Δυστυχώς η επίλυση του προβλήματος των εθνικών δρόμων, αποτελεί πλέον στις μέρες μας πρόβλημα με οικονομικές και κοινωνικές προεκτάσεις. Τα συγκεκριμένα ΣΔΙΤ έχουν δημιουργήσει προβλήματα τόσο στην επικοινωνία και την μετακίνηση των κατοίκων που συνδέονται οι πόλεις τους μέσω των ¨ιδιωτικών¨ θα λέγαμε πλέον αυτοκινητοδρόμων, αλλά επιπλέον έχουν επηρεάσει λόγο του υψηλού κόστους διέλευσης και τα προϊόντα στο κόστος τους, αλλά και τον τουρισμό.
Είναι φαινόμενο για την Ελλάδα, το ότι δημιουργήθηκε ένα ολόκληρο απ΄ ότι φαίνεται κίνημα με το συνθηματολογικό όνομα «δεν πληρώνω» που έχει αρχίσει να πανικοβάλει τις δανείστριες τράπεζες, τις παραχορησιούχους εταιρείες και τον… Υπουργό Μεταφορών, ο οποίος τρέχει και δεν φτάνει. Όμως στο σύνολό της αυτή η ιστορία, είναι μια κοροϊδία εις βάρος των ελλήνων πολιτών μια και καλούνται να πληρώνουν διόδια σε δρόμους που θα…γίνουν στο μέλλον, άμεσο ή μη. Μην κοροϊδευόμαστε! Οι επιχειρηματίες είναι επιχειρηματίες. Πρόσφατα είδαμε την κοινή συνέντευξη των 5 κοινοπρακτικών σχημάτων όπου διαβάσαμε τα απίστευτα και απίθανα. Ενώ οι ίδιοι έχουν συνεισφέρει ψίχουλα στα έργα, απειλούν ότι οι δρόμοι δεν θα γίνουν ποτέ, διότι οι τράπεζες δεν τους δίνουν λεφτά, διότι τα επιτόκια που είχαν συμφωνήσει ήταν 2-2,5% (όμως τώρα οι τράπεζες δανείζονται στην διατραπεζική με 7% έως 10%), ότι δεν γίνονται έγκαιρα οι απαλλοτριώσεις, ότι η αρχαιολογία δεν προχωρά, κλπ, κλπ. Με το γνωστό παραμύθι, ότι η επένδυσή τους δεν αποφέρει τα οφέλη που υπολόγιζαν αρχικά πιέζουν την Κυβέρνηση να αλλάξουν τις συμβάσεις ακόμα με ευνοϊκότερους όρους για αυτούς. Ο φόβος της γενίκευσης του κινήματος δεν πληρώνω, ο πανικός τους και η πίεση που δέχεται η Κυβέρνηση, ανάγκασαν τον Υπουργό κ. Ρέππα, να καταθέσει τροπολογία, να μεταβληθεί σε χωροφύλακα και όργανο των κατασκευαστών, καταθέτοντας Νόμο στη Βουλή για την μετατροπή της αστικής διαφοράς άρνησης πληρωμής μεταξύ ιδιωτών σε παράβαση του ΚΟΚ!! Δηλαδή πλημμέλημα…
Όμως εδώ συμβαίνουν αυτά που χαρακτηρίζουν την Ελλάδα αμπελοχώραφο. Οι μεγαλοεργολάβοι φτιάχνουν και εκμεταλλεύονται αυτές τις ευνοϊκότατες συμβάσεις κυριολεκτικά τσάμπα. Δηλαδή σύμφωνα με τον Υπουργό Υποδομών από τα 9 δις 500εκατ. ευρώ, που κοστίζουν όλοι οι δρόμοι, οι εργολάβοι θα βάλουν μόλις το 8,4%, του σύνολο δηλαδή των 800 εκατ. ευρώ και έχουν συμβάσεις 30 ετών εκμετάλλευσης!! Ούτε στην Ουγκάντα δεν γίνονται αυτά!! Δεν θα ασχολιόμουν με την Ολυμπία Οδό, εάν αυτή δεν συμπεριλάμβανε το τμήμα: Ελευσίνα, Κόρινθος, Πάτρα, Πύργος, Καλό Νερό, Τσάκωνα, που επηρεάζει σημαντικά την ανάπτυξη του Νομού Μεσσηνίας. Δεν θα μιλήσω για τα μαύρα χάλια του δρόμου Κόρινθος – Πάτρα, που μοιάζει σαν ρώσικη ρουλέτα, γιατί τα νούμερα έχουν σημασία και θα αναφερθώ μόνο σε αυτά. Δύο χρόνια έργο, έχουν δώσει 711 εκατ. ευρώ και για συντήρηση 155 εκατ. ευρώ. Δηλαδή 866 εκατ. ευρώ, όπως λένε οι ίδιοι οι κατασκευαστές και το Υπουργείο Υποδομών. Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Υποδομών, από διόδια έχουν εισπραχθεί 188 εκατ. ευρώ & οι τράπεζες έχουν προσφέρει 336 εκατ. ευρώ. Κάντε λογαριασμό και θα δείτε ότι οι μεγαλοεργολάβοι έχουν βάλει μόνο 98 εκατ. ευρώ. Εάν αφαιρέσετε το ΦΠΑ που έχει υποχρέωση να καταβάλει το δημόσιο που είναι 51 εκατ. ευρώ, τότε θα δείτε ότι η εργολαβία έχει βάλει μόλις 47 εκατ. ευρώ ή το 5% της συνολικής χρηματοδότησης!! Αυτό σημαίνει σύμβαση 30 χρόνια και τα οφέλη θα είναι στην τσέπη τους για 20-24 χρόνια μετά τις δαπάνες!! Μήπως καταλάβατε κάτι;
Πάμε τώρα στον ΜΩΡΕΑ (Κόρινθος, Τρίπολη, Τσακώνα, Καλαμάτα & Λεύκτρο, Σπάρτη) δηλαδή στον κεντρικό άξονα. Έως τώρα έχουν παραδοθεί 113 χιλιόμετρα, κάτι παραπάνω από το 50% από την Κόρινθο έως τα Παραδείσια. Βέβαια το χαράτσι σήμερα πέφτει κανονικά, και στο Σπαθοβούνι και στη Νεστάνη & στην Ασέα. Εδώ σημειώνω ότι υπάρχει και το εξής πρόβλημα και μιλώ για το πεσμένο κομμάτι του δρόμου που κατασκευάζεται στα Παραδείσια. Η εταιρεία πιέζει κατηγορώντας το Ελληνικό κράτος για την καθυστέρηση του έργου και την μη παράδοσή του (γέφυρα μαζί με τα 11 χιλιόμετρα δρόμου) από τον κόμβο στα Παραδείσια μέχρι την Τσακώνα, για τους αυτονόητους λόγους!! Έργο σημειωτέον που γίνεται με χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου και που θα εκμεταλλευτεί ο…εργολάβος με τα διόδια! ΤΟ ΣΚΑΝΔΑΛΟ!! Η σύμβαση μεταξύ εργολάβου και ελληνικού δημοσίου, λέει ότι εάν το ελληνικό δημόσιο δεν παραδώσει την Τσακώνα μέχρι τις 30-4-2011, θα πληρώνει 150.000 ευρώ για κάθε μήνα καθυστέρησης!! ΔΟΞΑΣΤΕ ΤΟΥΣ!! Μέχρι τις 31-12-2010, οι δαπάνες του ΜΩΡΕΑ ήταν 712 εκατ. ευρώ & η Κοινοπραξία είχε βάλει το 14,7% δηλαδή 105 εκατ. ευρώ, που όμως στο τέλος του έργου θα πέσει στο τελικό 9%. Αυτό εάν δεν είναι προκλητικότατο σκάνδαλο!!! Εδώ τέλος, θα παραθέσω σχετικούς πίνακες πληροφόρησης των έργων.
ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ:
ΕΛΕΥΣΙΝΑ - ΚΟΡΙΝΘΟΣ - ΠΑΤΡΑ - ΠΥΡΓΟΣ - ΤΣΑΚΩΝΑ.
Υπογραφή Σύμβασης: 2008
Διάρκεια Σύμβασης: 30 χρόνια
Κόστος Κατασκευής: 1.800.000.000 ευρώ
Παράδοση Έργου: 2014 (πράγμα απίθανο)
Κόστος μέχρι 31-12-2019: 866.000.000 ευρώ.
Διέθεσαν:
ΤΡΑΠΕΖΕΣ: 38,7%, ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ: 12,7%, Ε.Ε: 5,4%, ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ ΔΙΟΔΙΩΝ: 1,7%, ΕΡΓΟΛΑΒΟΙ: 11,3%, Τελική Συμμετοχή Ιδιώτη: 5,4% ή 47.000.000 ευρώ.
ΜΩΡΕΑΣ:
ΚΟΡΙΝΘΟΣ – ΤΡΙΠΟΛΗ – ΚΑΛΑΜΑΤΑ – ΛΕΥΚΤΡΟ – ΣΠΑΡΤΗ.
Υπογραφή Σύμβασης: 2008
Διάρκεια: 30 χρόνια
Κόστος Κατασκευής: 1.071.000.000 ευρώ.
Χρόνος Παράδοσης: 2012 (δεν πιστεύω ότι θα το δούμε)
Κόστος μέχρι 31-12-2010: 712.000.000 ευρώ.
Διέθεσαν:
ΤΡΑΠΕΖΕΣ: 59%, ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ: 17%, ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ ΔΙΟΔΙΩΝ: 6,7%, ΕΡΓΟΛΑΒΟΙ: 14,7%, Τελική Συμμετοχή Ιδιώτη: 9% ή 105.000.000 ευρώ.
Και όμως υπάρχει λύση! Το άρθρο 37 του Νόμου 3559/2007, προβλέπει ρητά ότι μπορεί να γίνει επαναδιαπραγμάτευση των συμβάσεων από το Ελληνικό Δημόσιο και τους εργολάβους της εκμετάλλευσης. Πρέπει όχι μόνο να σταματήσουν οι αυξήσεις, αλλά και να μειωθούν αμέσως οι τιμές των διοδίων, ακόμα και κάτω από την τιμή της αρχικής σύμβασης λόγο των ιδιαίτερων οικονομικών συνθηκών που περνά η χώρα, με παράλληλη κατάργηση των παράπλευρων διοδίων μέχρι την ολοκλήρωση των έργων. Να παύσουν να είναι τα διόδια, ακόμα ένας ανασταλτικός παράγοντας για την ανάπτυξη της Περιφέρειας Πελοποννήσου, αλλά ακόμα περισσότερο του Νότου και της Μεσσηνίας. Είναι προκλητικό πριν την παράδοση του αυτοκινητόδρομου Κορίνθου, Τρίπολης, Καλαμάτας, να λειτουργούν σήμερα 3 σταθμοί διοδίων, Σπαθοβούνι, Νεστάνη & Ασέα (ανά 45 χιλιόμετρα) και να προβλέπονται συν δύο ακόμα, Λεύκτρου & Αγ. Φλώρου, με την ολοκλήρωση του έργου. Αν προστεθούν και οι δύο ακόμα σταθμοί διοδίων, Κορίνθου & Αττικής Οδού, για να πάει κάποιος από την Μεσσηνία στην Αθήνα και να επιστρέψει, θα θέλει μόνο για διόδια περίπου 30-35 ευρώ.
Το πρόβλημα είναι αλήθεια, ότι είναι πολυσύνθετο όπως το έκαναν, περίπλοκο όπως λειτουργεί και πολυπαραμετρικό, αλλά χρειάζεται πολιτική βούληση και διάθεση κόντρας στα διαπλεκόμενα κρατικών-πολιτικών παραγόντων και μεγαλοεργολάβων. Το θέμα ΔΙΟΔΙΑ γενικά όπως αρχικά διαμορφώθηκε και εξακολουθεί να διαμορφώνεται με τις αναγγελίες νέων αυξήσεων, είναι αδιαμφισβήτητα ένα σοβαρό κοινωνικό, οικονομικό και αναπτυξιακό πρόβλημα, που όμως στην βάση του είναι καθαρά πολιτικό και πρέπει άμεσα έτσι να αντιμετωπιστεί, πριν είναι αργά!!.
Σωτήρης Παναγιωτόπουλος
