Η αποχώρηση της ΝΔ, της Δημοκρατικής Συμπαράταξης και του Ποταμιού από τη συνεδρίαση των επιτροπών της Βουλής σχετικά με το νομοσχέδιο που φέρει τον τίτλο «Μέτρα για την επιτάχυνση του κυβερνητικού έργου και άλλες διατάξεις», με ευκολία, τους αποδίδει τον χαρακτηρισμό ως «τρόικας εσωτερικού». Ενας αντιπολιτευτικός πόλος που αρνείται συστηματικά να επεξεργαστεί και να συζητήσει οτιδήποτε άλλο πέρα από μέτρα λιτότητας και οριζόντιες περικοπές παντού πώς θα μπορούσε να αναλάβει πρωτοβουλίες κοινωνικής συνοχής;

Μπορεί να τους ενόχλησε η άμεση κινητοποίηση της κυβερνητικής μηχανής στην ενεργοποίηση της προεκλογικής της δέσμευσης που αφορούσε στον συνεχή αγώνα εντός συμφωνίας για την αποκλιμάκωση δυσμενών μέτρων. Μια δέσμευση που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την κοινωνική στροφή της εφαρμογής της συμφωνίας. Ο αντιπολιτευτικός πόλος δεν είναι συνηθισμένος να έρχεται σε αντιπαράθεση με τους δανειστές. Η αλλαγή έστω μισού μνημονιακού νόμου και η έναρξη ξηλώματος του καθεστώτος που έχει επιβληθεί την τελευταία πενταετία και έχει διαποτίσει τα πάντα, προφανώς, τους προκαλεί «αλλεργικό σοκ».

Ας δούμε, λοιπόν, μερικές από τις δεκάδες διατάξεις που περιλαμβάνει το «παράλληλο πρόγραμμα» ανά υπουργείο:

Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης

• Καθίσταται ευκολότερη η πρόσβαση ευπαθών κοινωνικών ομάδων με την προσθήκη επιπλέον κριτηρίων στα σχεδιαζόμενα προγράμματα.

• Επεκτείνεται το πρόγραμμα για την ανθρωπιστική κρίση έως τον Απρίλιο του 2016

• Επιδιώκεται η συλλογή στοιχείων των χορηγούμενων κοινωνικών επιδομάτων (ΑΦΜ, ΑΜΚΑ) προκειμένου να επιτευχθεί εποπτεία και διαφάνεια.

• Ενισχύεται η ενεργός συμμετοχή  των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α’ βαθμού στην εφαρμογή της κοινωνικής προστασίας σε τοπικό επίπεδο με τη σύσταση και λειτουργία «Κέντρων Κοινότητας», δηλαδή δομών κοινωφελούς χαρακτήρα και ανθρωπιστικού προορισμού. Τα ΚΕΠ κοινωνικής προστασίας θα είναι επιφορτισμένα με την υποδοχή, την εξυπηρέτηση και τη διασύνδεση των ευάλωτων ομάδων πληθυσμού με όλα τα κοινωνικά προγράμματα και υπηρεσίες, ενώ θα λειτουργήσουν σε κάθε δήμο (χρηματοδότηση ΕΣΠΑ - κεντρικός σχεδιασμός μέσω Περιφερειών) και σε αυτά εντάσσονται οι εργαζόμενοι προηγούμενων δομών πρόνοιας. 

Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης

• Συστήνεται επιτροπή για την αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου της τοπικής αυτοδιοίκησης.

• Δυνατότητα πρόσληψης από τους ΟΤΑ τακτικού προσωπικού όλων των κλάδων και ειδικοτήτων σε υπηρεσίες ανταποδοτικού χαρακτήρα, προς όφελος των πολιτών. Οι προσλήψεις θα γίνονται μέσω ΑΣΕΠ.

• Διευρύνεται, κατά τον Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ν. 3463/2006), η προβλεπόμενη δυνατότητα των δήμων να χορηγούν μείωση ή απαλλαγή από τους δημοτικούς φόρους και τέλη, ώστε να συμπεριληφθούν οι τρίτεκνοι, οι μονογονεϊκές οικογένειες και οι μακροχρόνια άνεργοι, καθώς και οι δικαιούχοι των μέτρων αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής κρίσης, καθώς και οι νέοι επαγγελματίες.

• Παροχή προστασίας σε τρίτεκνες οικογένειες για την πρόσληψη των γονέων σε φορείς του ιδιωτικού και ευρύτερου δημοσίου φορέα και σε δημόσιες υπηρεσίες ΝΠΔΔ και ΟΤΑ με προνομιακή μοριοδότηση.

• Παρέμβαση που αφορά στις ρυθμίσεις για τον Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης, προχωρώντας στην αποκομματικοποίηση μιας σοβαρής δομής με επιλογές που γίνονται βάσει κριτηρίων, με μόρια και ΑΣΕΠ.

Υπουργείο Παιδείας, Ερευνας και Θρησκευμάτων

• Επανέρχεται από 1η Ιανουαρίου, η αντισταθμιστική εκπαίδευση, η οποία περιλαμβάνει την ενισχυτική και πρόσθετη διδακτική στήριξη που απευθύνεται σε μαθητές δημοσίων γυμνασίων και λυκείων, ενώ προστίθεται -για πρώτη φορά- η ενισχυτική εκπαίδευση σε εγκεκριμένους οργανισμούς θεραπείας (π.χ. 18 άνω), καθώς και σε ειδικά καταστήματα κράτησης νέων. Η ρύθμιση διευκολύνει τη στήριξη παιδιών οικονομικά αδύναμων οικογενειών και αντιστρέφει το φαινόμενο της μαθητικής διαρροής.

• Παρέχεται η δυνατότητα καλύτερης οργάνωσης και λειτουργίας του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου με τη διοικητική του συνέχιση. Στην κατεύθυνση αυτή είναι σημαντική η δημοσίευση του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας, η λειτουργία της Συγκλήτου και η δημιουργία διαφανών επιτροπών διαχείρισης του ειδικού λογαριασμού. Σημαντική είναι η δυνατότητα της διοικούσας επιτροπής να καταργεί ή να τροποποιεί τη διαδικασία της κλήρωσης ως τρόπο επιλογής των εισακτέων που θα δίνει τη δυνατότητα σε πολύ περισσότερους ενδιαφερόμενους να συμμετέχουν, καθώς μέχρι τώρα ο αριθμός συμμετεχόντων ήταν κλειστός. Προβλέπεται επίσης η διεύρυνσή του και σε άλλες θεματικές ενότητες που θα οδηγήσει σε νέες θέσεις εργασίας για μερικές εκατοντάδες νέους άνεργους διδάκτορες και ταυτόχρονα θα λαμβάνει υπόψη το ενδιαφέρον των υποψηφίων φοιτητών (θα αξιοποιηθούν κοινοτικά κονδύλια).

• Προβλέπεται η επαναλειτουργία φορέων της εκπαίδευσης, κυρίως ΙΕΚ, που απευθύνονται σε 8.000 νέα παιδιά, κυρίως λαϊκών οικογενειών.

• Αντιμετωπίζεται το ζήτημα της λειτουργίας των Εφορευτικών Συμβουλίων (Ε.Σ.) της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας (ΕΒΕ) και των δημοσίων βιβλιοθηκών και επανιδρύεται ο καταργηθείς Οργανισμός Παιδικών και Εφηβικών Βιβλιοθηκών που βρισκόταν σε χειμερία νάρκη.

Υπουργείο Υγείας

Οι πολιτικές υγείας στα χρόνια της λιτότητας όξυναν τις υπάρχουσες χρόνιες παθογένειες του συστήματος (κατακερματισμός ΠΦΥ, νοσοκομειοκεντρικός χαρακτήρας, αδιαφάνεια και διαφθορά, ανισότητες στην πρόσβαση λόγω γεωγραφικών ή κοινωνικών παραγόντων, ελλείψεις προσωπικού και δομών, κ.ά.). Από τα 30 άρθρα του παρόντος νομοσχεδίου που άπτονται της αρμοδιότητας υπουργείου Υγείας, αναφέρω ενδεικτικά:

• Τα ζητήματα διευκόλυνσης της διαδικασίας κρίσεων και διορισμών των ιατρών του ΕΣΥ, προκειμένου να υποστηριχθεί καλύτερα η λειτουργία των δημόσιων φορέων παροχής υπηρεσιών υγείας, αφού λόγω της μεγάλης έλλειψης ιατρικού προσωπικού δημιουργούνται καθημερινά προβλήματα.

• Προβλήματα αποζημίωσης των εφημεριών του ιατρικού - επιστημονικού προσωπικού του ΕΣΥ και ζητήματα εσωτερικής κινητικότητας/απόσπασης των ήδη υπηρετούντων εργαζομένων στο ΕΣΥ.

• Ειδικά θέματα και προβλήματα που ταλανίζουν τις άγονες και νησιωτικές περιοχές της επικράτειας καθώς προκρίνονται κίνητρα στους επικουρικούς ιατρούς και στους ιατρούς υπηρεσίας υπαίθρου, προκειμένου να επιταχυνθεί η πληρέστερη κάλυψη κενών ιατρικών θέσεων

• Ιδρύεται λίστα χειρουργείου, ως μέτρο διαφάνειας, δίκαιης πρόσβασης και αποτροπής παράνομου χρηµματισμού, το γνωστό φακελάκι.

• Ενισχύονται τα δικαιώματα των ασθενών με τη δημιουργία Γραφείου Προστασίας των ασθενών εντός των δημόσιων δομών, γεγονός που αναβαθμίζει την αξιολόγηση και τον κοινωνικό έλεγχο.

Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής

• Διασφαλίζονται θέματα για την αντιμετώπιση αναγκών σίτισης, διαμονής, ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και μεταφοράς μεταναστών.

• Εξασφαλίζεται η έγκαιρη προμήθεια καυσίμων από το Λιμενικό Σώμα-Ελληνική Ακτοφυλακή και τους πλοηγικούς σταθμούς, μέχρι την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης του δικαίου σύναψης δημοσίων συμβάσεων.

Υπουργείο Εθνικής Αμυνας

• Με διατάξεις αρμοδιότητας του υπουργείου Εθνικής Αμυνας χορηγείται φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα στην εταιρεία με την επωνυμία «Μεταλλουργική Βιομηχανία Ηπείρου Α.Ε.», προκειμένου να εξασφαλιστεί η δυνατότητα εκτέλεσης της σύμβασης που έχει συναφθεί με την ΕΑΣ ΑΒΕΕ, ενώ το ΥΠΕΘΑ αναλαμβάνει την εποπτεία της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας Α.Ε., διευκολύνοντας έτσι την ενιαία αντιμετώπιση των ζητημάτων της αμυντικής βιομηχανίας από το καθ' ύλην αρμόδιο υπουργείο.

Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

• Χωροθετούνται οι εγκαταστάσεις εκμετάλλευσης της ενέργειας από βιομάζα ή βιοαέριο, ζήτημα που αποτελεί κρίσιμη παράμετρο για τον αγροτικό χώρο.

• Παρατείνεται κατά 3 έτη η ισχύς των οικοδομικών αδειών που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με το από 8-7-93 Π.Δ. και λήγουν από 1/3/2016 έως και 31/12/2017, δεδομένης της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας.

Λοιπές διατάξεις

• Ρυθμίζονται θέματα που αφορούν την ΕΡΤ ΑΕ, την προσαρμογή των διαφημιστικών επιχειρήσεων στις νέες ρυθμίσεις καθώς και στους νομίμως λειτουργούντες ραδιοφωνικούς σταθμούς. Αναδιαρθρώνεται η Γενική Γραμματεία της κυβέρνησης με σκοπό τη μείωση των δομών και τον εξορθολογισμό των προβλεπόμενων αρμοδιοτήτων μέσω της ανακατανομής τους μεταξύ γραφείων που υπάγονται σε αυτήν.

Το νομοσχέδιο δίνει μόνο μια μικρή γεύση των αλλαγών που σκοπεύει να εισαγάγει ο ΣΥΡΙΖΑ. Αντιμετωπίζονται επίσης ζητήματα που αφορούν προθεσμίες, κάτι ιδιαίτερα συχνό σε νομοσχέδια που ψηφίζονται στο τέλος της χρονιάς. Απαντά στα καθημερινά προβλήματα του κόσμου και αφήνει το κοινωνικό του στίγμα για την περαιτέρω δράση του με τη συμμετοχή της κοινωνίας και των κινημάτων.