Είναι ένα έργο που μιλά για τη σκληρότητα στις εργασιακές σχέσεις, πιο επίκαιρο από ποτέ. Οι τελευταίοι τέσσερις υποψήφιοι, για τη θέση του γενικού διευθυντή, συναντιούνται στην αίθουσα συνεδριάσεων μιας πολυεθνικής εταιρείας και υποβάλλονται στις τελευταίες δοκιμασίες της διαδικασίας επιλογής. Αυτές οι δοκιμασίες, όμως, ακροβατούν στα όρια του παραλόγου και δε φαίνεται να έχουν καμία σχέση με αυτή καθεαυτή τη θέση εργασίας…
- Τι είναι λοιπόν η «Μέθοδος Γκρόνχολμ»;
«Είμαι πολύ χαρούμενος που παίζω σ’ αυτό το έργο. Είναι ένα πολύ σύγχρονο, επίκαιρο και πολύ αληθινό. Η μέθοδος είναι υπαρκτή, ανήκει στον Σουηδό ψυχολόγο Ησαΐα Γκρόνχολμ που την έχουν εκμεταλλευτεί όλες οι πολυεθνικές και το σύγχρονο μάρκετινγκ και δείχνει τι ψυχολογικά τεστ περνάνε πια τους υποψήφιους υπαλλήλους ώστε να τους προσλάβουν σε μια θέση. Δείχνει μέσα στην αγριότητα λοιπόν της ανεργίας, τι πρέπει να κάνει πια ένας άνθρωπος για να βρει μια δουλειά. Ολα αυτά στην παράσταση περνάνε με πολύ χιούμορ, πρόκειται για μια ανατρεπτική κωμωδία που σε βάζει όμως να σκεφτείς ότι πρέπει να έχεις δύναμη και να είσαι πιο προσεκτικός».
- Η δουλειά του ηθοποιού με έναν τρόπο, σας κάνει να περνάτε συνεχείς δοκιμασίες;
«Εννοείται. Εμείς κάθε τρίμηνο πρέπει να αποδείξουμε ότι μπορούμε να μπούμε στη διαδικασία να είμαστε άλλες προσωπικότητες, ανάλογα δηλαδή με το ρόλο που καλούμαστε να ερμηνεύσουμε. Βέβαια είναι τελείως διαφορετικό το να έχεις την αγωνία να πάρεις μια θέση και να δεχτείς δοκιμασίες για αυτό, απ’ το να παίξεις πάνω σε μια σκηνή αυτές τις δοκιμασίες. Για σκεφτείτε ότι ο κάθε υποψήφιος για μια θέση εργασίας έχει υποχρεώσεις, άρα έχει ανάγκη γι’ αυτή τη θέση και μπορεί να μπει στη διαδικασία να κάνει πολλά πράγματα για να την κερδίσει. Να αναγκαστεί δηλαδή να το κάνει κόντρα και στον εαυτό του. Εκεί βέβαια είναι ακριβώς και η αγριότητα του συστήματος».
- Οι άνθρωποι της τέχνης είστε πιο ευάλωτοι σήμερα στην ανεργία;
«Πάντα ήμασταν πιο ευάλωτοι και πιο χτυπημένοι από οποιαδήποτε μορφή κρίσης. Ποτέ η τέχνη δεν σου έδινε την δυνατότητα να βγάλεις λεφτά, εκτός από κάποια ελάχιστα άτομα που το κατάφεραν. Σαφώς λοιπόν είναι και ήταν ένα τεράστιο πρόβλημα για εμάς, αλλά από την άλλη είμαστε και πιο εξοικειωμένοι με την κρίση που τα τελευταία χρόνια γενικεύτηκε στους χώρους εργασίας. Εμείς κάθε τρίμηνο είμαστε άνεργοι και πρέπει να ψάχνουμε για δουλειά. Ποτέ δεν είχαμε το ‘σιγουράκι’ κάποιων υπαλλήλων που ξέρουν ότι θα πάρουν σύνταξη από την δουλειά τους. Να πω και την προσωπική μου αλήθεια; Ενας άνθρωπος που γεννιέται καλλιτέχνης και πρέπει να μάθει… και την αφαίρεση, που είναι πολύ σημαντική για τη ζωή μας. Να μάθεις με ελάχιστα πράγματα να ζεις στιγμές ευτυχίας. Οταν μάθουμε το μυστικό να αφαιρούμε, η ζωή μας γίνεται πολύ πιο εύκολη, πιο ουσιαστική και είμαστε πιο κοντά σε μονοπάτια ευτυχίας».
- Η κρίση δηλαδή δίνει ευκαιρία επαναπροσδιορισμού του εαυτού μας;
«Βεβαίως! Είμαι πολύ αισιόδοξος ως χαρακτήρας και θεωρώ ότι μέσα από μια μεγάλη καταστροφή, όπως αυτή που ζούμε ως χώρα, μπορούν να ξαναγεννηθούν καινούργια πράγματα. Θεωρώ ότι ένας άνθρωπος που έχει ταλέντο και που είναι και εργατικός, δεν χάνεται. Τώρα θα μου πεις, θα δουλεύει και θα παίρνει πολύ λιγότερα χρήματα. Ναι, αλλά δεν θα χαθεί. Πρέπει λοιπόν οι κεραίες μας να είναι ενεργοποιημένες, να δούμε τα καινούργια που έρχονται μέσα από τις στάχτες και να αποδεχτούμε ότι έχουν γκρεμιστεί όλα τα δεδομένα που είχαμε. Και τελικά, τι είναι σίγουρο στη ζωή; Ούτε καν η ίδια η ζωή!».
- Το μότο της παράστασης είναι: «Δεν ψάχνουμε έναν καλό άνθρωπο που να μοιάζει τέρας, αλλά ένα τέρας που να μοιάζει καλός άνθρωπος».
«Ναι κι αυτό είναι πολύ αγριευτικό από μόνο του, αλλά είναι δυστυχώς είναι η πραγματικότητα που συμβαίνει σε εταιρείες και σε οποιαδήποτε σχέση που υπάρχουν στη μέση πολλά χρήματα».
- Αυτό που μας αλλοιώνει είναι το χρήμα;
«Είναι οι ρόλοι που μας βάζουν να παίζουμε στη ζωή μας και μέσα απ’ αυτούς χάνουμε τη δική μας αλήθεια, τα δικά μας θέλω και το δικό μας φως».
-Γιατί γίνατε ηθοποιός;
«Παίζω θέατρο από 11 ετών σε ερασιτεχνική θεατρική ομάδα στη Δάφνη όπου και μεγάλωσα. Ξεκινήσαμε με ένα παραμύθι και το ένα έφερε το άλλο και τελικά ήρθε ως μια φυσική εξέλιξη. Δεν είχα ποτέ το δίλημμα τι επάγγελμα θα επιλέξω να κάνω. Ηρθαν όλα από μόνα τους, αν και σπούδασα οικονομικά, πήρα το πτυχίο μου, αλλά ποτέ δεν ασχολήθηκα επαγγελματικά. Νομίζω οι άνθρωποι γεννιούνται με αυτό που πρέπει να κάνουν στη ζωή τους και αλίμονο στους ανθρώπους που δεν ακολουθούν αυτό που πραγματικά αγαπούν ως επάγγελμα. Είναι μεγάλη δυστυχία νομίζω».
- Φτάνει μόνο το ταλέντο ή θέλει πολλή δουλειά ο χώρος του θεάτρου;
«Οπωσδήποτε αυτά τα δυο, αλλά όχι μόνο αυτά. Είναι απαραίτητο να μελετάς, να μπορέσεις να περνάς στον κόσμο την ομορφιά. Η τέχνη γενικότερα και το θέατρο ειδικότερα δεν είναι ένα επάγγελμα. Πρέπει να κάνεις τον κόσμο που θα βλέπει την παράσταση να περάσει απέναντι, να ακολουθήσει το δικό σου κόσμο και για να γίνει αυτό χρειάζονται πολλά. Σαφώς ταλέντο, δουλειά, συγκέντρωση».
- Στους νέους ηθοποιούς τι λέτε;
«Οτι πρέπει να το δουν με μια ιερότητα το θέατρο. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια το θέατρο αντιμετωπίζεται με τηλεοπτικούς κώδικες κι αυτό είναι λάθος. Το θέατρο θέλει σεβασμό, αλλιώς δεν μπορείς να προχωρήσεις. Ο σπουδαίος Κάρολος Κουν είχε πει: ‘Κάνουμε θέατρο για την ψυχή μας’. Αυτή η φράση μου κρατάει μια πυξίδα, κάθε φορά που ρωτάω τον εαυτό μου γιατί κάνω θέατρο».
- Τι ρεπερτόριο προτιμάτε να παίζετε;
«Ολα τα έργα που κάνουν τον θεατή να πάρει κάτι μαζί του φεύγοντας και όχι να περάσει απλώς δύο ώρες καλά. Μπορεί να είναι ακόμα και μια ατάκα, ή κάτι που θα τον προβληματίσει. Πάντως να μην φύγει από το θέατρο και να μην θυμάται τι είδε, αλλά να τον κάνει να σκεφτεί πώς μπορεί να κάνει λίγο καλύτερη τη ζωή του».
- Η τηλεόραση; Είναι απλώς αναγκαία λύση;
«Σίγουρα δεν είναι η βασική μας δουλειά. Για τον ηθοποιό το βασικό είναι το θέατρο. Η τηλεόραση βέβαια βοηθάει να γινόμαστε γνωστοί, μπαίνουμε στα σπίτια του κόσμου, είναι ένα εισόδημα όχι μόνο για τους ηθοποιούς αλλά για δεκάδες ειδικότητες που είναι απαραίτητες για να γυριστεί ένα σίριαλ. Ευτυχώς βλέπω ότι τα κανάλια ξανά έχουν αρχίσει να κάνουν κάποιες παραγωγές και επιτέλους σταμάτησε να υπάρχει όλη αυτή η… τουρκιά των προηγούμενων χρόνων».
- Εκτός από την «Μέθοδο Γκρόνχολμ» πού αλλού σας συναντάμε;
«Στην νέα ταινία του Νίκου Ζαπατίνα "Στα καλά καθούμενα" που βγήκε πριν λίγες μέρες στους κινηματογράφους, μια ωραία κωμωδία που θα την απολαύσει ο κόσμος. Επίσης κάνω κάτι άλλο που το θεωρώ πάρα πολύ σημαντικό. Εχω πέντε ομάδες στην Αθήνα, αλλά και σε Θεσσαλονίκη, Κρήτη, Κύπρο, Καβάλα, που τους διδάσκω την συναισθηματική διαλεκτική. Είναι μια βιωματική μέθοδος που σε βοηθάει να εκφράσεις τα συναισθήματά σου. Ξέρετε με όλη αυτή την κρίση ο κόσμος έχει μπλοκαριστεί πάρα πολύ μέσα του. Βλέπω ανθρώπους που άλλα σκέφτονται, άλλα νιώθουν και άλλα εκφράζουν. Ερχεται ο θυμός απ’ όλα αυτά που μας συμβαίνουν, το άγχος για το αύριο, οι φόβοι και μπλοκάρουν τον συναισθηματικό μας κόσμο. Η μέθοδος λοιπόν αυτή σε βοηθάει να ξαναβρείς ό,τι κουβαλάς μέσα σου, όλα τα θέλω που έχεις στη ζωή σου και κυρίως σε μαθαίνει να τα εκφράζεις με τον σωστό τρόπο. Μας μαθαίνει πώς να αντιμετωπίσουμε τη ζωή μας πιο σοβαρά, να δώσουμε χρόνο στον εαυτό μας και να ξεχωρίσουμε τι είναι σημαντικό και τι ασήμαντο, σύμφωνα με τα δικά μας θέλω και όχι με ό,τι μας έχουν περάσει από την ώρα που γεννιόμαστε».
ΤΟ ΕΡΓΟ
Η ιδέα για το έργο αυτό γεννήθηκε από μια πραγματική, ανέκδοτη ιστορία: “Σε ένα δοχείο απορριμμάτων στη Βαρκελώνη βρέθηκε μια σειρά εγγράφων στα οποία ένας υπάλληλος του Τμήματος Προσωπικού από μια αλυσίδα σουπερμάρκετ είχε σημειώσει τις εντυπώσεις του για τους πιθανούς υποψηφίους για τη θέση του ταμία. Τα σχόλια έβριθαν φράσεων σεξιστικών, ξενοφοβικών και βάρβαρων, του τύπου «χοντρή», «βλαμμένη, ούτε χειραψία δεν ξέρει να κάνει…», «τσιριχτή φωνή, μοιάζει ηλίθιος…», κτλ. Εκείνος ο υπάλληλος, οχυρωμένος πίσω από την «ιερή» αποστολή που του είχε ανατεθεί, θεωρούσε ότι είχε το δικαίωμα να ξεφουρνίζει και να γράφει αυτές τις ανοησίες για άτομα τα οποία δε γνώριζε καθόλου. Το γεγονός ότι είχε τη δύναμη να τους δώσει ή να τους αρνηθεί μια θέση εργασίας τον νομιμοποιούσε να είναι σκληρός και αδυσώπητος…”. Δεν έχει σημασία ούτε ποιοι είμαστε ούτε πώς είμαστε, αλλά ποιοι φαινόμαστε ότι είμαστε. Η πραγματική μας ταυτότητα δεν ενδιαφέρει κανέναν, ούτε καν εμάς τους ίδιους… Ο Καταλανός συγγραφέας Χόλντι Γκαλθεράν συνδυάζει με μαεστρία το χιούμορ με το δράμα, τη δυστυχία με τη χαρά, το λογικό με το παράλογο, το φυσικό με το μεταφυσικό, όπου η μία ανατροπή διαδέχεται την άλλη…
Συντελεστές της παράστασης: Μετάφραση:Τζέλα Αυλωνίτη, Θάνος Ροδίτης. Σκηνοθεσία – μουσική επιμέλεια: Θανάσης Θεολόγης. Σκηνικά: Μιχάλης Σδούγκος. Κοστούμια: Evi Lee. Βοηθός σκηνοθέτη: Ηλέκτρα Θεολόγη. Παίζουν οι ηθοποιοί: Οθων Μεταξάς, Στέλιος Καλαθάς, Ιωάννα Δελάκου, Αντώνης Καλογήρου.
