Το έργο αφορά τον σχεδιασμό δημιουργίας ενός νέου θεσμού για την Καλαμάτα μέσα από το φημισμένο Καλαματιανό μαντήλι, ενώ στόχος είναι σύμφωνα με την εισήγηση η καταγραφή, η παρουσίαση και η ανάδειξη της πολιτιστικής ταυτότητας και κληρονομιάς της πόλης, μέσα από ποικιλία δράσεων ιστορικού, πολιτιστικού και καλλιτεχνικού περιεχομένου. Παράλληλα, ο θεσμός θα λειτουργήσει ως κορωνίδα των δράσεων έρευνας και καταγραφής (τεκμήρια, αφηγήσεις, ψηφιοποίηση, αποθετήριο, σύγχρονες πολιτιστικές δράσεις), καθώς και συμμετοχής του τοπικού πληθυσμού στην συγκέντρωση και αξιοποίηση των στοιχείων. Ο Δήμος Καλαμάτας, αναγνωρίζοντας ότι ο τόπος αξίζει να έχει έναν δυνατό θεσμό (πέραν του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού), προτίθεται να σχεδιάσει έναν θεσμό υψηλού επιπέδου, δυνατό και προσωποποιημένο, ο οποίος θα εμπνέεται από την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου και θα την παρουσιάζει με ελκυστικό τρόπο, σύγχρονη δημιουργική ματιά και εορταστική διάθεση, καθώς και να συστρατεύσει φορείς και πρόσωπα για τη συλλογή στοιχείων, βιωμάτων, μαρτυριών και τεκμηρίων. Το έργο θα περιλαμβάνει τις ακόλουθες υπηρεσίες: 1. Σχεδιασμός και αφήγημα του νέου θεσμού, 2. Οπτική ταυτότητα νέου θεσμού, 3. Πρόγραμμα πρώτης διοργάνωσης (ενδεικτικό), 4. Προϋπολογισμός εκδηλώσεων πρώτης διοργάνωσης, 5. Δράσεις ανακοίνωσης και παρουσίασης (σχεδιασμός και υλοποίηση), 6. Δημιουργία αιτήματος προς Υπουργείο Πολιτισμού (Δήλωση πρόθεσης υποβολής δελτίου στοιχείου Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς). Ο αντιδήμαρχος Βασίλης Παπαευσταθίου έκανε λόγο για μια σκέψη που έχει ξεκινήσει εδώ και πολλά χρόνια στο Δήμο Καλαμάτας, κάτι που επιβεβαίωσε και ο προϊστάμενος του Τμήματος Τουρισμού του Δήμου Καλαμάτας Νίκος Γιαννακόπουλος, λέγοντας πως λόγω της πανδημίας οι όποιες πρωτοβουλίες έμειναν πίσω. «Πλέον είναι η κατάλληλη στιγμή για να δημιουργηθεί αυτός ο θεσμός, με το Καλαματιανό μαντήλι να αποτελεί παράλληλα και ένα μέσο διπλωματίας, συσπειρώνοντας την ομογένεια και τους ανθρώπους που έχουν μνήμες από την Καλαμάτα» σχολίασε, πληροφορώντας πως στο πλαίσιο αυτό θα αξιοποιηθεί και το δημοτικό τραγούδι "Μαντήλι Καλαματιανό", ώστε ο Δήμος να το χρησιμοποιήσει ανάλογα.
ΣΤΟ «ΚΑΔΡΟ» ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
Ο δημοτικός σύμβουλος της μείζονος μειοψηφίας Σπύρος Χανδρινός στάθηκε στην πρόσφατη ανάρτηση της Ελένης Δημοπούλου, (πρώην εντεταλμένη σε θέματα τουρισμού της Περιφέρειας Αττικής, υπάλληλος του ΕΟΤ), μέσω της οποίας κάνει λόγο για κλοπή του Δήμου σχετικά με τη δουλειά της. Ειδικότερα, η ίδια αναφέρει τα εξής: «Από το Φεβρουάριο του 2024 άρχισα να ασχολούμαι επιστημονικά και να δημοσιοποιώ στον τοπικό τύπο την πρότασή μου για την αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς του καλαματιανού μαντηλιού. Η ολοκληρωμένη πρότασή μου μάλιστα κατοχυρώθηκε το Φεβρουάριο του 2025 και έκτοτε αποτελεί αρχείο του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Ωστόσο ήδη την είχα καταθέσει και ατύπως στον Δήμο Καλαμάτας στον υπεύθυνο Αντιδήμαρχο Τουρισμού. Τον προηγούμενο Απρίλιο εκλήθην από το 3ο Messinia Forum να την παρουσιάσω αναλυτικά και στο ευρύ κοινό της Καλαμάτας ενώπιον της δημοτικής και πολιτικής ηγεσίας. Με χαρά μου διαπιστώνω ότι η πρότασή μου έχει γίνει αποδεκτή και μάλιστα έχει οικειοποιηθεί από το Δήμο Καλαμάτας χωρίς να γίνεται καμία αναφορά στη δουλειά μου, που προφανώς άρεσε στην δημοτική αρχή. Αυτή η κλοπή πνευματικών ιδεών θεωρώ ότι είναι παράνομη, παράτυπη αλλά κυρίως μικρόψυχη και βεβαίως δεν έχω σκοπό να αφήσω απροστάτευτη τη δουλειά μου». Ο Σπύρος Χανδρινός ρώτησε ποια είναι τα πλάνα του Δήμου για το θέμα αυτό, υπενθυμίζοντας πως και στο παρελθόν είχε προκύψει ζήτημα πνευματικών δικαιωμάτων με αφίσα που είχε τυπωθεί. Ο Νίκος Γιαννακόπουλος σημείωσε πως το 2020 είχε “τρέξει” μια δράση του Τμήματος Τουρισμού που αφορούσε το Καλαματιανό μαντήλι και τον Καλαματιανό χορό, μέσα από ανάθεση που είχε γίνει στον Δρ. Σωτήρη Βαρελά, η οποία απευθυνόταν σε τουριστικούς πράκτορες και δημοσιογράφους. Ο ίδιος πρόσθεσε πως δεν χρειάζεται κάποιος να οικειοποιείται κάτι, καθώς από το 1983 υπάρχει ως ΦΕΚ η δημιουργία δημοτικής επιχείρησης για το Καλαματιανό μαντήλι, τονίζοντας πως ο Δήμος το βλέπει ως σύμβολο εξωστρέφειας. Παράλληλα, τόνισε πως το θέμα είχε συζητηθεί το 2019 και με το Ίδρυμα Καρέλια για να προβληθεί το Καλαματιανό μαντήλι τότε στην έκθεση Philoxenia.
«ΤΟ ΜΑΝΤΗΛΙ ΔΕΝ ΑΝΗΚΕΙ ΣΕ ΚΑΝΕΝΑΝ»
Από την πλευρά του, ο Βασίλης Παπαευσταθίου ξεκαθάρισε πως το μαντήλι δεν έχει ιδιοκτήτες και ότι δεν ανήκει σε κανέναν. «Εδώ ερχόμαστε να αναθέσουμε σε ειδικούς τον σχεδιασμό της στρατηγικής. Δεν φέραμε κάποιο σχέδιο, αλλά αναθέτουμε σε ειδικούς να σχεδιάσουν έναν νέο θεσμό για την πόλη» πρόσθεσε, σημειώνοντας πως όποιος θέλει να συμβάλει σε αυτό το νέο θεσμό είναι ευπρόσδεκτος. Ο δήμαρχος Καλαμάτας Θανάσης Βασιλόπουλος σημείωσε πως η γνώση της κας Δημοπούλου μπορεί να αξιοποιηθεί, λέγοντας πως η τοποθέτηση που έκανε στο Messinia Forum ήταν σημαντική. Η σύμβουλος της μείζονος μειοψηφίας Ευγενία Κούβελα στάθηκε στην παραγωγή του Καλαματιανού μαντηλιού από την Μονή Καλογραιών και στο παρελθόν από άλλες βιοτεχνίες, σχολιάζοντας πως θα μπορούσε ενδεχομένως να δημιουργηθεί σήμερα μια δημοτική βιοτεχνία με αφορμή το νέο θεσμό. Η ίδια παρατήρησε πως το Καλαματιανό μαντήλι δεν είναι αυτό που πουλάνε κάποιες επιχειρήσεις με χρώμα πάνω, συμπληρώνοντας πως έχει τετράγωνο σχήμα, αποτελείται από μετάξι και είναι άσπρο. Για το θέμα η παράταξη της αντιπολίτευσης “Καλαμάτα Μετά” ψήφισε παρών, όχι για τον βασικό του κορμό αλλά για τις προεκτάσεις που μπορεί να δημιουργηθούν.
Τ.Αν.
