«1) Επί της σημερινής οικονομικής καταστάσεως του ΑΣΟ ήτις κυρίως και αμέσως ενδιαφέρει την σταφιδοπαραγωγήν εξαρτωμένης της τύχης της σταφίδος μελλοντικώς εκ της καταστάσεως ταύτης ιδίως.
2) Γίνει εξέτασις της τακτικής ήν ετήρησε η διοικούσα επιτροπή εν τη διαχειρίση των του ΑΣΟ πραγμάτων από της τελευταίας συνόδου του Νοεμβρίου 1933 του διοικητικού συμβουλίου μέχρι της εκλογής και της συγκροτήσεως εις σώμα του νέου τοιούτου.
3) Συζητηθώσι και εξετασθώσιν αι επί του τελευταίου καταστατικού του ΑΣΟ νόμου 6028 αναγκαίαι τροποποιήσεις.
Προς τούτο παρακαλούμεν όπως γίνη σχετική εισήγησις εκ μέρους της διοικήσεως επί των θεμάτων τούτων προς διευκόλυνσιν δε της συζητήσεως κατατεθώσι και τεθώσιν υπ’ όψει της γενικής συνελεύσεως εγγράφως και υπ’ ευθύνη του διευθλυνοντος συμβούλου τα κάτωθι στοιχεία.
Εν σχέσει προς το πρώτο θέμα:
1) Ποίαι είναι αι υποχρεώσεις του ΑΣΟ μέχρι τέλους Ιουλίου 1934 προς την Εθνικήν Τράπεζαν.
2) Κατατεθή πίναξ εμφαίνων το υπαλληλικόν προσωπικόν διά τας χρήσεις 1931-1932, 1932, 1933 και της τρεχούσης χρήσεως μέχρι σήμερον ως και ίδιος καθ’ εκάστην δηλωτικός του ονοματεπώνυμου των προσώπων, της πατρίδος, προσόντων, χρονολογίας προσλήψεως, μισθοδοσίας και είδους υπηρεσίας εκάστου.
3) Κατατεθή όμοιος πίναξ δηλωτικός των εκτάκτων υπαλλήλων ημερομισθίων τοιούτων εν γω Κέντρω, συγκροτήμασι, Ινστιτούτω, παραρτήμασιν αυτού, εν τη υπηρεσία σταφιδοψώμου, εσψωτερικής καταναλώσεως, εν τη υπηρεσία επεξεργασίας σταφίδος (μαρμελάδων, χαλβάδων κλπ.) κατά τας ως άνω χρήσεις και δηλωτικός του χρόνου της προσλήψεως, προσότωμν, μισθοδοσίας, είδους εργασίας και πατρίδος εκάστου.
4) Ποίοι πράκτορες (αντιπρόσωποι) εσωτερικού και εξωτερικού, ποσόν σταφιδοκάρπου διατεθειμένου παρ’ εκάστου, συνολική προμήθεια εκάστου κεχωρισμένως δι’ εκάστην των ανωτέρω χρήσεων, μικταί εισπράξεις παρ’ εκάστου, έξοδα επιβαρύνοντα σταφιδόκαρπον και βιομηχανικά προσόντα και καθαρόν προϊόν απομένον εις χιλιόλιτρον σταφίδος.
5) Ποσόν σταφιδοκάρπου διατεθειμένου προς κατασκευήν βρωσίμων προϊόντων, έξοδα επεξεργασάις κατ’ είδος, προσωπικόν ασχολούμενον με το ονοματεπώνυμον και τα προσόντα και αμοιβήν εκάστου και το απομένον εις έκαστον χιλιόλιτρον έσοδον.
6) Ποσόν σταφιδοκάρπου προς παρασκευήν σταφιδοψώμου, έξοδα επεξεργασίας σταφίδος, προσωπικόν ασχολούμενον, το ονοματεπώνυμον των ασχολουμένων, προσόντα, πατρίδα και αμοιβήν, καθαρόν απομένον υπόλοιπον υπέρ σταφίδος.
7) Ποίον το προσωπικόν της εσωτερικής καταναλώσεως και ποία η αμοιβή.
8) Ποίον είνε το προσωπικόν των Γενικών Αποθηκών σήμερον και ποίον ήτο κατά τα έτη 1931-1932, 1932-1933, το ονοματεπώνυμον εκάστου, προσόντα, πατρίς, υπηρεσία, μισθός και έξοδα διαχειρήσεως εν συνόλω κατά τα έτη ταύτα.
9) Να κατατεθή επίσημον αντίγραφον πράξεως διοικητικού συμβουλίου του Οκτωβρίου ή Νοεμβρίου 1932 δι’ ού ηυξήθησαν τα έξοδα της σταφιδικής διαχειρήσεως άνω των 5.700.00 δρχ.
10) Να κατατεθή ο φάκελλος ο αφορών την υπόθεσιν Ιωάννου Μαράκα μετ΄αντιγράφων των σχετικών αποφάσεων του διοικητικού συμβουλίου και της διοικούσης επιτροπής.
11) Να ανακοινωθή εάν ετακτοποιήθη εκ μέρους των Γενικών Αποθηκών το έλλειμα της Κασταλλίας κλπ.
12) Να τεθούν υπ’ όψει της συνελεύσεως τα κονδύλια του ενοικίου γραφείων κεχωρισμένως δια τα ως άνω έτη ως και τα έξοδα φωτισμού, θερμάνσεως.
13) Να γνωσθή ποίον το έλλειμμα της παραληφθείσης χλωράς σταφίδος και τίνα μέτρα έλαβεν η διοίκησις έναντι των υπευθύνων.
14) Να τεθώσιν υπ’ όψει της γενικής συνελέυσεως τα κονδύλια οδοιποριών και αποζημιώσεως εκάστου διοικητικού συμβούλου κατ΄ατα έτη 1931-1932, 1932-1933 ως και από 1ης Σεπτεμβρίου 1933 μέχρι σήμερον, γνωστού γενομένου συγχρόνως και του είδους της υπηρεσίας ήν προσέφερε έκαστος των συμβούλων έναντι της οποίας η αποζημίωσις και τα οδοιπορικά.
Επί του δευτέρου θέματος:
1) Να εξηγηθή ποίοι λόγοι ηνάγκασαν την διοικούσαν επιτροπήν και ηγνόησεν την ύπαρξιν του παλαιού διοικητικού συμβουλίου από του Νοεμβρίου 1933 μέχρι της συγκροτήσεως του νέου τοιούτου εις σώμα και εξηγηθή επίσης πως αύτη κατά το ανωτέρω χρονικόν διάστημα αγνοούσαν την ύπαρξιν του συμβουλίου διηύθυνε παρανόμψως τα του ΑΣΟ.
2) Να τεθούν υπ’ όψει της γενικής συνελεύσεως αι ενέργειαι της διοικήσεως επί των καταγγελθέντων υπό του Γεωργικού Επιμελητηρίου Πύργου όσον αφορά τας νοθείας σταφιδοκάρπου παραδοθέντος ως πλεόνασμα.
3) Πώς εξηγείται η κατά το τρέχον έτος εξαγωγής κακής ποιότητος σταφιδοκάρπου πράγμα το οποίον έχει τεράστιον αντίκτυπον διά την τύχην της σταφίδος.
4) Να ανακοινωθούν εις την συνέλευσιν ποίαι αι γενικαί γραμμαί της υπό του ΑΣΟ σταφιδικής πολιτικής και μέτρα ελήφθησαν και λαμβάνονται δια την αύξησιν της παραγωγής σταφίδος».
Την πρόταση υπογράφουν οι Γ. Μπουλαλάς, Περ. Βενιζέλος, Δ. Κουρβισιάνος, Σπ. Κοντός, Φωτ. Ζωντανός, Ανδρ. Χαραλαμπόπουλος, Επ. Γκολφινόπουλος, Π. Παναγόπουλος, Ιω. Παπαγιαννόπουλος, Αναστ. Δεληγιάννης. Κ. Γαβριλιάδης, Π. Αντωναρόπουλος, Αλ. Πρίνος.
Η παρέμβαση προκαλεί αντιδράσεις από την πλειοψηφία και το Νομάρχη που αρνούνται στη συνέλευση το δικαίωμα να ελέγξει τη διαχείριση της διοίκησης:
«Ο κ. Νομάρχης λέγει ότι τα εν τη ως άνω προπτάσει εκτιθέμενα είναι ζητήματα πραγματικού ελέγχου και κατά Νόμον η συνέλευσις δεν έχει τοιούτον δικαίωμα. Εις το σημείον αυτό ο κ. Παναγόπουλος εγειρόμενος της θέσεώς του λέγει: Εγώ ο Νομάρχης ως πρόεδρος δεν θα επιτρέψω συζήτησιν επί ελέγχου υπό της συνελεύσεως, εκτός αν θέλεςτε να βάλετε στη θέση μου τον Εισαγγελέα.
Μπουλαλάς: Αληθώς δεν ξεύρω αν δεν έπρεπε να είναι εδώ ο κ. Εισαγγελεύς.
Οι κ. κ. Αντωνόπουλος και Κόκκιζας παρατηρούν ότι υπάρχουν πράγματα τα οποία δεν δύνανται να ανακοινούνται δημοσία.
Μπουλαλάς: Να κατατεθούν τα ανακοινώσιμα στοιχεία και να μας δικαιολογήσετε διατί τα υπόλοιπα δεν είναι ανακοινώσιμα”.
Στο σημείο αυτό οι τόνοι ανεβαίνουν, τα πνεύματα οξύνονται και τελικά η συνέλευση απορρίπτει την πρόταση συζήτησης των θεμάτων που ζήτησαν οι 13 σύμβουλοι» (985).
Το ΚΚΕ παρακολουθεί πλέον πιο στενά τις εξελίξεις και παρεμβαίνει μέσα από το “Ριζοσπάστη” με άρθρο-καθοδηγητικό σημείωμα που γράφει μεταξύ άλλων:
«Στον Πύργο συνήλθαν σε σύσκεψη οι “αντιπρόσωποι” των σταφιδοπαραγωγών και των Γεωργικών Επιμελητηρίων για να πάρουν αποφάσεις για τα σταφιδικά ζητήματα. Η σύσκεψη αυτή των μεγαλοκτηματιών “διαφώνησε” πάνω στο ζήτημα των σχέσεων ποσοτικής και ποιοτικής παραγωγής της σταφίδας καθώς και του παρακρατήματος, ανάλογα με την ποιότητα και ανάθεσε στα Γεωργικά Επιμελητήρια να μελετήσουν τα ζητήματα αυτά τοπικά δίνοντας ανάλογες λύσεις».
Στο άρθρο γίνεται αναφορά σε όλα τα αιτήματα του ψηφίσματος και στα όσα συνέβησαν τόσο στη σύσκεψη των Επιμελητηρίων όο και στη γενική συνέλευση του ΑΣΟ:
«Παράλληλα με την παραπάνω σύσκεψη στον Πύργο συνέρχονται σε συνέλευση και οι εκλέχτορες του ΑΣΟ, που είνε αντιπρόσωποι κι’ αυτοί των μεγάλων σταφιδοπαραγωγών, για να εξετάσουν τους απολογισμούς της διαχείρισης του ΑΣΟ των τριών τελευταίων χρόνων.
Υπάρχουν πληροφορίες ότι και φέτο έγιναν σπατάλες και καταχρήσεις από εκατομμύρι αδραχμές στη διαχείριση του ΑΣΟ.
Οι μεγαλοχτηματίες της σύσκεψης του Πύργου, όπως και της συνέλευσης των εκλεχτόρων του ΑΣΟ, προσπαθούν κάθε φορά να επιτύχουν λύσεις σύμφωνα με τα ιδιαίτερά τους συμφέροντα. Για το σκοπό αυτό προσπαθούν να παρασύρουν και τα φαρδειά στρώματα των φτωχών και μεσαίων σταφιδοπαραγωγών, που έχουν ολότελα αντίθετα συμφέροντα με τους μεγαλοπαραγωγούς της σταφίδας.
Οι μεγαλοχτηματίες δεν έχουν διαφωνίες πάνω στο πως να εξυπηρετηθούν καλύτερα οι εργάτες γης –οι σκλάβοι που τους δουλεύουν απεριόριστες ώρες με φτηνά μεροκάματα– και οι φτωχοί σταφιδοπαραγωγοί.
Εχουν αντιθέσεις πρώτα κομματικές, για την κατάχτηση του ΑΣΟ από τουε βενιζελικούς ή τους λαϊκούς κι’ ύστερα για τις τιμές που θα καθοριστούν στη σταφίδα της καλής ποιότητας Αιγιαλείας και δεύτερης και τρίτης Πατρών και Μεσσηνίας.
Ακόμα ζητούν δάνεια μεγάλα και μακροπρόθεσμα για την ανάπτυξη της οικονομίας τους και επιδιώκουν άγρια εκμετάλλευση των εργατών γης και φτωχών σταφιδοπαραγωγών.
Δε διαφωνούν για τη ληστρική εκμετάλλευση του ΑΣΟ και της Εθνικής Τράπεζας από την οποία εξαρτιέται κατά 100%, καθώς και των οινοβιομηχανιών του καρχαρία Χαρίλαου κλπ.
Οι αντεγκλήσεις τους έχουν σκοπό το ποιό πολιτικό κόμμα θα καταλάβει τη διοίκηση του ΑΣΟ, για να εξυπηρετήσει καλύτερα τα μερικά κομματικά τους συμφέροντα και τα γενικά της Εθνικής Τράπεζας και των πλουσιοχωρικών σταφιδοπαραγωγών και των σταφιδεμπόρων.
Διαφωνούν επίσης όχι γιατί γίνονται καταχρήσεις και σπατάλες σε βάρος των φτωχών σταφιδοπαραγωγών από τον ΑΣΟ, αλλά γιατγί οι “διαφωνούντες” δεν είνε στη διοίκηση του ΑΣΟ, όπως ήταν και προτήτερα για να κάνουν πάλι αυτοί τις σπατάλες και καταχρήσεις τσεπώνοντας εκατομμύρια.
Οι μεγάλοι σταφιδοπαραγωγοί ζητάνε ακόμη κοινωνικές ασφαλίσεις για τον εαυτό τους, σε βάρος των εργατών γης και των φτωχών παραγωγών.
Η κρίση της σταφίδας χτυπάει κατά κύριο λόγο τους εργάτες γης και τους φτωχούς και μεσαίους σταφιδοπαραγωγούς, που πρέπει κάνουν κι’ αυτοί τις δικές τους συσκέψεις.
Είνε καιρός να ξεσηκωθούν και να χωρίσουν τα τσανάκια τους από τους πλούσιους σταφιδοπαραγωγούς και ν’ αγωνισθούν με μαζικές καθόδους στις πόλεις για τα δικά τους αποκλειστικά συμφέροντα.
Για ν’ ανακουφισθούν θα πρέπει οι εργάτες γης να βγάλουν άμεσα από συνελεύσεις και συσκέψεις επιτροπή αγώνος, σε κάθε χωριό, κάθε μεγάλο χτήμα και γεωργική επιχείρηση, να οργανωθούν σε σωματεία εργατών γης και να διεκδικήσουν: 8ωρο δουλειά τη μέσα, κοινωνικές ασφαλίσεις, μπόλικη θρεπτική τροφή και καλή στέγη, αύξηση στο μεροκάματο, λεύθερη οργάνωση, κατάπαυση της εργοδοτικής και κρατικής τρομοκρατίας και επιδόματα στους ανέργους και τους μήνες της ανεργίας από τις κοινότητες, τους δήμους και το κράτος από τα πολεμικά κονδύλια.
Παράλληλα και οι φτωχοί σταφιδοπαραγωγοί, σε στενή συνεργασία με τους εργάτες γης, να βγάλουν επιτροπές αγώνα σε κάθε χωριό και με μαζικές καθόδους να απαιτήσουν: Να σβυσθούν τα χρέη, να καταργηθούν οι φόροι στα προϊόντα τους, κατάργηση του παρακρατήματος της σταφίδας, του συναλλαγματικού παρακρατήματος και του ΑΣΟ, να δοθούν θειάφι, θειϊκός χαλκός και σταφιδόπανα δωρεάν στους φτωχούς αγρότες, οικονομικές ενισχύσεις στους κατεστραμμένους από θεομηνίες αγρότες, καμμία κατάσχεση και πλειστηριασμός στα χτήματά τους για χρέη και φόρους, καμμία κράτηση για χρέη της Αγροτικής Τράπεζας, λεύθερη πούληση στη σταφίδα κι’ όλα τα προϊόντα του» (986).
(985) “Πατρίς” 31/7/1934
(986) “Ριζοσπάστης” 31/7/1934
