το σφιχτό εναγκαλισμό της από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία, την αναξιοκρατία τόσο κατά την πρόσληψη όσο και κατά τη σταδιοδρομία των δημοσίων υπαλλήλων, το συγκεντρωτισμό στις δομές και τη λήψη αποφάσεων, τη γραφειοκρατία (ανάπτυξη ενός πλέγματος επάλληλων δομών πολυνομίας, ασάφειας και νομικισμού), την έλλειψη εξειδικευμένων στελεχών σε θέματα διοίκησης και την απουσία σοβαρής διαχείρισης ανθρώπινων πόρων.
Στο διάβα του χρόνου έγιναν προσπάθειες, κάποιες από αυτές αξιόλογες. Ομως ήταν αποσπασματικές ρυθμίσεις, χωρίς συνέχεια.
Για πρώτη φορά από τη Μεταπολίτευση, με το ν. 4369/2016, νομοθετήθηκε ένα σύγχρονο, ολοκληρωμένο σύστημα διαδικασιών τρόπου επιλογής και εξέλιξης του στελεχικού δυναμικού της δημόσιας διοίκησης με γνώμονα την αρχή της διαφάνειας και της αξιοκρατίας.
Τούτων δοθέντων, και άλλων πολλών, που ο χρόνος δεν επιτρέπει να αναπτυχθούν, θέλει πραγματικά τόλμη, για να μη πω θράσος, οι βουλευτές της ΝΔ να υποβάλουν ερώτηση για δήθεν "φωτογραφικές προκηρύξεις" επιτελικών στελεχών του Δημοσίου. Πολύ περισσότερο που οι μνήμες είναι νωπές, από την περίοδο που ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, ο σημερινός αρχηγός της ΝΔ κ. Μητσοτάκης, όχι μόνο δεν εφάρμοσε το υφιστάμενο τότε νομοθετικό πλαίσιο (που είχε πολλές θετικές διατάξεις) και άλλαξε σε μία νύχτα όλους τους προϊσταμένους, αλλά και θεσμοθέτησε διατάξεις για την αξιολόγηση, που ξεκινούσαν από τη θέση ότι ένα μεγάλο κομμάτι του δημόσιου τομέα είναι άχρηστο και πρέπει να ιδιωτικοποιηθεί.
Με το ν. 4369/2016, εκτός των άλλων, προβλέπεται η αξιοκρατική διαδικασία επιλογής και τοποθέτησης νέων γραμματέων, οι οποίοι μέχρι πρότινος επιλέγονταν -αλλά και παύονταν- από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία κατά τη διακριτική της ευχέρεια.
Η επιλογή γίνεται από το μητρώο στελεχών του δημοσίου τομέα (οι προϋποθέσεις εγγραφής στο οποίο συνιστούν εχέγγυα υψηλού επιπέδου προσόντων των υποψηφίων), αλλά και από τον ιδιωτικό τομέα. Η επιλογή διενεργείται αποκλειστικά κατόπιν εισήγησης από ανεξάρτητο όργανο, το Ειδικό Συμβούλιο Επιλογής Διοικήσεων.
Με βάση το θεσμοθετημένο πλέον από το ν. 4369/2016 αξιοκρατικό πλαίσιο εκδόθηκαν για πρώτη φορά προκηρύξεις από τα υπουργεία για την κάλυψη 69 θέσεων διοικητικών, τομεακών και ειδικών γραμματέων.
Είναι αυτονόητο ότι οι εν λόγω θέσεις διαφοροποιούνται ως προς τα απαιτούμενα προσόντα, τα οποία προσδιορίζονται βάσει του τομέα πολιτικής και της αποστολής κάθε υπουργείου και βεβαίως οι προσκλήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος δεν ήταν δυνατόν να γίνουν πριν την ολοκλήρωση των οργανογραμμάτων και της δημιουργίας των σχετικών οργανικών θέσεων. Ενώ η τυχόν εξαίρεση όσων υπηρετούν στις θέσεις που προκηρύσσονται, θα συνιστούσε σε βλαπτική σε βάρος τους διάκριση και παραβίαση συνταγματικών κανόνων.
Είναι φανερό ότι οι διαδικασίες για την πλήρωση των θέσεων διοικητικών, τομεακών και ειδικών γραμματέων εξελίσσεται με ευλαβική τήρηση των διατάξεων του νόμου, με διαφάνεια και αξιοκρατία. Ενώ αποφασίστηκε η επανεξέταση κάποιων προσκλήσεων, λόγω κάποιων ανομοιογενειών μεταξύ τους, παρότι δεν ήταν παράτυπες, αλλά εντός νόμιμου πλαισίου. Εν κατακλείδι η εφαρμογή του νόμου 4369/2016 με δυσκολίες, συμπληρώσεις και διορθώσεις προχωρά.
Παράλληλα προχωρά η ηλεκτρονική διακυβέρνηση, η ηλεκτρονική υπογραφή και δρομολογείται η κωδικοποίηση της νομοθεσίας. Ενώ τα ψηφιακά οργανογράμματα, τα περιγράμματα θέσεων εργασίας, η νομοθεσία για την κινητικότητα των υπαλλήλων, αντικαθιστά το σύστημα των πελατειακών μετακινήσεων ανεξαρτήτως των υπηρεσιακών αναγκών και αλλάζουν το τοπίο στη δημόσια διοίκηση. Με δεδομένα τα παραπάνω, συνιστά υποκρισία να εγκαλεί η ΝΔ την κυβέρνηση για "επιχείρηση άλωσης της δημόσιας διοίκησης".
Είναι όπως η "καταγγελία του κ. Μητσοτάκη στη γενική συνέλευση του ΣΕΒ ότι το προσωπικό στο Δημόσιο αυξήθηκε κατά 28.000 με την απογραφή του 2017. Ενώ η αλήθεια είναι, και το γνωρίζει, ότι το Δεκέμβριο του 2017 το προσωπικό του Δημοσίου (συμπεριλαμβανομένων των Σωμάτων Ασφαλείας, των εκπαιδευτικών, του κλήρου κ.λπ.) ανερχόταν σε 566.000 ήτοι κατά 10.000 μειωμένο σε σχέση με τον Δεκέμβριο του έτους 2014. Οπως και πολλά άλλα, που γίνεται το άσπρο μαύρο.
Αν η κυβέρνηση ήθελε να βάλει τα "δικά της παιδιά", θα συντηρούσε το παλιό πελατειακό σύστημα και δεν θα το αντικαθιστούσε με ένα νέο βασισμένο σε αντικειμενικές και αξιοκρατικές διαδικασίες.
Αίτημα της κοινωνίας και δέσμευση αυτής της κυβέρνησης είναι η αποκομματικοποίηση και η ανεξαρτησία της δημόσιας διοίκησης που θα λειτουργεί προς όφελος του πολίτη και με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον.
Η δε ΝΔ, αν θέλει να ανταποκριθεί, έστω μια φορά στο ρόλο της ως αξιωματική αντιπολίτευση για το καλό αυτής της χώρας, οφείλει να κάνει κριτική, να συμπληρώνει και να στηρίζει ένα τέτοιο Δημόσιο, δεν δικαιούται όμως να καταστροφολογεί, διαστρεβλώνοντας και παραποιώντας την πραγματικότητα.
