Μιλώντας για την Ελλάδα∙ δεν βρέθηκα, ακόμη, για πολύ σε τόπον άλλο. Μιλώντας για τον στόχο: από, εγράψαν, τις 19.000, έως, είπαν, τις 2.800. Δεκάξι χιλιάδες αριθμοί∙ και όχι μόνο. Εντόπια άσκηση ηγεσίας, για τους μετέχοντες της παλαιάς – όχι και τόσο – παιδείας: από τον 20ό, στον 21ο αιώνα.
Όταν πηγαίναμε, η γενιά μου, σχολειό, στην έκθεση μας μάθαιναν ότι πάντοτε στο σχεδιασμό μας έχουμε πρώτα τον Πρόλογο, έπειτα το Κυρίως Θέμα και στο κλείσιμο τον Επίλογο. Κάτι ανάλογο με τη ροή στο Θέατρο, στη Μουσική, στα Μαθηματικά. Τίποτε δεν αποκλειόταν στο περιεχόμενο, και όλοι ανεξαιρέτως οι Συντελεστές μπορούσαν να παρίστανται, αρκεί τα πάντα και οι πάντες γενικώς να υπηρετούσαν το Θέμα. Οπότε, μετρούσαν τις δυνάμεις μας στην κατανόηση του Προβλήματος.
Η κάθε έκθεση ήταν – υπό κανονικές συνθήκες, ήτοι, μη αντιγραφής – μοναδική. Ένας ο εμπνευστής του σεναρίου, ο συγγραφέας, ο διορθωτής, ο επιμελητής, ο επιβλέπων και ο τελικώς παραδίδων το σύνολο έργο. Εκείνος δημιουργούσε τους συντελεστές, κι εκείνος τους έδινε ρόλους – πολλές φορές περισσότερους από ένα στον καθένα – και εξιστορούσε προσβλέποντας στον δικό του στόχο: αυτόν που μπορούσε να δει να συμβαίνει.
Έκθεση συλλογική δεν υπήρχε: προσφερόταν άπλετος χώρος στον καθένα να εκφράζεται Ηγετικά. Αναλαμβάνοντας την πλήρη ευθύνη για το δικό του αποτέλεσμα και απολαμβάνοντας κατ’ αποκλειστικότητα τους καρπούς των προσπαθειών του: αυτές συνδέονταν, μεταξύ πολλών, με τον κόπο που κατέβαλε, τις γνώσεις που συνέλεγε, τις εμπειρίες, τα βιώματα, τα τάλαντα ή, αλλιώς, τις δεξιότητες, την ικανότητα να δημιουργεί συνθήκες, να προβλέπει κινδύνους, να διαχειρίζεται τις καταστάσεις.
Από το «τι θέλω να γίνω όταν μεγαλώσω» έως τη μαθηματική επίλυση μιας εξίσωσης μας χωρίζει ελάχιστος χρόνος: κι αυτό καθιστά δυνατή την πρόβλεψη και ισχυρό τον στόχο. Η μεταφορά των αριθμών της πρώτης παραγράφου στην τελευταία ακυρώνει τη διάσταση του χρόνου. Εξ ου και καθιστά αδύνατη την πρόβλεψη και ανίσχυρο τον στόχο. Μάθημα Ηγεσίας για τους Μάνατζερ του 21ου αιώνα, όπου κι αν υπηρετούμε.
[A΄ Δημοσίευση: Εφημερίδα ΕΣΤΙΑ, 14/08/2018]
