Σύμφωνα με το σχέδιο αυτό, ο Δήμος Καλαμάτας θα φθάσει τους 3.000 περίπου κάδους ανακύκλωσης, τις 186 “καμπάνες” για το γυαλί, τους 1.666 κάδους για βιοαπόβλητα και θα αποκτήσει 5 νέα απορριμματοφόρα αποκλειστικά για τα βιοαπόβλητα και 3 φορτηγά με αρπάγη για τα πράσινα (κλαδέματα) και τα ογκώδη.
Για τα ανακυκλώσιμα έχει θεωρηθεί ότι τα υφιστάμενα απορριμματοφόρα επαρκούν. Και αυτό γιατί θα υπάρχει μείωση στα δρομολόγια για τα σύμμεικτα και θα απελευθερωθούν δρομολόγια και προσωπικό για τα ανακυκλώσιμα.
Η παρουσίαση έγινε από τον πρόεδρο του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) Πελοποννήσου Γιάννη Σμυρνιώτη και τον διευθυντή του Φορέα Νίκο Αγγελόπουλο, ενώ τοποθετήσεις ακολούθησαν από τον δήμαρχο Καλαμάτας Θανάση Βασιλόπουλο, τους επικεφαλής των παρατάξεων της μειοψηφίας Βασίλη Τζαμουράνη και Δημήτρη Οικονομάκο και δημοτικούς συμβούλους.
Αρχικά, ο δήμαρχος Θαν. Βασιλόπουλος ανέφερε ότι “η επίσημη παρουσίαση του ολιστικού σχεδίου θα γίνει στις 8 Δεκεμβρίου στην Τρίπολη, σε κοινή συνεδρίαση ΠΕΔ και ΦΟΔΣΑ, παρουσία του γ.γ. Διαχείρισης Αποβλήτων που θα μας ενημερώσει αναλυτικά”.
Παρατήρησε ότι “η εταιρεία (εννοώντας την ΤΕΡΝΑ) δεν έχει τηρήσει τις δεσμεύσεις της, όσον αφορά τη δημιουργία του ανταποδοτικού Πράσινου Ταμείου, που θα επέστρεφε έσοδα στους δήμους. Και είναι και άλλα ζητήματα, όπως το υπόλειμμα που οδηγείται προς ταφή και το κόστος διαχείρισης απορριμμάτων”.
Ο πρόεδρος του ΦΟΔΣΑ Γ. Σμυρνιώτης είπε ότι “αυτό το σχέδιο θα περάσει σε αναθεωρημένο Περιφερειακό Σχεδιασμό” και παρατήρησε πως “με στοιχεία του πρώτου εξαμήνου του 2025, πλέον οι μονάδες διαχείρισης απορριμμάτων δουλεύουν κι έχουμε φθάσει σε ικανοποιητικά επίπεδα. Και είναι υποχρέωση της χώρας να μετατραπούν οι μονάδες αυτές σε μονάδες ανάκτησης ανακύκλωσης”.
Ενημέρωσε πως “στη συνέχεια θα βγουν προσκλήσεις, ώστε ο προβλεπόμενος εξοπλισμός να μπορέσει να χρηματοδοτηθεί και σε συνεργασία με τους δήμους θα προσπαθήσουμε αυτό το σχέδιο να μπει σε ένα δρόμο, ώστε και η χώρα να πετύχει τους στόχους που έχει στο θέμα της χωριστής συλλογής και ανακύκλωσης, με απώτερο στόχο να πάμε στο «πληρώνω όσο πετάω»`.
Πρόσθεσε ότι “με κάποιες προσλήψεις και προγραμματικές συμβάσεις, ο ΦΟΔΣΑ καλύπτει τη μίνιμουμ στελέχωση για να έχει διαχειριστική επάρκεια. Στο σχέδιο έχει καταγραφεί και το τελευταίο απορριμματοφόρο και ο τελευταίος κάδος”.
Σύμφωνα με την ενημέρωση από τον διευθυντή του ΦΟΔΣΑ Ν. Αγγελόπουλο:
“Είναι ένα σχέδιο που υποκαθιστά τον ΠΕΣΔΑ, το οποίο έχει κι επιχειρησιακό χαρακτήρα. Περιλαμβάνει έργα και δράσεις τιμολογημένα και αφορά χωριστή συλλογή σε ανακυκλωσιμα ρεύματα βιοαπόβλητα, πράσινα απόβλητα και ογκώδη. Αφορά και κάποιες ξεχωριστές δράσεις, όπως είναι τα Κέντρα Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης Υλικών (ΚΔΕΥ), Πράσινα Σημεία και Γωνιές Ανακύκλωσης, επιτόπια κομποστοποίηση βιοαποβλήτων, ξεχωριστή συλλογή μικρών ποσοτήτων επικίνδυνων αποβλήτων (π.χ. ένα σπρέι που έχει εύφλεκτο υλικό και πρέπει να ανακυκλωθεί με κάποιο συγκεκριμένο τρόπο). Υπάρχει τεχνική υποστήριξη της εφαρμογής του σχεδίου σε όλους τους δήμους. Ο ΦΟΔΣΑ θα υποστηρίξει τους δήμους με επιστημονικό προσωπικό και με τεχνικούς συμβούλους για την αλλαγή αυτή που θα είναι μεγάλη”.
Ο ΔΗΜΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΠΡΩΤΟΣ ΣΕ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ
Με βάση τα στοιχεία που παρουσίασε:
“Στον Δήμο Καλαμάτας 31.800 τόνοι πήγαν στις μονάδες το 2024: 8.680 τόνοι ανακυκλώθηκαν, 2.225 τόνοι συλλεγέντα χωριστά βιοαπόβλητα, κυρίως τα κλαδέματα. Αυτό σημαίνει ότι είχε ένα ποσοστό 21% από τα ανακυκλώσιμα και 5% από τα βιοαπόβλητα, σύνολο 26% ανακύκλωση. Μακράν και με διαφορά ο καλύτερος δήμος της Περιφέρειας.
Ο μέσος όρος της Περιφερειακής Ενότητας ήταν στο 14% και κάτι και ο μέσος όρος της Πελοποννήσου είναι στο 10% και κάτι. Εδώ υπάρχει μια ισχυρή βάση, που θέλουμε να ενισχύσουμε και να επεκτείνουμε.
Η Μεσσήνη είναι στο 10%, η Οιχαλία δεν κάνει καθόλου, η Πύλος καθόλου και η Τριφυλία περίπου στο 10%. Υπάρχει κατηγοριοποίηση των δήμων, αν είναι ορεινοί, τουριστικοί. Η Καλαμάτα είναι στους μεγάλους δήμους, που έχουν τουριστικό χαρακτήρα και αυτό την κατατάσσει στην κορυφή του ενδιαφέροντος στην Περιφέρεια”.
ΤΑ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΜΕΤΡΑ
Ο κ. Αγγελόπουλος ανέφερε ότι είναι: “Ανακυκλώσιμα απόβλητα, χωριστή συλλογή μέσω διακριτών κάδων, 3 ρεύματα: χαρτί – χαρτόνι, μέταλλο – πλαστικό και γυαλί. Το σύστημα συλλογής είναι υβριδικό, κεντρικό, Γίνεται με συστάδες κάδων, με αποκομιδή από κάδους από σημεία που έχει ορίσει ο δήμος.
Σε κάποια σημεία, όπως ιστορικό κέντρο ή όπου υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση στα βιοαπόβλητα ή στα ανακυκλώσιμα υπάρχει μεγαλύτερη υποδομή, ένας μεγάλος κάδος ή ένα μικρό σημείο που βγαίνουν οι κάτοικοι και οι επιχειρηματίες και τα πετάνε.
Ενας ξεχωριστός κάδος για τα βιοοαπόβλητα. Και θα έχουμε συνολικά 4 κάδους (για ανακυκλώσιμα και βιοαπόβλητα) κι έναν ακόμα για τα σύμμεικτα. Για τα πράσινα και ογκώδη, συλλογή πόρτα – πόρτα. Κάποιος που πετάει έναν καναπέ ή ένα στρώμα πας και το παίρνεις”.
ΠΟΥ ΚΑΝΕΙ ΣΥΛΛΟΓΗ Ο ΦΟΔΣΑ
“Ο ΦΟΔΣΑ θα αναλάβει την κεντρική συλλογή και τη μεταφορά των αποβλήτων και των ανακυκλώσιμων από τις νέες Γωνιές Ανακύκλωσης. Για τους δήμους κάτω από 30.000 κατοίκους, θα αναλάβει τη συλλογή και τη μεταφορά όλων των συλλεγέντων βιοαποβλήτων και ογκωδών με νέο εξοπλισμό. Για τους δήμους πάνω από 30.000 κατοίκους υπάρχει η δυνατότητα ή αναλάβει ο ίδιος ο δήμος ή να αναλάβει ο ΦΟΔΣΑ για λογαριασμό του. Το υπουργείο έχει συστήσει να αναλάβει τη διαδικασία ο ΦΟΔΣΑ, γιατί θα υπάρχουν οικονομίες κλίμακος και μια καλύτερη διαχείριση και γιατί είναι μεγάλο το βάρος για τις υπηρεσίες καθαριότητας των δήμων καθώς και τη συλλογή των μικρών ποσοτήτων των επικίνδυνων αποβλήτων”.
Για τον Δήμο Καλαμάτας προβλέπεται:
“Από 923 κάδους ανακύκλωσης που έχει, θα πάρει άλλους 2.000 και θα φθάσει 3.000 κάδους. Για το γυαλί από 60 – 62 καμπάνες, θα τριπλασιαστούν, θα φθάσει τις 186. Για τα βιοαπόβλητα που δεν υπάρχει ενεργό πρόγραμμα, θα στηθεί από την αρχή, ένα σύστημα με 1.666 κάδους.
Θα δοθούν 5 νέα απορριμματοφόρα αποκλειστικά για τα βιοαπόβλητα. Για τα ανακυκλώσιμα έχει θεωρηθεί ότι τα υφιστάμενα απορριμματοφόρα επαρκούν. Και αυτό γιατί θα υπάρχει μείωση στα δρομολόγια για τα σύμμεικτα και θα απελευθερωθούν δρομολόγια και προσωπικό για τα ανακυκλώσιμα.
- Για τα πράσινα και τα ογκώδη προβλέπονται 3 φορτηγά με αρπάγη, που θα πηγαίνουν στη μονάδα στην Καλλιρρόη. Εκεί θα υπάρχει τεμαχιστής, θα τεμαχίζονται και θα επεξεργάζονται. Για τους υπόλοιπους δήμους θα γίνεται κεντρική συλλογή από τον ΦΟΔΣΑ με 5 οχήματα συλλογής κι ένα όχημα μεταφοράς.
- Πράσινα Σημεία, Κέντρα Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης Υλικών (ΚΔΕΥ) και Γωνιές Ανακύκλωσης: Ενα ΚΔΕΥ προβλέπεται να μπει στον Δήμο Καλαμάτας και στον Δήμο Τριφυλίας. Ενα μεγάλο Πράσινο Σημείο στον Δήμο Καλαμάτας, από ένα μικρό Πράσινο Σημείο στους υπόλοιπους δήμους και 2 Γωνιές Ανακύκλωσης στον Δήμο Οιχαλίας και 3 Γωνιές στον Δήμο Πύλου – Νέστορος (οι δήμοι αυτοί δεν είχαν μπει στο πρόγραμμα με τα Πολυκέντρα Ανακύκλωσης).
Χωριστή συλλογή μικρών ποσοτήτων επικίνδυνων αποβλήτων: ένας ειδικός κάδος ανά 1.000 κατοίκους. Στην Καλαμάτα περίπου 70 κάδοι. Θα συλλέγονται μία φορά την εβδομάδα με την ευθύνη του ΦΟΔΣΑ.
- Για το σύνολο της Περιφέρειας θα κινητοποιηθούν πόροι της τάξης των 68 εκ. ευρώ, 15 εκ. για τα ανακυκλώσιμα, 1,5 εκ. για τα ογκώδη, 19 εκ. περίπου για τα βιοαπόβλητα, 18 εκ. για Πράσινα Σημεία και Γωνιές Ανακύκλωσης, 500.000 ευρώ για τις μικρές ποσότητες επικίνδυνων αποβλήτων, 3,5 εκ. για 10 ΚΔΕΥ, 400.000 ευρώ για οικιακή κομποστοποίηση, 500.000 ευρώ για δράσεις ευαισθητοποίησης και 2,5 εκ. περίπου για τεχνική υποστήριξη
Το ολιστικό σχέδιο πρέπει να υλοποιηθεί σε βάθος αρχικά 5ετίας, για να πετύχουμε τους στόχους του 2030 και τους στόχους του 2035, που είναι δεσμευτικοί σε επίπεδο χώρας”.
Καταλήγοντας, ο κ. Σμυρνιώτης είπε: “Η κατεύθυνση είναι για τις ξενοδοχειακές μονάδες άνω των 100 κλινών, να έχουν ένα σύστημα δικό τους σύστημα συλλογής του οργανικού και ο μπλε κάδος (τα υλικά συσκευασίας που είναι ευθύνης παραγωγού) να φύγουν από τους δήμους, τουλάχιστον χρηματοδοτικά. Ο μπλε κάδος να είναι ευθύνης του παραγωγού.
Το δεύτερο μεγάλο στοίχημα: Στις μονάδες διαχείρισης βγάζουμε από τα σύμμεικτα κομπόστ ποιότητας που δημιουργεί πρόβλημα δεν μπορεί να πάει στον πρωτογενή τομέα. Κάνει για εδαφοβελτιωτικό είτε σε έργα είτε σε αποκαταστάσεις παλιών ΧΥΤΑ και λατομείων. Αντιθέτως το προδιαλεγμένο οργανικό με κάποια κλαδέματα μπορεί να μας δώσει κομπόστ, που με κάποιους ελέγχους και πιστοποιήσεις να μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στον πρωτογενή τομέα.
Στόχος είναι η μετατροπή των μονάδων σε μονάδες Ανάκτησης Ανακύκλωσης και μεσοπρόθεσμα να μειωθεί και το κόστος στον πολίτη”.
