Φόβοι για οικονομικό κραχ
Ριζικές ανατροπές στα οικονομικά της αυτοδιοίκησης ετοιμάζει η κυβέρνηση, με ακόμη μεγαλύτερο περιορισμό των πόρων, επιβολή νέων φόρων και ιδιωτικοποίηση ακόμη και κοινωνικών υπηρεσιών. Το τρίπτυχο αυτό υλοποιεί στο επίπεδο των δήμων την πολιτική σκληρής λιτότητας και σπρώχνει την αυτοδιοίκηση στην οικονομική και πολιτική χρεοκοπία. Κάποια από αυτά τα μέτρα περιλαμβάνονται στο πακέτο των 11,5 δισ. ευρώ σύμφωνα με τα όσα διαρρέουν τον τελευταίο καιρό, κάποια άλλα παίρνουν σειρά για νομοθετική ρύθμιση, ενώ ορισμένα ήδη έχουν δρομολογηθεί. Τη γενική κατεύθυνση όμως προδιέγραψε πριν από λίγες ημέρες στην "Καθημερινή" ο υπουργός Εσωτερικών Ευριπίδης Στυλιανίδης - στην οποία ουσιαστικά παρουσίασε το κυβερνητικό "μανιφέστο" για την αυτοδιοίκηση στην εποχή του μνημονίου.
Δηλώνοντας ότι "το κράτος όπως το ξέραμε μέχρι σήμερα έχει τελειώσει", ο υπουργός Εσωτερικών ανακοίνωσε ουσιαστικά το "τέλος εποχής" για τη χρηματοδότηση της τοπικής αυτοδιοίκησης από το κράτος. Και προειδοποίησε ότι οι δήμοι θα πρέπει να προσαρμόσουν τη λειτουργία τους, τις υπηρεσίες που θα παρέχουν στους πολίτες, τα έξοδά τους εν γένει, με βάση τα έσοδα που επιτυγχάνουν. Ενώ υπέδειξε ως πηγές εσόδων τις επενδύσεις με αξιοποίηση της ακίνητη περιουσία τους, την εκχώρηση υπηρεσιών σε ιδιώτες και τη μεταβίβαση φορολογικών εσόδων, τα οποία θα είναι υποχρεωμένοι να εισπράττουν και να εφαρμόζουν το μέτρο της φορολογικής ενημερότητας στις συναλλαγές των πολιτών.
Ο κ. Στυλιανίδης προσδιορίζει τη νέα σχέση με τη φράση "το κράτος δίνει την πρώτη ώθηση, διαμορφώνει το θεσμικό πλαίσιο, υποστηρίζει τεχνοκρατικά και σε έναν βαθμό οικονομικά, αλλά από εκεί και πέρα ο καθένας πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες που του αντιστοιχούν".
Αξιοποιώντας τη γενική αίσθηση της κακοδιαχείρισης των πόρων και παρακάμπτοντας το τεράστιο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί από τη δραματική περικοπή των χρηματοδοτήσεων, ο υπουργός Εσωτερικών θεωρεί ότι οι δήμοι θα μπορέσουν να αποφύγουν το "λουκέτο" και να αντιμετωπίσουν τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν "αν αναμορφώσουν τους προϋπολογισμούς τους με βάση τα πραγματικά δεδομένα", ισχυριζόμενος ότι "εμείς βοηθάμε όσο μπορούμε. Διασφαλίσαμε όλους τους πόρους που δικαιούται η τοπική αυτοδιοίκηση έως το τέλος του έτους, ενώ η παράταση της αποπληρωμής των δανείων τους προς το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων θα αυξήσει τη ρευστότητά τους κατά 90 εκατ. τον χρόνο".
Επαναλαμβάνοντας τα όσα συμφωνήθηκαν με τον εντεταλμένο της γερμανικής κυβέρνησης Γιόαχιμ Φούχτελ στις αλλεπάλληλες συναντήσεις, ανακοίνωσε ότι το υπουργείο έχει επεξεργαστεί μια σειρά καινοτόμες ιδέες και προτάσεις για τη χρηματοδότηση των δήμων εκτός της κρατικής επιχορήγησης, πολλές από τις οποίες "έχουν εφαρμοστεί αλλού με επιτυχία και μπορούν να προσαρμοστούν στα ελληνικά δεδομένα, πολλές από τις οποίες ήδη τις έχουμε συζητήσει με τους εταίρους μας".
Παράλληλα παρουσίασε ορισμένες από αυτές τις ιδέες σημειώνοντας μεταξύ άλλων και τα εξής:
Φορολογική αποκέντρωση: "Το κράτος μεταφέρει τη δυνατότητα είσπραξης ενός συγκεκριμένου φόρου στον δήμο, οπότε απαλλάσσεται από την αντίστοιχη κρατική χρηματοδότηση. Ετσι ο δήμος παίρνει την ευθύνη τα έξοδά του να είναι ανάλογα των εσόδων που επιτυγχάνει".
Φορολογική ενημερότητα: "Δηλαδή να μην μπορεί κανείς να αναπτύξει δραστηριότητα σε έναν δήμο αν δεν είναι τακτοποιημένες οι οφειλές του προς αυτόν".
Αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας: "Οι δήμοι θα μπορούσαν να προχωρήσουν αυτόνομα σε επενδύσεις αξιοποιώντας την ακίνητη περιουσία τους, με καινοτόμες μεθόδους. Μπορούν να στήσουν ένα fund, να περάσουν εκεί την ακίνητη περιουσία τους, της οποίας η αντικειμενική αξία θα αποτιμηθεί, και με αυτό τον τρόπο μπορούν να διεκδικήσουν χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Επενδύσεων ή ακόμα και από ελληνικές ιδιωτικές τράπεζες, εξασφαλίζοντας ρευστότητα χωρίς να επιβαρύνεται το δημόσιο έλλειμμα ή το χρέος".
Φωτοβολταϊκά: "Οι δήμοι διαχειρίζονται όλα τα σχολεία της χώρας, αλλά ο υφιστάμενος νόμος περιορίζει τη δυνατότητα κάλυψης σε ένα μόνο ποσοστό. Αν επιτραπεί η πλήρης κάλυψη, τα κτήρια αυτά θα έχουν ενεργειακή επάρκεια και θα γλυτώνουν πολλά χρήματα. Μπορούν ακόμα να βάλουν φωτοβολταϊκά στους παλαιούς ΧΑΔΑ".
Συλλογή και διαχείριση απορριμμάτων: "Είμαστε η μόνη χώρα που δεν βγάζουμε χρήματα από τα σκουπίδια λόγω του συνδυασμού ιδεοληψιών, γραφειοκρατίας και διαπλοκής. Το θεσμικό πλαίσιο δίνει στον δήμαρχο τη δυνατότητα, αν θέλει, να πάρει τον ιδιώτη. Πάντως όσον αφορά τους ΧΥΤΑ, εφαρμόζεται η μέθοδος ΣΔΙΤ και πρέπει να τρέξουμε γιατί υπάρχουν κονδύλια που πρέπει να τα απορροφήσουμε έως το 2014. Αλλιώς θα χαθούν, και παράλληλα θα πληρώσουμε υπέρογκα πρόστιμα. Είμαστε ανοιχτοί σε όλες τις λύσεις που μπορούν να φέρουν περισσότερα έσοδα στους δήμους και καλύτερα αποτελέσματα για τους δημότες χωρίς να κινδυνεύουν οι θέσεις των εργαζομένων".
Κοινωνικές παροχές: "Οι κοινωνικές παροχές των δήμων όπως το «Βοήθεια στο σπίτι», που τώρα χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από το κράτος, θα μπορούσαν να μετεξελιχθούν σε εταιρείες κοινωνικής οικονομίας. Να στηθούν δηλαδή εταιρείες στις οποίες θα συμμετέχουν δήμοι, ιδιώτες και άλλοι κοινωνικοί φορείς (π.χ. Εκκλησία), που θα παρέχουν τις ίδιες ή και περισσότερες κοινωνικές υπηρεσίες σε αναξιοπαθούντες. Οι ίδιες υπηρεσίες μπορούν να προσφέρονται και σε πλούσιους, οι οποίοι μπορούν να πληρώσουν. Ετσι οι πλούσιοι θα χρηματοδοτούν τους φτωχούς. Δώσαμε κάποια χρήματα σε αυτά τα προγράμματα, αλλά τα λεφτά τελειώνουν. Πρέπει λοιπόν να βρούμε άλλες πηγές χρηματοδότησης".
