Κυριακή, 29 Νοεμβρίου 2015 17:09

Η σημασία του οινοτουρισμού στη Μεσσηνία

Η σημασία του οινοτουρισμού στη Μεσσηνία

Του Δημήτρη Μανιάτη

Προέδρου Επιμελητηρίου Μεσσηνίας

Η Μεσσηνία και ειδικότερα η αμπελουργική περιφέρεια της Τριφυλίας, που διακρίνεται για το υψηλό δυναμικό της, είναι η ιδανική περιοχή για οινικό και γαστρονομικό τουρισμό. Ομως προκειμένου να υπάρξει επισκεψιμότητα και ενδιαφέρον πρέπει να υπάρχει γρήγορη και ασφαλής πρόσβαση. Χρειάζεται να σχεδιαστεί η διαδρομή προκειμένου να υπάρξει και το ενδιαφέρον.

 Ο οινοτουρισμός είναι το είδος του τουρισμού που ο σκοπός του περιλαμβάνει τη γεύση, την κατανάλωση ή την αγορά του κρασιού από το μέρος της παραγωγής του. Η διαφορά του οινοτουρισμού από άλλα είδη του εναλλακτικού τουρισμού και αγροτουρισμού, είναι πως ο οινοτουρισμός περιλαμβάνει επισκέψεις σε αμπελώνες και οινοποιίες, όπου ο τουρίστας μπορεί να γευθεί κρασιά ή και ακόμη να πάρει μέρος στην συγκομιδή των σταφυλιών. 

Ο οινοτουρισμός είναι σχετικά μια νέα μορφή τουρισμού και παρουσιάζει σημαντική ανάπτυξη μετά από συντονισμένη προσπάθεια διαφήμισης και προώθησης. Περιοχές όπως η Ισπανία (περιοχή Καταλονίας) διαφημίζουν και προωθούν τον οινοτουρισμό από τη δεκαετία του 2000, εστιάζοντας κυρίως στο ότι αποτελεί μια εναλλακτική μορφή τουρισμού. Επίσης το ίδιο έγινε και στην περιοχή της Σάντα Μπάρμπαρα, της Νότια Καλιφόρνιας. Η βιομηχανία γύρω από τον οινοτουρισμό έχει αυξηθεί σημαντικά κατά την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, στην Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία, αποφέροντας σημαντικά έσοδα. 

Οι επισκέψεις πραγματοποιούνται στο μέρος που παράγεται το κρασί. Οι τουρίστες βλέπουν πώς φτιάχνεται και στην συνέχεια δοκιμάζουν - και το πιο σημαντικό είναι ότι αγοράζουν τα κρασιά από τις εγκαταστάσεις του οινοποιείου συνεισφέροντας στις πωλήσεις.

Υπάρχουν και οι διαδικασίες γευσιγνωσίας οίνου, καθώς και πλήρη γεύματα με στόχο την προβολή των κρασιών, ή βόλτες στον αμπελώνα και άλλα.

Επειδή ασχολούμαι πλέον των 40 ετών με τον τουρισμό, βλέπω τον οινοτουρισμό ως ένα τμήμα της βιομηχανίας, με τεράστια δυναμική ανάπτυξης, και πιστεύω ότι εάν αξιοποιηθεί θα προσφέρει σημαντικά οφέλη στην τοπική και κατ’ επέκταση στην εθνική οικονομία. Πρέπει να υπάρξει ιδιωτική πρωτοβουλία των επιχειρήσεων οινοποιίας, να διοργανώνεται κάθε χρόνο (σε συγκεκριμένη περίοδο) η Μεσσηνιακή Ημέρα Οινοτουρισμού, με στόχο την προώθηση επισκέψεων στα οινοποιεία του Ν. Μεσσηνίας. Επειδή το παραδοσιακό και κουρασμένο τουριστικό προϊόν που προσφέρουμε απώλεσε την ανταγωνιστικότητά του, είναι βασική αρχή του marketing η επανατοποθέτηση στην αγορά, με νέα προϊόντα και υπηρεσίες, να απευθύνεται σε πιο ενήμερους, επιλεκτικούς, απαιτητικούς και πιο εύπορους τουρίστες για 12 μήνες τον χρόνο. Κάτω απ’ αυτές τις δυσμενείς συνθήκες, κατά την γνώμη μου, η μόνη πιθανή οδός διαφυγής είναι η προσέλκυση τουριστών υψηλών προδιαγραφών και εισοδημάτων, που δεν πλήττονται ιδιαίτερα από την κρίση. Αυτό προϋποθέτει την σταδιακή αλλά σύντομη μετάβαση από τον μαζικό παραθεριστικό τουρισμό της παραλίας, στον θεματικό εναλλακτικό τουρισμό.

Είναι γνωστό ότι μεταξύ των εναλλακτικών μορφών τουρισμού, κορυφαία θέση έχει ο οινικός και γαστρονομικός τουρισμός.

Παράδειγμα προς μίμηση όσον αφορά την Ελλάδα είναι ο οργανωμένος οινοτουρισμός στη Βόρεια Ελλάδα, καθώς και ο οινικός και γαστρονομικός τουρισμός της Κρήτης, της Σαντορίνης και της Σάμου.

Οσον αφορά το εξωτερικό η περίπτωση του Μπορντό της Γαλλίας και της Τοσκάνης της Ιταλίας είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα προς μίμηση, διότι εκτός των άλλων, ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα σχολεία του κρασιού διάρκειας 2 ωρών, για να ενημερωθούν οι συμμετέχοντες για τα τοπικά κρασιά - και ανάλογα με την εποχή μπορούν να παρακολουθήσουν και διάφορες εποχιακές εκδηλώσεις.

Παγκοσμίως τα στοιχεία δείχνουν πως ο οινοτουρισμός αυξάνεται συνεχώς, με τους ταξιδιώτες που τον επιλέγουν να χαρακτηρίζονται από το οικονομικά υψηλό επίπεδο τους. Επίσης, είναι σημαντικός ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης για την προώθηση του οινοτουρισμού (ειδικότερα στην περιοχή της Τριφυλίας). Χρειάζεται ενεργοποίηση της τοπικής αυτοδιοίκησης ειδικότερα στην περιοχή της Τριφυλίας (που υπάρχουν αμπελώνες και οινοποιεία) δημιουργώντας τις κατάλληλες υποδομές προσβασιμότητας, διότι σύμφωνα με το σημερινό κανονιστικό πλαίσιο η τοπική αυτοδιοίκηση έχει ουσιαστικές αρμοδιότητες να παρεμβαίνει στην τοπική ανάπτυξη, μέσω του πενταετούς Δημοτικού Επιχειρησιακού Προγράμματος. 

Ομως για την επιτυχία του προγράμματος απαιτείται και η συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας, έτσι ώστε σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να αποτελέσουν τον κινητήριο μοχλό υποστηρίζοντας την ιδιωτική πρωτοβουλία.  

Επειδή η γεύση αποτελεί πολύτιμο στοιχείο του πολιτισμού μιας περιοχής, η οινική παράδοση και η παραδοσιακή κουζίνα, ως μείζον συνθετικό της τουριστικής προσφοράς, μπορεί να είναι σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και μπορεί να συμβάλει στην απορρόφηση και προβολή των προϊόντων της μεσσηνιακής παραγωγής.    

Στην απόφαση των υπουργείων Οικονομικών και Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού για επιβολή φόρου στο κρασί, το Επιμελητήριο Μεσσηνίας απέστειλε επιστολή για απόσυρση της διάταξης επιβολής φόρου στο κρασί, διότι στις χώρες της Ε.Ε. που παράγουν κρασί και έχουν αναπτύξει τον οινοτουρισμό δεν επιβάλλεται φόρος στην παραγωγή κρασιού για να προστατεύσουν την ανταγωνιστικότητα του κλάδου, σε σχέση με τις νέες παραγωγικές τρίτες χώρες (Χιλή, Αργεντινή, Νότια Αφρική, κ.λπ.).

Τέλος, πρέπει να γνωρίζουμε ότι το κρασί:

Παρηγορεί του λυπημένους

Αναζωογονεί τους γέροντες

Εμπνέει τους νέους

 

Κάνει τον κουρασμένο να ξεχνάει το μόχθο του.