Ο Αμλετ, ερμηνευμένος από τον Αναστάση Ροϊλό, γνωρίζει ότι αυτός ο κόσμος είναι σάπιος και πρέπει να καταστραφεί. Μέσα από την παράσταση, ο Σαίξπηρ χρησιμοποιεί τον Αμλετ για να αποκαλύψει και να καταγγείλει την παρακμή και την ανομία, καταδεικνύοντας την αναπόφευκτη καταστροφή ενός κόσμου χωρίς ηθική και αξίες.

Με αφορμή τις παραστάσεις του "Αμλετ" στην Καλαμάτα, η ηθοποιός Ιωάννα Παππά αναλύει την επίκαιρη σημασία του σπουδαίου αυτού έργου και μοιράζεται την εμπειρία της από την καλοκαιρινή περιοδεία. Επιπλέον, αναφέρεται στη συνεργασία της με τον σκηνοθέτη Θέμη Μουμουλίδη, τον ρόλο της Γερτρούδης, και τα επόμενα επαγγελματικά της βήματα.

Συνέντευξη στην Κωνσταντίνα Δρακουλάκου

• Τι σημαίνει για εσάς το θέατρο ως μέσο έκφρασης και κοινωνικής παρέμβασης;

 Το θέατρο σίγουρα είναι ένα εργαλείο για να μιλάμε και για να παρουσιάζουμε δύσκολες ιστορίες που έχουν τον στόχο να δημιουργούν συζητήσεις, να κινητοποιούν, να ευαισθητοποιούν. Είναι ένα μέσο για να αφυπνιζόμαστε.

• Ποια είναι η εμπειρία σας από τη συμμετοχή σε αυτή την παράσταση του "Αμλετ" και στην εν λόγω περιοδεία πιο συγκεκριμένα;

Συνήθως οι θεατές που έρχονται στις παραστάσεις, και μου κάνει εντύπωση αυτό, με έχουν δει σε πάρα πολλά έργα στο θέατρο και αυτό με ευχαριστεί ιδιαίτερα γιατί δεν είναι το αναμενόμενο ούτε το σίγουρο ότι συμβαίνει. Είναι μία σχέση που κάπως μέσα στα χρόνια έχει κερδηθεί και έχει χτιστεί. Η παρουσία μου στην τηλεόραση βέβαια δεν είναι τόσο συχνή, αλλά επειδή ήμουν σε δουλειές που γνώρισαν μεγάλη επιτυχία, υπάρχει ακόμα η αναγνωρισιμότητα από εκεί, είναι έντονη ακόμη και τώρα. Για μένα οι περιοδείες δεν είναι αυστηρά μόνο δουλειά, μας ενδιαφέρει πάντοτε πολύ το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Νιώθουμε μία ευθύνη απέναντι στους θεατές, ειδικά του καλοκαιριού όπου υπάρχει μια δυσκολία παραπάνω. Κάποιοι ταξιδεύουν για να μας δουν στην κοντινότερη πόλη που παίζουμε.

• Πώς ερμηνεύετε την επίκαιρη σημασία του έργου για τη σημερινή κοινωνία;

Η βία ήταν πάντα κάτι που δεν μπορούσα να κατανοήσω. Νιώθω αποστροφή, είναι κάτι που φοβάμαι. Είμαι ο άνθρωπος που όταν βρεθεί μπροστά σε ένα βίαιο συμβάν ή θα προσπαθήσει να βοηθήσει ή θα φύγει. Σε καμία περίπτωση δε θα μπορούσα να εμπλακώ. Βλέπω όμως ότι υπάρχει μια τρομερή τάση προς τα εκεί και πια έχει να κάνει με όλες τις ηλικίες.

• Ποια είναι η αντίδραση του κοινού και των κριτικών στην παράσταση μέχρι στιγμής;

Με μια λέξη, ονειρική. Πρώτον, υπάρχει μια μοναδική ομαδικότητα από όλο το θίασο, με ανάλογο αποτέλεσμα. Δεύτερον, από την αρχή της περιοδείας μας τον Ιούνιο είχαμε ένα μοναδικό αγκάλιασμα όπου και Σεπτεμβρίου.

• Ποια είναι η φιλοσοφία πίσω από τη σκηνοθετική προσέγγιση του Θέμη Μουμουλίδη;

Ο Σαίξπηρ θεωρείται ένας πολύ σύγχρονος συγγραφέας και κάθε φορά ανάλογα με την σκηνοθετική προσέγγιση υπάρχει και μία άλλη ανάγνωση. Αυτή τη φορά βέβαια έχουμε την μετάφραση του Γιώργου Χειμωνά και αυτό ήταν επιθυμία του κ. Μουμουλίδη καθώς θεωρεί, όπως και αρκετός κόσμος, ότι είναι από τις σπουδαιότερες μεταφράσεις. Επιχειρήσαμε να κρατήσουμε τον ποιητικό λόγο του Γιώργου Χειμωνά, τον ιδιαίτερο αυτό λόγο γιατί θεωρήσαμε ότι είναι ένα από τα σημαντικά εργαλεία για μία γνήσια σκηνική απόδοση.

• Ποια είναι τα πιο σημαντικά μηνύματα του έργου που θέλετε να περάσετε στο κοινό;

Νομίζω η αλλαγή που ψάχνουμε όλοι και να ενταχθούμε κάπου. Ο περισσότερος κόσμος αυτήν τη στιγμή νιώθει μία ματαίωση και έναν φόβο σε σχέση με το πώς εξελίσσονται τα πράγματα. Τα τελευταία 10 χρόνια, εγώ για παράδειγμα βιώνω μια αλλαγή, προσπαθώ να καταλάβω που βρίσκομαι, να ενταχθώ ξανά σε μια καινούργια κοινωνία που δεν την αναγνωρίζω. Δεν είναι το χάσμα, η ηλικία. Έχουν αλλάξει οι κώδικες επικοινωνίας και οι προθέσεις των ανθρώπων. Είναι σαν να στοχεύουμε σε πολύ διαφορετικά πράγματα σε σχέση με το πού στόχευε η δική μου γενιά.

• Πώς ήταν η συνεργασία σας με τον Θέμη Μουμουλίδη και τι προσπαθήσατε να φωτίσετε από κοινού;

Εξαιρετική, κυρίως γιατί «μιλάμε» την ίδια γλώσσα. Το έργο το ίδιο σχολιάζει τη στιγμή που βρίσκεται μια κοινωνία σε μια βαθιά πτώση. Ουσιαστικά έχει συμβεί κάτι σαν την απόλυτη καταστροφή στη δομή της, στον ιστό της κοινωνίας. Έρχεται ένας νέος άνθρωπος, που έχει σπουδάσει, που θα μπορούσε να έχει άλλες βλέψεις σε σχέση με το μέλλον του και τη ζωή του – άλλωστε είναι διάδοχος. Παρ’ όλα αυτά, δεν εφησυχάζει και προσπαθεί να κατανοήσει τον κόσμο. Προσπαθώντας να κατανοήσει τον κόσμο διαπιστώνει την ματαιότητα του κόσμου.

• Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίσατε κατά την προετοιμασία και τις πρόβες;

Η Γερτρούδη είναι ένας αινιγματικός χαρακτήρας και για τον λόγο ότι λέει τα λιγότερα λόγια από όλους στο έργο. Αυτό, υποκριτικά, πάντοτε έχει μια μεγαλύτερη δυσκολία. Και όταν βρίσκεσαι επί σκηνής για πολλή ώρα με τα λιγότερα λόγια, πάντοτε πρέπει να βρεις τον λόγο για τον οποίο βρίσκεσαι στη σκηνή αλλά δεν μιλάς. Αυτό είναι ένα μεγάλο στοίχημα κάθε φορά, καθώς μπορώ να πω ότι μέχρι στιγμής είναι και ο ρόλος που, σε έκταση κειμένου, έχει τα λιγότερα λόγια.

• Τι σας περιμένει επαγγελματικά το επόμενο διάστημα;                                                                                                                                                                                                               
  Θα είμαι στο Θέατρο «Καρέζη» με ένα έργο που λέγεται «DEMONS», μαζί με τον Ιωάννη Παπαζήση και άλλους, σε σκηνοθεσία Χρ. Σουγάρη.

Με τον Aμλετ, ο Σαίξπηρ καταθέτει στο παγκόσμιο θέατρο ένα έργο μνημειώδες που, αιώνες τώρα, έχει δημιουργήσει τη δική του μυθολογία. Μια κατάδυση στην ουσία του ανθρώπου και ταυτόχρονα ένα requiem στη σκοτεινή πλευρά του. Μέσα από τον Άμλετ, ο Σαίξπηρ μας περιγράφει την εποχή του, που είναι και δική μας εποχή. Ένα κείμενο υπερχρονικό και βαθιά πολιτικό.

Ο Θέμης Μουμουλίδης, επιχειρεί μια σύγχρονη σκηνική ανάγνωση του έργου, με μια ομάδα σημαντικών ηθοποιών, με επικεφαλής τον Αναστάση Ροϊλό στον ρόλο του Άμλετ. Με όχημα την μεγαλειώδη ποιητική μετάφραση του Γιώργου Χειμωνά, η παράσταση παρακολουθεί το «γκρέμισμα» ενός κόσμου, ανίκανου να υπακούσει σε κανόνες και ηθική. Ένας κόσμος σκοτεινός, αδίστακτος, όπου η φιλία αλλά και οι σχέσεις αίματος δεν σημαίνουν τίποτε. Ένας «ετοιμόρροπος» κόσμος σκοπιμοτήτων και ιδιοτέλειας: η χώρα αυτή ονομάζεται Κτηνωδία.

Ο Άμλετ γνωρίζει εξαρχής ότι αυτός ο κόσμος είναι σάπιος και πρέπει να καταστραφεί. Σε όλη τη διαδρομή του έργου, ο Άμλετ-Σαίξπηρ, με μοναδικό όπλο τη θεατρική μηχανή, δεν σταματά να αποκαλύπτει και να καταγγέλλει. Ο Σαίξπηρ αναθέτει στον Άμλετ να «στήσει» μια παράσταση μέσα στην παράσταση, ώστε θεατές και πρωταγωνιστές της τραγωδίας να μπορούν μέσα από τον μεγεθυντικό φακό της σκηνής, να βιώσουν το μέγεθος της παρακμής, την οποία είναι νομοτελειακά αδύνατον να αποφύγεις. Γιατί ο κόσμος του υποδείγματος είναι ήδη νεκρός…

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Μετάφραση: Γιώργος Χειμωνάς, Επεξεργασία κειμένου- Σκηνοθεσία: Θέμης Μουμουλίδης, Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος, Σκηνικό: Μικαέλα Λιακατά, Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα, Κίνηση: Πατρίσια Απέργη, Φωτισμοί: Νίκος Σωτηρόπουλος, Σπαθογραφίες: Αναστάσης Ροΐλός, Βοηθός σκηνοθέτη: Κατερίνα Λιαποπούλου, Βοηθός Μουσικού: Αλεξάνδρα Κατερινοπούλου, Βοηθός Ενδυματολόγου: Ειρήνη Γεωργακίλα, Βοηθός Ενδυματολόγου: β’ Ανδρομάχη Ζαχαριά, Επικοινωνία: Ειρήνη Λαγουρού, Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή, Artwork: Θωμάς Παλυβός, Παραγωγή: Εποχή Τέχνης. Τους ρόλους ερμηνεύουν οι: Αναστάσης Ροϊλός, Ιωάννα Παππά, Μιχάλης Συριόπουλος, Θοδωρής Σκυφτούλης, Θανάσης Δόβρης, Μαρούσκα Παναγιωτοπούλου, Τζένη Καζάκου, Άρης Νινίκας, Δημήτρης Αποστολόπουλος. Προπώληση εισιτηρίων γίνεται στο more.com.