Η μουσική της συνοδεύει την παιδική ηλικία με τραγούδια που αναδεικνύουν τα δικαιώματα των παιδιών, όπως η χαρά, η ελπίδα και η δημιουργία. Η συναυλία απευθύνεται σε μικρούς και μεγάλους, προβάλλοντας τη σημασία της προστασίας και της έκφρασης των παιδιών. Στο πλαίσιο της γιορτής, η συνθέτρια και μουσικοπαιδαγωγός μιλά στην «Ε» και στο fractalart.gr για το πιο επείγον «θέλω» της νέας γενιάς, για τη σιωπή που συχνά κρύβει ανάγκες και για την ανάγκη να μάθουμε να ακούμε πραγματικά τα παιδιά. «Το “θέλω” από μόνο του είναι ένδειξη επιθυμίας, και οι επιθυμίες των παιδιών είναι ζωή. Αρα το πιο επείγον “θέλω” είναι το “Ακούστε τα ‘θέλω’ μου”. “Ακούστε με”. Και πρέπει να μάθουμε να ακούμε και τη σιωπή των παιδιών. Τα μάτια και τα αυτιά μας πρέπει να είναι ανοιχτά στη σχέση μας με τα παιδιά και τους εφήβους», σημειώνει.

Συνέντευξη στην Κωνσταντίνα Δρακουλάκου

-Μιλήστε μας για τη συναυλία που θα γίνει στο Ολύμπια, Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας». Τι γιορτάζετε με αυτή την εκδήλωση;
Γιορτάζω μαζί με τους μουσικούς μου και τους σταθερούς συνεργάτες μου και ερμηνευτές τα 20 χρόνια στη δισκογραφία μου για παιδιά. Κι αυτή η μεγάλη γιορτή θα γίνει στο ανακαινισμένο ΟΛΥΜΠΙΑ! Αλλά ταυτόχρονα το πιο σπουδαίο είναι ότι αυτή μας τη συναυλία/ παράσταση την αφιερώνουμε στην Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού!

-Λέτε ότι τα παιδιά έχουν “θέλω” που οφείλουμε να αφουγκραζόμαστε και να προστατεύουμε. Ποιο είναι το πιο επείγον “θέλω” που εντοπίζετε σήμερα στη νέα γενιά και προσπαθείτε να αναδείξετε με αυτή τη συναυλία;
Το πιο επείγον είναι η έλλειψη επιθυμίας από μέρους των παιδιών. Η έλλειψη των «θέλω» τους είτε γιατί κουράστηκαν να μην τους δίνει κανείς σημασία, είτε γιατί οι συνθήκες στις οποίες ζούνε πολλά παιδιά στις μέρες μας έχουν καταστείλει την διάθεση για ζωή. Το «θέλω» από μόνο του είναι ένδειξη επιθυμίας και οι επιθυμίες των παιδιών είναι ΖΩΗ. Άρα το πιο επείγον «θέλω» είναι το «Ακούστε τα ‘θέλω’ μου». «Ακούστε με». Και πρέπει να μάθουμε να ακούμε και τη σιωπή των παιδιών. Εκεί φωλιάζει συχνά κάποιο τραύμα τους, κάποια επιθυμία που φοβούνται να την ομολογήσουν, εκεί φωλιάζουν οι λέξεις που δεν βρίσκουν κουράγιο να μας πούνε, εκεί φωλιάζουν μερικά «θέλω» που κρύβονται, χρειάζεται κάποια δική μας ενέργεια για να βγούνε στο φως. Τα μάτια και τα αυτιά μας πρέπει να είναι ανοιχτά στη σχέση μας με τα παιδιά και τις/τους εφήβους.

-Ως μουσικοπαιδαγωγός, με ποιο τρόπο πιστεύετε ότι η μουσική μπορεί να λειτουργήσει όταν θέλουμε να δείξουμε σε ένα παιδί τι σημαίνει δικαίωμα;
Στη διατριβή μου που ολοκλήρωσα πρόσφατα δούλεψα ακριβώς αυτό, ότι το τραγούδι ως μια συλλογική πράξη στο σχολείο μπορεί να αποτελέσει ακριβώς εκείνο το εργαλείο που θα αμβλύνει τα ξενοφοβικά αισθήματά των παιδιών και γενικότερα τις στερεοτυπικές σκέψεις τους και ταυτόχρονα θα ενδυναμώσει τα πιο ευάλωτα από αυτά καθώς είναι η επιτομή της συμπεριληπτικής πράξης! Το έχω δει με τα μάτια μου να γίνεται. Αλλά χρειάζεται ένα συγκεκριμένο υλικό τραγουδιών. Τραγούδια που να μιλάνε για τη φιλία, την αξία της αλληλεγγύης, την ελευθερία που οφείλουν όλοι οι άνθρωποι να έχουν στη σκέψη τους για να μπορούν να ακούνε και να σέβονται και τις σκέψεις των άλλων γύρω τους… Ένα τέτοιο τραγούδι προσπαθώ όλα τα χρόνια να συνθέσω για τα παιδιά. Σε αυτό βέβαια συνέβαλε και η γνωριμία μου με την αείμνηστη Μυρσίνη Ζορμπά, ιδρύτρια του Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Εννοώ ότι έκτοτε στράφηκε με μεγαλύτερη ένταση το ενδιαφέρον μου στις ευάλωτες ομάδες κι έτσι ξεκίνησα και τη διατριβή μου. Από τότε άρχισα να κάνω, αφιλοκερδώς ασφαλώς, μικρές συναυλίες για τα παιδιά του Δικτύου. Μάλιστα στην εκδήλωση τώρα στο ΟΛΥΜΠΙΑ έχω την τιμή να πει δυο λόγια για μένα και τη συνεργασία μας ο Διευθυντής του Δικτύου, ο κ. Πάνος Χριστοδούλου.

-Ποια είναι η μεγαλύτερη αλλαγή που έχετε παρατηρήσει στον τρόπο που αντιλαμβάνεται η ελληνική κοινωνία τα παιδιά και τη φωνή τους, μέσα σε αυτά τα χρόνια;
Η Ελληνική κοινωνία πάει πίσω ολοταχώς. Βέβαια ήταν και η πανδημία που προκάλεσε μεγάλο άγχος σε μικρούς και μεγάλους με ανυπολόγιστο κόστος στον ψυχισμό μας. Ταυτόχρονα παρατηρούμε να εντείνεται η βία μεταξύ εφήβων, αλλά ακόμα και μεταξύ παιδιών δημοτικού και ταυτόχρονα αποκαλύπτονται συστηματικές κακοποιήσεις παιδιών από ενήλικες ανώτερων κοινωνικά κυρίως στρωμάτων, έξαρση της παιδοφιλίας κλπ. Είναι τρομαχτικό. Από την άλλη υπάρχουν οι άνθρωποι που παλεύουν συνεχώς για την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού όπως το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού που προανέφερα, η βοηθός Συνήγορος του Πολίτη για τα Δικαιώματα του Παιδιού, η κ. Θεώνη Κουφονικολάκου, η Unicef, πολλοί ακαδημαϊκοί δάσκαλοι και δασκάλες αλλά και άνθρωποι που ανήκουν στην ερευνητική δημοσιογραφία.

-Ποιο τραγούδι από το ρεπερτόριό σας θα χαρακτηρίζατε «τη δική σας δήλωση» υπέρ των δικαιωμάτων του παιδιού;
Τρία θεωρώ ότι είναι κομβικά τραγούδια ως προς αυτό: Το «Θέλω σχολείο» σε στίχους το Αντώνη Παπαθεωδούλου και μιας ομάδας παιδιών που δουλέψαν μαζί του για ένα project από το οποίο δισκογραφήθηκαν τραγούδια με σκοπό να γνωρίσουν τα παιδιά τα Δικαιώματά τους μέσα από τη μουσική. Ξεχωρίζω αυτό το τραγούδι μου, γιατί αναδεικνύει το Δικαίωμα που έχουν όλα τα παιδιά να πηγαίνουν σχολείο, να έχουν πρόσβαση στην Εκπαίδευση. Είχα επίσης την τύχη να τραγουδηθεί εξαιρετικά από τον Σπύρο Γραμμένο και τη Νεφέλη Φασούλη. Επίσης «Το ταξίδι της αγάπης» σε στίχους μου που έχε υπέροχα ερμηνεύσει η Σαβέρια Μαργιολά, το οποίο προτρέπει τα παιδιά να φτιάξουν έναν κόσμο από την αρχή με αγάπη και φίλια και μέσα από τους στίχους του φωτίζεται το Δικαίωμα στη Ζωή, στην επιβίωση, στην μετάβαση σε μια νέα πατρίδα, σε έναν τόπο που να μπορεί ένα παιδί να αισθάνεται ασφάλεια. Αυτό για να είναι εφικτό πρέπει όλοι να βοηθάμε τους ανυπεράσπιστους συνανθρώπους μας. Υπάρχει όμως και ένα χορευτικό τραγούδι, το «Φόραγε κίτρινο σκουφί» στο οποίο υποκρύπτεται το Δικαίωμα του παιδιού στην ελεύθερη έκφραση, γιατί η ελευθερία στην σκέψη όπως σας είπα και στην αρχή, είναι ο μόνος τρόπος να μπορεί κάποιος να δει την ύπαρξη του άλλου ανθρώπου απέναντί του με συμπάθεια και να γίνει σεβαστή η ετερότητά του. Όπως λέει το τραγούδι αυτό στο φινάλε του «και δεν υπάρχει αλήθεια μια, μα χίλιες στον αέρα». Τους στίχους υπογράφει ο Μάκης Τσίτας. Μόνο καλλιεργώντας την ανοιχτωσιά στο μυαλό και την καρδιά των παιδιών και γενικότερα τη διαπολιτισμική ευαισθητοποίησή τους, μπορούμε να ελπίζουμε σε έναν κόσμο καλύτερο και σε ένα ανθρωπινότερο στο μέλλον.

-Τα παιδιά του Νηπιαγωγείου “Rollino” συνέβαλαν δημιουργικά γράφοντας τα «θέλω» που προβάλλονται στη συναυλία. Πόσο σημαντικό είναι για εσάς τα ίδια τα παιδιά να συμμετέχουν και να συνδιαμορφώνουν το καλλιτεχνικό μήνυμα που τα αφορά;
Το αποτύπωμα των παιδιών σε μια συναυλία για παιδιά είναι για μένα θεμιτό και αυτονόητο. Και για αυτό ακριβώς έχουμε και τη συμμετοχή της σημαντικότερης παιδικής χορωδίας της χώρας, της χορωδίας Rosarte. Επί του συγκεκριμένου έχει μια συμβολική σημασία να βλέπουμε στην οθόνη τα χειροποίητα «Θέλω» των νηπίων μου, γιατί μόνο σε αυτή την ηλικία διαφέρουν τόσο πολύ τα γράμματα των παιδιών μεταξύ τους. Κι αυτό επειδή τα παιδιά ουσιαστικά τώρα μαθαίνουν να γράφουν. Βλέπουμε ανάποδα «θέλω», τεράστια, μικρά, στραβά, κι αυτό δίνει ένα ισχυρό μήνυμα για όποιον θέλει να το δει. Κάθε παιδί είναι διαφορετικό, έχει άλλο ρυθμό. Το κάθε ένα παιδί είναι ξεχωριστό και πρέπει να είναι απολύτως σεβαστό αυτό στην εκπαιδευτική διαδικασία από μέρους των δασκάλων όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης. Το 2025 δεν νοείται σχολείο που ξεχωρίζει τα παιδιά σε καλούς και κακούς μαθητές. Αυτά είναι γελοιότητες. Για πολλά παιδιά το σχολείο είναι το μοναδικό τους καταφύγιο. Για σκεφτείτε πως μπορεί να αισθάνονται αν δεν νιώθουν ούτε εκεί μέσα ασφαλή;

–Ποιοι άλλοι θα συμμετάσχουν;
Και ποιοι δεν θα συμμετάσχουν! Ας αρχίσουμε πρώτα από τις δυο φιλικές συμμετοχές του ανερχόμενου αστεριού μας, της μούσας μου Νεφέλης Φασούλη και του εξαιρετικού ερμηνευτή Κώστα Θωμαΐδη. Αλλά και οι άλλοι ερμηνευτές είναι αστέρια με σημαντική προσωπική διαδρομή που έχει χαράξει η καθεμία και ο καθένας τους στα μουσικά δρώμενα της χώρας. Η Ιωάννα Βρακατσέλη, η Αναστασία Δουλφή και τα αγόρια μας, ο Γιάννης Λεκόπουλος, ο Γιάννης Φίλιας και ο Κώστας Ζαμπούνης.

-Ποιο είναι το πρώτο μήνυμα που θέλετε να πάρει μαζί του ένα παιδί φεύγοντας από τη συναυλία;
Να βρει τη δύναμη να εκφράσει τα πιο βαθιά «θέλω» του στους δικούς του. Είναι Δικαίωμά του να εισακουστεί. Αλλά και οι γονείς θα πρέπει να προβληματιστούν για τον χρόνο που διαθέτουν στα παιδιά τους, για το αν είναι εκεί δίπλα τους να αφουγκράζονται τις ανάγκες τους και αν επιτηρούν ότι όλοι οι «έξω» από την οικογένεια προασπίζονται τα Δικαιώματά τους. Φυσικά οι ίδιοι είναι που θα πρέπει πρώτα να σέβονται τα παιδιά και τις ανάγκες τους.

-Και ποιο πιστεύετε πως είναι το μήνυμα που θα «ακουμπήσει» περισσότερο τους ενήλικες θεατές;
Η συναυλία είναι χαρούμενη, ξεκινάει από ένα θεατρικό εύρημα που αρχικά προβληματίζει αλλά ταυτόχρονα έχει μια εξέλιξη αισιόδοξη. Και αυτό είναι το μήνυμα. Ολοι εμείς οι ενήλικες μπορούμε να κάνουμε μικρές ή μεγάλες διορθωτικές κινήσεις για να έρθουμε πιο κοντά στα παιδιά μας και να είμαστε σε θέση να τα προστατεύσουμε αν χρειαστεί, να τα ενδυναμώσουμε, να τα ενθαρρύνουμε. Είναι μια χαρούμενη και ταυτόχρονα λυρική συναυλία!

-Στο πλαίσιο των Χριστουγέννων, σχεδιάζετε κάποια νέα δράση που θα βοηθήσει ακόμη περισσότερα παιδιά να ακουστεί η φωνή τους;

Οχι η αλήθεια είναι αλλά αν ο Δήμος Αθηναίων μου ξαναπροτείνει να ξανατραγουδήσω στα μικρά σπιτάκια που έφτιαξε πέρυσι στις γειτονιές και στις πλατείες θα ξαναπήγαινα με χαρά να διαβάσω μια ιστορία στα παιδιά και να παίξω μερικά τραγούδια μου!

-Είχατε τη στήριξη του Δήμου Αθηναίων; Μιλήστε μας για αυτό.
Ξέρετε έχουμε την τεράστια χαρά σαν πολίτες της Αθήνας, να έχουμε μια σπουδαία Δημοτική Αρχή με επικεφαλής τον Δήμαρχο Αθηναίων που κάνει καθημερινά κοινωνικό έργο. Εγώ για την εκδήλωση αυτή συνεργάστηκα με τη Πρόεδρο Πολιτισμού και Αθλητισμού του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ) την κ. Ελένη Ζωντήρου, μια ενθουσιώδη, γενναιόδωρη γυναίκα με όραμα για τον Πολιτισμό και ξέρω από πρώτο χέρι ποσό πολύ προσπαθεί με τους συνεργάτες της για μια Αθήνα γεμάτη δράσεις και εκδηλώσεις για τους πολλούς. Πρόσφατα η Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Ισότητας του Δήμου Αθηναίων, η κ. Μαρία Στρατηγάκη μίλησε για την προσπάθεια μετά από επτά ολόκληρα χρόνια, νέας καταγραφής των αστέγων και κυρίως καταγραφής των αιτιών της αστεγίας. Μιλάμε για τρομερά σημαντικά πράγματα για την πόλη της Αθήνας. Συμπεριληπτική πολιτική λέγεται και είναι στον αντίποδα πολλών πρακτικών που παρατηρούμε αυτόν τον καιρό να ασκούνται από την επίσημη πολιτική ηγεσία της χώρας. Και ναι! Ασφαλώς το ενδιαφέρον του Δήμου για τα παιδιά αποτυπώνεται σε αυτή τη συναυλία. Θα ήθελα όμως να αναφέρω στο σημείο αυτό ότι τίποτε από όλα αυτά δεν θα είχε γίνει χωρίς την πολύτιμη στήριξη του σπουδαίου Καλλιτεχνικού Διευθυντή του ΟΛΥΜΠΙΑ, του κ. Τάση Χριστογιαννόπουλου. Πρόκειται για έναν τεράστιο λυρικό καλλιτέχνη με πείρα από συναυλίες μεγάλου κυβισμού και γνώση του αντικειμένου που ανέλαβε. Ταυτόχρονα έχει μια ιδιαίτερη αγάπη, που προσωπικά με συγκινεί πολύ, στους Έλληνες συνθέτες (Κουρουπό, Μαμαγκάκη, Λεοντή κ.α.) Είχα την τιμή να έχει τραγουδήσει τόσο το 2003 όσο και το 2023 στις δισκογραφικές μου εργασίες.

-Μιλάτε με ιδιαίτερη αγάπη για το ΟΛΥΜΠΙΑ, γιατί;
Με συγκινεί ιδιαίτερα αυτό το μέρος. Γεννήθηκα Ακαδημίας και Ομήρου και παρότι αλλάξαμε μετά σπίτια εκεί παρέμεινε το Οφθαλμιατρείο του πατέρα μου μέχρι που πήρε σύνταξη. Απέναντι σχεδόν από την παλιά Λυρική. Από παιδάκι πήγαινα στη Λυρική καθότι κόρη ενός φανατικά οπερόφιλου!!! Αλλά και ο παππούς μου αν και γιατρός, έπαιζε μαντολίνο συχνά στη Λυρική. Είμαι σίγουρη ότι αν από ψηλά κάπου με βλέπουν οι γονείς μου θα είναι πολύ χαρούμενοι. Φυσικά θα έρθει η αδελφή μου, η μικρή μου κόρη, οι φίλοι μας, μαθητές και μαθήτριες από το τωρινό σχολείο, το προηγούμενο, παιδάκια από όλη την πόλη. Μια συναυλία λοιπόν για παιδιά στο πρόγραμμα του ΟΛΥΜΠΙΑ είναι κάτι που μας κάνει περήφανους, τόσο εμένα όσο και τους συνεργάτες μου! Θα σας περιμένουμε!
Το Σάββατο 22 Νοεμβρίου και ώρα 20.00!

ΣΕ ΠΛΑΙΣΙΟ

“ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ” ΤΑΤΙΑΝΑ ΖΩΓΡΑΦΟΥ, με τη Χορωδία ROSARTE, συναυλία αφιερωμένη στην Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού.
Σύνθεση τραγουδιών: Τατιάνα Ζωγράφου. Διεύθυνση & διδασκαλία χορωδίας: Ρόζη Μαστροσάββα. Διδασκαλία χορωδίας: Μαρία Σουσάκ, Σοφία Κετεντζιάν, Αποστολία Αναστασίου. Κείμενα: Τατιάνα Ζωγράφου, Χρύσα Διαμαντοπούλου. Φιλική συμμετοχή: Νεφέλη Φασούλη, Κώστας Θωμαΐδης. Τραγουδούν: Ιωάννα Βρακατσέλη, Αναστασία Δουλφή, Κώστας Ζαμπούνης, Τατιάνα Ζωγράφου, Γιάννης Λεκόπουλος, Γιάννης Φίλιας. Συμμετέχει η ηθοποιός: Χρύσα Διαμαντοπούλου. Παίζουν οι μουσικοί: Άρτεμις Βαβάτσικα (ακορντεόν), Βαγγέλης Ζωγράφος (κοντραμπάσο), Σωκράτης Γανιάρης (κρουστά), Πάνος Κανελλόπουλος (μαντολίνο), Αρετή Κοκκίνου (κιθάρα), Αμαλία Κουντούρη (φλάουτο), Μαριλίζα Παπαδούρη-Παπαγγελίδη (βιολοντσέλο), Νίκος Πλατύραχος (πιάνο). Video/PowerPoint: Θάνος Λεβέντης – Τατιάνα Παρηγόρη. Κείμενα «Θέλω» για τα video: τα παιδιά του Νηπιαγωγείου ROLLINO.