Μιλήσαμε με τον σκηνοθέτη και τους ηθοποιούς της παράστασης για το έργο και τα πρόσωπα του δράματος, που μοιάζουν τόσο γνώριμα, όσο οι αντανακλάσεις στους καθρέφτες μας.

Πέτρος Νάκος

Σκηνοθέτης

- Τριάντα και πλέον χρόνια μετά τη συγγραφή του, τι έχει αλλάξει στα διαμερίσματα της ελληνικής κοινωνίας που φωτογραφίζει το έργο - και τι παραμένει ίδιο με τότε;

«Πρόκειται για ένα έργο εμβληματικό, που στιγμάτισε την εποχή του. Τριάντα χρόνια μετά τη συγγραφή του όμως, τα ίδια ζητήματα υπάρχουν ανάμεσα σε γονείς και παιδιά, οι ίδιες απορίες για τη ζωή, που προσπερνά αδιάφορη δημιουργώντας χάσματα ανοιχτά και απειλητικά.

Σ' αυτό το έργο λοιπόν, αν δεν σκάψεις βαθιά μέσα σου, δεν μπορεί να βγάλεις τίποτε. Δεν θέλει τίποτε το ψεύτικο. Μόνο ειλικρίνεια. Γιατί το έργο αυτό είναι βαθιά ανθρώπινο - αλλά ταυτόχρονα και πολιτικό. Τα πρόσωπα ταλαντεύονται ανάμεσα στο λογικό και το παράλογο, στη σκιά και στο φως. Βρίσκονται στο μεταίχμιο των αποφάσεών τους.

Πώς κάποιος άνθρωπος (δηλαδή δυνητικά ο καθένας μας) ακουμπά και ενίοτε ξεπερνά το λεγόμενο "όριο", αναζητώντας διέξοδο σε έναν κόσμο που τον απορροφά; Πώς μπορεί ένα όπλο να προκαλέσει τον θάνατο χωρίς κανένας να πατήσει τη σκανδάλη; Ενας ήχος που δεν ακούγεται, κι όμως γκρεμίζει όλα τα δεδομένα μέσα σε λίγες μόνο ώρες.

Και όλα αυτά με ποίηση, γιατί "Ο ήχος του όπλου" είναι ένα πραγματικά ποιητικό έργο».

Μίνα Χειμώνα

Κάτια

- Ο ήχος του όπλου καθορίζει τα πάντα, χωρίς να ακουστεί ποτέ. Τι σημαίνει αυτό για την παράσταση και -κυρίως- για την πραγματικότητα με την οποία συνομιλεί;

«Το έργο "Ο ήχος του όπλου" της Λούλας Αναγνωστάκη ανέβηκε το 1987 στο Θέατρο Τέχνης από τον ιδρυτή του, και έμελλε να είναι το κύκνειο άσμα του. Τριάντα σχεδόν χρόνια μετά έρχεται να ξαναζωντανέψει από τον θεατρικό οργανισμό Altera Pars με τη σκηνοθετική ματιά του Πέτρου Νάκου.

Eνα καλοκαιρινό απόγευμα, μια γυναίκα από την επαρχία, η Κάτια, μητέρα του Μιχάλη, η οποία έζησε σαν να μην έζησε, παγιδευμένη σε επιλογές που δεν επιθυμούσε (γάμος, ζωή στην επαρχία, δυο παιδιά), έρχεται στην Αθήνα για να ψηφίσει στις εκλογές και να συναντήσει το γιο της το Μιχάλη, καθώς και άλλα πρόσωπα. Πολλά θα συμβούν μέσα σε λίγες μόνο ώρες, ενώ απέξω μαίνεται η πανηγυριώτικη προεκλογική ατμόσφαιρα.

Το έργο πραγματεύεται τη σχέση γονιών και παιδιών μέσα στην έρημο της μεγάλης πόλης/ύπαρξης. Τρία νέα παιδιά, δύο γυναίκες μέσης ηλικίας. Τρεις νέοι άνθρωποι μπερδεμένοι, που δεν ξέρουν τι πραγματικά επιθυμούν και πώς να το κατορθώσουν, κι από την άλλη η Κάτια που αγαπάει το γιο της αλλά δεν ξέρει πώς να τον αντιμετωπίσει, πώς να τον προσεγγίσει, πώς να τον βοηθήσει ουσιαστικά.

Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Πίσω από τους διαλόγους, πίσω από καθημερινές κουβέντες, οι εσωτερικές διαδρομές των προσώπων κινούνται ανάμεσα σε αυτά που δεν λέγονται, αλλά που καίνε τα ανυπεράσπιστα πλάσματα της ιστορίας.

Τα έργα της Λούλας Αναγνωστάκη είναι σαν ψυχολογικοί πίνακες. Και ο Γιώργος Χειμωνάς λέει πως "ό,τι αξίζει στη ζωή ενός ανθρώπου είναι να έχει να αφηγηθεί μια συνταρακτική ιστορία"».

Πάνος Νάτσης

Μιχάλης

- Ενας γιος ο οποίος γι' αλλού ξεκίνησε... κι αλλού η ζωή τον πάει. Τι κουβαλάει στις αποσκευές του;

«Ο Μιχάλης είναι ένα παιδί που δεν ξέρει τι να κάνει με τη ζωή του. Σπουδάζει στη βιομηχανική σχολή, αλλά στην ουσία φαίνεται να μην τον αφορά το αντικείμενο. Συζεί με τη Φανή, η οποία είναι πολύ ερωτευμένη μαζί του, αλλά ούτε αυτό του δίνει ευχαρίστηση. Νιώθει καταπιεσμένος από τους γύρω του και από τον οικογενειακό του περίγυρο. Αναζητά έναν τρόπο διαφυγής από όλους και από όλα. Γνωρίζει λοιπόν ένα ζευγάρι που ζει στην Αμερική. Τον καλούν να μείνει μαζί τους κι αυτός αποδέχεται την πρόταση χωρίς να τον ενδιαφέρει η γνώμη των ανθρώπων που θα πληγώσει στη συνέχεια.

Οι "αποσκευές" του έχουν γεμίσει με αγανάκτηση κι απωθημένα. Γι’ αυτόν το λόγο αποφασίζει να φύγει, για να βρει την πολυπόθητη γαλήνη - και αυτός θα είναι ο λόγος της αναμενόμενης καταστροφής».

Εφη Κιούκη

Φανή

- Ποια είναι τα όνειρα και οι αγωνίες μιας νέας εργαζόμενης γυναίκας, στην Ελλάδα του έργου αλλά και στη σημερινή;

«Η Φανή είναι μια νέα εργαζόμενη γυναίκα, θέλει να είναι ανεξάρτητη και γι’ αυτόν το λόγο εργάζεται. Αν και είναι μόλις 22 χρονών, έχει το δικό της σπίτι και συντηρεί όχι μόνο τον εαυτό της, αλλά και τους γύρω της. Δεν τη βοηθάει καθόλου η οικογένεια της, όπως καταλαβαίνει κανείς από το κείμενο. Οι γυναίκες εκείνη την εποχή μόλις είχαν αρχίσει να ανεξαρτητοποιούνται, γι’ αυτό η Φανή για την ηλικία της φαίνεται να είναι πολύ προχωρημένη για την εποχή, καθώς είναι έγκυος και έχει την οικονομική δυνατότητα να στηρίξει μια οικογένεια.

Τώρα, όπως και τότε, οι γυναίκες έχουν ανάγκη να είναι ανεξάρτητες και να έχουν τη δική τους επαγγελματική αποκατάσταση, αλλά και να ακολουθήσουν τα δικά τους όνειρα: ένα προνόμιο που δεν είχαν οι γυναίκες παλαιότερα, ειδικά τα νέα κορίτσια. Σήμερα η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη, αλλά η ανάγκη αυτή για ανεξαρτητοποίηση και υλοποίηση ονείρων παραμένει. Είμαστε μια γενιά που παλεύει».

Λιάνα Παρούση

Μαρίκα

- Είναι πράγματι οι φίλοι «η οικογένεια που διαλέγουμε», και ποιος ο ρόλος τους απέναντι στην κανονική μας οικογένεια;

«Προσωπικά δεν πιστεύω απόλυτα στα κλισέ, γιατί τίποτα δεν είναι απόλυτο. Ούτε και υπερεκτιμώ τη φιλία ή τη συγγενική σχέση... Είμαι αρκετά ελεύθερη και ανεξάρτητη σαν ιδιοσυγκρασία. Υπάρχουν δίπλα μας και φίλοι και συγγενείς αναντικατάστατοι. Οι φίλοι μάς δίνουν χαρά, οι συγγενείς ασφάλεια... Ο,τι έχουμε ανάγκη την εκάστοτε δεδομένη στιγμή.

Οι σχέσεις δουλεύονται κάθε μέρα, και κατακτάς τους φίλους ή τους συγγενείς, αυτούς που θέλεις και σου ταιριάζουν, μόνο με την αγάπη... Ευτυχώς, στη σημερινή εποχή έχουμε την ηθική ελευθερία να κάνουμε τις επιλογές μας». 

Τάσος Περάκης

Γιαννούκος

- Ο μικρός αδερφός φέρνει στο κέντρο της πλοκής το μέσο της καταστροφής. Πόσο αθώος ή ένοχος είναι τελικά;

«Στην ουσία, το όπλο δεν είναι το μέσο της καταστροφής, αλλά ένα σύμβολο που προμηνύει πως κάτι σκοτεινό θα συμβεί - και γίνεται ο λόγος για να ξεσπάσει μια πυρκαγιά προβλημάτων. Ο Γιαννούκος, όπως και κάθε παιδί στην ηλικία του, προσπαθεί να βρει μονοπάτια για να ανακαλύψει και να δημιουργήσει τα χαρακτηριστικά του εαυτού του, αλλά και τον τρόπο ζωής του. Κάτι που συνήθως γίνεται με λάθος τρόπο... αν δεν έχει τη σωστή καθοδήγηση στην καθημερινότητά του. Οπότε, ουσιαστικά είναι περισσότερο υπεύθυνοι οι γύρω του, μεγαλύτερης ηλικίας άνθρωποι, που τον αντιμετώπισαν στο παρελθόν ως ένα πρόβλημα και δεν ενδιαφέρθηκαν για τις δικές του ανάγκες και ανησυχίες.

Εν κατακλείδι, τα λόγια "σφαίρες" που τρύπησαν την ψυχολογία του, τις κράτησε και γέμισε το "όπλο" του ώστε να φέρει στο προσκήνιο την αδιαφορία και τον εγωισμό τους... βάζοντάς τους μέσα σε μία "αρένα" να κατασπαραχθούν από μόνοι τους».