Ταξιδεύουν κόντρα στα στοιχεία της φύσης, τα αχανή τοπία της Σιβηρίας και την ιδιαίτερη ρώσικη κουλτούρα της καθημερινότητας. Ο 69χρονος έμπειρος ταξιδευτής Βασίλης Τσιάμης και ο 44χρονος απόστρατος των ειδικών δυνάμεων Κώστας Μανούσος με αφετηρία τον Μεσσηνιακό Κόλπο, διανύουν 30.000 χιλιόμετρα έως τη Σιβηρία, κάνουν ένα σύντομο πέρασμα στη Μογγολία, και μετά 69 ημέρες στο δρόμο, στις 29 Σεπτεμβρίου, επιστρέφουν στην Καλαμάτα. Μια διαδρομή δύσκολη και απαιτητική που ο Βασίλης -ο οποίος υπήρξε ανάμεσα στα ιδρυτικά στελέχη της Λέσχης Ελλήνων Μοτοσικλετιστών (ΛΕΜΟΤ) το 1979, το εμπνεύστηκε “διαβάζοντας και περιδιαβαίνοντας σε ταξιδιωτικά φόρα στο Διαδίκτυο” - ως συνέχεια ενός φανταστικού ταξιδιού σαν αυτό του Μιχαήλ Στρογκόφ στο βιβλίο του Ιούλιου Βερν, που πάντα του διέγειρε τη φαντασία.
ΠΟΛΥΜΗΝΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ
Η πρώτη απόπειρα είχε γίνει το 2013, και τότε ο Βασίλης Τσιάμης ξεκίνησε μόνος. Εφτασε μέχρι το Νοβοσιμπίρσκ, όμως δείλιασε και εκεί τελείωσε το ταξίδι. Ηταν τότε 65 χρονών και πριν εγκαταλείψει διάνυσε 200 χιλιόμετρα μέσα στις λάσπες. Αυτές τις εμπειρίες και την επιθυμία να επιστρέψει μοιράστηκε με τον Κώστα Μανούσο, τον άνθρωπο που τελευταίο αποχαιρέτησε το 2013 και ήταν αυτός που του υποσχέθηκε ότι θα το κάνουν ξανά μαζί, αφού αποστρατευτεί.
Το οδοιπορικό το οργάνωσαν οι δυο τους, μόνοι τους χωρίς χορηγούς. Με τη βοήθεια μόνο ενός καλού φίλου πήραν τις αναγκαίες επαγγελματικές βίζες και κανόνισαν μετά από πολύμηνο σχεδιασμό το πώς θα διαχειριστούν το χρόνο και τα οικονομικά τους. Το να μπεις στη Ρωσία έχει πολλές γραφειοκρατικές διαδικασίες και για να μείνεις πάνω από μήνα χρειάζετααι επαγγελματική βίζα.
Κι αφού... μπήκαν, ξεκίνησαν άλλες προκλήσεις: οι δρόμοι είναι συχνά ανύπαρκτοι (50-100 μέτρα άσφαλτος και μετά χωματόδρομος) και τις βλάβες έπρεπε να τις φτιάχνουν μόνοι τους, να κάνουν τα σέρβις στις μηχανές και να αυτοσχεδιάζουν ακόμα και για τα πιο απλά, όπως η επιδιόρθωση μιας κομμένης αλυσίδας. Ή το να ψάχνεις να βρεις κάτι για να επισκευάσεις πρόχειρα το κολάρο του νερού γιατί πάτησες ένα ξύλο στη Σιβηρία.
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΞΕΚΙΝΑ
Οι δύο ταξιδιώτες θα περάσουν μέσα από Σκόπια, Σερβία, Ουγγαρία (στην Ουγγαρία θα κάνουν στάση στο χωριό που φιλοξένησε πολιτικούς πρόσφυγες από την Ελλάδα και λέγεται Μπελογιάννης). Εκεί, ο Αχιλλέας θα τους διηγηθεί την ιστορία του χωριού. Μετά, Αυστρία και Πολωνία. Θα κάνουν δύο διανυκτερεύσεις στην Πολωνία και θα συνεχίσουν μέσω Τσεχίας και μετά Λιθουανία, Λετονία: το τελευταίο προπύργιο του πολιτισμού. Εχουν διανύσει ήδη τα πρώτα 6.000 χιλιόμετρα και με τη βοήθεια ενός Ρώσου, του Μαρκ, θα καταφέρουν να ξεπεράσουν όλη την διαδικασία στα σύνορα για να μπουν τελικά στη Ρωσία, στημένοι σε μια ουρά 2-3 χιλιομέτρων και αντιμέτωποι με ατέλειωτες και αργές διαδικασίες.
Θέλεις 3,5 ώρες για να μπεις στη Ρωσία, και ο Μαρκ τους έδωσε το πρώτο δείγμα φιλοξενίας των Ρώσων. Η επόμενη θετική εντύπωση θα είναι από δύο Ρώσους μοτοσικλετιστές, τον Βελίκι και τον Λούκι, που τους χαιρετούν με υπόκλιση! Ο Μαρκ είχε προηγηθεί και πίστεψαν ότι θα έχει φύγει, στο κάτω κάτω πέντε κουβέντες είχαν ανταλλάξει μεταξύ τους. Κι όμως περίμενε, και ο τρόπος του να τους αποκαλεί “sir” “έδιωξαν τους φόβους μας” θα πει ο Κώστας.
Πρώτη μέρα στη Ρωσία και έδιωξαν φόβους και προκαταλήψεις για την άγνωστη σε αυτούς χώρα.
ΧΑΛΙΑ ΔΡΟΜΟΙ...
Στην πορεία του ταξιδιού θα συναντήσουν πολύ κόσμο και όλοι πρόθυμοι να τους εξυπηρετήσουν. Ακόμα και στη βαθιά Σιβηρία, ένα απάτητο κομμάτι χαμένο από τον πολιτισμό της Ευρώπης, στα Ουράλια όρη. Εκεί συνάντησαν και έναν Κινέζο ποδηλάτη, που είχε ξεκινήσει από το Πεκίνο για να φτάσει στη Μόσχα με ποδήλατο. Εμειναν μαζί σε ένα παράπηγμα, τον φίλεψαν ένα νόμισμα και φαγητό, μαγείρεψαν και έφαγαν με τα κουζινέτα του.
Οι δρόμοι, μια καλοί - μια χάλια: έργα, πάμπολλα φορτηγά, πέτρες... “Δεν υπάρχει σεβασμός στον πολίτη και πουθενά αυτοκινητόδρομος, συναντάς ζώα και ανθρώπους”, περιγράφουν οι Ελληνες μοτοσυκλετιστές. Κι εκεί σε ένα τέτοιο τοπίο, κόβεται η αλυσίδα στη μηχανή του Κώστα, σε μια κακόφημη περιοχή, όπου και πάλι οι Ρώσοι τους βοήθησαν. Είχαν περάσει το Ομσκ και το Νοβοσιμπίρσκ, και στο Μπάραμπινσκ, μια κωμόπολη όπου είχαν σκοπό να μείνουν, κόπηκε η αλυσίδα. Ο,τι πιο σοβαρό μπορεί να συμβεί από ζημιά. Τους κόστισε δύο ώρες καθυστέρηση και οι σωτήρες τους ξεφύτρωσαν μέσα από το δάσος ενώ σουρούπωνε. Με 60 χιλιόμετρα την ώρα, οδήγησαν και τη νύχτα με το σκοτάδι πίσσα και βροχή.
Στη Σιβηρία 6-7 η ώρα το βράδυ κοιμούνται, έρχεται 6 το πρωί και είναι ερημιά. Εξαιτίας της κομμένης αλυσίδας αναγκαστικά διένυσαν 980 χιλιόμετρα, 22 ώρες οδήγηση σε μια ημέρα, προτρέποντας ο ένας τον άλλον “να πάμε λίγο παρακάτω”.
ΔΕΝ ΒΡΙΣΚΕΙΣ ΤΙΠΟΤΑ ΕΥΚΟΛΑ
Στη Ρωσία, λέει ο Κώστας, δεν βρίσκεις τίποτα εύκολα. Η Ρωσία δεν είναι η Μόσχα. Στη Σιβηρία ο κόσμος είναι διαφορετικός, διακρίνεται από μια τραχύτητα. Εκατοντάδες φυλές κατοικούν στις στέπες - είναι άλλωστε μια χώρα αχανής. Οι άνθρωποι δυσκολεύονται να έρθουν σε επαφή με τον υπόλοιπο κόσμο, δεν ξέρουν από τουρισμό, αλλά είναι εκδηλωτικοί και φιλόξενοι.
Το 80% των εργαζόμενων που συναντούν οι δύο ταξιδιώτες είναι γυναίκες, οι άντρες δουλεύουν ως security και οδηγοί. Τους έκανε εντύπωση, επίσης, ότι δεν έβλεπαν ηλικιωμένους.
Παράξενα και τα καταλύματα όπου έμειναν. Στην πορεία του ταξιδιού τους από το Νοβοσιμπίρσκ στο Κεμέροβο, το κατάλυμά τους θα είναι μια ημι-παράγκα στις παρυφές της πόλης. Κάτω ζούσε ο ιδιοκτήτης και πάνω φιλοξενούσε μοτοσικλετιστές. Ενα bike-post των 10-12 ευρώ, που τους περίμενε μετά από τηλεφώνημα.
ΤΟ ΚΑΝΣΚ ΚΑΙ ΤΟ ΚΕΜΕΡΟΒΟ
Το Κάνσκ ήταν ένας από τους σταθμούς του ταξιδιού τους: 6-7.000 χιλιόμετρα μακριά από το Τσέρνομπιλ, κι όμως υπήρχε ένα μνημείο για τα θύματα του πυρηνικού ατυχήματος, γιατί εκεί δούλευαν άνθρωποι από την πόλη. Διένυαν πια 500 χιλιόμετρα την ημέρα πάνω στις μηχανές και έπρεπε να οδηγούν σε δρόμους με λάσπες και... κρατήρες που τις κάλυπταν με λάστιχα - “πώς δεν σκοτωθήκαμε”, λένε. Στο Βλαδιβοστόκ θα έφταναν μούσκεμα, τα νερά στη διαδρομή έτρεχαν και μαζεύονταν από 3-4 δρόμους σ' ένα σημείο ενώ οι γούβες, πηγάδια ολόκληρα, δεν φαίνονταν από το πολύ νερό... οπότε οι μοτοσυκλετιστές προχωρούσαν “μετά φόβου Θεού”.
Πριν όμως, και αφού αναχωρούν από το Κανσκ, θα περάσουν από το Κεμέρεβο. Εκεί γνωρίζουν τον Βλαντιμίρ, που ήταν σαν ένα είδος παρακράτους, κανόνιζε τα πάντα: Ο,τι θέλετε, τους έλεγε. Στη Ρωσία, λένε, υπάρχουν οι πλούσιοι και οι φτωχοί. Οι πλούσιοι ζουν στις... παρυφές του εγκλήματος, “στα όρια της παραβατικής συμπεριφοράς”.
ΒΙΖΕΣ ΓΙΑ ΜΟΓΓΟΛΙΑ
Στο Ιρκούτσκ έκαναν 4 μέρες για να βγάλουν βίζες για τη Μογγολία. Στη λίμνη Βαϊκάλη γνώρισαν τον Αμερικάνο, τον Τζόρνταν, έναν φοιτητή από το Τέξας που τους πρόσφερε τσάι. Εφτασαν από ένα χωματόδρομο με βροχή και χαλάζι. “Χωθήκαμε σε μια στάση λεωφορείου, χαθήκαμε”, περιγράφουν.
Οι δύο ταξιδιώτες έζησαν και την εμπειρία του υπερσιβηρικού: βαγόνια να στάζουν, οχλαγωγία... Διακινδύνευσαν με το να μείνουν σε κακόφημα μέρη και αποζημιώθηκαν από τα τοπία, όπως ταξιδεύοντας προς το Ουλάν Ουντέ μέσα από μια όμορφη και δύσκολη ορεινή διαδρομή σε χωματόδρομο, νότια της λίμνης Βαϊκάλης. Σε αυτό το κομμάτι του οδοιπορικού τους, ο Βασίλης είχε σημειώσει στο σκαρίφημα του ταξιδιού, να μην διανυκτερεύσουν στην Μογκότσα: ένα κακόφημο μέρος πάνω από την Κίνα, όπου είχαν δολοφονήσει έναν Γιαπωνέζο.
Νωρίτερα, στη διαδρομή προς το Ουλάν Ουντέ, γνώρισαν σε ένα βενζινάδικο (με μετρητή με δείκτη που δεν γύριζε, και αυτό από τα λίγα που συναντούσες για δεκάδες χιλιόμετρα) έναν Ισπανό, τον Μπρούνο, που πήγαινε κι αυτός για το Βλαδιβοστόκ και οδήγησαν δυο – τρεις μέρες μαζί του.
ΜΕ ΤΟΝ ΜΠΡΟΥΝΟ
Μαζί με τον Μπρούνο έζησαν τον κίνδυνο να διανυκτερεύεις σε... απαγορευμένα μέρη. Μετά από μια βλάβη, ψάχνουν κατάλυμα αναγκαστικά στη Μογκότσα, όπου είχε δύο ξενοδοχεία (σαν πανδοχεία ήτανε) και αυτά κλειστά. Την έβγαλαν στην στάση του λεωφορείου, με μπίρα σε πλαστικό που κέρασε ο Ισπανός. Ο χειρότερος ύπνος που έκαναν. Το πρωί τα σλίπινγκ-μπαγκ τα έστυβες κι έβγαζαν νερό από την πολλή υγρασία. Κι έτσι διανυκτέρευσαν στο χειρότερο μέρος με το χειρότερο κατάλυμα!
ΚΑΤΑ ΜΗΚΟΣ ΤΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΚΙΝΑ
Στο οδοιπορικό κατά μήκος των συνόρων με την Κίνα, περνούν το Μπέλογκορσκ και το Χαμπάροφσκ (διοικητικό κέντρο στην περιοχή, 30 χιλιόμετρα μακριά από τα κινεζικά σύνορα στη συμβολή των ποταμών Αμούρ και Ουσσούρι, περίπου 800 χιλιόμετρα βόρεια του Βλαδιβοστόκ).
Κι εκεί στο δρόμο για το Βλαδιβοστόκ, ξαφνικά πλημμυρίζει ο τόπος από την πολλή βροχή, η λάσπη να φτάνει στον άξονα της μοτοσικλέτας και τα τεράστια τζιπ περνάνε με ταχύτητα και τους γεμίζουν με λάσπες.
Πουθενά δίκτυο για όμβρια. Μετά και από αυτό, φιλοξενήθηκαν στη βάση των Iron Tigers, μιας λέσχης μοτοσικλετιστών. Είχαν φτάσει στον τελικό προορισμό, το Βλαδιβοστόκ.
Ενας Ρώσος, που συνάντησαν σε ένα βενζινάδικο, τους έστειλε εκεί να βρουν τον Αντρέι, όπου φιλοξενήθηκαν τις 3-4 μέρες που έμειναν στο ρωσικό λιμάνι. Ηταν μια σιδηροκατασκευή με κολλημένα κοντέινερ και συνεργείο μοτοσικλέτας. Στο Βλαδιβοστόκ συνάντησαν και μια Ελληνίδα από τον Κότρωνα της Μάνης, που ταξιδεύει μόνη σε όλο τον κόσμο. Τους άκουσε να μιλάνε ελληνικά και τους πλησίασε.
Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ-ΚΛΕΙΔΙ
Ο Αντρέι ήταν ο “άνθρωπος-κλειδί” για να φορτώσουν τις μοτοσικλέτες στον υπερσιβηρικό, μέχρι το Ουλάν Ουντέ και από εκεί θα περνούσαν στο Ουλάν Μπατόρ, στη Μογγολία. Ο Αντρέι τα κανόνισε όλα και οι μηχανές έφτασαν στον προορισμό τους. Εμαθαν γι' αυτόν ότι είναι μπασίστας σε ποπ-ροκ μπάντα. Μέσω του Αντρέι γνώρισαν και τον Κωνσταντίν, έναν μεγαλόσωμο Ρώσο “σαν σιβηρική αρκούδα”. Του έκαναν εντύπωση οι δύο Ελληνες, “στην βαθιά ανατολή, δεν ξέρουν την Ελλάδα, η Ελλάδα δεν υπάρχει”, λέει ο Κώστας.
Με τον Κωνσταντίν έκαναν και μια νυχτερινή βόλτα, κι έφτασαν σε ένα σημείο που από μακριά έβλεπαν τα φώτα της Βόρειας Κορέας και εκεί κατάλαβαν πια το μέγεθος του ταξιδιού τους. Οταν καθημερινά οδηγείς 10-12 ώρες ή και 22 όταν χρειάστηκε, “δεν συνειδητοποιείς ότι απομακρύνθηκες, και πόσο θες ακόμα για πίσω”, συνομολογούν.
ΥΠΕΡΣΙΒΗΡΙΚΟΣ ΚΑΙ ΟΥΛΑΝ ΟΥΝΤΕ
Οι δύο ταξιδιώτες διένυσαν 3.650 χιλιόμετρα με τον υπερσιβηρικό, δυόμιση μέρες μέχρι το Ουλάν Ουντέ, και η άφιξή τους συνέπεσε με τη γιορτή για τα 350 χρόνια ίδρυσης της πόλης. Εμειναν μια εβδομάδα περιμένοντας τις μηχανές για να ξεκινήσουν για το Ουλάν Μπατόρ στη Μογγολία. Οσο έμειναν είδαν και το μεγαλύτερο κεφάλι του Λένιν στον κόσμο. Βρήκαν και άλλους ταξιδευτές, Γιαπωνέζους, Γάλλους με ποδήλατα, μια Σουηδέζα που την είχαν κλέψει στην Μογγολία οι πορτοφολάδες, όπου έκλεψαν κι αυτούς. Και εκεί που η απογοήτευση ήταν τέτοια που ο Κώστας αποφάσισε να γυρίσει μαζί με το Βασίλη στη Ρωσία, ένας πιτσιρικάς στην πλατεία Τζένγκις Χαν τους πλησίασε λαχανιάζοντας για... μια selfie μαζί τους - και “μου έδειξε την θετική πλευρά της Μογγολίας, πήρα τα πράγματα του Βασίλη και προχώρησα”.
Με μια πυξίδα και τον ήλιο αριστερά του (το gps είχε καταστραφεί στη βροχή), ξεκίνησε ένα παράλληλο ταξίδι, στη Μογγολία αυτός και ο Βασίλης πίσω στη Ρωσία.
ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ
Στη Μογγολία ο Κώστας γνώρισε συγκινήσεις που δεν ζεις εύκολα: Εμεινε σε γιουρτ (φορητή κυκλική σκηνή των νομάδων της Κεντρικής Ασίας), έχασε το τσαντάκι με όλα τα χαρτιά του, έσπασε το αμορτισέρ της μηχανής του κι έπρεπε να διανύσει 15-20 χιλιόμετρα μέχρι να βρει βοήθεια. Ολο το διάστημα αυτό επικοινωνούσε με τον Βασίλη στο τηλέφωνο. Τυχερός στάθηκε και με τα χαρτιά του. Ενα φορτηγάκι από το πουθενά εμφανίστηκε και με νοήματα κατάφερε να πάρει πίσω το τσαντάκι μέσης, που είχε χάσει πιο πριν. Μετά, μια ακόμα ταλαιπωρία στα σύνορα της Μογγολίας: 3-4 ώρες για να περάσει τα σύνορα.
Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ
Το ταξίδι της επιστροφής δεν ήταν λιγότερο δύσκολο. Σεπτέμβριος πια με 7 μέρες συνεχόμενες βροχή και 10 βαθμούς υπό το μηδέν. Η τελευταία περιπέτεια και... λαχτάρα, στο Μπαραμπίνσκ: Το πρωί η μηχανή του Κώστα δεν έπαιρνε μπροστά και εμφανή αιτία δεν έβρισκαν, ώσπου φάνηκε ότι έλειπε ένα εξάρτημα στον ρυθμιστή πίεσης. Μετά μέχρι την Τεργέστη, που μπήκαν στο πλοίο για να γυρίσουν στην Ελλάδα εφάρμοσαν ό,τι και σε όλο το ταξίδι “το μαζί και χώρια”: να κινούνται χωρίς οπτική επαφή, σε άλλο ρυθμό ταξιδιού ο καθένας, αλλά με προκαθορισμένα σημεία ραντεβού και με τα ρώσικα νούμερα τηλεφώνου για ασφάλεια.
Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ
Ο Βασίλης Τσιάμης και ο Κώστας Μανούσος θα παρουσιάσουν την ταξιδιωτική εμπειρία που έζησαν στο χώρο των Εκπαιδευτηρίων Μπουγά στην Καλαμάτα, την Τετάρτη 11 του μήνα, στις 7 το απόγευμα.
