Το βιβλίο αναδεικνύει, μέσα από διεξοδικές επιστημονικές έρευνες και αναζητήσεις, τη σημασία της χρησιμότητας στην προσωπική μας ζωή, στην κοινότητα και στην κοινωνία γενικότερα. Μας ενθαρρύνει να εξερευνήσουμε τον πραγματικό μας ρόλο και τον κόσμο απαντώντας σε καίρια ερωτήματα όπως πώς μπορούμε να ανακαλύψουμε τον ανώτερο σκοπό μας στη ζωή και ποιες είναι οι επιπτώσεις της έλλειψης κριτικής σκέψης στην ανάπτυξη της χρησιμότητας.
«Η αξία του να είσαι χρήσιμος» του Θοδωρή Σπηλιώτη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Πεδίο» και είναι άμεσα διαθέσιμο στα βιβλιοπωλεία.
«Η χρησιμότητα είναι μια δεξιότητα που μπορεί να αναπτυχθεί και να βελτιωθεί μέσω της εκπαίδευσης, της πρακτικής και της εμπειρίας. Στην ουσία, η χρησιμότητα απαιτεί κατανόηση των αναγκών και των προβλημάτων των ανθρώπων, καθώς και τη δυνατότητα να προσφέρουμε λύσεις ή να δημιουργούμε κάτι που να καλύπτει αυτές τις ανάγκες» λέει στην «Ε» ο Θοδωρής Σπηλιώτης με αφορμή το νέο του βιβλίο.
Συνέντευξη στην Κωνσταντίνα Δρακουλάκου
Μετά τα best sellers βιβλία «Ο μοναχός που έγινε CEO – 1000 χρόνια Αθωνικό μάνατζμεντ» και «Από το Μανχάταν στο Αγιο Ορος» έρχεται το νέο σας βιβλίο «Η αξία του να είσαι χρήσιμος». Πώς προέκυψε η θεματική του;
Η αφορμή για την υλοποίηση της ιδέας πήρε σάρκα και οστά πριν περίπου τρία χρόνια. Καθώς συζητούσα και εξηγούσα σε μια ομάδα ανθρώπων την έννοια της χρησιμότητας, ξεκίνησε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση με διαφορετικές απόψεις. Μετά από λίγη ώρα, ο πιο σοφός της ομήγυρης, ο Γέροντας Ελισσαίος Σιμωνοπετρίτης, πήρε τον λόγο και αναφέρθηκε στο γεγονός ως εξής: «ανεξαρτήτως αν συμφωνούμε ή διαφωνούμε με το θέμα, η συζήτηση που προκύπτει έχει ενδιαφέρον και προβληματίζει. Αν κάτι μπορεί να προκαλέσει συζήτηση, τότε αξίζει να γίνει αντικείμενο μιας γραπτής εργασίας, ένα βιβλίο που θα εκδοθεί και θα φέρει ωφέλεια σε πολλούς ανθρώπους». Με τον τρόπο του με ενθάρρυνε να το επεξεργαστώ. Η συνέχεια αποκαλύπτει ότι αποφάσισα να ακολουθήσω τη συμβουλή του γέροντα και να γράψω το βιβλίο. Επέλεξα να εξερευνήσω την έννοια της χρησιμότητας από διάφορες προοπτικές και να παρουσιάσω επιχειρήματα και θέσεις που ανακάλυψα κατά τη διάρκεια των ερευνών μου. Καθώς έγραφα το βιβλίο, είχα την ευκαιρία να συνομιλήσω με διάφορους ανθρώπους, να ακούσω τις απόψεις τους και να εξετάσω τις προσωπικές τους εμπειρίες σχετικά με τη χρησιμότητα. Οι συζητήσεις αυτές ήταν εμπνευσμένες και με έκαναν να αναλογιστώ περισσότερο για το πώς αξιοποιούμε τον χρόνο και τις δυνατότητες μας για να δημιουργούμε κάτι χρήσιμο και εποικοδομητικό. Το βιβλίο ολοκληρώθηκε και εκδόθηκε με την ελπίδα ότι θα φέρει στο φως νέες σκέψεις και προοπτικές για τη χρησιμότητα στη ζωή μας. Εύχομαι, μετά την ανάγνωση και μελέτη του, να προβληματίζεστε και να αναζητείτε απαντήσεις σε θέματα που αφορούν τη χρησιμότητα και τη σημασία της στη ζωή μας.
Η χρησιμότητα είναι κάτι που μαθαίνεται;
Σίγουρα! Η χρησιμότητα είναι μια δεξιότητα που μπορεί να αναπτυχθεί και να βελτιωθεί μέσω της εκπαίδευσης, της πρακτικής και της εμπειρίας. Κάποιοι άνθρωποι φαίνεται να έχουν φυσικό ταλέντο στο να βρίσκουν λύσεις ή να παράγουν ιδέες που είναι χρήσιμες, αλλά η δυνατότητα αυτή μπορεί να αναπτυχθεί και να ενισχυθεί με προσπάθεια και εξάσκηση.
Στην ουσία, η χρησιμότητα απαιτεί κατανόηση των αναγκών και των προβλημάτων των ανθρώπων, καθώς και τη δυνατότητα να προσφέρουμε λύσεις ή να δημιουργούμε κάτι που να καλύπτει αυτές τις ανάγκες. Η πρακτική, η μάθηση από τα λάθη και η εξάσκηση σε διάφορους τομείς μπορούν να βοηθήσουν κάποιον να γίνει πιο χρήσιμος στην επίλυση προβλημάτων και στην παροχή υπηρεσιών ή προϊόντων που έχουν πραγματική αξία για τους άλλους.
Θεωρείτε ότι υπάρχει μέσα μας η ανάγκη να είμαστε χρήσιμοι σε κάτι; Υπάρχει εκ γενετής ή δημιουργείται μετέπειτα αυτή η ανάγκη;
Η ανάγκη να είμαστε χρήσιμοι σε κάτι μπορεί να είναι ένα σύνθετο συναισθηματικό και πνευματικό φαινόμενο που μπορεί να προέρχεται από διάφορους παράγοντες.
Κάποιοι άνθρωποι αισθάνονται την επιθυμία να είναι χρήσιμοι ή να προσφέρουν σε άλλους από πολύ νωρίς στη ζωή τους. Αυτό μπορεί να οφείλεται στην επίδραση του περιβάλλοντος τους, των προτύπων που έχουν δει ή των αξιών που έχουν ενστικτωδώς υιοθετήσει. Αντίστοιχα, άλλοι μπορεί να αναπτύξουν την ανάγκη αυτή στη διάρκεια της ζωής τους, καθώς αποκτούν νέες εμπειρίες, ανακαλύπτουν τις δυνατότητές τους και αντιλαμβάνονται τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να βοηθήσουν άλλους.
Η ανάγκη να είμαστε χρήσιμοι σε κάτι μπορεί να είναι διαφορετική για κάθε άτομο και μπορεί να διαμορφωθεί από πολλούς παράγοντες, όπως η παιδεία, η εμπειρία, οι προσωπικές αξίες και οι συνθήκες του περιβάλλοντος. Οι άνθρωποι συχνά αισθάνονται ικανοποίηση και ευτυχία όταν αισθάνονται ότι προσφέρουν κάτι σημαντικό ή βοηθούν τους άλλους, κάτι που μπορεί να ενισχύσει αυτή την ανάγκη να είναι χρήσιμοι.
Θα έλεγε κανείς ότι αυτός που δεν είναι χρήσιμος είναι ανάξιος;
Οι αξίες και οι δυνατότητες ενός ανθρώπου δεν μετριούνται μόνο από τον βαθμό στον οποίο θεωρείται χρήσιμος ή όχι. Η αξία του κάθε ανθρώπου είναι πολυδιάστατη και δεν μπορεί να περιοριστεί σε έναν και μόνο τρόπο ή μέτρο. Όπως αναφέρεται και στο βιβλίο, Ο όρος "ανάξιος" είναι ένας έντονα φορτισμένος όρος που συνήθως δεν αντικατοπτρίζει πλήρως την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης ύπαρξης. Η αξία ενός ανθρώπου πρέπει να εκτιμάται με βάση τις πολλές πτυχές της προσωπικότητάς του, τις αρετές του, τις σχέσεις που δημιουργεί, την ευαισθησία του στις ανάγκες των άλλων και τη συμβολή του στην κοινότητα.
Να νιώθει κάποιος ανάξιος επειδή δεν αισθάνεται χρήσιμος είναι μια πιθανή συνέπεια των πιέσεων της κοινωνίας ή των προσδοκιών που τίθενται από τον εαυτό του. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η αξία του κάθε ανθρώπου υπερβαίνει την έννοια της χρησιμότητας και είναι πολύ περισσότερο πολύπλοκη και πλούσια.
Για να είναι κάτι χρήσιμο χρειάζεται να σε εξελίσσει απαραίτητα;
Η χρησιμότητα ενός πράγματος ή μιας ιδέας συχνά συνδέεται με την ικανότητά του να εξυπηρετεί και να ικανοποιεί τις ανάγκες ή τις επιθυμίες των ανθρώπων. Δεν είναι απαραίτητο κάτι να εξελίσσει κάποιον για να θεωρηθεί χρήσιμο.
Για παράδειγμα, ένα εργαλείο μπορεί να είναι χρήσιμο χωρίς να επηρεάσει κατ' ανάγκη την προσωπική ανάπτυξη κάποιου. Αντίστοιχα, μια ιδέα μπορεί να είναι χρήσιμη στο να λύνει ένα πρόβλημα χωρίς να επιφέρει απαραίτητα προσωπική εξέλιξη στον δημιουργό της. Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις, η διαδικασία της δημιουργίας και της παροχής χρήσιμων πραγμάτων μπορεί να οδηγήσει στην εξέλιξη του ατόμου που τα δημιούργησε. Κατά τη διάρκεια της δημιουργικής διαδικασίας ή της προσφοράς κάτι χρήσιμου, μπορεί κάποιος να αποκτήσει νέες δεξιότητες, να εμπλουτίσει τις γνώσεις του και να αναπτύξει καινοτόμες ιδέες που μπορούν να τον οδηγήσουν σε προσωπική εξέλιξη. Κατά συνέπεια, ενώ η χρησιμότητα δεν είναι απαραίτητο να συνδέεται με την προσωπική εξέλιξη, η διαδικασία της δημιουργίας ή της προσφοράς χρήσιμων πραγμάτων μπορεί να συμβάλει στην εξέλιξη και την ανάπτυξη του ατόμου που τα δημιουργεί.
Πώς εξηγείτε τη φράση: «Ο ανώτερος σκοπός στη ζωή περνάει μέσα από τη χρησιμότητά μας»;
Αυτή η φράση υποδηλώνει ότι ο ανώτερος σκοπός στη ζωή είναι συχνά συνδεδεμένος με τον τρόπο με τον οποίο συμβάλλουμε στον κόσμο γύρω μας, πόσο χρήσιμοι είμαστε για τους άλλους ή πόση σημασία έχει η προσφορά μας. Η φράση αυτή προβάλλει την ιδέα ότι μια από τις κορυφαίες ή πιο σημαντικές πτυχές της ζωής μας είναι να βρούμε τρόπους να είμαστε χρήσιμοι σε άλλους, να προσφέρουμε κάτι που θα είναι επωφελές και ενδεχομένως εμπνευστικό για την κοινότητα ή τον κόσμο γενικότερα.
Αυτό μπορεί να ερμηνευτεί ως η ανάγκη μας να αφήσουμε ένα ίχνος, να βοηθήσουμε στην εξέλιξη του κόσμου, ή ακόμη και να ενισχύσουμε την κοινωνία μέσω της συμβολής μας. Σε πολλές περιπτώσεις, η αίσθηση ευτυχίας, ικανοποίησης και ολοκλήρωσης προέρχεται από την αίσθηση ότι η δράση μας έχει σημασία και χρησιμεύει στους άλλους.
Πώς τεκμηριώνετε τη φράση: «Υπάρχει μόνο μια επιλογή: να είμαστε χρήσιμοι. Μόνο έτσι νιώθουμε πληρότητα». Άρα χρήσιμος ισούται με πλήρης;
Η σύνδεση μεταξύ της χρησιμότητας και της αίσθησης πληρότητας ή ικανοποίησης είναι ένα πολύ προσωπικό ζήτημα. Για κάποιους, η αίσθηση πληρότητας και ικανοποίησης μπορεί να προέρχεται από την αίσθηση ότι βοηθούν ή είναι χρήσιμοι σε άλλους. Η ικανοποίηση που προκύπτει από το να προσφέρεις και να βοηθάς μπορεί να οδηγήσει κάποιους σε μια αίσθηση ευημερίας και πληρότητας. Για αυτούς τους ανθρώπους, η χρησιμότητα μπορεί να αποτελεί σημαντικό στοιχείο της ευημερίας και της ευχαρίστησής τους.
Ο σκοπός μας στη ζωή δεν είναι απλά να είμαστε χρήσιμοι σε άλλους, αλλά να ζήσουμε με πληρότητα και ευχαρίστηση εμείς οι ίδιοι. Αυτό σημαίνει να ανακαλύψουμε και να αναπτύξουμε τις δυνατότητες και τα ταλέντα μας, να προσπαθούμε να επιτύχουμε τους προσωπικούς μας στόχους και να ζήσουμε με αυθεντικότητα και ευτυχία και να έχουμε έναν σκοπό στη ζωή μας. Το κλειδί είναι να βρούμε την ισορροπία μεταξύ της αυτοπραγμάτωσης και της προσφοράς στους άλλους. Όταν αναπτύσσουμε τις δυνάμεις μας και ακολουθούμε τα πάθη μας, μπορούμε να είμαστε πιο αποτελεσματικοί στην προσφορά μας. Όταν προσφέρουμε στους άλλους με αγάπη και αφοσίωση, εμπνέουμε και αλλάζουμε τις ζωές τους.
Ποιες είναι οι σημασιολογικές διαστάσεις της λέξης «χρησιμότητα» μέσα στο βιβλίο;
Η λέξη "χρησιμότητα" έχει πολλές σημασιολογικές διαστάσεις και μπορεί να αναφέρεται σε διάφορα πεδία και πτυχές. Μέσα στο βιβλίο, η χρησιμότητα μπορεί παρουσιάζεται με διάφορους τρόπους:
- Πρακτική Χρησιμότητα: Αναφέρεται στην ικανότητα ενός αντικειμένου, μιας ιδέας ή μιας πράξης να εξυπηρετεί και να βοηθά στην επίλυση ενός προβλήματος ή στην κάλυψη μιας ανάγκης. Αναφέρεται σε πληροφορίες, συμβουλές ή ιδέες που είναι χρήσιμες για τον αναγνώστη στην κατανόηση και επίλυση ενός θέματος.
- Ψυχολογική Χρησιμότητα: Σε αυτήν την πτυχή, η χρησιμότητα αφορά τον τρόπο με τον οποίο μια ιδέα, ένα μάθημα ή μια εμπειρία μπορεί να επηρεάσει την ανθρώπινη σκέψη, συμπεριφορά ή συναισθηματική κατάσταση. Αυτό μπορεί να σημαίνει πώς οι ιστορίες ή οι χαρακτήρες μπορούν να επηρεάσουν τον αναγνώστη σε επίπεδο συναισθήματος και σκέψης.
Κοινωνική Χρησιμότητα: Αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο η συμμετοχή ή η συνεισφορά του ατόμου συμβάλλει στην κοινωνία ή στην κοινότητα. Αυτό μπορεί να εκφράζεται μέσω των θεμάτων που αναδεικνύονται, προάγοντας την κοινωνική συνείδηση ή την αλλαγή προοπτικών.
Πνευματική Χρησιμότητα: Συνδέεται με τον τρόπο με τον οποίο μια έννοια ή μια εμπειρία μπορεί να εμπλουτίσει ή να διευρύνει την αντίληψη και την κατανόηση του ανθρώπου για τον κόσμο και τον εαυτό του. Για παράδειγμα αναφέρεται σε έννοιες ή θέματα που ενισχύουν την πνευματική ανάπτυξη του αναγνώστη.
Θεωρείτε ότι το βιβλίο σας μπορεί να φέρει μια νέα διάταξη στη σκέψη και κατ’ επέκταση στη ζωή των αναγνωστών;
Ω, θα ήθελα να πιστεύω πως μπορώ να προσφέρω μια νέα διάσταση ή έστω ένα νέο πρίσμα στη σκέψη των αναγνωστών μου! Τα βιβλία, όπως και άλλες μορφές τέχνης, έχουν την ιδιαίτερη δύναμη να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη σκέψης και να διευρύνουν τις αντιλήψεις. Κάθε βιβλίο προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία για τον αναγνώστη να εισέλθει σε μια νέα πραγματικότητα, να γνωρίσει διαφορετικούς χαρακτήρες και ιστορίες, και να διευρύνει τον τρόπο σκέψης του. Μπορεί να εμπνεύσει, να προκαλέσει σκέψεις, να προσφέρει νέες ιδέες και να ενθαρρύνει τον αναγνώστη να αντιμετωπίσει τα πράγματα με διαφορετικό τρόπο.
Κατά τη γνώμη μου, η δύναμη των βιβλίων είναι στο να μας κάνουν να αναρωτιόμαστε, να εξερευνούμε και να ανακαλύπτουμε κάτι νέο για τον εαυτό μας και τον κόσμο γύρω μας. Και αυτή η διαδικασία μπορεί να οδηγήσει σε νέες ιδέες, ανοίγοντας τον δρόμο για αλλαγές και ανανεώσεις στη ζωή των αναγνωστών.
Είναι η χρησιμότητα αξία ζωής; Με ποιον τρόπο;
Η αξία ζωής είναι ένα πολύπλοκο και πολυδιάστατο ζήτημα που μπορεί να ερμηνευτεί διαφορετικά ανάλογα με τις προτιμήσεις και τις αξίες κάθε ατόμου. Η χρησιμότητα, έχει σημαντική σχέση με την αξία ζωής.
Για ορισμένους, η αξία ζωής συνδέεται με το πώς αυτή η ζωή επηρεάζει και ωφελεί άλλους, και με αυτήν την έννοια, η χρησιμότητα μπορεί να θεωρηθεί ως μέτρο αξίας. Είναι η προσφορά σε άλλους, η βοήθεια και η συμβολή στο κοινό καλό που καθιστούν τη ζωή πιο αξιόλογη και έχουν νόημα. Ωστόσο, η αξία της ζωής μπορεί να διαφέρει ανάλογα με τις ατομικές πεποιθήσεις και τις προτεραιότητες του καθενός. Υπάρχουν άνθρωποι που θεωρούν ότι η αξία της ζωής είναι ανεκτίμητη και δεν μπορεί να μετρηθεί με βάση τη χρησιμότητα που παρέχει, αλλά με βάση την ύπαρξη και την εμπειρία του κάθε ατόμου.
Επίσης, η αξία της ζωής μπορεί να συνδέεται με την ατομική ευτυχία, την προσωπική ικανοποίηση, τις σχέσεις και την προσωπική εκπλήρωση. Κάθε άνθρωπος έχει διαφορετική αντίληψη για το τι καθιστά τη ζωή του αξιόλογη, και η χρησιμότητα είναι απαραίτητη και επηρεάζει την αντίληψη αυτή.
Η χρησιμότητα φαίνεται να έχει πολλές διαστάσεις. Κάτι που είναι χρήσιμο για τον έναν μπορεί να μην είναι για τον άλλο… Πώς συνταιριάζονται όλες οι διαφορετικές όψεις της σε ένα κοινό κοινωνικό πλαίσιο;
Η χρησιμότητα είναι πράγματι πολυδιάστατη. Αυτό που θεωρείται χρήσιμο ή επιθυμητό από ένα άτομο ή μια κοινωνία μπορεί να διαφέρει αισθητά ανάλογα με τις ανάγκες, τις αξίες και τις προτεραιότητες καθενός. Για να συνταιριάξουμε τις διαφορετικές όψεις της χρησιμότητας σε ένα κοινό κοινωνικό πλαίσιο, είναι σημαντικό να υιοθετήσουμε μια προσέγγιση που λαμβάνει υπόψη την ποικιλομορφία και τις διαφορετικές ανάγκες των ανθρώπων. Κάτι που μπορεί να βοηθήσει σε μια κοινωνική ομάδα ή σε ένα άτομο μπορεί να μην είναι εξίσου χρήσιμο για άλλους. Η ενθάρρυνση της ανοικτής συζήτησης, της ανταλλαγής απόψεων και της σεβαστής αντίληψης των διαφορετικών απόψεων είναι σημαντική για να εντάξουμε αυτήν την ποικιλομορφία σε ένα κοινωνικό πλαίσιο.
Ένας τρόπος να συμβεί αυτό είναι μέσω της προώθησης της πολυφωνίας και της σεβαστής αντιμετώπισης των διαφορών. Η κοινωνία μπορεί να δημιουργήσει πλαίσια όπου οι διάφορες ανάγκες και απόψεις ανθρώπων λαμβάνονται υπόψη για τη δημιουργία πολιτικών, προγραμμάτων ή πρωτοβουλιών που θα εξυπηρετούν ένα ευρύτερο φάσμα ανθρώπων.
Επιπλέον, η προώθηση της εκπαίδευσης και της κριτικής σκέψης μπορεί να βοηθήσει τα άτομα να αξιολογούν και να κατανοούν την ποικιλομορφία απόψεων και τις διαφορετικές ανάγκες των άλλων, προωθώντας έτσι τον σεβασμό και την κοινωνική αλληλεγγύη.
Πολλά ωφέλιμα πράγματα, εφευρέσεις και έργα τέχνης προέκυψαν από ανθρώπους που απλά έπαιζαν, δοκίμαζαν, δίχως καμία προσδοκία να είναι χρήσιμοι. Στα αγγλικά μάλιστα υπάρχει ο όρος serendipity, που περιγράφει την «τέχνη να βρίσκεις αυτό που δεν ψάχνεις». Πρέπει άραγε η χρησιμότητα να είναι αυτοσκοπός;
Η συνειδητή προσπάθεια να είναι κάτι "χρήσιμο" μπορεί να είναι εποικοδομητική και οδηγήσει σε εξαιρετικά χρήσιμες ανακαλύψεις και εφευρέσεις. Ωστόσο, η δημιουργικότητα, η καινοτομία και η τέχνη συχνά αναπτύσσονται μέσα από τη διαδικασία του πειραματισμού και της αυθορμητικότητας, χωρίς συγκεκριμένη προσδοκία για χρησιμότητα.
Η "serendipity" περιγράφει ακριβώς αυτήν την έννοια - την ανακάλυψη καινούριων πραγμάτων ή ιδεών κατά τύχη ή από αναπάντεχες διαδικασίες. Ορισμένες από τις μεγαλύτερες επιστημονικές ανακαλύψεις, εφευρέσεις και δημιουργικά έργα τέχνης προέκυψαν χάρη στην αναπάντεχη εύρεση κάτι που δεν ήταν προορισμένο.
Αυτό δεν σημαίνει ότι η χρησιμότητα δεν έχει σημασία, αλλά ότι η διαδικασία της δημιουργίας και της καινοτομίας μπορεί να επωφεληθεί από τον ελεύθερο πειραματισμό και τη δημιουργική εξερεύνηση, χωρίς προκαθορισμένα στενά όρια.
Σε πολλές περιπτώσεις, η χρησιμότητα είναι ένας σημαντικός παράγοντας, αλλά η απόκτηση νέων γνώσεων και η δημιουργία μπορεί να προκύψει από απρόσμενες διαδικασίες και την ανοιχτή εξερεύνηση, χωρίς την προκαθορισμένη πρόθεση να είναι κάτι "χρήσιμο". Επομένως, η χρησιμότητα μπορεί να προκύψει ως αποτέλεσμα της δημιουργικής διαδικασίας.
Στις μέρες μας πολλοί πολίτες νιώθουν πως η φωνή τους δεν ακούγεται από τους πολιτικούς θεσμούς και πως οι αποφάσεις λαμβάνονται ερήμην τους. Οι πολίτες αυτοί, θα μπορούσαμε να πούμε, πως νιώθουν άχρηστοι, καθώς δεν μετέχουν επαρκώς στα κοινά. Είναι, λοιπόν, η ενίσχυση της δημοκρατίας ένα μέσο προς την πληρότητα;
Η δημοκρατία είναι μια από τις βασικές αρχές που προωθούν τη συμμετοχή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων που τους αφορούν. Αν και η ενίσχυση της δημοκρατίας μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της συμμετοχής και της ενσωμάτωσης των πολιτών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, δεν είναι πάντα εγγύηση για πληρότητα ή αίσθημα χρησιμότητας από την πλευρά των πολιτών.
Η ενίσχυση της δημοκρατίας περιλαμβάνει την ανάπτυξη μηχανισμών που επιτρέπουν στους πολίτες να εκφράζουν τις απόψεις τους, να συμμετέχουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και να επιρρίπτουν φως σε θέματα που τους αφορούν. Ωστόσο, παρά τις προσπάθειες για ενίσχυση της δημοκρατίας, μπορεί να υπάρχουν περιπτώσεις όπου οι πολίτες νιώθουν απομακρυσμένοι από τη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Οι αιτίες πίσω από αυτό το αίσθημα μπορεί να είναι ποικίλες, συμπεριλαμβανομένων της έλλειψης ανοιχτότητας και διαφάνειας στην πολιτική διαδικασία, της αποτυχίας να ληφθούν υπόψη οι απόψεις τους ή η ανεπάρκεια μηχανισμών που επιτρέπουν την αποτελεσματική συμμετοχή τους.
Έτσι, ενίσχυση της δημοκρατίας μπορεί να θεωρηθεί ένα μέσο προς την κατεύθυνση της πληρότητας, αλλά δεν είναι από μόνη της εγγύηση. Είναι σημαντικό να υπάρχει διαρκής διαλογική διαδικασία μεταξύ των πολιτών και των πολιτικών θεσμών για να εξασφαλιστεί η αντιπροσώπευση και η εκπροσώπηση των απόψεων και των αναγκών του κοινού.
