Στο συγγραφικό του έργο περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων το μαθητικό τετράδιο – ημερολόγιο του Δήμου Πύργου για τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης, το οποίο μοιράστηκε στα δημοτικά σχολεία του δήμου, το βιβλίο-λεύκωμα με τίτλο «Γεγονότα και άγνωστες πτυχές που σημάδεψαν την Ηλεία κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821», το μίνι δίγλωσσο βιβλίο – οδηγός του Δήμου Πύργου με τίτλο «Από την Αρχαία Φειά στο Κατάκολο», του οποίου είχε την επιμέλεια της έκδοσης, και το βιβλίο «Φράγκοι και Βυζαντινοί στην Ηλεία».
Το Skalistiri.news, του οποίου είναι δημιουργός, είναι το μοναδικό στην Ηλεία και την Πελοπόννησο αμιγώς ιστορικό, μίνι πόρταλ για την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Περιλαμβάνει διάφορες θεματικές ενότητες, όπως άγνωστες πτυχές του Αγώνα της Ανεξαρτησίας, αγωνιστές, γεγονότα και άλλα θέματα, δίνοντας στους επισκέπτες τη δυνατότητα να περιηγηθούν και να διαβάσουν ιστορικές πληροφορίες.
Πρόσφατα, ο Θεόδωρος Λάμπρος τιμήθηκε με το Βραβείο Κοινού στην Κατηγορία «Καινοτομία – Επιστήμη» για την αναγνώριση του συγγραφικού – ιστορικού του έργου σε ειδική εκδήλωση που οργάνωσε η εφημερίδα «Πελοπόννησος». Μιλώντας στο κατάμεστο συνεδριακό Πολιτιστικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών, πέρασε το μήνυμα της αγάπης που πρέπει να έχουμε όλοι για την ιστορία.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε: «Αγαπήστε την ιστορία. Η ιστορία έχει φως αλλά και σκοτάδι. Στόχος όλων όσων ασχολούμαστε με την ιστορία και εμού προσωπικά, που λέω πάντα ότι μαθαίνω ιστορία κάθε μέρα, είναι να δώσουμε περισσότερο φως στην ιστορία και λιγότερο σκοτάδι μέσα σε μια πολύ δύσκολη και ζοφερή εποχή, όπου η ιστορία και ειδικά το 1821 αποδομείται από τους κάθε είδους αποδομητές ιστορικούς, ακαδημαϊκούς, δημοσιογράφους, ερευνητές, που προσπαθούν να διαστρεβλώσουν και να μας δώσουν μια διαφορετική ιστορία από αυτή που ξέρουμε και έχουμε μάθει από τις πηγές».
Ο συγγραφέας ασχολείται ενεργά με την ιστορική έρευνα και συγγραφή για πάνω από δεκαπέντε χρόνια και η τιμητική αυτή διάκριση δικαίωσε την προσπάθεια που κάνει για την ανάδειξη της ιστορίας και του πολιτισμού.
Συνέντευξη στην Κωνσταντίνα Δρακουλάκου
Τι σας ενέπνευσε να ασχοληθείτε με την ιστορία και, συγκεκριμένα, με την αναβίωση του 1821;
Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 με γοήτευσε από την παιδική μου ηλικία. Αντί να ζωγραφίζω αμαξάκια, όπως τα περισσότερα παιδιά, εγώ σχεδίαζα ήρωες της Επανάστασης, όπως ο Αθανάσιος Διάκος και ο Οδυσσέας Ανδρούτσος. Θα μπορούσε κάποιος να αναρωτηθεί πώς τους ήξερα τότε. Είχα τη χαρά να έχω στο σπίτι βιβλία για το 1821, τα οποία διάβαζα όσο πιο νωρίς μπορούσα. Στη συνέχεια, ο δάσκαλός μου στην πέμπτη και έκτη δημοτικού, ο κ. Γκότσης, μας δίδαξε την ιστορία με τρόπο που μας έκανε να την αγαπήσουμε. Έτσι, αποφάσισα να σπουδάσω Ιστορία. Όσο για την αναβίωση του 1821, είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με τον κινηματογραφιστή Ιωάννη Κωνσταντίνο Μουτσούλα πριν από περίπου έξι χρόνια και να δημιουργήσουμε ντοκιμαντέρ για την Ελληνική Επανάσταση σε συνεργασία με αναβιωτές από διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Επίσης, υπήρξα ιδρυτικό μέλος και πρώτος πρόεδρος του Αναβιωτικού Συλλόγου «Σύλλογος Φίλων Ιστορίας Χαράλαμπος Βιλαέτης», τον οποίο δημιουργήσαμε το 2019 στην πόλη του Πύργου.
Αν αναλογιστούμε την Ελληνική Επανάσταση του 1821, ποιο θεωρείτε ως το πιο σημαντικό δίδαγμα για τη σύγχρονη εποχή;
Το σημαντικότερο δίδαγμα είναι η ομόνοια και η ενότητα που έδειξαν οι Έλληνες όλων των κοινωνικών στρωμάτων για τον κοινό σκοπό της απελευθέρωσης από τους Οθωμανούς. Δυστυχώς, όμως, υπήρξαν και πτυχές διχόνοιας και εμφυλίων συγκρούσεων που σχεδόν τορπίλισαν την Επανάσταση. Είναι σημαντικό να κρατήσουμε το μάθημα της ενότητας, ενώ ταυτόχρονα να αποφύγουμε τη διχόνοια και τους εμφύλιους σπαραγμούς που μας καταστρέφουν.
Ποιοι παράγοντες, κατά τη γνώμη σας, ευθύνονται για την έλλειψη ιστορικής γνώσης στους Νεοέλληνες;
Ο κυριότερος παράγοντας είναι το αδιάφορο ενδιαφέρον των Νεοελλήνων για τη δική τους ιστορία. Δεν μπορώ να δικαιολογήσω ανθρώπους που δεν γνωρίζουν την ιστορία τους, εκτός αν δεν είχαν την ευκαιρία να μάθουν. Αλλά δεν μπορώ να κατανοήσω αυτούς που δεν ενδιαφέρονται να μάθουν. Επιπλέον, οι οικογένειες, τα σχολεία και τα μέσα ενημέρωσης συχνά δεν επιτελούν τον ρόλο τους στην προώθηση της ιστορικής γνώσης.
Ποιες προτάσεις έχετε για να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ ερευνητών και εκπαιδευτικών για τη διδασκαλία της ιστορίας στα σχολεία;
Η πολιτεία πρέπει να ενισχύσει τη διδασκαλία της τοπικής ιστορίας στα σχολεία σε συνεργασία με εκπαιδευτικούς, ιστορικούς, ερευνητές και δημοσιογράφους. Χρειάζονται κίνητρα και υποστήριξη για να αναδειχθούν οι ιστορικές πτυχές και να δοθεί η σωστή εκπαίδευση στους μαθητές. Δυστυχώς, η ιστορία σήμερα συχνά αντιμετωπίζεται ως βαρετό μάθημα, κάτι που αποτρέπει τους μαθητές από το να την αγαπήσουν.
Η εμπειρία σας ως διευθυντής σύνταξης, αρχισυντάκτης και συντάκτης σε εφημερίδες και περιοδικά σας βοήθησε να διακρίνετε την ανάγκη για κάτι όπως το "skalistiri.news" στον χώρο της ενημέρωσης;
Η ανάγκη να δημιουργήσω ένα μίνι ιστορικό πόρταλ στο skalistiri.news ήταν ο πρώτος στόχος από την πρώτη μέρα λειτουργίας του πόρταλ μου που τον Μαϊο κλείνει έξι χρόνια ζωής. Ηταν δηλαδή κάτι που θα το έκανα έτσι και αλλιώς τόσο για να αναδείξω και μέσα από το πόρταλ μου την Ελληνική μας ιστορία και ειδικά την Ελληνική Επανάσταση του 1821 όσο και να φέρω το κάτι διαφορετικό στα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης. Χωρίς καμία διάθεση εγωϊσμού μπορώ να σας πω με σιγουριά ότι το skalistiri.news του οποίου έχω την χαρά να είμαι ο δημιουργός του είναι το μόνο στην Ηλεία, θα μπορούσα να πω και στη Πελοπόννησο που έχει αμιγώς μίνι ιστορικό πόρταλ για το 1821 με διάφορες κατηγορίες όπως οι άγνωστες πτυχές του αγώνα της ανεξαρτησίας, οι αγωνιστές, τα γεγονότα και άλλες κατηγορίες όπου μπορεί κανείς να περιηγηθεί και να διαβάσει του λόγου το αληθές.
Υπάρχει κάποιο έργο ή βιβλίο που θα προτείνατε ανεπιφύλακτα σε έναν νέο που ενδιαφέρεται για την ελληνική ιστορία;
Θα συνιστούσα το έργο του Διονύσιου Κόκκινου για την Ελληνική Επανάσταση, καθώς και το βιβλίο του Σαράντου Καργάκου για το 1821. Αυτά τα έργα είναι θεμελιώδη για την κατανόηση της επαναστατικής περιόδου και προσφέρουν μια ολοκληρωμένη εικόνα του Αγώνα για την ανεξαρτησία.
Ο συνδυασμός των ρόλων ιστορικού, δημοσιογράφου και συγγραφέα αποτελεί πρόκληση. Ποιος είναι ο τρόπος σας να ισορροπείτε ανάμεσα σε αυτούς;
Ο συνδυασμός αυτών των ρόλων απαιτεί καθημερινή προσπάθεια και ισχυρή αφοσίωση. Κάθε μέρα προσπαθώ να αναδεικνύω την ιστορία, τόσο μέσα από την ερευνητική μου δουλειά όσο και μέσω των δημοσιογραφικών και συγγραφικών δραστηριοτήτων μου. Όσο δύσκολο κι αν είναι, θεωρώ ότι καταφέρνω να ισορροπώ μεταξύ αυτών των ρόλων.
Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της ιστορικής συνείδησης. Ποια είναι η άποψή σας για τον τρόπο που το επιτυγχάνουν σήμερα;
Πολλά ΜΜΕ, δυστυχώς, εστιάζουν σε θέματα που δεν προάγουν την ιστορική συνείδηση, όπως κοινωνικά και αστυνομικά θέματα. Υπάρχουν ελάχιστα ΜΜΕ που επικεντρώνονται στην ιστορία και την ανάδειξη της τοπικής κληρονομιάς. Στην εφημερίδα μου και στο πόρταλ "skalistiri.news", προσπαθούμε να κρατήσουμε ζωντανή την ιστορική μνήμη και να ενισχύσουμε το ενδιαφέρον για την ιστορία του τόπου μας.
Η μορφή του Γεωργάκη Ολύμπιου αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για εσάς. Τι σας ώθησε να δημιουργήσετε μια δραματοποιημένη ταινία για τη ζωή του;
Χαίρομαι που δίνεται η ευκαιρία να μιλήσω για τον Γεωργάκη Ολύμπιο. Ο Γεωργάκης Ολύμπιος είναι ο αγαπημένος μου ήρωας του 1821 από μικρό παιδί. Με είχε συγκινήσει και ακόμα με συγκινεί το ηρωικό του τέλος στη Μονή Σέκου στην Β.Α. Ρουμανία τον Σεπτέμβριο του 1821, όταν με λίγους συμπολεμιστές του ανατίναξε το κωδωνοστάσιο της Μονής και πέρασε στην Αθανασία υπερασπιζόμενος σαν άλλος Κωνσταντίνος Παλαιολόγος την πατρίδα του και τα ιδανικά του.
Ήταν ένας αγνός αγωνιστής του οποίου η οικογένεια επίσης είχε άσχημο τέλος. Πάντα λοιπόν ήθελα να κάνω κάτι για να τιμήσω τη μνήμη του. Η ευκαιρία ήρθε πριν τρία χρόνια με τον αγαπημένο μου φίλο και Μεσσήνιο κινηματογραφιστή Ιωάννη Κ. Μουτσούλα όπου γυρίσαμε μια μικρού μήκους δραματοποιημένη ταινία – ντοκιμαντέρ, για να τιμήσουμε τη μνήμη του και να αναδείξουμε τον αγώνα του που λίγοι τον ξέρουν.
Η παραγωγή αυτής της ταινίας απαιτούσε συνεργασία ανθρώπων από διαφορετικές περιοχές. Ποιο ήταν το κλειδί για την επιτυχία αυτής της προσπάθειας;
Η επιτυχία αυτής της προσπάθειας οφείλεται στην αφοσίωση και την αγάπη που δείξαμε όλοι για την ολοκλήρωση αυτής της μικρού μήκους δραματοποιημένης ταινίας-ντοκιμαντέρ. Δεν ήταν καθόλου εύκολο, καθώς η παραγωγή πραγματοποιήθηκε από μια ομάδα μόλις επτά ατόμων, με δικά μας οικονομικά και χωρίς καμία εξωτερική βοήθεια ή υποστήριξη από φορείς. Ωστόσο, καταφέραμε να την ολοκληρώσουμε και είχα την τιμή να συμμετάσχω ενεργά στη συγγραφή του σεναρίου και της ιστορίας. Η ταινία αυτή έχει ήδη συμμετάσχει στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους στην Ανδρίτσαινα Ηλείας και έχει προβληθεί σε σχολικές μονάδες, καθώς και στη Στρατιωτική Μονάδα της ΣΕΤΤΗΛ Πύργου.
Πρόσφατα τιμηθήκατε στα «Πρόσωπα της Χρονιάς» σε ειδική εκδήλωση στην Πάτρα από την εφημερίδα «ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ». Πώς νιώθετε για αυτήν τη διάκριση; Το περιμένατε;
Η βράβευση ως «Πρόσωπο της Χρονιάς» ήταν μια σημαντική επιβράβευση για τις προσπάθειες που καταβάλλω εδώ και σχεδόν είκοσι χρόνια στην ανάδειξη της ιστορίας μας. Θέλω να ευχαριστήσω από καρδιάς όλους τους φίλους, τους επιστήμονες, αλλά και εσάς προσωπικά, που υποστηρίξατε το έργο μου. Η διάκριση αυτή, που προήλθε από το κοινό, τη θεωρώ ιδιαίτερα τιμητική και σημαντική, καθώς αναγνωρίζεται η προσπάθεια που κάνω για την προβολή της ιστορίας μας. Νιώθω ιδιαίτερα χαρούμενος και ενισχυμένος από αυτή την τιμή, η οποία μου δίνει ακόμα μεγαλύτερη ώθηση να συνεχίσω με ακόμη πιο έντονη αφοσίωση το έργο μου.
Σχετικά με τα μελλοντικά σας σχέδια, έχετε κάποια συγκεκριμένα ιστορικά θέματα που σκοπεύετε να εξερευνήσετε περαιτέρω;
Αυτή τη στιγμή, έχω ολοκληρώσει δύο νέες συγγραφικές προσπάθειες. Η πρώτη αφορά μια έκδοση για το 1821, η οποία αναδεικνύει άγνωστες πτυχές και γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης. Η δεύτερη είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα για το 1821, με κεντρικό ήρωα τον Πύργιο αγωνιστή Χαράλαμπο Βιλάετη. Όπως πάντα, το ταξίδι στην ιστορία συνεχίζεται, με νέες συγγραφικές πρωτοβουλίες και δράσεις για την περαιτέρω ανάδειξη και προβολή της ιστορίας μας.
Από το περιοδικό "Περισκόπιο"