Σάββατο, 14 Μαρτίου 2020 08:55

Ο Κώστας Γουλιάμος στην “Ε”: «Ανάγκη να μάθουμε πώς να μαθαίνουμε»

Γράφτηκε από την

 

Ο δρ. Κώστας Γουλιάμος γεννήθηκε στην Καλαμάτα. Μολονότι ζει στην Κύπρο, επισκέπτεται κατά διαστήματα τη γενέθλια πόλη, για την οποία τρέφει μεγάλη αγάπη και θαυμασμό. Αυτή τη φορά θα έρθει ως πρύτανης του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου με στόχο να μιλήσει για ζητήματα άμεσα συνδεδεμένα με τις εξελίξεις της εκπαίδευσης τον 21ο αιώνα.

Η ομιλία του ήταν αρχικά προγραμματισμένη για το Σάββατο 14 Μαρτίου, στα Εκπαιδευτήρια Μπουγά, αλλά λόγω των περιοριστικών μέτρων για τον κορονοϊό αναβλήθηκε και θα επαναπρογραμματιστεί μετά το Πάσχα. Θα είναι ανοικτή για το κοινό ώστε ο κόσμος να έχει άμεση πρόσβαση σε προβληματισμούς και συνθήκες που προκύπτουν -σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο- από το υπό διαμόρφωση περιβάλλον της εκπαίδευσης.

Με αυτή την αφορμή ο δρ. Γουλιάμος μίλησε στην “Ε”:

 

ΝΕΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Οι οικονομικές, πολιτισμικές, τεχνολογικές και κοινωνικές διεργασίες των τελευταίων δύο τουλάχιστον δεκαετιών έχουν δημιουργήσει, λέει ο δρ. Γουλιάμος, νέες συνθήκες, οι οποίες επηρεάζουν σημαντικά το παρόν και το μέλλον του εκπαιδευτικού συστήματος. Ο τίτλος του θέματος που θα αναπτύξει («Οψεις Εκπαίδευσης. Από την ευτοπία της μάθησης στην οικονομία της γνώσης: Ανάπτυξη, κοινωνική συνοχή και απασχόληση στον 21ο αιώνα») “επιλέχτηκε μετά από εισήγηση και, βέβαια, συζήτηση που είχα με τον Φώτη Μπουγά”. Η επιλογή έγινε όπως διευκρινίζει “λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη το γεγονός ότι η σημερινή πραγματικότητα δημιουργεί νέες απαιτήσεις και νέες συνθήκες στο εκπαιδευτικό περιβάλλον, η επεξεργασία των οποίων αποτελεί κρίσιμο παράγοντα ανάπτυξης για το κοινό μας μέλλον”.

 

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Τι όμως θα “πάρει” φεύγοντας το κοινό που θα παρακολουθήσει την ομιλία; “Θα κατανοήσει ότι η ταχεία ανάπτυξη της τεχνολογίας συνδέεται όχι μόνο με την παραγωγή και διάχυση νέων γνώσεων ή/και την απόκτηση νέων δεξιοτήτων, αλλά και με τις νέες συνθήκες κοινωνικής και εκπαιδευτικής καινοτομίας, βάσει των οποίων μπορεί να εκκολαφθεί και εμπεδωθεί ένα ολοκληρωμένο πρότυπο ανάπτυξης”, απαντά ο καθηγητής. Διαπιστώνει επίσης ότι “το μαθησιακό μοντέλο πρέπει να ανανεωθεί και ενσωματωθεί στις απαιτήσεις του 21ου αιώνα”, εξηγώντας παράλληλα ότι “αποτελεί πάγια θέση μου πως θεωρία και πράξη αποτελούν έννοιες ταυτόσημες. Δεν πρεσβεύω αντιλήψεις και ερμηνείες μανιχαϊκού ή δυϊστικού σχήματος”.

Μέσα από την ομιλία του λοιπόν θα προσπαθήσει, “μέσα από μια κριτική-αναλυτική προσέγγιση, να σηματοδοτήσω το βαθύτερο νόημα της διαρκούς μάθησης και του αναγκαίου μετασχηματισμού της σε κοινωνικοποιημένη μόρφωση και παιδεία”.

 

“ΝΑ ΜΑΘΟΥΜΕ ΠΩΣ ΝΑ ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ”

Το ζητούμενο στον 21ο αιώνα “δεν είναι να βυθιστούμε ως κοινωνίες σε μια ακόμα αδιέξοδη έξαρση γραφειοκρατικού τύπου εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων, που ως τέτοιες υποβαθμίζονται, αν όχι σε ευτελή γελοιογραφήματα, τουλάχιστον σε τετριμμένες αλλά και κατακερματισμένες πολιτικές εκπαιδευτικού κομφορμισμού με αρνητικό, βέβαια, πρόσημο”, περιγράφει. Και προσθέτει πως “στην εποχή μας το διακύβευμα δεν είναι η πληροφοριακή υπόμνηση, αλλά πρωτίστως να μάθουμε πώς να μαθαίνουμε ώστε να διαμορφώνουμε μια καινούρια αντίληψη, δηλαδή κουλτούρα μόρφωσης, για τη γνώση, την ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή και την απασχόληση στον 21ο αιώνα”.

 

ΕΜΠΝΕΥΣΗ Η ΧΑΝΑ ΑΡΕΝΤ

Η ομιλία “απευθύνεται σε πολίτες ολόκληρου του κοινωνικού, εκπαιδευτικού και πολιτισμικού φάσματος της πρωτεύουσας (και όχι μόνο) της Μεσσηνίας. Αλλωστε το ζήτημα της μόρφωσης δεν μπορεί και δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στον κόσμο της εκπαίδευσης ή σε συγκεκριμένες ηλικίες”, σημειώνει ο δρ. Γουλιάμος.

Σε ό,τι αφορά την έμπνευσή της, ήταν ένα δοκίμιο της Hannah Arendt που αποτέλεσε, όπως λέει, εκ των βασικών κινήτρων για την ομιλία του. Και συγκεκριμένα, το δοκίμιο «Η Κρίση της Εκπαίδευσης», που η πολιτική επιστήμονας και φιλόσοφος “δημοσίευσε πριν από 65+ χρόνια που, ωστόσο, παραμένει σύγχρονο και εμβληματικό, και στο οποίο η Arendt υπογράμμιζε με νόημα πως «μπορούμε εξίσου εύκολα να διδάσκουμε δίχως πραγματικά να προσφέρουμε κάποιο είδος παιδείας, και μπορούμε, αντίστοιχα, να συνεχίσουμε να μαθαίνουμε μέχρι το τέλος της ζωής μας δίχως να έχουμε ποτέ λάβει την οποιαδήποτε παιδεία»”.

 

ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΤΥΧΕΣ

Επειτα, είναι και το ότι “σκέπτομαι πως η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας αλλάζει τον ορισμό της μόρφωσης, του ίδιου του σχολείου ή/και του πανεπιστημίου, σε σχέση με τις γνώσεις και τα επαγγέλματα του 21ου αιώνα, ακόμα και των εκπαιδευτικών μοντέλων, καθότι οι βεβαιότητες του 20ού αιώνα έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί”. Οπως και ότι “προβληματίζει έντονα το γεγονός ότι το 65% των παιδιών που είναι σήμερα στο δημοτικό σχολείο θα κάνουν δουλειές που δεν έχουν ανακαλυφθεί ακόμα, σύμφωνα με μελέτη του Παγκόσμιου Οικονομικού Οργανισμού”. Αυτά, όπως και “άλλα κρίσιμα ζητήματα αποτελούν βασικές πτυχές του δομικού σκελετού της ομιλίας”, σημειώνει.

 

Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΜΠΟΥΓΑ

Σε ό,τι αφορά τη συνεργασία με τα Εκπαιδευτήρια Μπουγά ο δρ. Γουλιάμος λέει ότι “προσωπικά, αλλά και ως Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, πιστεύω πως τα Εκπαιδευτήρια Μπουγά με την πολυετή εμπειρία τους αποτελούν φορείς εκπαιδευτικής αριστείας. Με την υψηλής ποιότητας δουλειά τους, έχουν δικαίως κερδίσει την εμπιστοσύνη όλων των εμπλεκόμενων φορέων, μαθητών, γονέων και εκπαιδευτικών. Με τον Φώτη Μπουγά μάς συνδέει φιλία και εκτίμηση, γεγονός που έχει σηματοδοτήσει μεταξύ άλλων σε συνέργειες, όπως είναι αυτή η εκδήλωση”.

Επίσης, “στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου φοιτούν παιδιά που ολοκλήρωσαν τις σπουδές τους στα Εκπαιδευτήρια Μπουγά. Από την άλλη έχουμε και πολλούς απόφοιτους λυκείων από την Καλαμάτα, τις περιοχές της Μεσσηνίας και γενικότερα από την Πελοπόννησο”.

 

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

Μιλώντας με την ιδιότητά του ως πρύτανη του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου αναφέρει ότι “αποτελεί την πρώτη επιλογή Ελλαδιτών όταν αποφασίζουν να επιλέξουν την Κύπρο. Τιμούμε και εκτιμούμε αυτή την επιλογή, την οποία και θεωρούμε επιλογή εμπιστοσύνης προς το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου ως ένα από τα πιο σημαντικά ακαδημαϊκά και ερευνητικά κέντρα της Νότιας Ευρώπης, καθώς έχει ταυτιστεί με την ποιοτική εκπαίδευση, την καινοτομία υψηλής τεχνολογίας, την ερευνητική αριστεία και τη διασύνδεση με τη βιομηχανία και την κοινωνία. Σύμφωνα μάλιστα με το Times Higher Education University Impact Rankings, το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου κατέχει την 76η θέση διεθνώς στον τομέα Decent Work and Economic Growth που αξιολογεί τομείς όπως η βιώσιμη ανάπτυξη, η πρακτική άσκηση των φοιτητών και η απασχολησιμότητα των αποφοίτων. Παράλληλα κατατάσσεται ανάμεσα στα 101+ καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου στον τομέα της Καινοτομίας, Επιχειρηματικότητας και Υποδομών (Industry, Innovation and Infrastructure)”.