Το ψήφισμα της Μεσσήνης υπογράφουν οι: Παν. Κορκονικήτας πρόεδρος της Κοινότητας Μεσσήνης, Φεσσάς, Θεοδ. Κορμάς, Χρίστος Παπαδόπουλος πρόεδρος Αντικαλάμου, Γ. Δικαίος πρόεδρος Σπερχογείας, Παν. Χριστοφιλόπουλος πρόεδρος Καρτερολίου, Γ. Ξενογιάννης πρόεδρος Λυκοτράφου, Φωκ. Βρεττός Πρόεδρος Ταμείου Ελαιοπαραγωγής, Κ. Μπουντούρης πρόεδρος Πιλαλίστρας, Ανδρέας Κρεμμυδάς κηπουρός, Χρ. Αλεξόπουλος πρόεδρος Αβραμιού και Δημ. Χρόνης πρόεδρος Ομοσπονδίας Επαγγελματιών. Το ψήφισμα στο Στρέφι υπογράφουν οι Σ. Ντυμένος, Σκιαδάς, Σπυρογιάννης και Παπαγιάννης. Το ψήφισμα συλλαλητηρίου που έγινε στον Αμμο, υπογράφουν οι Π. Γκασιάμης, Γ. Ιωάννίδης, Δ. Καλύβας και Π. Μανωλόπουλος. Το ψήφισμα συλλαλητηρίου που έγινε στη Χώρα υπογράφεται από εκτελεστική επιτροπή αποτελούμενη από τους Α. Γλιάτο, Α. Δ. Ντινιώτη, Π. Πεντεφούντη, Χ. Πουλακίδα και Κ. Δεριζιώτη (488).
Στην Πύλο συγκροτείται επιτροπή σταφιδοκτηματιών αποτελούμενη από τους Κρασσάνο, Καλδή, Ροϊδάκη, Κρυφό και Μασούρα η οποία τηλεγραφεί ότι η ζημιά στην περιφέρεια της Κοινότητας είναι 100% ενώ «εις ολόκληρον τον τέως δήμον Πύλου και τα δυτικά χωρία του δήμου Βουφράδος δεν απέμεινεν ουδέ βλαστός, οι δε ατυχείς σταφιδοπαραγωγοί συγκεντρούμενοι αλλόφρονες κλαίουσι την μοίραν των» (489).
«Πάνδημο συλλαλητήριο» του “έξαλλου εκ της τελείας καταστροφής των σταφιδαμπέλων» συγκροτείται στο Κοπανάκι όπως αναγγέλλει η επιτροπή που αποτελείται από τους Αναστάσιο Χαραλαμπόπουλο, Νικόλαο Χέλμη, Αριστο Ρήγα και Γεώργιο Αρβανίτη. Στο Κορυφάσιο συγκροτείται επιτροπή από τους Ηλ. Αγγελόπουλο, Γ. Νικολακόπουλο, Σ. Κοτρότση, Π. Αλευρά και Δ. Σωτηρόπουλο που αποστέλλει τηλεγράφημα με αιτήματα ανακούφισης των παραγωγών (490).
Αλλο συλλαλητήριο γίνεται στην Ευα από επιτροπή την οποία αποτελούν οι Πολιτόπουλος, Τασσόπουλος, Σπανός, Κοντός, Παναγιωτακάκης, Μιχαλόπουλος, Σταματόπουλος, Καλύβας και Ψυχογιόπουλος. Τα τηλεγραφήματα διαμαρτυρίας φθάνουν βροχή στις αθηναϊκές εφημερίδες και ενδεικτικά αναφέρονται από Διόδια, Λυκότραφο, Γαργαλιάνους, Φλόκα, Διαβολίτσι, Πύλο, Μεθώνη, Καλλιθέα με την υπογράμμιση ότι «οι πληγέντες κάτοικοι όλων σχεδόν των κοινοτήτων συνεκρότησαν συγκεντρώσεις κατά τας οποίας απεδέχθησαν ψηφίσματα προς την κυβέρνησιν, τους βουλευτάς και τους γερουσιαστάς. Δι' αυτών ζητούν όπως: 1) Αποσταλούν ειδικοί προς εκτίμησιν των ζημιών. 2) το κράτος λάβη προστατευτικά μέτρα 3) η Αγροτική Τράπεζα αναστείλει την είσπραξιν των δανείων και χορηγήση νέα δάνεια προς την συντήρησιν των οικογενειών των» (491).
Και ενώ οι τοπικές εφημερίδες αποφεύγουν να περιγράψουν τι έχει συμβεί στη Μεσσήνη, ο Θόδωρος Κορμάς, ο οποίος και ήταν βασικός ομιλητής στο συλλαλητήριο (492) με επιστολή του στην οποία υπογράφει ως «γενικός γραμματεύς Μεσσηνίας του Αγροτικού Κόμματος Ελλάδος», προβαίνει σε σοβαρές καταγγελίες: «Είμαι υποχρεωμένος να διαμαρτυρηθώ με όλην την δύναμιν της ψυχής μου κατά των προχθεσινών αυθαιρεσιών, παρεκτροπών, κακοποιήσεων, ξυλοκοπήματος, βανδαλισμών και βαρβαροτήτων, οίτινες έλαβον χώραν εκ μέρους της Αστυνομίας Μεσσήνης κατά των δυστυχισμένων αγροτών, οίτινες συνήλθον εκεί ησύχως διά να διατρανώσουν τον πόνον των και την οδύνην των προς τους αρμοδίους λόγω της γνωστής θλιβεράς καταστροφής του πάγου, ήτις μετέβαλε την βλαστάνουσαν και ωργώσαν ύπαιθρον, τον ελπιδοφόρον εκείνον ανθώνα, όχι μόνον της Μεσσηνίας και γενικώς της Πελοποννήσου, αλλά γενικότερον της εθνικής μας οικονομίας, εις σάβανον και τέλειον νεκροταφείον.
Διά τινά λόγον η αστυνομική δύναμις της υποδιοικήσεως Μεσσήνης, εξυλοκόπησε αγρίως διά των υποκοπάνων δυστυχείς και βλέποντας επισειόμενον απ' αυτών το φάσμα της πείνης σταφιδοπαραγωγούς. Τι άλλο έκαμαν οι ατυχείς και καταδιωκόμενοι από όλα τα στοιχεία της φύσεως και της κοινωνίας ακόμη εκείναι υπάρξεις, οίτινες λέγονται αγρόται, τι άλλο έκαμαν λέγομεν από του να ενώσουν φωνήν απέλπιδα και πλημμυρισμένην από πόνον και απόγνωσιν προς την κυβέρνησιν; Τι άλλο έκαμαν από του να φωνάζουν ότι πεινάμε, θα πεθάνουμε αν δεν ληφθούν μέτρα; Πρέπει να γνωρίζει η αστυνομία ότι εις τοιαύτας ημέρας εθνικού πένθους και τελείας συντρίψεως και καταστροφής των παραγωγών, είναι υποχρεωμένη και αυτή να σέβεται τον πόνον των αγροτών και να ανέχεται έστω και μικροπαρεκτροπάς, έστω και φράσεις απεγνωσμένου παραληρήματος και φωνάς παραδερνομένου ημιθανούς και πεινασμένου. Δεν είχον σκοπόν οι σταφιδοπαραγωγοί να διαταράξουν την τάξιν και δεν εδικαιολογούντο τα μεσαιωνικά αυτά μέσα ξυλοκοπήματος των χωρικών. Ελπίζομεν ότι η διοίκησις Χωροφυλακής Μεσσηνίας, ο διοικητής της οποίας περιόδευσε και είδε το μέγεθος της καταστροφής των αγροτών, θα εξακριβώση ποίοι ήταν οι υπεύθυνοι των εν Μεσσήνη προχθές επεισοδίων και αγρίων ξυλοκοπημάτων των παραγωγών, εάν ταύτα οφείλονται εις κατώτερα όργανα, υπαξιωματικούς ή χωροφύλακας όπερ και πιστεύομεν ή εις τους αξιωματικούς και θα τιμωρήση τους υπαιτίους αμειλίκτως εκδίδουσα και σχετικήν διαταγήν, όπως του λοιπού αποφεύγονται παρόμοιαι ακρότητες και βαρβαρότητες» (493).
Πληροφορίες για επεισόδια δημοσιεύει και ο “Ριζοσπάστης”: «Στο Νησί της περιφέρειας Καλαμάτας, η αστυνομία αποπειράθηκε να διαλύσει το συλλαλητήριο των παραγωγών αλλά γιουχαΐστηκε αγρίως και αναγκάστηκε ν' αποχωρήσει. Η εξέγερση των παραγωγών ήταν τόσο μεγάλη, ώστε αν οι χωροφύλακες εξακολουθούσαν την προκλητική τους στάση θα επακολουθούσε ασφαλώς σύγκρουση» (494).
Μια άλλη εκδοχή στέλνει “αρχειομαρξιστής αγρότης” στην “Πάλη των τάξεων”: «Την άλλη μέρα της καταστροφής οι αγρότες του Νησιού και των γύρω χωριών συγκεντρώθηκαν στο Νησί και έκαναν συλλαλητήριο. Η αστυνομία επιτέθηκε με τους υποκοπάνους για να τους διαλύση. Οι αγρότες όμως τσάκισαν στο ξύλο με τις μαγκούρες τους τους χωροφύλακες. Μπρος στην ορμητικότητα και την αποφασιστικότητα των αγροτών οι χωροφύλακες τράπησαν σε φυγή και κλείστηκαν μέσα στο τμήμα» (495).
Ακόμη χειρότερα παρουσιάζει τα γεγονότα ο απεσταλμένος της εφημερίδας “Ελεύθερος Ανθρωπος” Ν. Αναστασόπουλος ο οποίος γράφει: «Εκτροποι σκηναί συνέβησαν εις την Μεσσήνην, την ευθύνην των οποίων φέρει εξ ολοκλήρου η Χωροφυλακή. Ούτω ενώ οι κάτοικοι της κωμοπόλεως και των περιχώρων είχον συγκεντρωθεί εις την κεντρικήν πλατείαν διά να εγκρίνουν ψήφισμα προς την κυβέρνησιν, ενεφανίσθη μαινόμενος και κρατών μάνλιχερ εις τας χείρας, ακολουθούμενος δε και υπό ισχυράς δυνάμεως χωροφυλάκων, ο διοικητής της Χωροφυλακής κ. Ανδροβιτσανέας, όστις ηθέλησε να διαλύση διά της βίας τους 3.000 και πλέον συγκεντρωθέντας χωρικούς. Διά να επιτύχη τον σκοπόν αυτόν εκάλεσε τους άνδρας εις τα όπλα και επέμεινε να διαλυθή η συγκέντρωσις. Εις ωρισμένην μάλιστα στιγμήν διέταξε και πυρ, ευτυχώς όμως η υπό τας διαταγάς του δύναμις δεν υπήκουσεν, ούτω δε απεφεύχθη σοβαρά αιματοχυσία. Παρά ταύτα όμως ο διοικητής χωροφυλακής έκαμε χρήσιν του υποκοπάνου του όπλου του, ετραυμάτισε δε πολλούς μεταξύ των οποίων και τον Γεώργιον Χιώτην εις την οσφυακήν χώραν» (496).
Καθώς η υπόθεση παίρνει έκταση, η Διοίκηση Χωροφυλακής εκδίδει ανακοίνωση με την οποία διαψεύδει τις πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν και τις αποδίδει σε... αριστερίζοντα στοιχεία: «Τα δημοσιευόμενα εις τον αθηναϊκόν και εγχώριον Τύπον, σχετικώς με το λαβών χώραν επεισόδιον εις Νησίον μεταξύ Χωροφυλακής και αγροτών καθ' ο οι χωροφύλακες διαταχθέντες να πυροβολήσωσι δεν υπήκουσαν εις την διαταγήν του διατάξαντος πυρ αξιωματικού, δεν ανταποκρίνεται ποσώς προς την αλήθειαν, διότι τοιούτη διαταγή ουδέποτε εις ουδένα εδόθη, ούτε και ένοπλος ήτο η παρισταμένη διά την τάξιν δύναμις, παρεστάθη δε το επεισόδιον κατά τον ανωτέρω τρόπον, προφανώς εκ κακών πληροφοριών ή εξ υστεροβουλίας ή από αριστερίζοντα στοιχεία τα οποία η εν Νησίω αστυνομική αρχή ηθέλησε να επαναφέρη εις την οδόν της νομιμότητος εξ ης είχον απομακρυνθή διά λόγους ευνοήτους» (497).
(487) “Θάρρος” 31/3/1931
(488) “Ελεύθερος Ανθρωπος” 30/3/1931 - Διευθυντής της εφημερίδας ήταν ο Καλαματιανός Κώστας Αθάνατος, διακεκριμένος δημοσιογράφος, λογοτέχνης, ιστοριογράφος. Είχε γεννηθεί το 1896 και το πραγματικό του όνομα ήταν Κώστας Καραμούζης. Εχοντας τελειώσει μόνον το δημοτικό, αποτέλεσε φαινόμενο της ελληνικής δημοσιογραφίας καθώς όχι μόνον με αυτοδιδαχή απέκτησε μεγάλη μόρφωση, αλλά έμαθε και πολλές ξένες γλώσσες. Είχε εκπροσωπήσει τη χώρα σε διάφορα δημοσιογραφικά συνέδρια στο εξωτερικό και είχε διατελέσει ανταποκριτής αθηναϊκών εφημερίδων και ακόλουθος Τύπου ελληνικών πρεσβειών. Διακρίθηκε σε όλες τις δημοσιογραφικές θέσεις (αρθρογράφος, χρονογράφος, απεσταλμένος, αρχισυντάκτης, διευθυντής) και ίδρυσε τρεις ημερήσιες αθηναϊκές εφημερίδες ("Ημερήσιος Τύπος", "Ελεύθερος Ανθρωπος", "Ελεύθερος Λόγος"). Για την πολύτιμη προσφορά του τιμήθηκε με το Εθνικό Αριστείο Γαλλικής Ακαδημίας της Ιστορίας. Τα γνωστότερα από τα βιβλία που έγραψε ήταν: "Θλιμμένοι θεοί", "Διατί ηττήθημεν", "Το κίνημα της Χίου", "Περπατώντας στη Δόξα", "Αττίλας". Ο Κώστας Αθάνατος πέθανε στο Παρίσι το 1966.
(489) “Ελεύθερος Ανθρωπος” 31/3/1931 – Από την Πύλο τηλεγραφούν επίσης στον Τσικλητήρα “όπως αναχωρήση επειγόντως διότι κατεστράφησαν τελείως τα πάντα” (στην ίδια εφημερίδα 30/3/1931).
(490) “Ελληνική” 30/3/1931
(491) “Ημερήσιος Τύπος” 30/3/1931 - “Ακρόπολις” 30/3/1931
(492) “Θάρρος” 31/3/1931
(493) “Σημαία” 2/4/1931
(494) “Ριζοσπάστης” 31/3/1931
(495) “Πάλη των τάξεων” 10/4/1931 – “Εβδομαδιαία εφημερίδα της Κομμουνιστικής Οργάνωσης Μπολσεβίκων Λενινιστών (Αρχειομαρξιστές) Αριστερή Αντιπολίτευση”. Ο ανταποκριτής επιτίθεται στον Κορμά γράφοντας “προς τους συγκεντρωμένους μίλησαν διάφοροι μεταξύ των οποίων κι ο γνωστός πουλημένος στους εκμεταλλευτές Θεόδωρος Κορμάς, ως αντιπρόσωπος του Αγροτικού Κόμματος. Οταν διάβαζε το ψήφισμα που θα έστελνε στην κυβέρνηση που μέσα στ' άλλα έγραφε να δοθούν τα μισά λεφτά απ' το κονσόρτσιουμ, οι αγρότες εξεγέρθηκαν εναντίον του φωνάζοντας “όλα, όλα, είναι δικά μας”. Ο Κορμάς υποσχέθηκε να το διορθώση κι εσύστησε να διαλυθούν ησύχως. Οι αγρότες όμως καταλαβαίνοντας πως αυτός έχει σκοπό να γράψη ό,τι τούλεγαν ο Φεσσάς, ο Στυλιανόπουλος και οι άλλοι κυβερνητικοί πολιτευόμενοι φώναζαν “όχι τώρα θα πάμε μαζί να δώσουμε το τηλεγράφημα” - Ανάλογη επίθεση εξαπολύει η εφημερίδα κατά του αγροτιστή Χρήστου Μανδηλάρη για τις θέσεις που πήρε στο συλλαλητήριο της Θουρίας (φύλλο 17/4/1931) – Οι αρχειομαρξιστές δρούσαν κυρίως στους εργάτες της Καλαμάτας και είχαν λίγα μέλη σκόρπια αλλά μαχητικά στην ύπαιθρο.
(496) “Ελεύθερος Ανθρωπος” 1/4/1931 – Ο Δ. Ανδροβιτσανέας που αναφέρεται στο δημοσίευμα, είχε γεννηθεί στη Λαγκάδα της Μάνης και ως ενωματάρχης Χωροφυλακής πήρε μέρος στα ένοπλα σώματα που δρούσαν στη Μακεδονία από το 1904 μέχρι το 1908. Μετά τη διάλυση των σωμάτων επέστεψε στη Χωροφυλακή και αποστρατεύτηκε με το βαθμό του συνταγματάρχη το 1941. Συνελήφθη και φυλακίστηκε στην Κατοχή και μετά την αποφυλάκισή του εντάχθηκε στο ΕΑΜ παρά τις μοναρχικές του πεποιθήσεις την περίοδο του μεσοπολέμου κατά τη διάρκεια του οποίου υπήρξε διώκτης των δημοκρατικών πολιτών. Για ένα διάστημα διετέλεσε καπετάνιος του 7ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ στην Εύβοια και με απόφαση της ΠΕΕΑ τοποθετήθηκε αρχηγός της Πολιτοφυλακής στην Πελοπόννησο. Πέθανε το 1946.
(497) “Σημαία” 4/4/1931
