Την αγορά της Σκανδιναβίας την γνωρίζει όσο λίγοι. Πρώτα στον ΕΟΤ και μετά στην Κτηματική (μετέπειτα Εθνική) Τράπεζα είδε και έμαθε πολλά, τα οποία χρησιμοποιεί ως εργαλεία για την προβολή της γενέτειράς του, της Μεσσηνίας. Ας δούμε πώς περιγράφει τη δουλειά του και τις σκέψεις του.
- Αγωνίζεστε πολλά χρόνια για την τουριστική προβολή της Μεσσηνίας στις Σκανδιναβικές χώρες, είστε ικανοποιημένος από τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα;
«Στην αρχή συνάντησα ένα τοίχο. Οι μόνοι που γνώριζαν για τη Μεσσηνία ήταν οι αρχαιολόγοι και όσοι είχαν ακούσει για το λάδι και τις ελιές. Στο μυαλό τους η Καλαμάτα ήταν κάποιο είδος… δένδρου. Οι Σκανδιναβοί γνώριζαν βεβαίως την Ελλάδα για τον ήλιο της και τον τουρισμό, ο οποίος περιοριζότανε στη Ρόδο, την Κρήτη, την Κέρκυρα και τα νησιά. Τότε τα ελληνικά νησιά είχαν οργανωθεί με δομές και υποδομές και προβάλλονταν επαγγελματικά από τους ασχολούμενους με τον τουρισμό.
Στα 40 χρόνια στη Σουηδία έγινε αγώνας για να γνωριστώ με τους ανθρώπους του τουρισμού, του πολιτισμού και τους δημοσιογράφους. Από τότε άρχισα να τους προσκαλώ στη Μεσσηνία και την Καλαμάτα για να μάθουν για τις φυσικές ομορφιές, τις καθαρές θάλασσες και με δημοσιεύματα στο Σκανδιναβικό Τύπο και περιοδικά να προβάλλονται οι ομορφιές της Μεσσηνίας. Τα ρεπορτάζ τα κάναμε με μια ομάδα δημοσιογράφων, οι οποίοι συνδύαζαν τις διακοπές τους με τη δουλειά. Παρουσίασαν την Πύλο, τη Μεθώνη, την Καλαμάτα, την Κορώνη, την Αρχαία Μεσσήνη και αργότερα τη Μάνη. Το επόμενο βήμα ήταν να προκαλέσουμε το ενδιαφέρον των tour operators, πράγμα που ήταν προετοιμασμένο από τα δημοσιεύματα, οι οποίοι έδειχναν όλο και περισσότερο ενδιαφέρον.
Το 2007 για πρώτη φορά το τουριστικό πρόγραμμα έφερνε στη Μεσσηνία 7 πτήσεις την εβδομάδα από τις Σκανδιναβικές χώρες και παρουσίασε ρεκόρ αφίξεων. Δυστυχώς οι πυρκαγιές του 2007 λειτούργησαν αρνητικά και το τουριστικό ενδιαφέρον έπεσε την επόμενη χρονιά. Η βοήθεια που ζητήθηκε από τις αρχές της Μεσσηνίας για κοινή διαφήμιση δεν δόθηκε και έτσι σταμάτησε το πρόγραμμα.
Με τη λειτουργία της Costa Navarino η οποία άρχισε την προβολή της Μεσσηνίας στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη, αναθερμάνθηκε το ενδιαφέρον για τη Μεσσηνία και έτσι η Costa Navarino έγινε η τουριστική ναυαρχίδα, έγινε το κριάρι που τραβάει το κοπάδι. Ετσι μπορώ να πω πως είμαι ευχαριστημένος από όλη αυτή την προσπάθεια, αφού πλέον σήμερα είναι γνωστή στους Σκανδιναβούς ως τουριστικός προορισμός».
- Τι δυσκολίες συναντάτε για να περάσετε το μήνυμα ότι η Μεσσηνία είναι τόπος που αξίζει να επισκεφθεί ο Σουηδός τουρίστας;
«Η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν η γνώμη που είχε σχηματιστεί στους Σκανδιναβούς να κάνουν τις διακοπές τους στα ελληνικά νησιά. Δεν μπορώ να μετρήσω πόση δουλειά έπεσε για να αλλάξει η κοινή γνώμη. Αρθρα απανωτά, δημοσιεύσεις σε τουριστικά περιοδικά, φωτογραφίες, επισκέψεις, ξεναγήσεις, νέες γνωριμίες με προβολή της Καλαμάτας και της Μεσσηνίας, του λαδιού και της ελιάς. Εργασία που αποσκοπούσε να αναδείξουμε τα προσόντα του τόπου μας. Αν μετρήσει κανείς τι διαφήμιση έχει γίνει για τη Μεσσηνία δεν θα το πιστεύει. Ακόμα και την περίοδο μετά την πυρκαγιά του 2007, τα δημοσιεύματα συνεχίστηκαν γιατί μας συμβούλευσαν πως δεν έπρεπε να ξεχαστεί η εικόνα στους Σκανδιναβούς για τη Μεσσηνία».
- Πριν αρκετά χρόνια είχε γίνει μια προσπάθεια για αδελφοποίηση της Καλαμάτας με την Ουψάλα.
«Μου θύμισες τώρα παλιές απογοητεύσεις. Αλλά μέσα από τα αρνητικά βγαίνουν και θετικά. Στους σεισμούς της Καλαμάτας το 1986 η Ουψάλα έκανε διάνα στις εκτιμήσεις. Η Ουψάλα είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα πανεπιστημιούπολη με πολλά ερευνητικά κέντρα και με ένα παγκοσμίως γνωστό σεισμολογικό κέντρο. Είναι το θρησκευτικό και θεολογικό κέντρο της Σκανδιναβίας. Η δημοτική αρχή της πόλεως εξέφρασε επίσημα το ενδιαφέρον να αδελφοποιηθεί με την πόλη της Καλαμάτας. Αντηλλάγησαν επισκέψεις αμφοτέρων των δημοτικών αρχών με τα επιτελεία τους, συζητήθηκαν οι τομείς συνεργασίας, συμφώνησαν να προχωρήσουν σε αδελφοποίηση η οποία τελικά δεν έγινε όχι από την πλευρά της Ουψάλας. Η Καλαμάτα έχασε πολλά.
Αργότερα όμως γνώρισα το ενδιαφέρον του Ερευνητικού Κέντρου Περιβάλλοντος (Berts Bolinds Forsknings Centrum) του Πανεπιστημίου Στοκχόλμης (που έχει μοιρασθεί το βραβείο Νobel με τον Αμερικανό αντιπρόεδρο Al Gore), για την ίδρυση ενός ερευνητικού περιβαλλοντολογικού παρατηρητηρίου στη Ν. Ευρώπη, στο κέντρο της Μεσογείου με σκοπό την έρευνα στο περιβάλλον, το οποίο υλοποιήθηκε χάριν του οραματιστή αείμνηστου καπετάν Βασίλη Κωνσταντακόπουλου.
Τώρα στην Costa Navarino με συνεργασία του Πανεπιστημίου Στοκχόλμης, της Ακαδημίας Αθηνών και της ΤΕΜΕΣ σε κτήριο 550 τ.μ. λειτουργεί αυτό το ερευνητικό κέντρο (ΝΕΟ) που παρέχει τη δυνατότητα ταυτόχρονα 30 έως 40 ερευνητές ή φοιτητές να μένουν και να εργάζονται. Τα αποτελέσματα των εργασιών τους δημοσιεύονται στα παγκόσμια επιστημονικά περιοδικά με αναφορές στη Μεσσηνία».
- Την προσπάθεια της Καλαμάτας να γίνει Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης πώς τη σχολιάζετε;
«Ο Ευρωπαϊκός Σύνδεσμος της Μεσσηνιακής Αμφικτιονίας ήταν ο πρώτος που ανέλαβε πρωτοβουλία ημερίδας στην Καλαμάτα με καταξιωμένους ομιλητές. Εξέφρασε τις απόψεις του και τη στήριξή του στην προσπάθεια αυτή της Καλαμάτας. Είναι μία πολύ μεγάλη πρόκληση για την Καλαμάτα και την ευρύτερη περιοχή. Αν έχει αίσιο τέλος, το όφελος θα είναι τεράστιο. Τονίζω και πάλι ότι είναι μια πολύ σπουδαία ευκαιρία, που πρέπει άπαντες οι Μεσσήνιοι να την προωθήσουν. Από την ημερίδα της 26ης Ιουλίου 2014 για την Πολιτιστική Πρωτεύουσα δημιουργήσαμε ένα DVD το οποίο θα μοιράσουμε στους συλλόγους της Αμφικτιονίας και στους εμπλεκόμενους για υποστήριξη.
Προσφάτως επισκέφθηκα το γραφείο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας στην Καλαμάτα και ενημερώθηκα από τους υπευθύνους. Ανταλλάξαμε ιδέες και απόψεις και με προτάσεις συνεργασίας. Τώρα θα ενημερώσω όλα τα μέλη του Συνδέσμου, τους Μεσσήνιους που γνωρίζουμε και μένουν στην Ευρώπη, καθώς και άλλα ενδιαφέροντα πρόσωπα που δεν είναι αναγκαίο προς το παρόν να αναφερθώ περαιτέρω.
Θεωρώ ότι η υπόθεση αυτή έχει ξεκινήσει σωστά για την Καλαμάτα με την ευρύτερη περιοχή».
Η Μαρία Κάλλας
- Είναι γνωστό ότι πλέον γίνεται μια προσπάθεια ανάδειξης της μεσσηνιακής καταγωγής της Μαρίας Κάλλας και σε αυτό βοηθά και η ταινία που ετοιμάζει ο συμπατριώτης μας σκηνοθέτης Μπάμπης Τσόκας. Τι μπορεί πραγματικά να κερδίσει η Μεσσηνία από αυτή τη προβολή;
«Η ταινία της Μαρίας Κάλλας είναι μια παραγωγή της Μεσσηνιακής Αμφικτιονίας. Εδώ πρέπει βέβαια να πούμε ότι αυτή γίνεται λόγω της φιλίας μας με το σκηνοθέτη κ. Τσόκα, αλλά και ένα αριθμό εθελοντών από τη Μεσσηνία που τον στηρίζουν. Είναι αρκετοί αυτοί που έχουν διαθέσει πολλά για να μπορεί ο κ. Τσόκας να πραγματοποιεί τις λήψεις που θέλει. Στην πραγματικότητα ο γνωστός σκηνοθέτης έχει εκπαιδεύσει αυτούς τους εθελοντές για να τον βοηθούν στον ήχο, το φωτισμό, τα πλάνα, τα κείμενα και τις μετακινήσεις. Στην πραγματικότητα το τηλεοπτικό συνεργείο αναπληρώνεται από τους εθελοντές. Και αυτό είναι ένα καλό παράδειγμα για να καταλάβουμε τι μπορούμε να κάνουμε όλοι μαζί για να φέρουμε σε πέρας ένα αποτέλεσμα. Εθελοντές βέβαια είναι και τα πρόσωπα που συμμετέχουν στην ταινία με προεξάρχουσα τη Μυρτώ Καμβυσίδη. Η ταινία αυτή που παρουσιάζει τη ζωή της Κάλλας σε σχέση κυρίως με τη Μεσσηνία έχει σκοπό να προβάλλει στα πέρατα της οικουμένης τη Μεσσηνία και την Κάλλας. Ακόμα και ο νεοϊδρυθείς σύλλογος της Μαρίας Κάλλας εκεί αποσκοπεί. Αν δεν στρατευτούμε όλοι μαζί σε αυτό το στόχο, αλλά αρχίζουμε τις αρνητικές κριτικές, θα φανερώνουμε ότι συνεχίζουμε τις ελληνικές εμφύλιες εμπλοκές μας. Τα δικαιώματα της ταινίας αυτής, η Μεσσηνιακή Αμφικτιονία όχι μόνο θα τα απελευθερώσει αλλά και θα τη διανείμει στις 185 πρεσβείες, αλλά και στους Μεσσηνιακούς Συλλόγους απανταχού της γης για να την προβάλουν. Οπως καταλαβαίνετε με την ταινία αυτή επιδιώκουμε μια παγκόσμια αναγνωσιμότητα για τη Μεσσηνία. Η αναγνωσιμότητα δεν θα γίνει βέβαια μόνο από την ταινία, αλλά και από την προσπάθεια όλων των Μεσσηνίων με τις καλές μας υπηρεσίες που πρέπει να παρουσιάζουμε σε όλους τους επισκέπτες».
- Θα θέλατε να πείτε πώς εσείς μπορείτε να συμβάλετε με τις γνωριμίες σας και τις προσβάσεις που έχετε στις χώρες του ευρωπαϊκού βορρά;
«Στα 40 χρόνια μου στη Σουηδία, ο στόχος μου ήταν πως θα βοηθούσα τη Μεσσηνία. Αυτό με έκανε να κάνω γνωριμίες κυρίως με προσωπικότητες του τουρισμού, του πολιτισμού και της επιχειρηματικότητας. Οι γνωριμίες αυτές δεν σταμάτησαν, συνεχίζονται. Σε αυτό με βοήθησε και η δουλειά μου στην τράπεζα που περνούσε πολύς κόσμος. Οι γνωριμίες βέβαια για να δημιουργηθούν και να υπάρχει συνέχεια πρέπει να αφιερώνεις χρόνο και να μένουν ευχαριστημένοι με αυτό που θέλεις να προωθήσεις, δηλαδή τη Μεσσηνία. Σε αυτό βέβαια βοηθά η ίδια η Μεσσηνία με τα πλεονεκτήματά της και έτσι μπορούμε να πούμε πως έχουμε πολλούς υποστηρικτές».
Ενδιαφέρον για επενδύσεις
- Υπάρχουν Σουηδοί επιχειρηματίες που με την κατάλληλη προσέγγιση και επιχειρηματολογία θα αποφάσιζαν να κάνουν επενδύσεις στη Μεσσηνία;
«Νομίζω πως όλοι θα ήθελαν να επενδύσουν στη Μεσσηνία. Αυτό μη σας φαίνεται παράδοξο. Η Μεσσηνία για τους Σκανδιναβούς είναι ελκυστική. Οι μείον 10 βαθμοί είναι ένας σοβαρός λόγος. Στη Μεσσηνία έχουν γίνει επενδύσεις περίπου 75 πολυτελών κατοικιών, από δημοσιογράφους, συγγραφείς, επιχειρηματίες, επιστήμονες, γιατρούς και δικηγόρους. Αυτοί είναι οι καλύτεροι διαφημιστές. Κάθε χρόνο ανεβοκατεβαίνουν περίπου 500 Σκανδιναβοί στα σπίτια αυτά. Στα ταξίδια μου βρίσκω στα αεροπλάνα πολλούς να έρχονται και καταλαβαίνω πόσο ευχαριστημένοι είναι όταν έρχονται. Βέβαια πάνε και σε άλλες χώρες. Στη Μεσσηνία θα μπορούσαν να γίνουν περισσότερα σπίτια αν περιορίζονταν η γραφειοκρατία και ήταν πιο σταθερό το οικονομικό περιβάλλον. Ενδιαφέρον υπάρχει για να γίνουν επενδύσεις στον τουριστικό και επιχειρηματικό τομέα. Για την ώρα τους φρενάρει η δημόσια διοίκηση με τη γραφειοκρατία της».
- Οι Ελληνες επιχειρηματίες στη Σουηδία που είναι αξιόλογοι ιδίως στον τομέα των τροφίμων τι χρειάζεται για να αποφασίσουν να επενδύσουν σε παραγωγή στη μεσσηνιακή γη;
«Αυτοί ασχολούνται κυρίως στον τομέα των τροφίμων, του λαδιού και της ελιάς και διαθέτουν μεγάλα κεφάλαια για τη διαφήμιση των προϊόντων αυτών στα τηλεοπτικά κανάλια και τον Τύπο. Τώρα άρχισαν να προβάλουν και τη μεσογειακή διατροφή. Το λάδι της Καλαμάτας είναι φίρμα. Αρκετοί ενδιαφέρθηκαν να δημιουργήσουν πρότυπες καλλιέργειες, ελαιώνες κυρίως, συνάντησαν όμως το πρόβλημα του μικρού γεωργικού κλήρου με αποτέλεσμα να μην περπατά αυτή η επένδυση».
- Τι συναντά κάποιος στη Σουηδία που δεν το έχει η Ελλάδα όσον αφορά την καθημερινότητα;
«Τους μείον 20 βαθμούς και το πολύ κρύο. Η Σκανδιναβία με την Ελλάδα είναι η νύχτα με την ημέρα. Αυτό είναι το πλεονέκτημά μας. Είναι όμως οργανωμένες χώρες, λειτουργούν οι συγκοινωνίες, λειτουργούν τα νοσοκομεία, λειτουργούν τα σχολεία και τα πανεπιστήμια, λειτουργούν τα πάντα σωστά. Το σημαντικό είναι ότι διαθέτουν τεράστια ποσά στην έρευνα και την τεχνολογία οι οποίες επιφέρουν πολλαπλάσια οικονομικά οφέλη παράγοντας προϊόντα υψηλής τεχνολογίας».
- Οι τοπικοί φορείς της Μεσσηνίας θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ανάπτυξη του τόπου με διαφορετικούς τρόπους από αυτούς που χρησιμοποιούν μέχρι σήμερα και τι θα τους λέγατε μεταφέροντας την πείρα από τη χώρα που ζείτε και δραστηριοποιείστε επί δεκαετίες;
«Κατ΄ αρχήν ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός για τη Μεσσηνία είναι αναγκαίος. Το παράδειγμα της διημερίδας που οργάνωσαν, για δεύτερη χρονιά, στις 8 και 9 Δεκεμβρίου στην Καλαμάτα τα Ιδρύματα «Καπετάν Βασίλη» και «Γεωργίου και Βικτωρίας Καρέλια», την οποία και παρακολούθησα, είναι ό,τι καλύτερο έχει να παρουσιάσει η Μεσσηνία στον τομέα αυτό.
Η Μεσσηνία έχει την τύχη να έχει την Costa Navarino και την "Καρέλια Α.Ε." οι οποίες επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στη διεθνή αγορά, έχουν στελεχωθεί με εξειδικευμένο προσωπικό το οποίο γνωρίζει πώς να κινηθεί. Από τις επιχειρήσεις αυτές μπορεί ο επιχειρηματικός κόσμος να πάρει πολλά στοιχεία επικοινωνίας και επαφών, μεθόδων και τεχνικών, διαφήμισης και προβολής για την ανάπτυξη της Μεσσηνίας.
Επομένως το ζητούμενο είναι πώς οι διμερείς αυτές συνεργασίες θα πολλαπλασιαστούν και πώς οι υποψήφιοι να εμπλακούν σε επιχειρηματικές δραστηριότητες θα υποστηριχτούν.
Η Ελλάδα έχει επενδύσει στη μόρφωση των νέων, οι οποίοι στην πλειονότητά τους παραμένουν άνεργοι. Οι νέοι των οικονομικών επιστημών πρέπει να υποστηριχτούν στο επιχειρείν, να τους δίνονται ευκαιρίες.
Στη χώρα μας κατά καιρούς διαμορφώνονται στρεβλές πολιτικές. Κυνηγάμε τους "μεσάζοντες", δηλαδή τα δίκτυα διανομής, ποινικοποιούμε το κέρδος και περιμένουμε να έρθουν επενδυτές. Δεν αξιοποιούμε τις τεχνολογίες για να περιορίζουμε το λειτουργικό κόστος. Το Δημόσιο τρομάζει να εκσυγχρονιστεί, και όταν αυτό πάει να γίνει συναντάει αντιδράσεις. Ζούμε ακόμα στο λήθαργο των προηγούμενων χρόνων».
Οι πτήσεις της νέας σεζόν
- Τι εικόνα έχετε για τα νέα τουριστικά προγράμματα και τις πτήσεις που ετοιμάζονται από τη Σκανδιναβία για την Καλαμάτα για τη νέα σεζόν;
«Η Μεσσηνία από άγνωστη είναι πλέον γνωστή. Αν ήταν άγνωστη όπως διάφοροι ισχυρίζονται, οι Σουηδοί tour operators δεν θα συμπεριλάμβαναν στα προγράμματά τους το 2007 όλη τη Μεσσηνία με 7 πτήσεις την εβδομάδα, τα οποία λόγω των πυρκαγιών διακόπηκαν.
Η λειτουργία της Costa Navarino με τα γκολφ έστρεψε πάλι το ενδιαφέρον των Σκανδιναβών στη Μεσσηνία. Το 2015 θα συνεχισθούν οι πτήσεις της Aegean από Στοκχόλμη για Καλαμάτα από 7 Μαρτίου έως μέσα Νοεμβρίου. Υπάρχει ενδιαφέρον για πτήση από Γκέτεμποργκ - Κοπεγχάγη - Καλαμάτα. Επίσης θα συνεχιστεί η θερινή πτήση της SAS από Οσλο για Καλαμάτα και το 2015.
Η Aegean έχει κάνει μεγάλο άνοιγμα στη Σκανδιναβία. Εχει συνδεθεί με δύο εβδομαδιαίες πτήσεις τις οποίες και θα αυξήσει Στοκχόλμη –Αθήνα, έπεται Οσλο - Αθήνα, Κοπεγχάγη - Αθήνα, Ελσίνκι - Αθήνα και Τάλιν Εσθονίας - Αθήνα. Η απόσταση Αθήνα - Καλαμάτα είναι 2 ώρες και μπορούν πολλά να γίνουν. Στη φάση αυτή όλη η Σκανδιναβία ήλθε πολύ κοντά στη Καλαμάτα. Τον Μάιο του 2015 μεγάλος tour operator από τη Σουηδία θα επισκεφθεί τη Μεσσηνία με σκοπό να συμπεριληφθεί η Μεσσηνία στο πρόγραμμα του 2016. Επίσης έχουν προγραμματισθεί επισκέψεις στη Μεσσηνία με υπεύθυνους γραφείων θεματικού τουρισμού.
Προχθές κυκλοφόρησε το μεγαλύτερο ταξιδιωτικό περιοδικό (200.000 τεύχη) “Vagabond” με ειδική αφιέρωση στην Ελλάδα. Η Μεσσηνία έχει εξέχουσα θέση με λεπτομερή περιγραφή των φυσικών καλλονών της περιοχής».
- Ανάμεσα στις δύο αγάπες σας, τη Μεσσηνία που γεννηθήκατε και τη Στοκχόλμη που δραστηριοποιείστε επί 40 χρόνια, υπάρχει περίπτωση να σας κερδίσει η πρώτη;
«Εγώ ανήκω στην πρώτη κατηγορία. Σέβομαι όμως και εκτιμώ αφάνταστα τη χώρα που μένω. Κάθε χώρα έχει τα θετικά και τα αρνητικά καθώς και ιδιαιτερότητες. Η Σουηδία είναι μια πάρα πολύ οργανωμένη χώρα. Υπάρχει παιδεία και έχει επενδύσει πάρα πολύ στη διευκόλυνση της καθημερινότητας για τους πολίτες. Πάντως και η Ελλάδα έχει προχωρήσει αρκετά. Δεν είναι η ίδια που την άφησα πριν 40 χρόνια. Μπορούσε σίγουρα να είχαν γίνει και πολύ περισσότερα».
