Παρουσιάζεται το Σάββατο, στις 6 μ.μ., στο αμφιθέατρο της Δημοτικής Φιλαρμονικής Καλαμάτας, το βιβλίο του Χρήστου Κορομηλά «Επανάσταση στην Καλαμάτα (Μάρτιος 1821) – Το Χρονικό», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Historical Quest». Για το βιβλίο θα μιλήσουν ο Αγγελος Συρίγος, καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, βουλευτής ΝΔ Α’ Αθηνών, και ο Θανάσης Χρήστου, καθηγητής Νεότερης Ιστορίας Πελοποννήσου. Χαιρετισμό θα απευθύνουν ο μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος και ο Αθανάσιος Βασιλόπουλος, δήμαρχος Καλαμάτας. Μετά την εκδήλωση θα παρατεθεί κέρασμα στο χώρο εκδηλώσεων του Πολεμικού Μουσείου Καλαμάτας.
Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου παρελαύνουν μπροστά μας οι εμβληματικές φυσιογνωμίες της εποχής: ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο επιβλητικός Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο παρορμητικός Γρηγόριος Δικαίος (Παπαφλέσσας), ο μαχητικότατος Αναγνωσταράς, οι αρειμάνιοι πολεμιστές της Μάνης, οι επινοητικοί αγωνιστές της Μεσσηνίας και οι αφανείς, πλην όμως αποφασισμένοι, μαχητές.
Το Πολεμικό Μουσείο, παράρτημα Καλαμάτας, αποτελεί έναν χώρο διατήρησης της ιστορικής μνήμης, έρευνας και πραγματοποίησης ποικίλων δράσεων με έμφαση στην τοπική ιστορία. «Στο τμήμα του μουσείου που αναφέρεται στο 1821, ο επισκέπτης μπορεί να δει οπλισμό, φορεσιές και αντικείμενα από τον Αγώνα της περιόδου αυτής», αναφέρει ο Χρήστος Κορομηλάς με αφορμή την εκδήλωση.
Απελευθέρωση της Καλαμάτας (23 Μαρτίου 1821)
Συνέντευξη στην Κωνσταντίνα Δρακουλάκου
Ποιο ήταν το κίνητρό σας να ασχοληθείτε με τη συγγραφή του βιβλίου «Η Επανάσταση στην Καλαμάτα (Μάρτιος 1821) – Το Χρονικό»;
Το κίνητρο ήταν η αγάπη μου για την ιστορία, και ειδικότερα για την τοπική ιστορία. Μελετώντας την περίοδο της απελευθέρωσης της Καλαμάτας, διαπίστωσα ότι υπάρχουν πολλές πηγές, αλλά δεν είναι συγκεντρωμένες σε ένα σημείο. Έτσι, μέσα από έρευνα και μελέτη, δημιούργησα αυτό το πόνημα. Φιλοδοξία μου ήταν να συγκεντρωθούν όλα τα στοιχεία σε ένα βιβλίο, προκειμένου να είναι πιο εύκολο για κάθε ερευνητή ή οποιονδήποτε ενδιαφέρεται να μάθει για την ιστορική αυτή περίοδο. Επίσης, το βιβλίο μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για όποιον θέλει να δημιουργήσει μια θεατρική ή κινηματογραφική παραγωγή με αναφορά στην Καλαμάτα τον Μάρτιο του 1821.
Ποιες πηγές χρησιμοποιήσατε για τη συγγραφή του βιβλίου και πόσο εύκολη ήταν η πρόσβασή σας σε αυτές;
Οι πηγές που χρησιμοποίησα ξεπερνούν τις 30 διαφορετικές αναφορές σε διάφορα συγγράμματα, τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, καθώς και άρθρα που είχαν δημοσιευτεί σε τοπικές εφημερίδες. Η ολοκλήρωση του βιβλίου ήταν μια επίπονη διαδικασία έρευνας και ανάλυσης διαφόρων πηγών και διήρκησε πάνω από 3 χρόνια.
Πώς οι γνώσεις και οι εμπειρίες σας από τη στρατιωτική σας καριέρα επηρέασαν την προσέγγισή σας και την έμπνευσή σας για τη συγγραφή αυτού του ιστορικού έργου;
Η στρατιωτική μου ιδιότητα, καθώς φέρω τον βαθμό του Ταγματάρχη, με επηρέασε σημαντικά στο να ερευνήσω τα κίνητρα που οδήγησαν στην έναρξη του αγώνα, καθώς και το πολιτικό, κοινωνικό και στρατιωτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο ξέσπασε η Επανάσταση. Επιπλέον, αναρωτήθηκα γιατί η Καλαμάτα ήταν η πρώτη πόλη που απελευθερώθηκε στον ελληνικό χώρο. Η Καλαμάτα ήταν η πρώτη πόλη που απελευθερώθηκε επειδή εδώ ανέλαβε η πρώτη ένοπλη στρατιωτική δύναμη τη διοίκηση της πόλης και εξέδωσε διπλωματικό έγγραφο προς τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, δηλώνοντας τους λόγους και τις αιτίες της Επανάστασης, οι οποίες αποτέλεσαν την ιδεολογική πλατφόρμα για όλους τους επαναστατημένους Eλληνες.
Πιστεύετε ότι η ιστορία της Επανάστασης στην Καλαμάτα είναι ευρέως γνωστή στο ελληνικό κοινό; Τι θα θέλατε να γνωρίζουν περισσότερο οι αναγνώστες για αυτό το γεγονός;
Νομίζω ότι χρειάζεται περισσότερη ενημέρωση, και το βιβλίο καλύπτει αυτή την ανάγκη, ώστε να μάθει το αναγνωστικό κοινό τα γεγονότα που εξελίχθηκαν και οδήγησαν στην απελευθέρωση της πατρίδας από τον οθωμανικό ζυγό. Πρέπει να δώσουμε μεγαλύτερη έμφαση και να αναδείξουμε την ιστορική παρουσία των Μεσσηνίων στον αγώνα για την ελευθερία. Ο φόρος αίματος που πλήρωσε ο τόπος μας, ποτίζοντας το δέντρο της ελευθερίας, ήταν τεράστιος.
Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα για την προεπαναστατική Καλαμάτα και τον ρόλο της στην Επανάσταση του 1821;
Ξεκινώντας με την παραδοχή ότι οι επαναστάτες είναι οι οδηγοί της ατμομηχανής της ιστορίας, περιγράφω τα κίνητρα που οδήγησαν στον ξεσηκωμό και στην ελευθερία της πρώτης πόλης του επαναστατημένου Ελληνισμού, της Καλαμάτας. Το ιστορικό υποκείμενο – ο άνθρωπος με τις ιδέες, τις προσδοκίες και τη θέλησή του, εμποτισμένη με εθνική διάθεση – γίνεται ο οδηγός στην κατάκτηση ακόμα και του ανέφικτου. Από τις εσχατιές της νότιας Πελοποννήσου αναδύεται με καθαρότητα το όραμα του εθνικού ιδεώδους που πόθησαν οι δεκατρείς γενιές των Ελλήνων κάτω από τον οθωμανικό ζυγό. Μέσα από πρωτογενείς μαρτυρίες και αρχειακά τεκμήρια, το έργο παραμένει καινοτόμο και ελκυστικό. Εν κατακλείδι, περιγράφω τους σταθμούς που συνθέτουν το πανόραμα της Επανάστασης στη Μεσσηνία, η φλόγα της οποίας εξαπλώθηκε σ’ όλη την Ελλάδα, γεμίζοντας με θάρρος τις καρδιές όλων των αγωνιζόμενων Ελλήνων και Ελληνίδων για την Ελευθερία.
Ποια ήταν η σημασία του λιμανιού της Καλαμάτας και των εμπόρων της στην προετοιμασία της Επανάστασης;
Η προεπαναστατική Καλαμάτα με το λιμάνι της και τον αστικό ιστό της, αξιοποιώντας τους ευφυείς εμπόρους της και το εκτεταμένο θαλάσσιο δίκτυο, δημιούργησε τις προϋποθέσεις για την ενεργή συμμετοχή της στην Επανάσταση του 1821, και μάλιστα ανέδειξε την πόλη ως πρωτοπόρο δύναμη.
Ποιες εμβληματικές προσωπικότητες της εποχής ξεχωρίζετε στο βιβλίο σας και γιατί;
Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου παρελαύνουν από μπροστά μας οι εμβληματικές φυσιογνωμίες της εποχής: ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο επιβλητικός Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο παρορμητικός Γρηγόριος Δικαίος (Παπαφλέσσας), ο μαχητικότατος Αναγνωσταράς, οι αρειμάνιοι πολεμιστές της Μάνης, οι επινοητικοί αγωνιστές της Μεσσηνίας και οι αφανείς, πλην όμως αποφασισμένοι μαχητές.
Eχετε σχέδια για μελλοντικά συγγραφικά έργα που θα εστιάζουν σε άλλες πτυχές της ελληνικής ιστορίας ή της τοπικής ιστορίας της Μεσσηνίας;
Το συγκεκριμένο βιβλίο αποτελεί έργο ζωής για μένα, καθώς ως απόγονος του Αναγνωσταρά ή Χρήστου Κορομηλά, θεώρησα χρέος μου να ερευνήσω την περίοδο του Εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα του 1821. Στο επόμενο διάστημα, θα εστιάσω στην ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των αγωνιστών του 1821 που έλκουν την καταγωγή τους από τη Μεσσηνία.
Πώς συνέβαλε η Εκκλησία στην ενίσχυση του αγώνα για την ανεξαρτησία κατά την Επανάσταση του 1821 στη Μεσσηνία;
Η συμβολή της Εκκλησίας και του κλήρου στον αγώνα των Ελλήνων κατά του Οθωμανικού ζυγού ήταν πολύ σημαντική. Υπήρξε εμπλοκή τόσο του ανώτερου όσο και του κατώτερου κλήρου. Πολλοί ιερείς και αρχιερείς αγωνίστηκαν, θυσιάστηκαν και έδωσαν τη ζωή τους για την απελευθέρωση της πατρίδας, όπως ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Διονύσιος, ο Επίσκοπος Σαλώνων Ησαΐας, ο Γερμανός Επίσκοπος Παλαιών Πατρών και ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε’. Ξεχωριστή περίπτωση είναι ο Μεσσήνιος μπουρλοτιέρης Γρηγόριος Δικαίος, ή Παπαφλέσσας. Στις σελίδες του βιβλίου, περιγράφεται η αποφασιστική του συμμετοχή στην έναρξη του Εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα. Ταυτόχρονα, ο κατώτερος κλήρος, οι απλοί ιερείς, διαδραμάτιζαν καθοριστικό ρόλο στις κοινότητες, προσπαθώντας να ασκούν το ιερατικό και φιλανθρωπικό τους έργο, συμβάλλοντας στον αγώνα της καθημερινότητας των συμπατριωτών τους.
Η παρουσίαση θα γίνει στον χώρο του Πολεμικού Παραρτήματος Καλαμάτας. Πείτε μας λίγα λόγια γι' αυτό, τη σημασία του για την περιοχή. Ποια είναι τα κυριότερα εκθέματα που σχετίζονται με τον Αγώνα του 1821; Ποιο θεωρείται το πιο εντυπωσιακό έκθεμα του μουσείου και ποια ιστορική περίοδο καλύπτει;
Το Πολεμικό Μουσείο Παράρτημα Καλαμάτας αποτελεί έναν χώρο διατήρησης της ιστορικής μνήμης, έρευνας, καθώς και πραγματοποίησης πολλών δράσεων με έμφαση στην τοπική ιστορία. Πρέπει να είμαστε περήφανοι που ένα τέτοιο μουσείο βρίσκεται στην πόλη μας και αποτελεί επίκεντρο επισκεπτών, είτε μαθητών είτε τουριστών από όλη τη χώρα και το εξωτερικό. Στο Μουσείο, ο επισκέπτης θα ενημερωθεί για τις σημαντικότερες στιγμές της νεώτερης ιστορίας, που καθορίστηκαν αποφασιστικά από την νικηφόρα παρουσία του Ελληνικού στρατού σε όλα τα πεδία των μαχών. Στο τμήμα του μουσείου που αναφέρεται στο 1821, ο επισκέπτης μπορεί να δει οπλισμό, φορεσιές και αντικείμενα από τον Αγώνα της περιόδου αυτής.
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
Ο Χρήστος Κορομηλάς γεννήθηκε στην Αθήνα και υπηρετεί ως ταγματάρχης του ελληνικού στρατού. Είναι απόφοιτος της Σχολής Μονίμων Υπαξιωματικών (ΣΜΥ) και της σχολής Διοίκησης και Οικονομίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Οι μεταπτυχιακές του σπουδές πραγματοποιήθηκαν στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, στον τομέα της Τραπεζικής και Χρηματοοικονομικής. Άρθρα του με οικονομικό περιεχόμενο έχουν δημοσιευτεί σ’ επιστημονικά περιοδικά και εφημερίδες. Στη διάρκεια της σταδιοδρομίας του, έχει υπηρετήσει σε καίριες θέσεις, όπως διευθυντής του Πολεμικού Μουσείου - Παράρτημα Καλαμάτας και προϊστάμενος οικονομικών σε μονάδες των Ενόπλων Δυνάμεων.
Μεταξύ άλλων, υπήρξε εθελοντής στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, προϊστάμενος ασφαλείας στο Παναθηναϊκό Στάδιο και εκπαιδευτής στα Δ.Ι.Ε.Κ. Καλαμάτας και Τρίπολης. Τέλος, είναι πρόεδρος του Συλλόγου Τρίτεκνων Οικογενειών Ν. Μεσσηνίας και μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου «Προς διάδοσιν των γραμμάτων» Καλαμάτας. Είναι παντρεμένος και πατέρας τριών παιδιών.
