθηκε πρόβλημα και ποιες είναι οι ενέργειες του ΟΠΕΚΕΠΕ ώστε να ομαλοποιηθεί η κατάσταση;
"Καταρχάς, πρέπει να επισημανθεί ότι όλος ο μηχανισμός του ΟΠΕΚΕΠΕ, κατέβαλε πολύ μεγάλες προσπάθειες, προκειμένου να αντεπεξέλθει έγκαιρα και έγκυρα στην ολοκλήρωση της πληρωμής του 90% της Βασικής Ενίσχυσης και να είναι η Ελλάδα μία από τις πρώτες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που κατάφερε να καταβάλει τόσο νωρίς τη Βασική Ενίσχυση.
Παρενθετικά, τους τελευταίους μήνες, ο ΟΠΕΚΕΠΕ:
- πέτυχε ο έλεγχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που αφορούσε στο χαρτογραφικό υπόβαθρο, στα βοσκοτόπια, στο χωρικό επίπεδο περιοχών οικολογικής εστίασης, στους επιτόπιους ελέγχους πρασινίσματος και επιλεξιμότητας (κλασικούς ή μέσω τηλεπισκόπησης), να ολοκληρωθεί χωρίς την επιβολή καμίας δημοσιονομικής διόρθωσης στη χώρα μας, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά σε έλεγχο στις Ενισχύσεις με βάση την έκταση, τόσο μεγάλης κλίμακας,
- πέτυχε ο έλεγχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που αφορούσε στο Μέτρο 112 "Εγκατάσταση Νέων Αγροτών", να ολοκληρωθεί χωρίς δημοσιονομικές διορθώσεις,
- πέτυχε, με την συνδρομή της Δ/νσης Χωροταξίας και Προστασίας Περιβάλλοντος και της Διαχειριστικής Αρχής, τον επαναπροσδιορισμό της επιλεξιμότητας των βοσκοτόπων για τον Πυλώνα ΙΙ, με αποτέλεσμα η εκκαθάριση της πληρωμής της Εξισωτικής Αποζημίωσης (30%) από περίπου 35.000.000 € να ανέλθει σε 104.669.503,14 € και
- πέτυχε, με την συνδρομή του γενικού γραμματέα κ. Χ. Κασίμη και της Διαχειριστικής Αρχής, να ενταχθούν οι πληρωμές του Προγράμματος «Πρόωρη Συνταξιοδότηση Αγροτών», ύψους άνω των 100.000.000 € στο ΠΑΑ 2007-2013 και να εισρεύσουν πάνω από 80.000.000 € στα ταμεία της χώρας,
Και αν έπρεπε να αναφερθούμε σε κάποια «προβλήματα», που διαπιστώθηκαν μετά από αυτή την πληρωμή, το πρώτο και κυριότερο, αφορά στην ελλιπή ενημέρωση του αγροτικού και όχι μόνο κόσμου, αναφορικά με το ότι ο συνολικός φάκελος της ΚΑΠ, που αποφασίστηκε το 2014, προέβλεπε μείωση της Ενιαίας Ενίσχυσης κατά 15% περίπου και ότι το ποσό της Βασικής Ενίσχυσης αποτελεί το 55% της Ενιαίας Ενίσχυσης. Συνεπώς, το 90% της Βασικής Ενίσχυσης, που δόθηκε το Δεκέμβρη, δεν είναι σε καμία περίπτωση συγκρίσιμο με τα αντίστοιχα ποσά που καταβλήθηκαν στα πλαίσια της προηγούμενης ΚΑΠ, η οποία ολοκληρώθηκε το Δεκέμβριο του 2014, όπως δυστυχώς «επικοινωνήθηκε» από διάφορες πηγές. Τα όποια προβλήματα αναδείχθηκαν από την πληρωμή, θα θεραπευτούν μέσα αφενός από τη διαδικασία εξέτασης της αίτησης αναθεώρησης της ατομικής πράξης 2
προσδιορισμού των προσωρινών δικαιωμάτων Βασικής Ενίσχυσης 2015, που έχει ως καταληκτική ημερομηνία την 18η Ιανουαρίου του 2016 και αφετέρου από τη διαδικασία εξέτασης των ενστάσεων όσον αφορά στην μεταβολή των στοιχείων των Αιτήσεων Ενιαίας Ενίσχυσης, για τη διόρθωση προφανών σφαλμάτων, την άρση επικάλυψης και την επιλεξιμότητα αγροτεμαχίου, που έχει ως καταληκτική ημερομηνία την 1η Φεβρουαρίου 2016".
2. Με δεδομένες τις αλλαγές που επιφέρει η εφαρμογή της Νέας ΚΑΠ, ποια είναι τα σημεία που θα πρέπει να γνωρίζουν γεωργοί και κτηνοτρόφοι ως προς τα νέα δικαιώματα;
"Τα βασικά σημεία, που θα πρέπει να γνωρίζουν οι γεωργοί κι οι κτηνοτρόφοι ως προς τα νέα δικαιώματα είναι τα εξής:
Α) Αμεσες ενισχύσεις και ως εκ τούτου και δικαιώματα Βασικής Ενίσχυσης χορηγούνται μόνο σε γεωργούς και κτηνοτρόφους, οι οποίοι χαρακτηρίζονται ως ενεργοί γεωργοί.
Στόχος της εισαγωγής της έννοιας του ενεργού γεωργού είναι η διασφάλιση δύο πολύ συγκεκριμένων θεμάτων: Από τη μία να διασφαλιστεί ότι μόνο η έκταση, η οποία πράγματι καλλιεργείται ή τουλάχιστον ασκείται επ' αυτής κάποιας φύσης γεωργική δραστηριότητα μπορεί να τύχει στήριξης υπό το καθεστώς των άμεσων ενισχύσεων και από την άλλη να αναχαιτίσει την πρόσβαση στο καθεστώς άμεσων ενισχύσεων στα πρόσωπα αυτά, για τα οποία η γεωργική δραστηριότητα αποτελεί ένα πολύ μικρό μέρος του εύρους των οικονομικών συμφερόντων τους. Παράλληλα, προκειμένου να αποφευχθεί τυχόν αρνητική μεταχείριση των λεγόμενων μικροκαλλιεργητών μερικής απασχόλησης, με σημαντικό ύψος εξωγεωργικών εισοδημάτων, ορίζεται ότι οι διατάξεις του ενεργού αγρότη δεν αφορούν όσους απλώς έλαβαν άμεσες ενισχύσεις μη υπερβαίνουσες το ποσό των 5.000 € το προηγούμενο έτος.
Β) Η Ελλάδα αποφάσισε να εφαρμόσει το καθεστώς Βασικής Ενίσχυσης από το 2015 σε περιφερειακό επίπεδο
Για το λόγο αυτό καθορίστηκαν το 2014 τρεις περιφέρειες στη χώρα, βάσει αγρονομικών κριτηρίων:
- ΠΕ1: περιφέρεια που περιλαμβάνει τις εκτάσεις βοσκοτόπων,
- ΠΕ2: περιφέρεια που περιλαμβάνει τις αρόσιμες εκτάσεις και
- ΠΕ3: περιφέρεια που περιλαμβάνει τους γεωργικούς δενδρώνες και αμπελώνες από τις εκτάσεις μόνιμων καλλιεργειών.
Τα δικαιώματα Βασικής Ενίσχυσης χορηγούνται σύμφωνα με την επιλέξιμη έκταση που δήλωσαν οι γεωργοί το 2015 με την υποβολή της ενιαίας αίτησης ενίσχυσης, αλλά έτος αναφοράς για την κατάταξη στις ως άνω 3 περιφέρειες των εκτάσεων, που δηλώνουν οι γεωργοί το 2015, είναι το έτος ενίσχυσης 2013.
Γ) Η αξία των δικαιωμάτων Βασικής Ενίσχυσης, που χορηγήθηκαν το 2015, υπόκειται σε σύγκλιση και διαφοροποιείται για κάθε έτος ως το 2019.
Από τη σύγκλιση εξαιρούνται τα δικαιώματα, που χορηγήθηκαν από το Εθνικό Απόθεμα, των οποίων η αξία είναι ίση με τον περιφερειακό μέσο όρο. Ετσι, όσοι υπερβαίνουν τον περιφερειακό μέσο όρο υπόκεινται σε σύγκλιση προς τα κάτω μέχρι ποσοστού 30%, ενώ όσων είναι κάτω του μέσου όρου συγκλίνουν προς τα πάνω και η σύγκλιση αυτή θα γίνει σταδιακά σε 5 βήματα μέχρι το τέλος του 2019".
3. Πότε ξεκινάει η διαδικασία των ενστάσεων; Εως πότε θα διαρκέσει η διαδικασία, ποιους παραγωγούς αφορά και πού θα υποβάλλονται;
"Εχουμε 2 κατηγορίες ενστάσεων.
Την Παρασκευή, 18/12/2015, αναρτήθηκε η υπ' αριθμ. 133724/18.12.2015 εγκύκλιος του ΟΠΕΚΕΠΕ για την «Αίτηση αναθεώρησης της ατομικής πράξης προσδιορισμού των προσωρινών δικαιωμάτων Βασικής Ενίσχυσης των δικαιούχων». Η αίτηση αυτή υποβάλλεται αποκλειστικά για τους ακόλουθους λόγους:
1. Διαπίστωση ανακριβειών στα ατομικά προσωπικά στοιχεία ή ενημέρωση αλλαγών.
2. Δικαίωση ένστασης ή οριστικής δικαστικής απόφασης μετά την 15η Μαΐου 2014, το αποτέλεσμα της οποίας επηρεάζει τον υπολογισμό της αξίας των δικαιωμάτων Ενιαίας Ενίσχυσης του έτους 2014 και δεν έχει ληφθεί υπόψη.
3. Χαρακτηρισμός του γεωργού ως μη ενεργός.
4. Διαπίστωση ασυμφωνίας στον καθορισμό και την κατανομή των εκτάσεων ανά περιφέρεια.
Η υποβολή γίνεται στον ΟΠΕΚΕΠΕ και καταληκτική ημερομηνία είναι η Δευτέρα, 18 Ιανουαρίου 2016.
Δεν προβλέπεται η υποβολή αίτησης αναθεώρησης για γεωργούς, οι οποίοι υπέβαλαν το 2015 αίτημα μεταβολών, το οποίο απορρίφθηκε ή/και δεν πληρούν τις προϋποθέσεις πρόσβασης στο καθεστώς Βασικής Ενίσχυσης. Τέλος, γεωργοί, οι οποίοι υπέβαλαν το 2015 αίτημα μεταβολών, για το οποίο εκκρεμεί το αποτέλεσμα ελέγχου ή/και ο έλεγχος του κριτηρίου του ενεργού γεωργού από το Υπουργείο Οικονομικών, δεν υποβάλλουν αίτηση αναθεώρησης και θα ενημερωθούν, με κάθε πρόσφορο μέσο, για τη χορήγηση ή μη καθώς και για τον αριθμό και την μοναδιαία αξία των δικαιωμάτων Βασικής Ενίσχυσης.
Επίσης, με την υπ' αριθμ. 134564/18.12.2015 εγκύκλιο του ΟΠΕΚΕΠΕ καθορίστηκε και η διαδικασία υποβολής ενστάσεων όσον αφορά στην επιλεξιμότητα των εκτάσεων, καθώς και τα αποτελέσματα της τηλεπισκόπησης. Η υποβολή αιτημάτων:
α) μεταβολής των στοιχείων των Αιτήσεων Ενιαίας Ενίσχυσης, για τη διόρθωση προφανών σφαλμάτων και για την άρση επικάλυψης γίνεται στις Περιφερειακές Διευθύνσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ,
β) επιλεξιμότητας αγροτεμαχίου γίνεται ηλεκτρονικά μέσω των πιστοποιημένων φορέων και
γ) τα αιτήματα άρσης επικάλυψης αγροτεμαχίου γίνεται στις Περιφερειακές Διευθύνσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Η καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή αυτών των αιτημάτων είναι η 1η Φεβρουαρίου 2016.
Ολες οι παραπάνω ενστάσεις εξετάζονται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ".
4. Μετά από πόσο διάστημα θα ελεγχθούν και θα υπάρχουν αποτελέσματα επί των ενστάσεων;
"Αυτό θα εξαρτηθεί από το πλήθος των ενστάσεων, σε κάθε περίπτωση όμως η διαδικασία του ελέγχου θα γίνεται παράλληλα με την υποβολή και τα αποτελέσματα του ελέγχου των αιτήσεων αναθεώρησης θα ληφθούν υπόψη στον υπολογισμό των οριστικών δικαιωμάτων".
5. Τι θα πρέπει να γνωρίζουν όσοι είχαν «ποινές», δεδομένου ότι το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται η πληρωμή της εξισωτικής αποζημίωσης έτους αιτήσεων 2015 σε ποσοστό έως 75%;
"Κατ’ αρχήν να ξεκαθαρίσουμε ότι οι ποινές υπολογίζονται για κάθε καθεστώς ξεχωριστά.
Ως προς την αξιολόγηση για την προκαταβολή της εξισωτικής αποζημίωσης έτους αιτήσεων 2015 δεν θα συμπεριληφθούν οι παραγωγοί οι οποίοι:
- Δεν είχαν εκκαθάριση από το ΚΕΠΥΟ στο αρχείο που είχε σταλεί στον ΟΠΕΚΕΠΕ στις 11.11.2015.
- Περιλαμβάνονται στο δείγμα επιτόπιων ελέγχων ζωικού κεφαλαίου, για το οποίο είναι σε εξέλιξη η διεξαγωγή των ελέγχων.
- Περιλαμβάνονται σε αρχεία δεσμεύσεων λόγω περαιτέρω ελέγχων (π.χ. καταγγελιών, αγροζημίες, κλπ).
- Δεν κρίνονται μετακινούμενοι λόγω μη προσκόμισης των σχετικών αδειών.
- Δεν έχουν καταγραφή απογραφής αιγοπροβάτων στην Κτηνιατρική Βάση Δεδομένων μέχρι 21.12.2015, για το τμήμα της πληρωμής που αφορά στην αξιοποίηση βοσκοτόπων λόγω αιγοπροβάτων.
Στην εν λόγω πληρωμή θα υλοποιηθεί ο απαιτούμενος συμψηφισμός με αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά, πολυετείς κυρώσεις και ποινές πολλαπλής συμμόρφωσης προηγουμένων ετών".
6. Ποιες άλλες σημαντικές πληρωμές έπονται (έως και τις αρχές του νέου έτους);
"Εως το τέλος του 2015, εκτός από την προκαταβολή της εξισωτικής αποζημίωσης έτους αιτήσεων 2015 έχει προγραμματιστεί η πληρωμή εκκρεμοτήτων της Ενιαίας Ενίσχυσης 2013.
Επίσης:
- Προκαταβολή Ε.Α. έτους αιτήσεων 2015
- Βιολογική γεωργία έτους αιτήσεων 2013
- Καπνά (δράση 2.3) έτους αιτήσεων 2012
- Καπνά (δράση 1.4) έτους αιτήσεων 2012-2013
- Σπάνιες Φυλές έτους αιτήσεων 2013
- Μείωση νιτρορύπανσης έτους αιτήσεων 2013
- Ολοκληρωμένη διαχείριση στην παραγωγή τεύτλων έτους αιτήσεων 2013
- Διατήρηση παραδοσιακού ελαιώνα Αμφισσας έτους αιτήσεων 2013
- Βιολογική κτηνοτροφία έτους αιτήσεων 2012
- Πληρωμές εντός του χρηματοδοτικού του ΠΑΑ 2007-2013 για τους άξονες 1, 3, 4 και του Μέτρου 511 (Τεχνική Βοήθεια)".
7. Πότε θα γίνει η πληρωμή του «πρασινίσματος» (30%);
"Η 2η δόση της εκκαθάρισης της Βασικής Ενίσχυσης, καθώς και το ποσό που αναλογεί στο «πρασίνισμα», θα καταβληθούν αφού εκδοθούν τα οριστικά δικαιώματα Βασικής Ενίσχυσης. Και τούτο γιατί η ενίσχυση που αφορά στο «πρασίνισμα», σύμφωνα με τις εθνικές επιλογές, αντιστοιχεί σε ποσοστό επί της αξίας των ενεργοποιηθέντων δικαιωμάτων Βασικής Ενίσχυσης, άρα θα πρέπει να καταβληθεί μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας υπολογισμού και έκδοσης των οριστικών δικαιωμάτων. Η ημερομηνία δεν είναι εύκολο να οριστεί επακριβώς, αλλά υπολογίζεται μέσα στην άνοιξη".
8. Πότε θα γίνει η πληρωμή των συνδεδεμένων ενισχύσεων; Ποια προϊόντα θα πληρωθούν πρώτα;
"Οι συνδεδεμένες ενισχύσεις καταβάλλονται υπό τη μορφή ενίσχυσης, ανά εκτάριο, σε ετήσια βάση στους δικαιούχους γεωργούς. Η καταβολή των συνδεδεμένων ενισχύσεων θα αρχίσουν να καταβάλλονται μέσα στο Φεβρουάριο του 2016. Οι ενισχύσεις θα αρχίσουν να καταβάλλονται αρχικά για όσες δεν προϋποθέτουν, βάσει Υπουργικής Απόφασης, ελάχιστη παράδοση προϊόντος (όσπρια ανθρώπινης κατανάλωσης, πρωτεϊνούχα κτηνοτροφικά ψυχανθή και ο σκληρός σίτος) και στη συνέχεια για όσες συνδεδεμένες ολοκληρώνεται η καταχώρηση των παραδόσεων.
Σημειώνεται ότι απαιτείται χρονικό διάστημα τουλάχιστον ενός μηνός μετά το κλείσιμο της εφαρμογής παραδόσεων, προκειμένου να ολοκληρωθούν οι διοικητικοί και διασταυρωτικοί έλεγχοι από τον Οργανισμό Πληρωμών, να καθοριστεί το ύψους της ενίσχυσης και να καταβληθεί η ενίσχυση στους γεωργούς".
9. Μέχρι τέλος του έτους τι θα ισχύσει με τις πληρωμές των μέτρων του παλιού Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (2007 - 2013);
"Οι πληρωμές συνεχίζονται απρόσκοπτα, εφόσον υπάρχουν οι αναγκαίες πιστώσεις και οι φάκελοι είναι ορθοί και πλήρεις. Σημειώνεται ότι, τα αιτήματα πληρωμής δικαιούχων του ΠΑΑ 2007-2013 θα μεταφερθούν ως ανειλημμένες υποχρεώσεις στον νέο ΠΑΑ 2014-2020. Για τα επενδυτικά μέτρα θα μεταφερθούν ως ανειλημμένες οι δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν μετά την 01.01.2014 και είναι σύμφωνες με την αντίστοιχη επιλεξιμότητα του ΠΑΑ 2014-2020".
10. Πότε ξεκινάει η διαδικασία υποβολής δηλώσεων ΟΣΔΕ 2016; Τι θα πρέπει να γνωρίζουν οι αγρότες; Τι αλλαγές φέρνει η εφαρμογή της Νέας ΚΑΠ;
"Η Διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ προσπαθεί εντατικά στην κατεύθυνση να δρομολογηθεί η διαδικασία υποβολής δηλώσεων ΟΣΔΕ 2016, όσο το δυνατόν συντομότερα σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Ομως, η επίτευξη του στόχου αυτού συναρτάται και από παράγοντες που εκφεύγουν αντικειμενικά αυτής της πρόθεσης, όπως π.χ. η σύντομη ολοκλήρωση του Διεθνούς Ανοικτού Διαγωνισμού για την επιλογή αναδόχου για το έργο της διαχείρισης των αιτήσεων για το έτος 2016. Σε κάθε περίπτωση, οι όποιες διορθωτικές κινήσεις γίνονται για την συνολική βελτίωση της διαδικασίας θα γνωστοποιούνται άμεσα προς όλους τους ενδιαφερόμενους, όπως π.χ. έγινε πολύ πρόσφατα με την «Συμπληρωματική Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος για το έτος 2016 Πιστοποίηση - Αναγνώριση Φορέων Α΄στα πλαίσια του ΟΣΔΕ για τα έτη 2016-2020», η οποία τέθηκε προς διαβούλευση, με καταληκτική ημερομηνία την 28η Δεκεμβρίου".
