Μέσα στην τρέχουσα προεκλογική ατμόσφαιρα, ελάχιστη σημασία αποδίδεται από το επίσημο κράτος στην 30ή Ιανουαρίου, την Ημέρα της Παιδείας και των Γραμμάτων που συνδυάζεται με τη θρησκευτική εορτή των Τριών Ιεραρχών. Πρόκειται μάλλον για διαχρονική και όχι για συγκυριακή επιλογή. Στην Ελλάδα της κρίσης, αλλά και σε αυτήν που οδήγησε στην κρίση, η παιδεία κατέληξε να συνιστά ακριβό προνόμιο και όχι στρατηγική προτεραιότητα για το μέλλον της χώρας.
Σε τοπικό επίπεδο, η πρόσφατη δρομολόγηση της συγχώνευσης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου με το ΤΕΙ ελάχιστα απασχόλησε τους δημόσιους φορείς και τον δημόσιο διάλογο, λες και πρόκειται για υπόθεση τρίτων. Για τους περισσότερους δημόσιους άρχοντες στη Μεσσηνία, η παιδεία συνιστά προφανώς ρητορική προσέγγιση, χωρίς πρακτικό αντίκρισμα.
Κι όμως: Η παιδεία μπορεί να αποτελέσει τη λυδία λίθο για την απογείωση της τοπικής οικονομίας και την αναδιάρθρωση της τοπικής κοινωνίας, με επίκεντρο το Δήμο Καλαμάτας. Ας δούμε αναλυτικά πώς:
Παιδεία και ανάπτυξη: βίοι παράλληλοι
Ο γράφων έχει από διετίας αναδείξει δημόσια την ανάγκη δημιουργίας, με συνεργασία δήμου, τοπικών φορέων και ιδιωτών, ενός «Διεθνούς Κέντρου Καινοτομίας και Ανάπτυξης» στην περιοχή της δυτικής παραλίας. Αποστολή του φορέα αυτού, που θα διοικείται και θα λειτουργεί με διαφανείς κανόνες, θα είναι η λειτουργία μιας Ζώνης Ερευνας, Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας με ειδίκευση στην ανάπτυξη πρότυπων καλλιεργειών, στην παραγωγή αγροτικών προϊόντων υψηλής διατροφικής αξίας και στη δημιουργία πρότυπων τεχνολογικών εφαρμογών που προορίζονται για σημαντικούς κλάδους της οικονομίας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Στόχος του Κέντρου θα είναι προσελκύσει ειδικευμένο επιστημονικό και εργατικό δυναμικό και επενδύσεις, δίνοντας ευκαιρίες για δημιουργία και ανοίγοντας το δρόμο της επιστροφής στους νέους, ειδικά στους Καλαματιανούς και τους Μεσσήνιους. Θα μπορούσε μάλιστα να διεκδικηθεί με αξιώσεις και η εντός του Κέντρου ίδρυση παραρτήματος του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Ενωσης με ειδίκευση σε συναφή αντικείμενα.
Η λειτουργία του Κέντρου θα έχει, συνεπώς, πολλαπλή προστιθέμενη αξία, συνδυαζόμενη και με τη δημιουργία, στην ίδια τοποθεσία, μιας Περιοχής Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (ΠΟΤΑ) με σχεδιασμό φιλικό προς το περιβάλλον και με σύγχρονες αθλητικές εγκαταστάσεις, η οποία θα εντάξει την Καλαμάτα στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη.
Είναι προφανές ότι το εγχείρημα απαιτεί κατάλληλους χειρισμούς, ώστε να συνδυαστεί αρμονικά η παρουσία επενδυτών με την ενεργό συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας και κυρίως καταξιωμένων φορέων (Πανεπιστήμιο - ΤΕΙ, Ινστιτούτο Ελαιολάδου, Επιμελητήριο, κοινωφελή ιδρύματα) αλλά και κάθε δημόσιου και ιδιωτικού φορέα που αποδεδειγμένα μοιράζεται το κοινό όραμα.
Πρωταγωνιστές ή κομπάρσοι του μέλλοντος;
Σε κάθε περίπτωση, πρωταγωνιστές του εγχειρήματος πρέπει να είναι το νέο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και ο Δήμος Καλαμάτας. Το πρώτο αναδεικνύοντας το Κέντρο σε πεδίο εφαρμογής της γνώσης και κατάρτισης που θα παρέχουν οι σχολές του και ο δεύτερος με τον ηγετικό και συντονιστικό του ρόλο προς όφελος της τοπικής κοινωνίας. Σημαντικά στοιχεία θα είναι η λειτουργία εντός του Κέντρου ξενόγλωσσων ακαδημαϊκών προγραμμάτων και πολυεθνικών ερευνητικών projects, τα οποία θα προσελκύσουν στην Καλαμάτα και τη Μεσσηνία εκλεκτό δυναμικό νέων ανθρώπων από το εξωτερικό.
Περαιτέρω, με τη διεύρυνση των εγκαταστάσεων του Κέντρου, μπορούν να αξιοποιηθούν επωφελώς και οι χώροι του υπό αναστολή λειτουργίας Στρατοπέδου Παπαφλέσσα, που διαφορετικά οδεύει προς αχρησία χωρίς σχέδιο.
Ολες οι παραπάνω πρωτοβουλίες θα αναδείξουν την πατρίδα μας σε διεθνές εκπαιδευτικό κέντρο με προφανή οφέλη για την τοπική μας οικονομία. Με αποτελεσματική συνέργεια των δράσεων σε παιδεία, πολιτισμό, τουρισμό και αγροτική ανάπτυξη, η Μεσσηνία, με κέντρο την Καλαμάτα, μπορεί να αναδειχθεί σε πρότυπο ενός αναπτυξιακού και κοινωνικού εγχειρήματος με έμφαση στο ποιοτικό ανθρώπινο δυναμικό και την καινοτομία. Για να γίνουν όμως πράξη τα σχέδια αυτά, απαιτείται, πρωτίστως, η ανάδειξη των προσώπων που πιστεύουν σε αυτά και θα εγγυηθούν την επιτυχή εφαρμογή τους. Εκεί λοιπόν πρέπει όλοι να αναλάβουμε τις ευθύνες μας. Και το 2019 θα έχουμε τις ευκαιρίες να το αποδείξουμε.
* Ο Νίκος Θεοδώρου είναι δικηγόρος και διδάκτωρ Δημοσίου και Ευρωπαϊκού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ludwig-Maximilians του Μονάχου (www.ntheodorou.gr)
