Κυριακή, 04 Ιουνίου 2023 18:23

«Σκιαγραφώντας» την διεθνή επικαιρότητα και τις εθνικές προτεραιότητες

Γράφτηκε από την

Του Χρήστου Καπούτση

Ο ορίζοντας των διεθνών εξελίξεων (γεωπολιτική, γεωστρατηγική, γεωοικονομία), απέχει από το να χαρακτηρισθεί ορατός , διαυγής, με ελεγχόμενες αναταράξεις και γενικά προβλέψιμος και διαχειρίσιμος. Οι αντίθετες έννοιες,  σκοτεινός, απρόβλεπτος, συγκρουσιακός, πιθανόν να απηχούν καλύτερα , πιο ρεαλιστικά, την  διεθνοπολιτική , διπλωματική και στρατιωτική πραγματικότητα και να «χρωματίζουν» έντονα τον ορίζοντα των διεθνών γεγονότων.

 Η ασταθής ισορροπία του διεθνούς συστήματος ασφάλειας, που εξασφάλιζε μια ανεκτική ειρηνική συνύπαρξη των  Κοσμοκρατορικών  δυνάμεων, με τις αναπόφευκτες αλλά ελεγχόμενες περιφερειακές συγκρούσεις, τείνει να γίνει παρελθόν, αντικείμενο έρευνας των ιστορικών.

Ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ , όπως μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua, απευθυνόμενος σε υψηλόβαθμα στελέχη του κομμουνιστικού  κόμματος  της Κίνας, τους κάλεσε,  να σκεφτούν τα σενάρια της «χειρότερης περίπτωσης» στα διεθνή και να προετοιμαστούν για «φουρτουνιασμένες θάλασσες» στα εσωτερικά.

ΟΥΚΡΑΝΙΑ-ΝΑΤΟ

 Στην Ουκρανία, η πολεμική σύγκρουση κλιμακώνεται. Τα επιτιθέμενα ρωσικά στρατεύματα καταστρέφουν κρατικές δομές και μεγάλα αστικά κέντρα  της Ουκρανίας. Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας ζητά περισσότερα όπλα από τη Δύση και ένταξη  της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. «Όλες οι ευρωπαϊκές χώρες που έχουν σύνορα με την Ρωσία,  θα πρέπει να είναι πλήρη μέλη του ΝΑΤΟ και της ΕΕ», δήλωσε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.  

Ενόψει της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, που θα γίνει τον Ιούλιο (11-12.07.2023) στην πρωτεύουσα της Λιθουανίας, Βίλνιους,  έγινε μια προπαρασκευαστική Σύνοδος των Υπουργών Εξωτερικών της Συμμαχίας  στο Όσλο, την  πρωτεύουσα  της Νορβηγίας.

Η διεύρυνση προς ανατολάς του ΝΑΤΟ με την ένταξη της Ουκρανίας, διχάζει τους συμμάχους. Το ΝΑΤΟ, στα 75 χρόνια λειτουργίας του, δεν έχει κάνει μέλος του, μία χώρα που βρίσκεται σε πόλεμο. Και ο λόγος είναι ότι  θα μπορούσε να επικαλεσθεί το άρθρο 5 της Συμμαχίας (συλλογική άμυνα)  από την πρώτη κιόλας  ημέρα της ένταξής της. Ειδικά, στην περίπτωση της Ουκρανίας, αυτό θα σήμαινε απευθείας πόλεμο ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και την Ρωσία, δηλαδή Γ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ,   δήλωσε από το Όσλο ότι   «βρισκόμαστε σε πόλεμο,  άρα δεν μπορώ να μιλήσω για  ένταξη της Ουκρανία στο ΝΑΤΟ». Ουσιαστικά, η Γερμανία απορρίπτει το αίτημα της Ουκρανίας για  ένταξη στο ΝΑΤΟ, ενώ οι ΗΠΑ αναζητούν φόρμουλα περεταίρω στρατιωτικής ενίσχυσης της Ουκρανίας, ακόμη και με μαχητικά αεροσκάφη.  Η Ελλάδα σταθερά, στη «γραμμή» των ΗΠΑ, θα συνεχίσει να ενισχύει με στρατιωτικό υλικό την Ουκρανία.

ΤΟΥΡΚΙΑ

Στην Τουρκία έχουμε επανεκλογή του Τ. Ερντογάν. Δεν πρόκειται για μια απλή εκλογική νίκη. Πρόκειται για θρίαμβο. Μετά από είκοσι χρόνια άσκησης της εξουσίας και αναπόφευκτης φθοράς,   μετά από σχεδόν μια δεκαετία  «ανυπακοής και ρήξης» με τη Δύση και ταυτόχρονα αναβάθμισης των σχέσεων Τουρκίας – Ρωσίας, παρότι, η Δύση είναι σε εμπόλεμη κατάσταση , λόγω Ουκρανίας,  με τη Ρωσία, ο Τ. Ερντογάν υποχρέωσε  αναλυτές της Δύσης να τον χαρακτηρίσουν «Τιτάνα» της πολιτικής. Η Τουρκία,  από γεωστρατηγική άποψη, είναι εξίσου χρήσιμη και στις ΗΠΑ και στη Ρωσία γι΄αυτό και το «μήλο της έριδος» των υπερδυνάμεων.

Όμως, μαζί με τον Ερντογάν, θριάμβευσε και ο τουρκικός Εθνικισμός, που περιέχει και το ιδεολόγημα του  ισλαμοφασισμού.

Σε ότι αφορά τα ελληνοτουρκικά, είναι θέμα χρόνου, ο Τ. Ερντογάν, να δώσει πιο συγκεκριμένο περιεχόμενο στα νέο-οθωμανικά οράματα της «Γαλάζιας πατρίδας». Κατά την εκτίμηση της τουρκικής διπλωματίας, στο θέμα της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Αιγαίου, η ελληνική θέση είναι νομικά ανίσχυρη, είναι η «αχίλλειος πτέρνα»  της Ελλάδος. Συντονισμένα και μεθοδευμένα,  οι ΗΠΑ και η Γερμανία, πιέζουν την Ελλάδα, για «μερική αποστρατιωτικοποίησης» των νησιών του Αιγαίου, ικανοποιώντας τουρκικό αίτημα, αλλά και την συνοχή της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ. Αρκετοί έλληνες , πολιτικοί, πανεπιστημιακοί, δημοσιογράφοι,  πιστεύουν ότι είναι συζητήσιμη, η μερική  αποστρατικοποίηση, προκειμένου να εξομαλυνθούν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις.  Επισημαίνουμε ότι πρόκειται για καταστροφική επιλογή.  Έστω και ένας στρατιώτης ,  να αποσυρθεί από οποιοδήποτε μικρό νησί η βραχονησίδα του Αιγαίου, το αμέσως επόμενο βήμα,  θα είναι η απαίτηση για συζήτηση σχετικά με  την εθνική κυριαρχία του.

F-35 : «Πράσινο φως» αναμένεται  από την αμερικανική κυβέρνηση, για την αγορά του υπερσύγχρονου, 5ης γενιάς,  μαχητικού αεροσκάφους F-35.  Από την Ελλάδα, έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον για συνολικά 40  αεροσκάφη,   με το συνολικό κόστος να ξεπερνά τα 4 δισεκ. δολάρια. Πάντως, δεν έχει  απαντηθεί αρμοδίως και τεκμηριωμένα το κρίσιμο ερώτημα, αν το συγκεκριμένο αεροσκάφος, εξυπηρετεί εθνικές επιχειρησιακές ανάγκες ή  συμμαχικές (ΗΠΑ-ΝΑΤΟ) υποχρεώσεις. 

ΑΛΒΑΝΙΑ

 Τη συνέχιση της προφυλάκισης του εκλεγμένου δημάρχου Χειμάρρας Φρέντυ Μπελέρη, αποφάσισε  το εφετείο του ειδικού δικαστηρίου Τιράνων. Σε ανακοίνωσή του, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, υπογραμμίζει  πως η απόφαση του αλβανικού Δικαστηρίου, δημιουργεί ερωτήματα ως προς την ύπαρξη πολιτικής σκοπιμότητας για τη διατήρηση της κράτησης.

Η συνεχιζόμενη προφυλάκιση του Φ. Μπελέρη ήταν το θέμα  συνομιλίας του υπουργού Εξωτερικών, Βασίλη Κασκαρέλη, με την Αλβανή ομόλογό του, Όλτα Τζάτσκα στο Όσλο, στο περιθώριο της  Υπουργικής Συνόδου των Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ. Το Υπουργείο Εξωτερικών διατηρεί το θέμα πολύ ψηλά στις προτεραιότητές του και,  θα συνεχίσει να ενημερώνει και να ευαισθητοποιεί τη διεθνή κοινότητα , ιδίως τους Ευρωπαίους εταίρους μας, καθώς η Αλβανία είναι υποψήφια χώρα προς ένταξη στην ΕΕ.