Το μεγάλο στοίχημα αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη είναι η υπέρβαση του σημερινού status quo της λιτότητας και του ακραίου νεοφιλελευθερισμού να γίνει από τα Αριστερά, τονίζει χαρακτηριστικά ο κ. Κατρούγκαλος και διατυπώνει την πεποίθηση πως όσο η Ευρώπη απογοητεύει τους πολίτες της τόσο βρίσκεται μπροστά σε ένα υπαρξιακό πρόβλημα, το οποίο εντείνεται καθώς απομακρύνεται από τις κοινωνικές της ρίζες και από το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο.
Σε αυτό το πλαίσιο, κάνει ειδική αναφορά στη σημασία της Ευρωμεσογειακής Διάσκεψης και της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ τον Μάρτιο στη Ρώμη, με αφορμή τη συμπλήρωση 60 χρόνων από την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ), σημειώνοντας: «Θέλουμε αυτή η συζήτηση μεταξύ των χωρών του Νότου και οι άλλες πρωτοβουλίες που θα πάρουμε, να μην είναι απλώς επετειακές, αλλά να μας δώσουν τη δυνατότητα να συμβάλλουμε στην οικοδόμηση της νέας Ευρώπης».
Σε ερώτηση για το πώς μπορεί να ανατραπεί η τιμωριτική στάση κάποιων εταίρων και δανειστών, για την οποία κάνει λόγο η κυβέρνηση, ο κ. Κατρούγκαλος επισημαίνει ότι η κατάσταση αυτή ανατρέπεται με τη διεύρυνση των συμμαχιών και εκφράζει την αισιοδοξία του για θετική έκβαση της αξιολόγησης τον Ιανουάριο. «Δεν υπάρχουν - όσο μπόρεσα να διαπιστώσω συνοδεύοντας τον πρωθυπουργό και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις περιοδείες τους στην Ευρώπη - δυνάμεις που να θέλουν να ξανανοίξει ζήτημα Ελλάδας», υπογραμμίζει ο Γ. Κατρούγκαλος, στη συνέντευξή του στο Πρακτορείο.
Αναλυτικά το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Κατρούγκαλο στον δημοσιογράφο Δημήτρη Μάνωλη για το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων:
Το 2017 θα είναι μια κρίσιμη χρονιά για την ΕΕ με πολλές εκλογικές αναμετρήσεις, που ενέχουν τον κίνδυνο ανόδου των ακροδεξιών δυνάμεων. Πώς μπορεί η ΕΕ να αντιμετωπίσει αυτούς τους κινδύνους;
"Ο Πρόεδρος Γιούνκερ είχε πει ότι η Επιτροπή στην οποία προεδρεύει, είναι Επιτροπή τελευταίας ευκαιρίας για την Ευρώπη. Και έχει δίκιο. Όσο η Ευρώπη φαίνεται να απογοητεύει τους πολίτες της πράγματι βρίσκεται μπροστά σε ένα υπαρξιακό πρόβλημα. Η βασική αιτία γι’ αυτό είναι η υιοθέτηση πολιτικών λιτότητας, πολιτικών ακραίου νεοφιλελευθερισμού, που απομακρύνουν την Ευρώπη από τις κοινωνικές της ρίζες, από το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο. Δεν είναι μόνο ακροδεξιά η αμφισβήτηση αυτών των πολιτικών. Παντού στην Ευρώπη, ένα είναι το δεδομένο: κανείς δεν μπορεί πια να υπερασπιστεί το υφιστάμενο status quo, την ορθοδοξία αυτή της λιτότητας και του νεοφιλελευθερισμού. Η αμφισβήτηση όμως δεν είναι μόνο από τα ακροδεξιά, είναι και από τα αριστερά. Στην Αυστρία είδαμε να συγκρούονται ακριβώς αυτοί οι δύο πόλοι της αμφισβήτησης. Ένας εκπρόσωπος των Πράσινων, της ευρύτερης αριστεράς, ένας εκπρόσωπος της ακροδεξιάς.
Το μεγάλο στοίχημα αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη δεν είναι αν θα διατηρηθεί το status quo, γιατί αυτό είναι αδύνατο. Το μεγάλο στοίχημα είναι αν η υπέρβασή του θα γίνει από τα Αριστερά ή από τα Δεξιά. Είμαι αισιόδοξος – όχι σε επίπεδο ευσεβών πόθων- γιατί διαπιστώνω ότι οι Σοσιαλδημοκράτες στην Ευρώπη έχουν κάνει πλέον μια στρατηγική επιλογή απεμπλοκής τους από τη συμμαχία με τους νεοφιλελεύθερους, που ήταν η σταθερά των τελευταίων δεκαετιών και αναπροσανατολίζονται σε μια συνεργασία με τις ευρύτερες δυνάμεις της Αριστεράς, τους Οικολόγους, δυνάμεις σαν τη ριζοσπαστική αριστερά. Φαίνεται στο Ευρωκοινοβούλιο με την υποψηφιότητα του Τζιάνι Πιτέλα, φαίνεται και σε πολλά μέτωπα. Νομίζω ότι μπορούμε να ελπίζουμε ότι το 2017 θα είναι μια καλύτερη χρονιά για την Ευρώπη".
Η κυβέρνηση κάνει λόγο για τιμωριτική στάση κάποιων εταίρων και δανειστών; Γιατί εκτιμάτε ότι υπάρχει αυτή η στάση απέναντι στη χώρα μας και πώς μπορεί να ανατραπεί;
"Το ίδιο το μοντέλο του νεοφιλελευθερισμού που βλέπουμε να εφαρμόζεται αυτά τα χρόνια στην Ευρώπη, με την προώθηση των πολιτικών λιτότητας που ελέγχονται συνεχώς ως προς την αυστηρή εφαρμογή τους, είναι ένα μοντέλο τιμωριτικού νεοφιλελευθερισμού. Αυτές οι ακραίες δυνάμεις που ακόμα θέλουν να φέρουν εμπόδια στην πορεία των διαπραγματεύσεων της χώρας μας, εκφράζουν ακριβώς αυτή την πολιτική. Και επίσης αρκετοί από τους υπέρμαχους αυτής της πολιτικής – και μάλιστα ο ισχυρότερος - έχουν στην άλλη άκρη του μυαλού τους και μια άλλη ΕΕ, πολύ μικρότερη, μια πυρηνική Ευρωζώνη, στην οποία αρκετές από τις σημερινές χώρες θα ήταν αποκλεισμένες. Ευτυχώς, όχι μόνο για την Ελλάδα, ευτυχώς για την Ευρώπη οι δυνάμεις αυτές είναι μειοψηφικές αυτή τη στιγμή στην ήπειρό μας. Ηττήθηκαν και θα ξανα-ηττηθούν.
Η κατάσταση αυτή ανατρέπεται σε ό,τι αφορά τη χώρα μας με τη διεύρυνση των συμμαχιών μας. Ακριβώς γι’ αυτό είδαμε να πέφτει στο κενό η προσπάθεια να μην ολοκληρωθούν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος. Θα συνεχιστεί, θέλω να ελπίζω, με την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης εντός του Ιανουαρίου. Σε επίπεδο Ευρώπης όμως που είναι το μεγάλο στοίχημα - γιατί κακά τα ψέματα, δεν μπορεί να υπάρχει μια κοινωνική Ελλάδα σε μια Ευρώπη νεοφιλελεύθερη και κοινωνική Ελλάδα θα υπάρχει μόνο σε μια κοινωνική Ευρώπη - εκεί ο δρόμος είναι αυτός που προανέφερα, των συμμαχιών, ο δρόμος που θα οδηγήσει σε νέες προοδευτικές πλειοψηφίες, και σε επίπεδο κρατών και σταδιακά σε επίπεδο ΕΕ, που θα αμφισβητήσουν το σημερινό μοντέλο".
Λόγω των γερμανικών εκλογών και της αναμενόμενης εσωστρέφειας της γερμανικής πολιτικής, υπάρχει κίνδυνος για το ελληνικό ζήτημα;
"Αυτή τη στιγμή οι χώρες που έχουν εκλογές θέλουν να μην δημιουργηθούν νέες εστίες αποσταθεροποίησης στην Ευρώπη. Γι’ αυτό τον λόγο, ακόμα και από πλευράς στενού κομματικού συμφέροντος δεν υπάρχουν -όσο μπόρεσα να διαπιστώσω και εγώ συνοδεύοντας τον πρωθυπουργό και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις περιοδείες τους στην Ευρώπη- δεν βλέπω να υπάρχουν δυνάμεις που να θέλουν να ξανανοίξει ζήτημα Ελλάδας. Αυτός είναι ένας συμπληρωματικός λόγος αισιοδοξίας για τη θετική έκβαση της αξιολόγησης τον Ιανουάριο. Όχι πως δεν υπάρχουν δυνάμεις που δεν θα ήθελαν τα αντίθετα, απλώς δεν έχουν πια τη δύναμη να επιβάλουν γεγονότα".
Θεωρείτε ότι η δυστοκία του ΔΝΤ, ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα, επηρεάζεται ή θα επηρεαστεί από την προεδρία Τραμπ στις ΗΠΑ;
"Το ίδιο το ΔΝΤ δεν φαίνεται να έχει αποφασίσει οριστικά τι θέλει. Ενώ θεωρεί ότι προϋπόθεση για να είναι το χρέος βιώσιμο είναι να μειωθούν οι απαιτήσεις των εταίρων μας στη χώρα μας για πρωτογενή πλεονάσματα, δεν το υποστήριξε αυτό όταν χρειάστηκε στο Eurogroup. Δεν είναι επομένως ξεκάθαρο, τι θέλει το ίδιο το ΔΝΤ.
Σε ό,τι αφορά την προεδρία Τραμπ δεν θα είναι από τα κεντρικά σημεία προφανώς της εξωτερικής του πολιτικής. Φαίνεται όμως να ακολουθεί μια πολιτική μεγαλύτερου απομονωτισμού στα εξωτερικά θέματα. Οπότε δεν μπορώ να φανταστώ γιατί να θέλει ένας πρόεδρος με αυτά τα χαρακτηριστικά μεγαλύτερη ανάμειξη του ΔΝΤ στην Ευρώπη. Σε τελική ανάλυση αυτό που θα πρέπει να θέλουν οι Ευρωπαίοι είναι τα ζητήματά μας να τα χειριζόμαστε μόνοι μας, χωρίς ανάμειξη ξένων θεσμών που δεν έχουν ευρωπαϊκό προσανατολισμό, όπως το ΔΝΤ".
Πώς βλέπετε να προωθείται η πρωτοβουλία Τσίπρα για τη συγκρότηση του μετώπου του ευρωπαϊκού νότου, με την ανάληψη της προεδρίας της ΕΕ το α’ 6μηνο του 2017 από τη Μάλτα;
"Εμείς προωθήσαμε αυτή τη συνάντηση των χωρών του Νότου, των επτά ηγετών, στην Αθήνα γιατί θέλουμε να δώσουμε μια προοπτική διαφορετική στην Ευρώπη. Ήταν ένα βήμα στην προσπάθεια να συγκροτήσουμε αυτές τις ευρύτερες προοδευτικές συμμαχίες, για τις οποίες μίλησα παραπάνω. Γίνονται μάλιστα όλες αυτές οι συζητήσεις στο πλαίσιο μιας ευρύτερης συζήτησης για το μέλλον της Ευρώπης που θα κλιμακωθεί με μια επετειακή σύνοδο των αρχηγών της ΕΕ την άνοιξη, τον Μάρτη, στη Ρώμη, γιατί συμπληρώνονται τα 60 χρόνια από τη Συνθήκη της Ρώμης που ίδρυσε την Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Θέλουμε λοιπόν και αυτή η συζήτηση μεταξύ των χωρών του Νότου και οι άλλες πρωτοβουλίες που θα πάρουμε, να μην είναι απλώς επετειακές, αλλά να μας δώσουν τη δυνατότητα να συμβάλλουμε στην οικοδόμηση της νέας Ευρώπης που θα ξαναβρεί τις κοινωνικές της ρίζες".
