1 Ποιος είναι ο ρόλος των συλλόγων σήμερα;
«Οι σύλλογοι σήμερα, περισσότερο από ποτέ, οφείλουν να είναι θεματοφύλακες της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και να βοηθούν με κάθε τρόπο στον επαναπροσδιορισμό και την αναγέννηση που χρειάζονται οι τοπικές κοινωνίες μας. Να συμμετέχουν έμπρακτα στη λύση προβλημάτων του τόπου τους και να τον στηρίζουν ποικιλοτρόπως».
2 Ποιους στόχους έχετε θέσει από την πλευρά σας;
«Την ενδυνάμωση των σχέσεων της νέας γενιάς με την ιδιαίτερη πατρίδα, τη διαφύλαξη και την προβολή της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς, την έμπρακτη στήριξη στους κατοίκους του χωριού μας με κάθε τρόπο, την επαφή και με άλλους συλλόγους, εντός και εκτός Μεσσηνίας, ακόμη και σε ολόκληρη την Ελλάδα».
3 Ποιες είναι οι δράσεις που έχετε αναπτύξει;
«Ο Σύνδεσμος Σιδηροκαστριτών, από την ίδρυσή του το 1952, έχει προσφέρει πολλά, όχι μόνο στην ιδιαίτερή του πατρίδα, αλλά και σε ολόκληρη τη Μεσσηνία. Τα τελευταία χρόνια οι δράσεις μας είναι κυρίως πολιτιστικές και στοχεύουν στο να δώσουν στο Σιδηρόκαστρο τη θέση που του αξίζει, ως τόπο ιστορίας και πολιτισμού».
4 Τι σημαίνει για εσάς πολιτισμός;
«Πολιτισμός είναι ο σεβασμός στην ιστορία, την παράδοση και το φυσικό περιβάλλον της περιοχής μας. Είναι, επίσης, η φιλοξενία των ανθρώπων που θα βρεθούν στον τόπο μας. Ενα χαμόγελο, μία γλυκιά κουβέντα, η προσφορά προς τον συνάνθρωπο είναι πολιτισμός».
5 Πώς μπορούν να υπηρετήσουν τον πολιτισμό οι σύλλογοι; Αρκεί μόνο να το λένε στην επωνυμία τους;
«Οι σύλλογοι οφείλουν να βοηθήσουν έμπρακτα την τοπική κοινωνία με όποιον τρόπο μπορούν. Δεν φτάνει μόνο η εκπροσώπηση στους διαφόρους εορτασμούς. Οι σύλλογοι πρέπει να είναι αρωγοί στην κοινή προσπάθεια για την αναγέννηση της τοπικής κοινωνίας».
6 Οι νέοι πλαισιώνουν σήμερα τους συλλόγους, όπως οι παλαιότερες γενιές;
«Δυστυχώς, το ενδιαφέρον των νέων για τους συλλόγους είναι μειωμένο. Οφείλουμε να στρέψουμε τη νέα γενιά προς την κατεύθυνση της συλλογικής προσφοράς και τη συμμετοχή στην κοινή προσπάθεια που κάνουν οι σύλλογοι. Ευτυχώς, το Δ.Σ. του δικού μας συλλόγου αποτελείται κυρίως από νέους ανθρώπους, που αγωνίζονται να φέρουν τους νέους κοντά μας».
7 Οι δεσμοί των νέων γενιών παραμένουν ισχυροί με τους τόπους καταγωγής τους ή χάνονται;
«Οι δεσμοί με τη γενέτειρα καλλιεργούνται. Η συχνή επαφή με τον τόπο καταγωγής δημιουργεί την ανάγκη επιστροφής. Γι’ αυτό προτρέπουμε τους γονείς να επισκέπτονται με τα παιδιά τους, όσο πιο συχνά μπορούν, τους τόπους καταγωγής τους και να τα εντάσσουν στους συλλόγους».
8 Σιδηρόκαστρο, το χωριό των αγαλμάτων, που όμως δεν έχει προβληθεί όσο θα έπρεπε. Τι θα πρέπει να γίνει προς αυτή την κατεύθυνση;
«Τα τελευταία χρόνια το Σιδηρόκαστρο έχει προβληθεί αρκετά με προσπάθειες της κοινότητας, του συλλόγου μας, καθώς και με τη συνεργασία του Δήμου Τριφυλίας, μέσα από τηλεοπτικές εκπομπές και τοπικά δρώμενα. Ομως, θεωρώ, ότι η προβολή θα πρέπει να είναι διαρκής και το Σιδηρόκαστρο να είναι τόπος έλξης επισκεπτών όλες τις εποχές του χρόνου».
9 Επίσης έχει όμορφα πέτρινα σπίτια και παραδοσιακό χαρακτήρα. Πώς αυτά μπορούν να προβληθούν και να τα εκμεταλλευτούν οι κάτοικοι;
«Το χωριό μας ενδείκνυται για τουρισμό. Θα μπορούσαν να δημιουργηθούν ξενώνες και η τοπική κοινωνία να αποκτήσει άλλο χαρακτήρα, να αναζωογονηθεί. Προσωπικά, πιστεύω ότι με σωστό επιχειρηματικό σχέδιο και επενδύσεις, το Σιδηρόκαστρο θα μπορούσε να μετατραπεί σε μία νέα Αράχωβα. Παραδοσιακό τοπίο και ιστορία συντελούν προς αυτή την κατεύθυνση, λείπουν η επιχειρηματικότητα και η χρηματοδότηση».
10 Συνηθίζεται να δίνεται έμφαση σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη και τον τουρισμό στις παραθαλάσσιες περιοχές. Πιστεύετε ότι τα ορεινά χωριά έχουν αδικηθεί;
«Οπως είναι φυσικό, οι παραθαλάσσιες περιοχές ευνοούνται περισσότερο, υπάρχουν όμως και αυτοί που αγαπούν το βουνό. Οι ορεινές περιοχές έχουν το πλεονέκτημα ότι μπορούν να είναι τόπος έλξης όλες τις εποχές του χρόνου και όχι μόνο το καλοκαίρι. Οι εναλλαγές της φύσης στα ορεινά τοπία μαγεύουν τους επισκέπτες όλο τον χρόνο».
11 Πώς μπορεί να αξιοποιηθεί ο ορεινός όγκος της περιοχής της Τριφυλίας;
«Θα μπορούσε να γίνει μία μεγάλη τουριστική περιοχή, κυρίως κατά τους χειμερινούς μήνες. Μία τέτοια εξέλιξη, θα αναζωογονούσε όλα τα χωριά της ορεινής Τριφυλίας. Να δημιουργηθούν οι εγκαταστάσεις που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν οργανωμένα γκρουπ τουριστών, και να διαφημιστεί με κάθε τρόπο η περιοχή ως τουριστικός προορισμός».
12 Η Νέδα βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το Σιδηρόκαστρο και είναι πέρασμα για να φτάσει κάποιος σε αυτή. Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για την περιοχή σας;
«Πράγματι το Σιδηρόκαστρο είναι πέρασμα για όσους επισκέπτονται τη Νέδα, η οποία έχει πλέον καταστεί τουριστικός προορισμός. Το Σιδηρόκαστρο, δυστυχώς, υπό τις παρούσες συνθήκες, δεν μπορεί να εκμεταλλευτεί τη διέλευση αυτών των επισκεπτών. Το χωριό χρειάζεται τουριστικές υποδομές».
13 Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που έχετε εντοπίσει στο χωριό σας;
«Η έλλειψη ξενώνων είναι από τα σημαντικότερα. Πολλοί θέλουν να διανυκτερεύσουν στο χωριό μας και δεν μπορούν. Επίσης, χώροι εστίασης, όπως ταβέρνες και καφετέριες, που θα προσελκύσουν κόσμο. Καταστήματα με τοπικά προϊόντα και τουριστικά είδη, χώροι πολιτιστικών εκδηλώσεων, στέκι νέων και παιδικές χαρές».
14 Τι είναι αυτό που χρειάζεται άμεσα κατά τη γνώμη σας η περιοχή;
«Επιχειρηματικό σχέδιο. Ενταξη σε προγράμματα χρηματοδότησης για τη δημιουργία τουριστικών περιοχών. Πρόσκληση επιχειρηματιών να επενδύσουν στην περιοχή. Δημιουργία όλων εκείνων των προδιαγραφών, που θα αναζωογονήσουν, από κάθε πλευρά, την τοπική κοινωνία».
15 Υπάρχει δυνατότητα και «δρόμος» επιστροφής ώστε τα χωριά να αποκτήσουν την ζωντάνια του παρελθόντος;
«Αν δημιουργηθούν εκείνες οι συνθήκες που θα καταστήσουν τα χωριά μας τόπους έλξης, αν δημιουργηθούν τουριστικές εγκαταστάσεις και γίνουν επενδύσεις, τότε πολύς κόσμος που ζει στα αστικά κέντρα θα επιστρέψει στα χωριά. Ωφελημένοι θα είναι κυρίως οι άνεργοι, οι οποίοι θα βρουν θέσεις εργασίας».
16 Είναι μύθος ή πραγματικότητα ότι αρκετός κόσμος εγκαταλείπει τα αστικά κέντρα και επιστρέφει στα χωριά του;
«Οχι, δεν είναι μύθος. Οι δύσκολες συνθήκες στα αστικά κέντρα, λόγω της οικονομικής κρίσης αλλά και γενικότερα λόγω του τρόπου ζωής, οδήγησαν αρκετούς συμπατριώτες μας πίσω στα χωριά τους, μακριά από την πολύβουη ζωή των αστικών κέντρων. Δεν λείπουν και αυτοί που άρχισαν να στήνουν τις δικές τους επιχειρήσεις στο χωριό».
17 Σε εποχές δύσκολες, όπως αυτή που ζούμε, ο κόσμος αναζητά δύναμη στις ρίζες του;
«Μόνο με την επιστροφή στις ρίζες και τη σύνδεση με την ιδιαίτερη πατρίδα, ο κόσμος θα αντλήσει τη δύναμη για να συνεχίσει. Και πρέπει να διαφυλαχθούν, σαν κόρη οφθαλμού, η ιστορία, η παράδοση και ο πολιτισμός του τόπου μας. Σ’ αυτόν τον τομέα, ο ρόλος των συλλόγων είναι σημαντικός».
18 Το Σιδηρόκαστρο είναι πλέον χωριό ενός μεγάλου καλλικρατικού δήμου, από έδρα δήμου που ήταν πριν λίγα χρόνια. Τι διαφορές εντοπίζετε;
«Καταρχήν η απόσταση, η οποία δυσχεραίνει εξαιρετικά τις μετακινήσεις, ιδιαιτέρως για τους ηλικιωμένους, και δεύτερον, κάθε περιοχή έχει τις δικές τις ανάγκες. Αλλες ανάγκες έχουν τα χωριά της ορεινής Τριφυλίας και άλλες οι πεδινές περιοχές. Η νέα δημοτική αρχή πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη της αυτή την παράμετρο».
19 Ο "Καλλικράτης" λειτούργησε θετικά ή αρνητικά για τα ορεινά χωριά που είναι σε απόσταση από τα διοικητικά κέντρα;
«Κατά την προσωπική μου γνώμη, λειτούργησε αρνητικά. Και το έχουμε δει στην πράξη».
20 Τι θα ζητούσατε από τη νέα δημοτική αρχή που ξεκινά σε λίγες μέρες;
«Ευχόμενη καλή θητεία στη νέα δημοτική αρχή, θα παρακαλούσα να δοθεί περισσότερη προσοχή στην ορεινή Τριφυλία, να σχεδιαστεί μία διαφορετική πολιτική βασισμένη στις ανάγκες των χωριών μας, που είναι διαφορετικές από αυτές των πεδινών περιοχών. Η ορεινή Τριφυλία είναι στολίδι και θα μπορούσε με σωστό σχεδιασμό να αποφέρει σημαντικά κέρδη στον Δήμο Τριφυλίας».
Βιογραφικό
Η Μαρία Κ. Λιακάκη είναι υποψήφια διδάκτωρ Βυζαντινής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, πρόεδρος του Συνδέσμου Σιδηροκαστριτών Τριφυλίας, αναπληρώτρια γραμματέας Μεσσηνιακής Αμφικτιονίας, μέλος Δ.Σ. Ομοσπονδίας Συλλόγων-Συνδέσμων Τριφυλίας, γενική διευθύντρια Γραφείου Πελοποννήσου της Πύλης Φιλίας Ελλάδος-Κίνας, μέλος του Νέου Κύκλου Κωνσταντινουπολιτών.
