Η μετονομασία απο Σέλιτσα σε Βέργα έγινε το 1956, σε ανάμνηση της ιστορικής μάχης και της νίκης επί των τουρκο-αιγυπτίων. Η “βέργα” ήταν ένα ταμπούρι από ξερολιθιά περί τα 1.000 μ. μήκος - 2 μ. ύψος, με 1.000 πολεμότρυπες περίπου. Χτίστηκε το 1826 στη νότια όχθη βαθειάς ρεματιάς από Μανιάτες και Μεσσήνιους, από την παραλία “Αλμυρού” έως την κορυφή του βράχου “Καστράκι”, για την αντιμετώπιση του Ιμπραήμ.
Ο οικισμός της Άνω Σέλιτσας, μετά το 1830 συμπληρώθηκε με την Κάτω Σέλιτσα (180 - 350 μ. Υψόμετρο, πρώην Σελιτσάνικα Καλύβια και σήμερα Κάτω Βέργα), που αναπτύχθηκε στα χρόνια του Όθωνα 1832 – 1862 σε πλήρη οικισμό (χωριό – Village στον άτλαντα του Bory de Saint Vincent) και πολύ αργότερα με την Παραλία Βέργας.
Στήν Κάτω Βέργα και στην περιοχή της “Κάτω Βρύσης” δεσπόζει ο βράχος “Καστράκι”, που μαζί με τον άλλο μεγάλο βράχο στην περιοχή της “Πάνω Βρύσης”, ήταν για τους Σελιτσάνους φυσικά οχυρά - σκοπιές (“βάρδιες” στην τοπική παράδοση, απο το ιταλικό guardia).
Έ! λοιπόν το Καστράκι έχει μεγάλη ιστορία, που πάει πολύ πίσω, στα μυκηναϊκά χρόνια !
Πράγματι, στο άρθρο του Richard Hope Simpson “The seven cities offered by Agamemnon to Achilles” (The Annual of the British School at Athens, Vol. 61, 1966, σελ. 114 και 116), αναφέρεται ότι σε επιτόπιες έρευνές του την δεκαετία 1950 “στο Καστράκι, στην δυτική πλαγιά και σε έκταση διαμέτρου 100 μέτρων (σχεδόν 8 στρέμματα) εντοπίστηκαν άφθονα θραύσματα μυκηναϊκών αγγείων (long stemmed Kylikes, Deep Bowles, pithoi and handles of Jars, ….. in reddish and orange fabric), σε “μικρό μεν οικισμό αλλά σε σημαντική θέση επί της διαδρομής Κάμπος – Καλαμάτα” (μεταξύ Ιρής και Φερών, όπως εκτιμά).
Τα ανωτέρω επιβεβαιώνονται σε πρόσφατο σημείωμα του αρχαιολόγου καθηγητή κ. Πέτρου Θέμελη (Αρχαία Μεσσήνη), ο οποίος ήταν Επιμελητής αρχαιοτήτων κατά τις έρευνες του R. Hope Simpson : “Κατάλοιπα ενός μυκηναϊκού οικισμού εντοπίστηκαν σε άνδηρο βόρεια από τη Βέργα (σ.σ. πιθανόν στο “Παλαιό Χωριό”). Μυκηναϊκά ευρήματα εντοπίστηκαν και στη δυτική πλαγιά του βράχου “Καστράκι”, στη σημερινή Κάτω Βέργα”.
Ιστορική αναφορά στο “Καστράκι”, τον “Almiro” και την “Sellytza” υπάρχει και στην αφήγηση του Sir William Gell “Narrative of a journey in the Morea” (έκδοση 1823), σε σκίτσο του απο το 1805 (σελ. 256) όπου έχουν σχεδιαστεί 4 οχυρωματικοί πύργοι βορειοανατολικά απο το Καστράκι, ενώ στο κείμενό του αναφέρει σχετικά : “το μοναδικό μονοπάτι από το οποίο μπορεί κανείς να φθάσει στο χωριό Σέλιτσα απ' αυτή τη μεριά, βρίσκεται κάτω από αυτούς τους πύργους, που φαίνονται ανάμεσα στους αμπελώνες κάτω από το μεγάλο γκρεμό”.
Σε νεότερο (1932) χάρτη της Γ.Υ.Σ. (“Χάρτης Φρουράς – ΚΑΛΑΜΑΙ”), σημειώνεται επί του βράχου “Καστράκι” η θέση “Αη Γιώργης”, όπου βρισκόταν το ομώνυμο ξωκλήσι το οποίο έκαψε μαζί με τα “Σελιτσάνικα Καλύβια” και άλλες κατασκευές ο Ιμπραήμ το 1825.
Σημείωση : οι σημερινοί ιδιοκτήτες της δυτικής πλαγιάς στο “Καστράκι” (Θόδ. Μπρεδήμας και συγγενείς), σε πρόσφατη συνεργασία μας, όπου συμμετείχαν ο Πρόεδρος και ο αναπλ. Πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Βέργας, γνωστοποίησαν ότι προτίθενται να ανακατασκευάσουν την ξερολιθιά και τον Αη Γιώργη στην αρχική τους θέση.
Κωνσταντίνος Α. Μαρκάκης, Ηλεκτρολόγος / Μηχανολόγος Μηχανικός
