Κυριακή, 10 Δεκεμβρίου 2023 22:47

Η Διακήρυξη φιλίας, τα «ήρεμα» νερά στο Αιγαίο, τα «μελανά» και ευτράπελα

Γράφτηκε από την

Η Διακήρυξη φιλίας, τα «ήρεμα» νερά στο Αιγαίο, τα «μελανά» και ευτράπελα

Του Χρήστου Καπούτση

«Θέλουμε να μετατρέψουμε το Αιγαίο σε μια θάλασσα ειρήνης και συνεργασίας» δήλωσε ο Πρόεδρος της Τουρκίας Τ. Ερντογάν, στην κοινή συνέντευξη τύπου με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο Μέγαρο Μαξίμου. Αν οι δηλώσεις του προέδρου της Τουρκίας απηχούν και τις ειλικρινείς προθέσεις του, τότε, οι σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας, πιθανότατα, μπαίνουν σε μια νέα ιστορική περίοδο.
Συναινετικός και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, που τόνισε στις δηλώσεις του, ότι το επόμενο βήμα στις σχέσεις Αθήνας – Άγκυρας μπορεί να είναι η προσέγγιση, για την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, υπενθυμίζοντας ωστόσο, ότι η πάγια ελληνική θέση είναι ότι η υφαλοκρηπίδα είναι η μόνη διμερής διαφορά, που θα μπορούσε να οδηγηθεί σε διεθνή διαιτησία.
Οι δύο ηγέτες υπέγραψαν την Διακήρυξη των Αθηνών, ένα κείμενο, που παρότι το περιεχόμενό του είναι μη δεσμευτικό, εντούτοις, δίνει το στίγμα των προθέσεων των δύο πλευρών, για αποκλιμάκωση της κρίσης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και επέκτασης της διμερούς συνεργασίας στον οικονομικό, τουριστικό και πολιτιστικό τομέα. Οι αρμόδιοι υπουργοί υπέγραψαν και τις σχετικές επιμέρους συμφωνίες.
Κυβερνητικές πηγές σχετικά με τη Διακήρυξη Φιλίας και Καλής Γειτονίας των Αθηνών αναφέρουν τα εξής:
• -Ιδιαίτερα σημαντικό κείμενο, καθώς είναι η πρώτη φορά που Ελλάδα και Τουρκία – με τις υπογραφές του Πρωθυπουργού της Ελλάδας και του Προέδρου της Τουρκίας - δεσμεύονται σε σχέσεις φιλίας και καλής γειτονίας και σε «ήρεμα νερά».
• -Συγκεκριμένα, στη Διακήρυξη υπογραμμίζεται η σημασία αποτελεσματικών διαύλων επικοινωνίας σε κάθε επίπεδο και δίνεται έμφαση στην αποφυγή συγκρουσιακών καταστάσεων και δυνητικής κλιμάκωσης.
• Περιλαμβάνεται και η δέσμευση αμφοτέρων των πλευρών να απέχουν από κάθε δήλωση, πρωτοβουλία, ή ενέργεια που θα μπορούσε να υπονομεύσει ή να απαξιώσει ή να θέσει σε κίνδυνο τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή τους.
• -Η Διακήρυξη των Αθηνών δεν αναιρεί τις πάγιες εθνικές θέσεις των δύο χωρών. Καμία πρόνοια της Διακήρυξης αυτής δεν πρέπει να ερμηνεύεται ότι παράγει νομικά δικαιώματα ή υποχρεώσεις.
Ωστόσο, προκύπτει το εξής ερώτημα: Μετά την Διακήρυξη των ΑΘΗΝΩΝ, θα μπορέσει η Ελλάδα να αντικαταστήσει τα πεπαλαιωμένα ρωσικά αντιαεροπορικά που είναι στα νησιά μας του Ανατολικού Αιγαίου ή θα θεωρηθεί απειλή κατά της Τουρκίας; Ήδη έχουμε προχωρήσει σε μείωση της στρατιωτικής ισχύος, αφού αποσύραμε τα ΤΟΜΑ ΒΜΡ-1 και τα στείλαμε στην Ουκρανία, χωρίς να τα αντικαταστήσουμε.

Είναι σαφές από γεωπολιτική προσέγγιση, ότι, η Τουρκία, επιδιώκει, μέσω της αμφιβόλου χρονικής διάρκειας αποκατάστασης των σχέσεων με την Ελλάδα, να κρατήσει την πόρτα ανοιχτή προς τη Δύση, αμβλύνοντας παράλληλα και τις εντυπώσεις από την ολομέτωπη φραστική επίθεση στο Ισραήλ, του σημαντικότερου εταίρου των ΗΠΑ.
Και όλα αυτά, χωρίς η Τουρκία να αποστεί ουδέ επί κεραία, από τις πάγιες θέσεις της, που συνιστούν τον πυρήνα της αναθεωρητικής πολιτικής έναντι της Ελλάδας (casus belli, αποστρατιωτικοποίηση νησιών, «γκρίζες ζώνες», μειονότητα κ.ά.). Η Τουρκία, κατά πάσα πιθανότητα, θα στέρξει στην υλοποίηση των συμφωνιών χαμηλής πολιτικής, κυρίως οικονομικού χαρακτήρα, που θα είναι επωφελείς και για τις δύο χώρες, ενώ το «πακέτο» των διεκδικήσεων θα το ανοίξει, όταν οι συνθήκες θα είναι ευνοϊκές, για την επεκτατική πολιτική της και τα νεοοθωμανικά οράματα του Τ. Ερντογάν.
Υπό αυτή την έννοια, η συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν, στέφθηκε από σχετική επιτυχία, αφού ο ρεαλιστικός στόχος της αποκλιμάκωσης και της διεύρυνσης των πεδίων συνεργασίας, επιτεύχθηκε. Ελπίζουμε, χωρίς απίσχναση των «κόκκινων» γραμμών σε θέματα εθνικής κυριαρχίας, όπως κάποια συγκεκαλυμένη μορφή συγκυριαρχίας στο Αιγαίο.
Στα «μελανά» της επίσκεψης Ερντογάν καταγράφονται:
Ο Τούρκος Πρόεδρος μίλησε για πραγματικότητες στην Κύπρο στις οποίες πρέπει να βασιστεί η όποια λύση, δηλαδή, συμφωνία στη βάση δυο ξεχωριστών «οντοτήτων», που πρακτικά σημαίνει αναγνώριση του ψευδοκράτους, άρα νομιμοποίηση των αποτελεσμάτων της στρατιωτικής εισβολής της Τουρκίας στην Κύπρο το 1974 και κατάργηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, κράτους κυριάρχου και ανεξάρτητου μέλους του ΟΗΕ και της Ε.Ε. . Απαντώντας ο Πρωθυπουργός δήλωσε πώς η λύση του Κυπριακού πρέπει να βασίζεται στα ψηφίσματα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Ωστόσο, αβίαστα προκύπτει το εξής ερώτημα. Γιατί η Ελλάδα προχωρεί σε ομαλοποίηση των σχέσεων της με την Τουρκία, όταν η Κύπρος, το 40% του εδάφους της, παραμένει υπό τουρκική στρατιωτική κατοχή; Είναι θέμα πολιτικής και ηθικής τάξεως…
Ο πρόεδρος της Τουρκίας αναφέρθηκε εμφαντικά στην “τουρκική μειονότητα στη Δυτική Θράκη”. Όμως, άλλα λέει η Συμφωνία της Λωζάννης, ότι δηλαδή, δεν υπάρχει εθνοτική – τουρκική μειονότητα στη Θράκη, αλλά μόνο θρησκευτική – μουσουλμανική, όπως ορθότατα του είχε επισημάνει το 2017 ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, όταν ο Τ. Ερντογάν επισκέφτηκε στην Ελλάδα.
Με έκπληξη πληροφορηθήκαμε από τον Πρόεδρο της Τουρκίας, ότι στην Ελλάδα λειτουργούσαν Στρατόπεδα εκπαίδευσης τρομοκρατών! Μάλιστα ο Τ. Ερντογάν εξέφρασε την ικανοποίηση του, για το κλείσιμο του καταυλισμού προσφύγων του Λαυρίου, «άντρο κούρδων τρομοκρατών» κατά τα τουρκικά ΜΜΕ.
Ο χαιρετισμός στα τουρκικά της Προέδρου της Δημοκρατίας Κ. Σακελλαροπούλου προς τον Τ. Ερντογάν, είναι τουλάχιστον «παρεξηγήσιμος» αν όχι κάτι χειρότερο…. Και η «βαθιά» υπόκλιση του Γ. Γεραπετρίτη στον Σουλτάνο προκαλεί θυμηδία και εντάσσεται στα ευτράπελα της επίσκεψης του προέδρου της Τουρκίας στην Αθήνα.