Πληθώρα εκθέσεων από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα έχουν καταδείξει τη Δημόσια Διοίκηση ως τον μεγάλο ασθενή, με κυριότερες νόσους την γραφειοκρατία, την αδιαφάνεια και την διαφθορά. Οι παθογένειες της Δημόσιας Διοίκησης, εκτός των άλλων, λειτουργούν ως διελκυνστίδα της δίκαιης ανάπτυξης, του δημοσίου συμφέροντος και των πολιτών.
Στον πυρήνα του υπό ψήφιση ΣχΝ είναι ο "Σχεδιασμός", που υπηρετείται από τις βασικές αρχές λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης, την αξιοκρατία στις προσλήψεις, την αποτελεσματικότητα στο έργο της, τη Δημοκρατία στη λειτουργία της και τα δικαιώματα των εργαζομένων.
Ο σχεδιασμός επιτυγχάνεται με δύο τρόπους. Πρώτον καταρτίζει σχέδιο για τις βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες προσλήψεις στο Δημόσιο και θέτει όρους αποτελεσματικής λειτουργίας του Δημοσίου, αλλά και δεύτερον αποτελεί μέρος ενός συνολικότερου σχεδίου που έχει εκπονήσει η παρούσα κυβέρνηση για τη Δημόσια Διοίκηση. "Κουμπώνει" με τους προηγούμενους δύο ψηφισμένους νόμους τους 4369/ και 4440/2016 και τους συμπληρώνει.
Σε συνέχεια των δύο νομοθετικών πρωτοβουλιών, και η συγκεκριμένη, βρίσκεται στον αντίποδα της λογικής, που ενέπλεξε τη Δημόσια Διοίκηση επί δεκαετίες με λογικές πελατειακών σχέσεων, και την κατέστησε τον "μεγάλο ασθενή" προκαλώντας μελέτες και εκθέσεις για την ίασή του, από τουλάχιστον το 1950.
Αφού με τα προηγούμενα νομοθετήματα, καθορίστηκε ο τρόπος αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων, προβλέφθηκε η δεξαμενή άντλησης των στελεχών του με αξιοκρατικά και διαφανή κριτήρια, και ο τρόπος κάλυψης των αναγκών των δημοσίων υπηρεσιών από την εσωτερική μετακίνηση, με σκοπό την αποκομματικοποίηση της Δημόσιας Διοίκησης και τον ψηφιακό μετασχηματισμό της,
Με το εν λόγω νομοσχέδιο, προβλέπεται σύστημα πολυετούς και ετήσιου στρατηγικού σχεδιασμού προσλήψεων τακτικού και εποχικού προσωπικού.
Σε αντίθεση με τις αποσπασματικές προσλήψεις, ανάλογα με την πίεση κάθε υπουργού, για πρώτη φορά καταγράφονται οι ανάγκες και αποτυπώνονται σε ένα πολυετή προγραμματισμό, με βάση τις εκτιμώμενες αποχωρήσεις και τις κενές οργανικές θέσεις.
Αποστέλλονται στο υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης, το οποίο με αποστέλλει προς το ΑΣΕΠ για οργάνωση των διαγωνισμών.
Επειδή καμία πρόσληψη δεν γίνεται χωρίς διαγωνισμό από το ΑΣΕΠ, ο προγραμματισμός θα ήταν κενό γράμμα εάν παράλληλα δεν θεσπίζονταν διατάξεις, με τις οποίες προβλέπεται η ενδυνάμωση του ΑΣΕΠ.
Το ΑΣΕΠ είναι από τις πρώτες Ανεξάρτητες Αρχές, όπου με τη θέσπισή τους, το κράτος παραδέχεται την ανικανότητά του να διαχειριστεί με επάρκεια τις δημόσιες υποθέσεις του, παραδέχεται, ότι βουλιάζει από το πλέγμα των κάθε λογής πελατειακών σχέσεων και εκχωρεί αρμοδιότητες που κανονικά του αντιστοιχούν.
Το ΑΣΕΠ ενδυναμώνεται για να μπορεί να παίξει το ρόλο του για τις προσλήψεις στο Δημόσιο και να παραμείνει "θεσμικός εγγυητής" της αξιοκρατίας και της διαφάνειας. Προβλέπεται η απλοποίηση των διαδικασιών των διαγωνισμών και ενίσχυση του προσωπικού.
Για τις ανάγκες διαμόρφωσης του επιτελικού σχεδιασμού, παρακολούθησης και υλοποίησης της διοικητικής ανασυγκρότησης, προβλέπεται η θέσπιση Παρατηρητηρίου, ενώ για τη στήριξη της οργάνωσης και λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών, προβλέπεται υπηρεσία τεχνικής υποστήριξης φορέων της Δημόσιας Διοίκησης.
Οι δομές, όσο άρτια και αν θεσμοθετηθούν, χωρίς τη στήριξη του δημοσίου υπαλλήλου, του ανθρώπου δημοσίου υπαλλήλου, δεν θα αποφέρουν αποτελέσματα. Για το λόγο αυτό, στο υπό ψήφιση ΣχΝ, προβλέπονται διευκολύνσεις των εργαζομένων, για την επιμόρφωσή και μετεκπαίδευσή τους, χορηγούνται γονικές με άδειες και στους θετούς γονείς, και γίνονται παρεμβάσεις στο πειθαρχικό δίκαιο, με σκοπό την συντόμευση της διαδικασίας, που είναι καλό για τη Δημόσια Διοίκηση, αλλά και για τους δημοσίους υπαλλήλους, των οποίων θωρακίζει το τεκμήριο της αθωότητας και αίρει την επί μεγάλο χρονικό διάστημα ομηρία τους.
* Ομιλία στη Ολομέλεια κατά τη συζήτηση σχεδίου νόμου: «Ενδυνάμωση Ανωτάτου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.), ενίσχυση και αναβάθμιση Δημόσιας Διοίκησης και άλλες διατάξεις»